Συναλλαγματικός κίνδυνος
Συναλλαγματικός κίνδυνος Κάποιος επενδυτής που φέρει κίνδυνο, κατέχει ανοιχτή θέση στην αγορά. Είδη ανοιχτής θέσης: Θέση συσσώρευσης (ή κλειστή ή θετική ή καλυμμένη): όταν έχει περισσότερα περιουσιακά στοιχεία από ότι υποχρεώσεις σε ένα νόμισμα. κίνδυνος να εξασθενήσει το νόμισμα μειώνοντας την αξία της θέσης Ανοικτή ή αρνητική ή ακάλυπτη θέση: όταν έχει περισσότερες υποχρεώσεις από ότι περιουσιακά στοιχεία σε ένα νόμισμα κίνδυνος να ενισχυθεί το νόμισμα αυξάνοντας το μέγεθος του χρέους Αντιστάθμιση (hedging): η πράξη μετάβασης από ανοιχτή σε κλειστή θέση στην αγορά (κάλυψη συναλλαγματικού κινδύνου)
Κίνδυνος συναλλάγματος Ο συναλλαγματικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος η αξία ενός περιουσιακού στοιχείου ή μιας υποχρέωσης να αλλάξει λόγω της μεταβολής των συναλλαγματικών ισοτιμιών . Επειδή οι υποχρεώσεις ή επενδύσεις των ΠΕ επεκτείνονται στο χρόνο ο συναλλαγματικός κίνδυνος είναι ένα συχνό χαρακτηριστικό που πρέπει να ληφθεί υπόψη.
Πηγές κινδύνου Κίνδυνος συναλλαγής (transaction exposure) Κίνδυνος μετατροπής (translation exposure) Οικονομικός ή λειτουργικός κίνδυνος (operating or economic exposure)
Κίνδυνος συναλλαγής Μεταβολή στην αξία συμφωνιών που έχουν συναφθεί από μια ΠΕ σε ξένο νόμισμα ως συνέπεια αλλαγής της συναλλαγματικής ισοτιμίας. Η ΠΕ κλείνει μια συμφωνία σε ξένο νόμισμα η οποία θα εκτελεστεί σε μελλοντική χρονική στιγμή.
Κίνδυνος μετατροπής Μια αλλαγή στην συναλλαγματική ισοτιμία μπορεί να επηρεάσει τα στοιχεία του ενεργητικού, παθητικού ή και της κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης της ΠΕ. Ο συγκεκριμένος κίνδυνος προκύπτει όταν οι ΠΕ χρειάζεται να καταγράψουν τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις των εγχώριων δραστηριοτήτων τους στο νόμισμα της μητρικής εταιρείας. Οι κανόνες για την σωστή καταγραφή θέτονται από το Διεθνές Συμβούλιο Λογιστικών Προτύπων (International Accounting Standards Board ,IASB)
Πως προκύπτει ο κίνδυνος μετατροπής Κίνδυνος μετατροπής: Ιαπωνία ΗΠΑ Χρηματ/κες καταστάσεις μητρικής € € Χρηματ/κες καταστάσεις θυγατρικής Χρηματ/κες καταστάσεις θυγατρικής ¥ $ € Ηνωμένο Βασίλειο Χρηματ/κες καταστάσεις θυγατρικής £ 7
Λειτουργικός ή οικονομικός κίνδυνος Ο κίνδυνος να επηρεάσουν οι μεταβολές των συναλλαγματικών ισοτιμιών την παρούσα αξία των μελλοντικών ροών της επιχείρησης. Μια μεταβολή στην συναλλαγματική ισοτιμία μπορεί να επηρεάσει τις μελλοντικές χρηματοροές μιας πολυεθνικής. Πώς; Επηρεάζονται τα έσοδα και τα έξοδα που συνδέονται με μελλοντικές πωλήσεις.
Αντιστάθμιση συναλλαγματικού κινδύνου Αντιστάθμιση είναι η διαδικασία προστασίας έναντι του συναλλαγματικού κινδύνου. Υπάρχουν διάφορα χρηματοοικονομικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται για την αντιστάθμιση του συναλλαγματικού κινδύνου. Καλυμένη έκθεση αναφέρεται σε έναν συναλλαγματικό κίνδυνο ο οποίος έχει εντελώς εξουδετερωθεί με την χρήση τεχνικών αντιστάθμισης.
Συναλλαγματικός κίνδυνος και αντιστάθμιση Πράξη αντιστάθμισης: Έστω μια γερμανική επιχείρηση η οποία αναμένει να λάβει σε τρεις μήνες 100.000 κορόνες Δανίας (DKr). Σύμφωνα με την τρέχουσα συναλλαγματική ισοτιμία (€1=DKr7,4543) αναμένει να λάβει €13.415. Αν η κορόνα υποτιμηθεί στο διάστημα των τριών μηνών, π.χ. €1=DKr8, η επιχείρηση θα λάβει μόλις €12.500 υφιστάμενη συναλλαγματική ζημία. Αν η επιχείρηση πουλήσει τώρα στην τρίμηνη προθεσμιακή αγορά 100.000 κορόνες στην ισχύουσα προθεσμιακή ισοτιμία (€1=DKr7,4528), θα λάβει σε τρείς μήνες €13.418 αποφεύγοντας τη ζημία. Η επιχείρηση «κλείνει» την ανοιχτή θετική της θέση, ωστόσο στερείται τη δυνατότητα πραγματοποίησης κέρδους σε περίπτωση ανατίμησης της κορόνας κατά τη διάρκεια του τριμήνου.
Συναλλαγματικός κίνδυνος και αντιστάθμιση Εναλλακτικά η γερμανική εταιρεία: θα μπορούσε να δανειστεί κορόνες Δανίας στην αρχή της περιόδου να τις μετατρέψει σε ευρώ στην τρέχουσα συναλλαγματική ισοτιμία να χρησιμοποιήσει τις κορόνες που θα λάβει σε τρεις μήνες για την αποπληρωμή του δανείου το κόστος σε αυτή τη περίπτωση είναι ο τόκος για το δάνειο σε κορόνες Δανίας Ο συναλλαγματικός κίνδυνος μπορεί να καλυφθεί χρησιμοποιώντας μόνο την αγορά τρεχουσών συναλλαγών. Η προθεσμιακή αγορά, αν και αναπτύχθηκε ως μέσο ασφάλισης έναντι του κινδύνου, χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο ως μέσο άσκησης κερδοσκοπίας.
Πηγές Howells, P.,& Bain, K. 2009,ΧΡΗΜΑ, ΠΙΣΤΗ, ΤΡΑΠΕΖΕΣ, Εκδόσεις Κριτική. Shapiro, A., Moles, P. 2014. International Financial Management. John Wiley and Sons