ΥΠΟΚΙΝΗΣΗ Ή ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗ

ΟΡΙΣΜΟΙ Μια εσωτερική κατάσταση του ατόμου, που το κάνει να συμπεριφέρεται με τρόπο που διασφαλίζει την επίτευξη κάποιου στόχου Ένα σύνολο από ενεργητικές δυνάμεις, οι οποίες μπορεί να προέρχονται από το ίδιο το άτομο ή από το περιβάλλον και καθορίζουν τη στάση του απέναντι στην εργασία Διαδικασία ενεργοποίησης των ικανοτήτων των εργαζομένων με σκοπό την επίτευξη των στόχων του οργανισμού. Η υποκίνηση ενεργοποιεί, κατευθύνει και συντηρεί την ανθρώπινη συμπεριφορά

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΥΠΟΚΙΝΗΣΗΣ Παροχή οικονομικών κινήτρων Παροχή κοινωνικών κινήτρων ή δημιουργία πιο ευχάριστων συνθηκών εργασίας (ενίσχυση κοινωνικών εκδηλώσεων στο χώρο της εργασίας, αναγνώριση της συνολικής προσφοράς των εργαζομένων κτλ.) Εμπλουτισμός και διεύρυνση της εργασίας Ενίσχυση μιας συγκεκριμένης συμπεριφοράς (π.χ. ταξίδια σε εργαζόμενους με αυξημένη παραγωγικότητα)

ΝΕΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ (Maslow, Herzberg, Mc Clelland) ΑΛΛΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΚΙΝΗΣΗ (Θεωρία προσδοκιών, ισοτιμίας κτλ.)

Διάθεση για απόδοση Γνώσεις Δεξιότητες Ικανότητες ΜΠΟΡΩ ΘΕΛΩ Προσδιοριστικοί παράγοντες της παραγωγικότητας-απόδοσης του εργαζομένου ΜΠΟΡΩ Γνώσεις Δεξιότητες Ικανότητες ΘΕΛΩ Διάθεση για απόδοση

Προσδιοριστικοί παράγοντες της παραγωγικότητας-απόδοσης του εργαζομένου ΑΤΟΜΟ ΘΕΛΗΣΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΑΠΟΔΟΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΜΕΣΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗ

Παρακίνηση * Μotivation Movere=κινώ Motive or drive = κίνητρο Τι κάνει τον άνθρωπο να θέλει να εργάζεται περισσότερο ή λιγότερο Τι προσδιορίζει τη συμπεριφορά απέναντι στην εργασία και την οργάνωση Ποιες μεταβλητές πρέπει να επηρεασθούν και προς ποια κατεύθυνση ώστε ο εργαζόμενος να αποδώσει περισσότερο Κίνητρο = Mία εσωτερική κατάσταση η οποία ενεργοποιεί, δραστηριοποιεί ή κινεί και κατευθύνει την συμπεριφορά του ατόμου προς στόχους.

Δυνατότητες επηρεασμού της απόδοσης με την παρακίνηση 80-90% Περιοχή που επηρεάζεται από την παρακίνηση Ποσοστό ικανότητας απόδοσης έργου 20-30% Hersey P., Blanchard K., Management of organization behavior. Prentice Hall 1972

Απλοποιημένη διαδικασία παρακίνησης δημιουργούν οδηγούν σε ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΙΝΗΤΡΑ ΣΤΟΧΟΥΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΔΡΑΣΗ εξάλειψη, μείωση ή αύξηση που έχει ως αποτέλεσμα ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΑΝΑΓΚΩΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟΧΩΝ που επιτυγχάνει

Το «μυστήριο» της ανθρώπινης συμπεριφοράς Το «μυστήριο» της ανθρώπινης συμπεριφοράς Ένα μεγάλο μέρος της ανθρώπινης συμπεριφοράς δεν εξηγείται από κάποιο «συνειδητό ορθολογισμό» αλλά από έναν αριθμό ενστίκτων: αγάπη, φόβος, περιέργεια, ζήλεια, μίμηση James and McDugall Υποσυνείδητα κίνητρα (ένστικτα) : ο άνθρωπος δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει παρά ένα μικρό μέρος του συνόλου των επιθυμιών του. S.Freud Θεωρία παρακίνησης, συνάρτηση κινήτρων και συνηθειών. C. Hull

ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΕΝΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ (General Motives) ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΙΝΗΤΡΩΝ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ ΚΙΝΗΤΡΑ Έμφυτα και όχι επίκτητα. Φυσιολογικά ή βιολογικά συνυφασμένα με την ύπαρξη του ανθρώπου ως βιολογικού οργανισμού: πείνα, δίψα, ύπνος, αποφυγή καταπόνησης, οξυγόνο, σεξ. ΓΕΝΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ (General Motives) Mη βιολογικά , έμφυτα παρά επίκτητα συνυφασμένα με την ανθρώπινη φύση ΚΙΝΗΤΡΟ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΚΙΝΗΤΡΟ ΠΕΡΙΕΡΓΕΙΑΣ ΚΙΝΗΤΡΟ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΙΝΗΤΡΟ ΤΗΣ ΣΤΟΡΓΗΣ Η ΑΓΑΠΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗ ΚΙΝΗΤΡΑ Επίκτητα αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης του ανθρώπου. ΚΙΝΗΤΡΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ (affiliation) ΚΙΝΗΤΡΟ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΙΝΗΤΡΟ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΙΝΗΤΡΟ ΤΟΥ ΚΥΡΟΥΣ ΚΙΝΗΤΡΟ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ Η ΕΞΟΥΣΙΑΣ

ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΕΣ ΟΥΣΙΩΔΕΙΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΕΣ ΟΥΣΙΩΔΕΙΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΝΤΑΣΗ ΙΕΡΑΡΧΙΑ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΚΙΝΗΤΡΩΝ Συμβιβαστικές Η ικανοποίηση της ανάγκης και η μείωση κατά συνέπεια της έντασής της έχει ως συνέπεια τη μείωση της έντασης και της άλλης. Αντιθετικές Η ικανοποίηση της μίας ανάγκης αυξάνει την ένταση μίας άλλης (εσωτερική δυσαρμονία)

ΘΕΩΡΙΕΣ ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΣΤΙΑΖΟΥΝ ΣΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗΣ (ανάγκες-κίνητρα * content models) Θεωρία Ιεράρχησης Αναγκών A. MASLOW Θεωρία των δύο παραγόντων (υγιεινής-παρακίνησης) F. ΗERZBERG Θεωρία ERG ADLERFER (Taylor, Mayo)* ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΣΤΙΑΖΟΥΝ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗΣ (μεταβλητές, σχέσεις μεταξύ μεταβλητών) Θεωρία της Προσδοκίας VROOM Θεωρία (Υπόδειγμα) (προσπάθεια*απόδοση* ανταμοιβή*ικανοποίηση) PORTER-LAWLER Θεωρία των Επιτευγμάτων (κοινωνικές σχέσεις*δύναμη* επιτεύγματα) McCLELLAND Θεωρία της Δικαιοσύνης S. ADAMS

Θεωρία Ιεράρχησης Αναγκών A. MASLOW ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Η προσπάθεια του ανθρώπου για ικανοποίηση των αναγκών είναι αέναη. Αυτά που επιθυμεί εξαρτώνται από αυτά που ήδη έχει. Η δύναμη παρακίνησης των αναγκών είναι αντιστρόφως ανάλογη του βαθμού ικανοποίησής της. Οι ανάγκες δεν εξαφανίζονται, διαφοροποιείται η παρακινητική τους δύναμη. Οι ανθρώπινες ανάγκες είναι ιεραρχικά δομημένες. Ανάγκες ολοκλήρωσης Ανάγκες αναγνώρισης Κοινωνικές ανάγκες Ανάγκες ασφάλειας Ανάγκες φυσιολογικές

Θεωρία Ιεράρχησης Αναγκών A. MASLOW ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΟΞΥΓΟΝΟ, ΝΕΡΟ, ΤΡΟΦΗ, ΕΝΔΥΣΗ, ΚΑΛΗ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ(ΥΓΕΙΑ), ΚΛΠ. ΑΝΑΓΚΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Η ΣΙΓΟΥΡΙΑΣ ΜΟΝΙΜΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ, ΚΑΤΟΙΚΙΑ, ΣΥΝΤΑΞΗ, ΚΛΠ. ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΔΟΧΗΣ ΣΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ(ΕΣ) ΟΜΑΔΕΣ, ΦΙΛΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ, ΑΓΑΠΗ, ΣΤΟΡΓΗ. ΑΝΑΓΚΕΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ (ΕΓΩΙΣΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ) ΚΥΡΟΣ, ΦΗΜΗ, ΕΚΤΙΜΗΣΗ, ΣΕΒΑΣΜΟΣ, ΕΠΙΤΥΧΙΑ, ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, ΑΥΤΌ-ΣΕΒΑΣΜΟΣ,ΑΥΤΌ-ΕΚΤΙΜΗΣΗ (ΚΥΡΙΑΡΧΗ ΠΑΡΑΚΙΝΗΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ) ΑΝΑΓΚΕΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΥΤΌ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ ΚΑΙ ΕΊΝΑΙ ΙΚΑΝΟΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΟΡΑΜΑΤΑ*ΟΝΕΙΡΑ*ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ

