Συμπεράσματα για δύο διαφορετικά αναλυτικά προγράμματα ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΥΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΩΜΑΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΗΣ ΕΚΜΑΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΚΗΣ 12/4/2019 ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ Συμπεράσματα για δύο διαφορετικά αναλυτικά προγράμματα
Αναλυση λαθων 12/4/2019 Η ανάλυση λαθών μπορεί να μην είναι πλέον τόσο αγαπητός τομέας για τους γλωσσολόγους και να πέρασε στην ιστορία ως συγκεχυμένος, αντιεπιστημονικός και αναξιόπιστος τρόπος για να προσεγγιστεί η γλώσσα του μαθητή, αλλά το λάθος παραμένει ένα αναπόσπαστο κομμάτι της διαγλώσσας και αξίζει την ίδια ανάλυση όσο οποιαδήποτε άλλο στοιχείο γλωσσικής παραγωγής (Granger 1996). ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
διαγλωσσα Υπάρχουν δύο τρόποι να θεωρηθεί η διαγλώσσα (James 1998): 12/4/2019 Υπάρχουν δύο τρόποι να θεωρηθεί η διαγλώσσα (James 1998): Πρώτον, μπορεί να αναφέρεται αφηρημένα στη γλώσσα του μαθητή, το σύνολο των κανόνων, των δομών και των στρατηγικών που ο μαθητής επιστρατεύει για να αποκτήσει μία επιπλέον γλώσσα Διαφορετικά ο όρος «διαγλώσσα» μπορεί να χαρακτηρίσει οποιαδήποτε από τις συγκεκριμένες φάσεις του συστήματος απόκτησης της γλώσσας . Π.χ. α) Διαγλώσσα 1: αναπτύσσεται μετά από 100 ώρες έκθεσης στη γλώσσα στόχο, β) Διαγλώσσα 2: αποκτάται μετά από 200 ώρες κ.ο.κ. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Μεταφορα κατα τη γλωσσικη εκμαθηση 12/4/2019 Σύμφωνα με τον Pyun (2007) ο μαθητής της ξένης γλώσσας τείνει να μεταφέρει τις προηγούμενες γλωσσικές συνήθειες και γνώσεις του στην ξένη γλώσσα. Όταν από την προηγούμενη γλωσσική του γνώση ευνοείται η απόκτηση της ξένης γλώσσας, τότε λογίζεται θετική μεταφορά (positive transfer), όταν όμως η προηγούμενη γλωσσική γνώση παρεμποδίζει την διαδικασία εκμάθησης, τότε λογίζεται ως αρνητική μεταφορά (negative transfer). Το δεύτερο αναφέρεται συνήθως ως «παρεμβολή». Με αυτόν τον όρο ορίζονται οι περιστάσεις απόκλισης από τους κανόνες μιας γλώσσας στον λόγο του μαθητή της ίδιας γλώσσας. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Αναλυση μεταφορασ 12/4/2019 Ανάλυση Μεταφοράς (Transfer Analysis): είναι η διαδικασία κατά την οποία αντιμετωπίζονται αδυναμίες από τη Συγκριτική Ανάλυση και την Ανάλυση Λαθών. Σύμφωνα με αυτήν θεωρείται δεδομένη η μεταφορά δομών της Μητρικής Γλώσσας από το μαθητή κατά την εκμάθηση της Γλώσσας Στόχου. Κατά την Ανάλυση Μεταφοράς συγκρίνεται η διαγλώσσα με την μητρική γλώσσα και όχι η μητρική γλώσσα με την γλώσσα-στόχο, αλλά ούτε και η διαγλώσσα με την γλώσσα-στόχο, άρα δεν πρόκειται για Ανάλυση Λαθών –εννοούμενη κυριολεκτικά. Η Ανάλυση Μεταφοράς αποτελεί περισσότερο μία διαδικασία κατά την Ανάλυση Λαθών(James 1998). ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Ερευνητικη πορεια 12/4/2019 CORPORA: η έρευνα χρειάζεται Ηλεκτρονικά Σώματα Κειμένων Γλωσσικής Εκμάθησης για να συγκεντρώσουμε μεγάλα δείγματα γραπτού λόγου ώστε να συγκριθούν. WORDSMITH TOOL: στη συνέχεια γίνεται ανάλυση και μέτρηση των δεδομένων με τα συγκεκριμένα εργαλεία (π.