Η εξέλιξη της ποίησης. Αναστασία Αγγελοπούλου
Πρώτη περίοδος (10 ος αιώνας ) Παραλογές Πολύστιχα αφηγηματικά τραγούδια που εξιστορούν δραματικές περιπέτειες της ζωής, πραγματικές ή φανταστικές. Μυθικά θέματα διάφορα, στοιχειά, δράκοι, δοκιμασίες της αγάπης, θρύλοι, είναι τα πιο συνηθισμένα.
Του νεκρού αδερφού Η υπερφυσική ιστορία του αδερφού που τον σηκώνουν από το μνήμα οι κατάρες της μάνας. Η ιστορία αυτή είχε διάδοση, εκτός από τον ελληνικό χώρο, και στους βαλκανικούς λαούς και στους άλλους λαούς της Ευρώπης. Είναι από τα πιο παλιά ελληνικά τραγούδια και πλάστηκε στην περιοχή της Μ. Ασίας. Συνδέεται με το μύθο της θεάς Δήμητρας και της Περσεφόνης.
Δεύτερη περίοδος ( ) Κρητική λογοτεχνία Ερωτόκριτος, Β. Κορνάρος Είναι μια έμμετρη ιστορία. Στους πολυάριθμους στίχους (πάνω από ) εξιστορούνται οι φάσεις που πέρασε η αγάπη του Ερωτόκριτου και της Αρετούσας.
Τρίτη περίοδος ( ) Ν.Ε Διαφωτισμός Θούριος Είναι πατριωτικός ύμνος που είχε γράψει ο Ρήγας Βελεστινλής και τραγουδούσε σε συγκεντρώσεις με σκοπό να ξεσηκώσει τους Έλληνες. Πρόκειται για έμμετρο κείμενο με πολλά στοιχεία αφηγηματικότητας.
Επτανησιακή σχολή Διονύσιος Σολωμός, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι Είναι από τα κορυφαία ποιητικά συνθέματα του Δ. Σολωμού καθώς και ένα από τα πιο σημαντικά έργα της νέας ελληνικής ποίησης. Είναι εμπνευσμένο από την πολιορκία και την έξοδο του Μεσολογγίου.Ο Σολωμός στο έργο του επιχειρεί να αναδείξει σε ποιητικό λόγο το ηθικό μεγαλείο των Ελλήνων αγωνιστών που οδηγούνται με πλήρη συνείδηση στη θυσία για την κατάκτηση της πνευματικής τους ελευθερίας.
Ρομαντισμός ( ) Γεώργιος Ζαλοκώστας, Η αναχώρησή της Ξυπνώ και μου είπαν, έφυγεν η κόρη που αγαπούσα, και κατεβαίνω στο γιαλό, τη θάλασσα παρακαλώ την πικροκυματούσα.- Εγώ τα πρωτοδέχθηκα τ' αφράτα της τα κάλλη, μου είπε ένα κύμα, και γι' αυτό με πόθο και με γογγυτό φιλώ το περιγιάλι. Χαρακτηριστικά ρομαντισμού α) στροφή προς το ένδοξο παρελθόν (το αρχαίο και το πρόσφατο),β) χρήση της καθαρεύουσας,γ) μελαγχολική διάθεση που φτάνει ως την απαισιοδοξία και την έμμονη ιδέα του θανάτου,δ) χαλαρή έκφραση που μερικές φορές φτάνει ως την προχειρολογία,ε) ύφος πομπώδες.
Νέα Αθηναϊκή σχολή ( ) Κορυφαίοι εκπρόσωποι Κ. Π Καβάφης Κ. Παλαμάς Α. Σικελιανός Κ. Βάρναλης
Κ. Π. Καβάφης Ποιήματα αρχίζει να δημοσιεύει το 1886, αλλά θα αργήσει να βρει την προσωπική του έκφραση. Ως το 1900 περίπου η ποίησή του είναι επηρεασμένη από τους ρομαντικούς ποιητές στη διάθεση, στη στιχουργία και στη γλώσσα (καθαρεύουσα). Κατόρθωσε όμως να απαλλαγεί από τους παραδοσιακούς λυρικούς τρόπους και να δημιουργήσει μια ποίηση έντονα προσωπική. Πρόκειται για μια ποίηση απογυμνωμένη από παραδοσιακά λυρικά σχήματα, που φτάνει συχνά ως την πεζολογία. Τον εκφραστικό φόρτο αναπληρώνει εδώ η παραστατικότητα, η εξαιρετική γλωσσική ευστοχία, η λεπτή ειρωνεία και η υποβολή. Μια τέτοια ποίηση ερχόταν σε αντίθεση με την ποίηση που την ίδια εποχή καλλιεργούνταν στην Αθήνα με κύριο εκπρόσωπο τον Κωστή Παλαμά.
Πρώτη δεκαετία του μεσοπολέμου ( ) Στην περίοδο αυτή παρουσιάζονται ποιητές που τους χαρακτηρίζει ψυχικός κάματος και μια δυσκολία προσαρμογής στην πραγματικότητα της ζωής Κορυφαίος εκπρόσωπος: Κ. Καρυωτάκης.
Γενιά του ΄30 Κορυφαίοι εκπρόσωποι: Ο. Ελύτης, Γ. Ρίτσος, Γ. Σεφέρης Οι ποιητές της γενιάς του '30, με βάση τις αρχές του συμβολισμού και του υπερρεαλισμού, ανανεώνουν την ελληνική ποίηση. Βασικά χαρακτηριστικά αυτής της ανανέωσης είναι ο ελεύθερος στίχος, η χρήση του λεξιλογίου της καθημερινής ομιλίας, η κατάργηση της λογικής αλληλουχίας του ποιήματος, του μέτρου, της ομοιοκαταληξίας.
Μεταπολεμική γενιά (1945- ) Εκπρόσωποι: Τ. Λειβαδίτης, Μ. Σαχτούρης, Μ. Αναγνωστάκης Η Μεταπολεμικη Ποιηση εμφανίστηκε στα πρώτα χρόνια της Κατοχής, που αποτελεί και το χρονικό όριο της αφετηρίας. Οι μεταπολεμικοί ποιητές, όσοι κυρίως ανήκουν στην πρώτη μεταπολεμική γενιά, είναι συνδεδεμένη με τους αγώνες της Κατοχής και τα δύσκολα μετακατοχικά χρόνια.