Αδυναμίες θεωρίας του Maslow Διαφορετική ιεράρχηση αναγκών με βάση προσωπικότητα, κοινωνία, οργάνωση, κλπ. Ατομικές διαφορές Ταξινόμηση αναγκών ανά κατηγορίες. Δεν προβλέπεται το ότι μία ανάγκη μπορεί να ανήκει σε περισσότερες των μία κατηγοριών (π.χ. για ορισμένους τα χρήματα: μέσω κάλυψης φυσιολογικών αναγκών αλλά και ασφάλειας και ανάγκες αναγνώρισης) Υποκίνηση γενικώς για την ζωή και όχι ειδικά για την εργασία – όχι ερευνητικά δεδομένα Βαθμός ικανοποίησης ανάγκης -ποσοτικά και ποιοτικά κτλ.

Προσδιοριστικοί παράγοντες της ιεραρχίας των αναγκών του ατόμου ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΟΜΑΔΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΙ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΙΕΡΑΡΧΗΣΗ ΑΝΑΓΚΩΝ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΠΗΓΗ:H. Hicks, R. Gullett, Management, McGran-Hill 1976, p.456 Δ. Μπουρουντάς, Μάνατζεμεντ, Μπένου 2001, σ. 261

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ (ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ) Θεωρία υγιεινής-παρακίνησης F. Herzberg “Σκέψου μία περίοδο που αισθάνθηκες εξαιρετικά ευχαριστημένος (κρίσιμο περιστατικό) ή εξαιρετικά δυσαρεστημένος για την εργασία σου και εξήγησε τι συνέβη» Βασισμένη σε έρευνα 200 εργαζομένων ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ (ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ) πολιτική επιχείρησης και διοίκησης τρόπος εποπτείας διαπροσωπικές σχέσεις ασφάλεια-σιγουριά συνθήκες εργασίας μισθός θέση ΔΥΣΑΡΕΣΚΕΙΑ - ΜΗ ΔΥΣΑΡΕΣΚΕΙΑ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗΣ (Η ΙΔΙΑ Η ΕΡΓΑΣΙΑ) Επιτεύγματα-επίτευξη στόχου αναγνώριση δυνατότητες ανάπτυξης δυνατότητες προαγωγών ενδιαφέρον της εργασίας ευθύνη-ελευθερία πρωτοβουλιών ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗ - ΜΗ ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Η εταιρεία International Harvester είναι παράδειγμα ότι η εξάλειψη των αντικινήτρων δεν συνοδεύθηκε από υποκίνηση των εργαζομένων. Στις αρχές της δεκαετίας του ΄70 παρατηρήθηκε πτώση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας της εταιρείας. Αποφασίσθηκε σημαντική αύξηση του μισθού των εργαζομένων και παροχές ασφάλισης. Δεν παρατηρήθηκε καμία αλλαγή στα κίνητρα (κατά Herzberg). Δεν σημειώθηκε καμία αλλαγή στην παραγωγικότητα (Gray, Smeltzer, 1989)

Αντιστοίχηση μεταξύ των θεωριών του Maslow και Herzberg ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΔΟΥΛΕΙΑΣ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΕΓΩ ΠΡΟΑΓΩΓΕΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΘΕΣΗ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΠΙΒΛΕΨΗ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ-ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΙΓΟΥΡΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΙΣΘΟΣ

Συμπεράσματα της Θεωρίας του Herzberg για τη Διοίκηση ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ (Job enrichment) Η εργασία κάθε ατόμου πρέπει να έχει εκείνο το περιεχόμενο το οποίο του εξασφαλίζει τη δυνατότητα ικανοποίησης των ανώτατων αναγκών ΚΑΘΕΤΟΣ : Συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων ΟΡΙΖΟΝΤΙΟΣ: Αύξηση ποικιλίας καθηκόντων-εργασιών Περιορίστε τους μηχανισμούς ελέγχου ΕΥΘΥΝΗ, ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ Αυξήστε τις υποχρεώσεις των εργαζομένων ΕΥΘΥΝΗ, ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ Δώστε στον εργαζόμενο πλήρη μονάδα εργασίας ΕΥΘΥΝΗ, ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ, ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ Παραχωρείστε μεγαλύτερη εξουσία, ΕΥΘΥΝΗ, ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ, ελευθερία και αυτονομία ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ Ενημέρωση των εργαζομένων για την πρόοδο ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ της εργασίας τους Ανάθεση καθηκόντων με μεγαλύτερη ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΓΝΩΣΕΙΣ ποικιλία και δυσκολία Παραχώρηση σε εργαζομένων ΕΥΘΥΝΗ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ ειδικών ή εξειδικευμένων καθηκόντων ΠΡΟΑΓΩΓΕΣ

Κριτική στη θεωρία Herzberg Αντιρρήσεις αναφορικά με αντικίνητρα όπως το χρήμα, κύρος και διαπροσωπικές σχέσεις

ΘΕΩΡΙΑ ERG ΤΟΥ ALDERFER Existence needs * Υπαρξιακές Ανάγκες ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ, ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΣΙΓΟΥΡΙΑΣ Relatedness needs * Ανάγκες Σχέσεων ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Growth needs* Ανάγκες Ανάπτυξης ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ α. Υπάρχει μια συνεχής σειρά αναγκών χωρίς να έχει ιδιαίτερη σημασία η ιεράρχισή τους. β. Δεν είναι απαραίτητο να ικανοποιηθεί μία σειρά αναγκών για να ενεργοποιηθεί μία άλλη, η παιδεία και το περιβάλλον διαφοροποιούν την αξιολόγηση των αναγκών γ. Οι ανάγκες ανάπτυξης όσο περισσότερο ικανοποιούνται τόσο αυξάνονται δ. Όταν μια ανάγκη δεν είναι δυνατόν να ικανοποιηθεί μπορούμε να στραφούμε σε κάποια άλλη

ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (Equity theory) S. ADAMS (1963) συνεισφορές του ατόμου συνεισφορές άλλων ατόμων απολαβές του ατόμου απολαβές άλλων ατόμων Αδικία (inequity): όταν ο δείκτης των συνεισφορών (δούναι) ως προς τις απολαβές (λαβείν) μεταξύ των εργαζομένων είναι άνισοι. Οι απολαβές είναι έννοια ευρύτερη του μισθού Όταν ο εργαζόμενος αντιλαμβάνεται ότι αμείβεται περισσότερο αυξάνει την ποσότητα και την ποιότητα της εργασίας ενώ πράττει ακριβώς το αντίθετο όταν αισθάνεται ότι αδικείται. Όταν το αίσθημα της αδικίας είναι έντονο το άτομο αυξάνει τις απουσίες ή εγκαταλείπει την επιχείρηση Το αίσθημα τις αδικίας δεν είναι σε σύγκριση μόνο με τις απολαβές και την ανταμοιβή των άλλων εργαζομένων αλλά και ως προς τους συντελεστές παραγωγής (Κεφάλαιο).

ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΔΟΚΙΩΝ (Expectancy theory) V ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΔΟΚΙΩΝ (Expectancy theory) V. VROOM πως παρακινείται ο εργαζόμενος ??? ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗ= f {προσδοκία ότι η αύξηση των προσπαθειών θα οδηγήσει στην αύξηση της απόδοσης Χ προσδοκία ότι η αύξηση της απόδοσης θα οδηγήσει στην αύξηση των ανταμοιβών Χ ένταση επιθυμίας των ανταμοιβών} * «διαπραγμάτευση» μεταξύ εργαζόμενου και επιχείρησης, η παρακίνηση του εργαζόμενου εξαρτάται από αυτά που πιστεύει ότι θα προσφέρει στην επιχείρηση και αυτά τα οποία η επιχείρηση θα του προσφέρει ως αντάλλαγμα.

ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΤΩΝ PORTER & LAWLER ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ Προσδοκίες ΑΠΟΔΟΣΗ Ικανότητες * Χαρακτηριστικά * Μέσα ΑΝΤΑΜΟΙΒΕΣ Εσωτερικές και Εξωτερικές ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ Ανταμοιβές* Αίσθημα δικαιοσύνης

ΘΕΩΡΙΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΩΝ McCLELLAND (δεκαετία ΄50) ΑΝΑΓΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ (Affiliation) Κοινωνική ένταξη του ατόμου ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΔΥΝΑΜΗ (Power) Ανάγκη άσκησης επιρροής σε άλλα άτομα ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ (Achievement) Χαρακτηριστικά ατόμων που επιδιώκουν επιτεύγματα: Ανάληψη προσωπικής ευθύνης για λήψη αποφάσεων και επίλυση προβλημάτων Ανάληψη υπολογισμένου κινδύνου Επιζήτηση επανα-πληροφόρησης ως προς αποτελέσματα και βαθμό επίτευξης στόχων Ενδιαφέρον για υλοποίηση στόχων Σοβαρή ενασχόληση και εργατικότητα

ΘΕΩΡΙΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΩΝ Ανάγκη για επίτευξη στόχων. Όταν είναι έντονη οι εργαζόμενοι ικανοποιούνται με την πετυχημένη ολοκλήρωση του καθήκοντος άσχετα εάν κάποιος αναγνωρίζει την προσπάθεια ή όχι. Η επιθυμία για επίτευξη τους κάνει να αναλαμβάνουν μόνο ότι οι ίδιοι θεωρούν ότι μπορούν να επιτύχουν (πολλές φορές δεν αναλαμβάνουν δύσκολα καθήκοντα)

ΘΕΩΡΙΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΩΝ Ανάγκη για δημιουργία δεσμών. Ανάγκη για φιλικές και θερμές σχέσεις. Επιδιώκουν συνεργασία, αποδοχή, σεβασμό και αφοσίωση. Αναζητούν «έγκριση» και επιβεβαίωση από ομάδα. Αποδίδουν καλύτερα όταν είναι σε επαφή με τρίτους (π.χ. πελάτες) αλλά συνήθως δεν ξεχωρίζουν από ομάδα ούτε παροτρύνουν ομάδα με χαμηλή απόδοση. «Το κίνητρο δεν είναι η απόδοση αλλά η αποδοχή από την ομάδα»

ΘΕΩΡΙΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΩΝ Ανάγκη για εξουσία ή δύναμη. Επιθυμία για έλεγχο και επηρεασμό της συμπεριφοράς των άλλων. Δύο τρόποι ικανοποίησης της ανάγκης: α) Αναζητά εξουσία για επικράτηση σε προσωπικό επίπεδο ή β) τη χρησιμοποιεί για να προσφέρει στην ομάδα ή στον οργανισμό (ικανοποιώντας και τη δική του ανάγκη)

ΘΕΩΡΙΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΩΝ Κριτική στη θεωρία του Mc Clelland: οι ανάγκες είναι επίκτητες δηλαδή μαθαίνονται όμως ερευνητικά δεδομένα από το χώρο της ψυχολογίας διαφωνούν.

ΘΕΩΡΙΑ X KAI Ψ (Mc GREGOR) ΘΕΩΡΙΑ Χ: - Ο μέσος άνθρωπος είναι νωθρός και εργάζεται όσο το δυνατόν λιγότερο Δεν έχει φιλοδοξίες και προτιμά να καθοδηγείται πλήρως Χωρίς την ενεργό παρέμβαση της διοίκησης οι άνθρωποι θα τηρούσαν παθητική ή αντιδραστική στάση για τις ανάγκες του οργανισμού κτλ. ΘΕΩΡΙΑ Ψ: Οι άνθρωποι δεν είναι από τη φύση τους παθητικοί ή νωθροί Το βασικό καθήκον της διοίκησης είναι να ρυθμίσει τις συνθήκες του οργανισμού ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να επιτύχουν τους στόχους τους Η παρακίνηση, η δυνατότητα για ανάπτυξη κτλ. πρέπει να στρέφεται προς τον άνθρωπο κτλ.

ΣΥΝΔΕΣΗ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΜΕ ΑΜΟΙΒΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΚΙΝΗΣΗΣ ΣΥΝΔΕΣΗ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΜΕ ΑΜΟΙΒΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΑΤΟΜΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ ΚΙΝΗΤΡΑ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ Η ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΣΤΟΧΩΝ ΚΙΝΗΤΡΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΙΝΗΤΡΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΚΙΝΗΤΡΑ ΒΕΛΤΙΩΣΕΩΝ ΚΙΝΗΤΡΑ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ Κοινωνική ένταξη του ατόμου ΟΜΑΔΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ-ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