χ. λίστες συχνοτήτων) ΕΠΙΣΗΜΕΙΩΤΗΣ: (error tagger) για τον χαρακτηρισμό των λαθών ή των λαθών προς διερεύνηση (π.χ. προθέσεις). ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Τα δυο Learner Corpora IFLG (Italian as FL for Greek learners) 12/4/2019 IFLG (Italian as FL for Greek learners) Σκοπός: η ανάλυση λαθών μέσω υπολογιστή (ΥΑΛ) ή Computer Aided Error Analysis (CEA) Sub IFLG: ένα μέρος του IFLG; 23 επιστολές, 2719 λέξεις TEIC (ΤΕΙ Corpus) Σκοπός: να συγκριθεί το sub corpus του 2ου εξαμήνου με το sub corpus του 4ου για την πρόοδο(;) στα συχνότερα λάθη Εδώ χρησιμοποιείται το δεύτερο κομμάτι: 23 επιστολές, 2053 λέξεις ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Παλια συμπερασματα -νεα υποθεση 12/4/2019 Στερεότυπο: οι έλληνες μαθητές της ιταλικής έχουν πρόβλημα με τις προθέσεις, γιατί οι προθέσεις στα ελληνικά και στα ιταλικά δεν μοιάζουν. Υπόθεση: Είναι τα λάθη στις προθέσεις από τα πιο συχνά λάθη; Ανεξάρτητα από τις συνθήκες παραγωγής (γραπτού) λόγου; Οφείλονται πράγματι στην παρεμβολή της ελληνικής; Ερευνητική Μέθοδος: η σύγκριση δυο Learner Corpora γραπτής παραγωγής θα οδηγήσει σε διαφορετικά αποτελέσματα; ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Συγκριση λιστασ συχνοτητων 12/4/2019 IFLG Συχνότητα % TEIC E 137 5,ο4 LA 75 4,24 CHE 91 3,35 64 3,62 58 2,13 MI 43 2,43 PER 52 1,99 CON 36 2,03 DI 45 1,66 MIA NON 38 1,40 A 35 1,98 SONO 33 1,86 UN 37 1,36 MOLTO 32 1,81 IN 1,32 28 1,58 ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Συγκριση των δυο συχνοτητων 12/4/2019 Τα αποτελέσματα από την λίστα συχνότητας ακολουθούν τον κανόνα της συχνής εμφάνισης κυρίως λειτουργικών λέξεων. Δεδομένης της συχνότητας αυτών δίνεται το έναυσμα και για έρευνα σε μέρη του λόγου όπως προθέσεις ή άρθρα Παρατηρούνται ομοιότητες στις δύο λίστες στις λέξεις: la, e, di και un. Ταυτόχρονα καθεμία από αυτές περιλαμβάνει τρεις προθέσεις αν και όχι τις ίδιες. Προεπεξεργασία: προσθήκη των έναρθρων τύπων στον αριθμό εμφάνισης της κάθε πρόθεσης. Αντιπαράθεση με την λίστα λαθών (και εύρεση με βάση το μέρος του λόγου και όχι το είδος του λάθους). Σύγκριση των δύο πινάκων από τα δύο Corpora. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
ΛΙΣΤΕΣ ΛΑΘΩΝ προθεσεων 12/4/2019 ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ IFLG Συχνότητα TEIC a 23/55 41,8% 13/60 21,66% con 2/20 10% 0/36 0% da 1/20 5% 2/19 10,52% di 33/54 61,1% 12/36 33,33% in 11/47 23,4% 5/27 18,51% per 10/52 19,2% 6/21 28,57% su 1/6 16,6% 0/2 tra - ΣΥΝΟΛΟ 81/256 31,64% 38/201 18,90% ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Συμπερασματα 12/4/2019 Στο IFLG για κάθε τρεις χρήσεις πρόθεσης υπάρχει ένα λάθος Το σύνολο των λαθών όπως προκύπτει από την συνολική ανάλυση στο sub corpus είναι 354 και στις προθέσεις ανήκουν τα 81 (22,8 %). Στο TEIC το αντίστοιχο ποσοστό είναι 12,6 (δηλαδή 38 λάθη προθέσεων προς 301συνολικά λάθη) Τα περισσότερα λάθη παρατηρούνται στη χρήση του di και του a, σε σχέση με το TEIC, στο οποίο εντοπίζονται λάθη στις ίδιες προθέσεις με χαμηλότερα ποσοστά. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Αναλυτικα 12/4/2019 Τα είδη των λαθών ΔΕΝ είναι τόσο παράλειψης ή πλεοναστικής χρήσης, αλλά κυρίως λανθασμένης επιλογής: Η χρήση, για παράδειγμα, του da αντί του di στην περίπτωση της καταγωγής (σε κάποιες γραμματικές το da ερμηνεύεται από) δεν είναι τόσο συχνή όσο στην αρχική υπόθεση (: μία περίπτωση στο TEIC) Συχνή είναι η χρήση του di αντί του a πριν από απαρέμφατο, το di φαίνεται να αντικαθιστά το να της ελληνικής (ή το to της αγγλικής) ( 9 περιπτώσεις στο IFLG και 2 στο TEIC). Για τον ίδιο λόγο χρησιμοποιείται, σε λιγότερες περιπτώσεις, πλεοναστικά στις εκφράσεις mi piace di, voglio di + απαρέμφατο. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Αναζητηση αιτιων 12/4/2019 Το αίτιο των λαθών αποδίδεται από τους δασκάλους (συνήθως ή –και- στη διαγλώσσα): Δεν υπάρχει αντιστοιχία με τα ελληνικά.. Οι κανόνες για την χρήση των προθέσεων …ατελείωτοι …δύσκολο να εμπεδωθούν δεδομένης της πολυσημίας ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Παραμετροι των δυο corpora 12/4/2019 ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ Ίδια ηλικιακή φάση μαθητών Παρόμοιο μορφωτικό επίπεδο Ίδιος τύπος γραπτής παραγωγής και ίδιου ύφους θέματα Ίδιο επίπεδο γλωσσομάθειας (Β1) ΔΙΑΦΟΡΕΣ Διαφορετικό περιβάλλον εκπαίδευσης Διαφορετικό εγχειρίδιο/syllabus Διαφορετικό background πολυγλωσσίας ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Αιτια (διαγλωσσικα;) 1 Εγχειρίδιο : 12/4/2019 Εγχειρίδιο : Κάποια εγχειρίδια ενισχύουν την παρεμβολή της μητρικής όταν συνοδεύονται από γραμματικές που αντιπαραβάλλουν την χρήση των προθέσεων με εκείνη των αντίστοιχων στην ελληνική Κάποια εγχειρίδια δίνουν λίστες χρήσεων με αποτέλεσμα να απομονώνουν τον κανόνα από το κείμενο και να ενισχύουν την πολυσημία των προθέσεων στην ιταλική Αλλά εγχειρίδια εισάγουν τη χρήση της πρόθεσης μέσα από αυθεντικά κείμενα και μόνο, χωρίς να διατυπώνουν κανόνα Άλλα εγχειρίδια δεδομένου ότι δεν απευθύνονται σε συγκεκριμένης μητρικής γλώσσας κοινό αποφεύγουν τις αντιστοιχίσεις των δύο γλωσσών (μητρική-ξένη) ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Αιτια (διαγλωσσικα;) 2 12/4/2019 Το περιβάλλον εκπαίδευσης και η πολυγλωσσία σχετίζονται στην περίπτωση του ΤΕΙC. Δεδομένη θεωρείται (και προκύπτει και από τα δεδομένα των φοιτητών) η γνώση μιας ή δύο γλωσσών σε ικανοποιητικό επίπεδο κατά την εισαγωγή στη σχολή. Επιπλέον είναι κοινός τόπος ότι το φοιτητικό κοινό δεν μοιράζεται την ίδια γλώσσα ή την ίδια καταγωγή, με αυτό ως βάση, ένα syllabus για ξένη γλώσσα δεν θα μπορούσε να βασίζεται σε αντιστοιχίες. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Εγκυροτητα Ποσοτικοποίηση αιτιών; 12/4/2019 Ποσοτικοποίηση αιτιών; ΑΝΕΦΙΚΤΟ… Μελέτη περισσότερων φαινομένων της ίδιας φύσης για επιβεβαίωση; ΕΦΙΚΤΟ! ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
…ΜΙΑ ΑΚΟΜΗ ΥΠΟΘΕΣΗ: ΑΡΘΡΑ 12/4/2019 ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ: Τα άρθρα είναι δύσκολα να εμπεδωθούν… Τα διδάσκουμε στην αρχή να τελειώνουμε… 5 λέξεις είναι θα τις μάθουν με τον καιρό… Φταίει που δεν έχουν τα ιταλικά ουδέτερο… ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
ΛΙΣΤΕΣ ΛΑΘΩΝ αρθρων ΑΡΘΡΑ IFLG % TEIC la 7/58 12,05 1/75 1,33% le 4/17 12/4/2019 ΑΡΘΡΑ IFLG % TEIC la 7/58 12,05 1/75 1,33% le 4/17 23,5 1/11 9,09% il 8/34 0/21 0% i 8/21 38,09 1/22 4,54% gli 2/33 6,06 1/4 25% l’ 5/9 55,5 0/13 lo 0/6 - un 5/37 13,5 3/28 10,71% una 4,54 0/4 un’ 0/1 2/4 50% uno ΣΥΝΟΛΟ 40/239 16,7% 9/172 5,23% ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 12/4/2019 Φαίνεται να υπάρχει ένα μεγαλύτερο ποσοστό λαθών στο IFLG, αλλά το ποσοστό εμφάνισης λαθών σε σχέση με το ποσοστό εμφάνισης των άρθρων στο Corpus είναι πολύ μικρό για να αξιολογηθεί. Επιπλέον, μετά από μία παρατήρηση των λαθών σχετικά με το είδος τους, φαίνεται ότι από το σύνολο των λαθών μόνο το 11,29% αποδίδεται σε πλεοναστική χρήση ή σε παράλειψη του άρθρου (αρνητική μεταφορά). ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Παραδειγματα 12/4/2019 Με προσεκτική παρατήρηση στα λάθη του IFLG θα μπορούσε (ίσως) να στοιχειοθετηθεί η θεωρία ότι τα λάθη στα άρθρα γίνονται κατά κύριο λόγο εξαιτίας της παρεμβολής της μητρικής στην χρήση προσδιοριστή. Πιο συγκεκριμένα η πλεοναστική χρήση του άρθρου σε εκφράσεις όπου ακολουθείται η ελληνική δομή: Όλα τα λάθη του άρθρου l’ στο IFLG οφείλονται σε πλεοναστική χρήση του άρθρου πριν από το ουσιαστικό Internet. Τα μισά από τα λάθη του άρθρου il στο ίδιο Corpus οφείλονται σε ταυτόχρονη χρήση δύο προσδιοριστών (δεικτικής αντωνυμίας και οριστικού άρθρου) π.χ. Questo il posto. Από την άλλη θα μπορούσε η παράλειψη του άρθρου (il) να ερμηνευτεί και σαν παρεμβολή της αγγλικής ή άλλης γλώσσας: Mio appartamento ‘e grande ή mio invito per te… ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Αιτιεσ 12/4/2019 Αν εξεταστούν και πάλι οι διαφορές που προκύπτουν από τις παραμέτρους των δύο Corpora. Τα εγχειρίδιο του ΤΕΙC παρουσιάζει τα άρθρα μαζί με ουσιαστικά. Δεν εμβαθύνει σε κανόνες, σε αντίθεση με το εγχειρίδιο που χρησιμοποιήθηκε για τους μαθητές του IFLG. Το background γλωσσομάθειας των φοιτητών του TEIC, ενισχύει την απαγκίστρωση από την μητρική γλώσσα. ΑΛΛΑ: Αυτές οι ερμηνείες είναι αρκετές; Σε δείγμα αυτού του μεγέθους; ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ- ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 12/4/2019 Οι παράγοντες που επηρεάζουν στην εκμάθηση της ξένης γλώσσας είναι πολυάριθμοι και προσδιορίζονται δύσκολα. Καταγράφοντας κάποιες παραμέτρους για την δημιουργία ενός Corpus αποτυπώνονται κάποιοι από τους παράγοντες που επηρεάζουν την διαγλώσσα του μαθητή (π.χ. μητρική ή πρώτη γλώσσα). Το αναλυτικό πρόγραμμα και το εκπαιδευτικό περιβάλλον μπορεί να ενισχύουν ή να εμποδίζουν (στην περίπτωση αυτής της έρευνας) την παρεμβολή της μητρικής γλώσσας. ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
Μετα απο αυτό; 12/4/2019 Καταγράφεται μια τάση αλλά χρειάζονται περισσότερα δεδομένα για να επιβεβαιωθεί περαιτέρω. Άρα: Περισσότερα Corpora Περισσότεροι ερευνητές Περισσότερες δομές γλωσσομάθειας ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ
12/4/2019 Ευχαριστώ! Grazie! ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΦΛΩΡΟΥ