Αρχές Χρηματοοικονομικής Διοίκησης Κεφάλαιο 4: Ανάλυση Ταμειακών Ροών Γαλανού Αικατερίνη, Επικ. Καθηγήτρια Σημειώσεις από το βιβλίο: Χρηματοοικονομική διοίκηση: θεωρία και πρακτική, 2008, εκδόσεις Ρossili, Δ. Βασιλείου και Ν. Ηρειωτης

Βασικοί Ορισμοί Η έννοια των Ταμειακών Ροών Μιας Επένδυσης Βασικοί Ορισμοί Η έννοια των Ταμειακών Ροών Μιας Επένδυσης Η Ταμειακή Ροή περιλαμβάνει την πραγματική εισροή μετρητών στο Ταμείο της επιχείρησης, καθώς επίσης και την πραγματική εκροή μετρητών από το Ταμείο της επιχείρησης. Αυτό που ενδιαφέρει μια επιχείρηση κατά τον καθορισμό του προϋπολογισμού επενδύσεων κεφαλαίου είναι οι ταμειακές της ροές και όχι τα κέρδη (δηλαδή τα έσοδα – τα έξοδα) τα οποία θα δημιουργηθούν από τις επενδύσεις αυτές. Και αυτό γιατί η επιχείρηση πραγματοποιεί τις επενδύσεις της καταβάλλοντας μετρητά σήμερα, ελπίζοντας να εισπράξει περισσότερα μετρητά στο μέλλον.

Η κατάσταση ταμειακών ροών παρουσιάζει τις εισπράξεις (πηγές) και πληρωμές τις (χρήσεις) καθώς και την καθαρή μεταβολή στα ρευστά διαθέσιμα που απορρέουν από τις δραστηριότητες της επιχείρησης. Με βάση το είδος των οικονομικών συναλλαγών που επηρεάζουν τα ρευστά διαθέσιμα οι ταμειακές ροές διακρίνονται σε: Ταμειακές ροές από Συναλλακτικές ή Λειτουργικές Δραστηριότητες. Ταμειακές από Επενδυτικές Δραστηριότητες. Ταμειακές ροές από Χρηματοοικονομικές Δραστηριότητες.

Λειτουργικές Δραστηριότητες: Ορισμός και Παραδείγματα Οι λειτουργικές δραστηριότητες είναι οι βασικές (καθημερινές) δραστηριότητες που συνεπάγονται τη δημιουργία εσόδων και εξόδων της οικονομικής οντότητας. Ενδεικτικές Λειτουργικές Δραστηριότητες Ταμειακές εισροές από: Ταμειακές εκροές προς: Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών τοις μετρητοίς ή με πίστωση Πληρωμές σε Προμηθευτές Προκαταβολές σε Προμηθευτές Τόκους δανείων και μερίσματα Εργαζόμενους και ασφαλιστικά Προκαταβολές Πελατών ταμεία Δημόσιο για φόρους Διάφορα λειτουργικά έξοδα

Επενδυτικές Δραστηριότητες: Ορισμός και Παραδείγματα Οι επενδυτικές δραστηριότητες αναφέρονται στην απόκτηση και διάθεση μακροπρόθεσμων περιουσιακών στοιχείων και άλλων επενδύσεων. Ενδεικτικές Επενδυτικές Δραστηριότητες Ταμειακές εισροές από: Ταμειακές εκροές από: Πώληση πάγιων περιουσιακών στοιχείων (ακίνητα, μηχανήματα) Η απόκτηση παραγωγικών μέσων. Ρευστοποίηση επενδύσεων Η συμμετοχή σε άλλες επιχειρήσεις. (ομολογιών, μετοχών ή Η διατήρηση αποθεμάτων. άλλων στοιχείων) Η χρηματοδότηση πελατών. Οι καταθέσεις σε τράπεζες και τα ρευστά διαθέσιμα στο Ταμείο Η απόκτηση χρηματοοικονομικών προϊόντων (ομόλογα, συμβόλαια )

Χρηματοοικονομικές Δραστηριότητες: Ορισμός και Παραδείγματα Οι χρηματοοικονομικές δραστηριότητες είναι οι δραστηριότητες που προκαλούν μεταβολές κυρίως στο μέγεθος και στη σύνθεση των ιδίων και των δανειακών κεφαλαίων της επιχείρησης. Χρηματοοικονομικές Δραστηριότητες Ταμειακές Εισροές από: Ταμειακές Εκροές για: Βραχυχρόνιο και μακροχρόνιο Εξόφληση δανειακών υποχρεώσ. δανεισμό (έκδοση ομολογιακών δανείων και λήψη πιστώσεων) Από τους φορείς (μετόχους) Για καταβολή μερισμάτων στους με έκδοση τίτλων μετοχών μετόχους

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ Πως μπορεί η επιχείρηση να εμφανίσει θετικές ταμειακές ροές ενώ στην πραγματικότητα δεν έχει ή έχει πολύ λίγες; Μπορεί μετά από συνεννόηση με τους προμηθευτές, να καθυστερήσει να πληρώσει τους προμηθευτές, χωρίς να έχει σημαντικές συνέπειες (ΑΝΑΒΟΛΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ).. Να δώσει πρόσθετες αμοιβές στους υπαλλήλους το επόμενο τρίμηνο (ΑΝΑΒΟΛΗ ΠΛΗΡΩΜΩΝ).

ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Η επιχείρηση πρέπει να έχει την ικανότητα να εκπληρώνει τις εκάστοτε υποχρεώσεις της σε ρευστά γιατί διαφορετικά θα πτωχεύσει. Η ικανότητα αυτή εξαρτάται από τον βαθμό ρευστότητας που έχει η επιχείρηση. Βαθμός ρευστότητας: είναι η ικανότητα μετατροπής των αξιών των διαφόρων περιουσιακών στοιχείων σε ρευστά. Αυτό είναι συνάρτηση: Του χρόνου που απαιτείται για να επιτευχθεί η μετατροπή χωρίς απώλειες Της βεβαιότητας που υπάρχει για την επίτευξη της αξίας των διαφόρων περιουσιακών στοιχείων σε ρευστά.

ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Την μεγαλύτερη αποδοτικότητα έχουν τα στοιχεία που δεν ρευστοποιούνται εύκολα (γήπεδα, μηχανήματα κλπ) ενώ έχουν μικρό βαθμό ρευστότητας. Τα ταμειακά διαθέσιμα έχουν την τέλεια ρευστότητα αλλά τη μικρότερη αποδοτικότητα. ΟΙ ΕΠΙΔΕΙΩΞΕΙΣ ΤΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΔΕΝ ΣΥΜΒΑΔΙΖΟΥΝ

ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΠΟΥ ΑΠΕΙΛΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Σε περιπτώσεις σπατάλης πόρων κατά την παραγωγική διαδικασία: • Το κόστος παραγωγής είναι υψηλό και επομένως οι τιμές πώλησης των παραγόμενων προϊόντων διαμορφώνονται υψηλότερα σε σχέση με τους ανταγωνιστές. •Οι καταναλωτές αποφεύγουν τα προϊόντα αυτά. •Οι επιχειρήσεις μειώνουν περιθώρια του κέρδους ή πωλούν κάτω από το κόστος . •Η μείωση του περιθωρίου μειώνει την αποδοτικότητα της επιχείρησης και επομένως αυτή δεν βρίσκει πρόθυμους χρηματοδότες να στηρίξουν τη λειτουργία της. •Αν πουλά κάτω του κόστους, ο επιχειρηματίας είναι αυτός που μπορεί να καλύψει τη διαφορά για μικρό χρονικό διάστημα.

ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΠΟΥ ΑΠΕΙΛΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Οι αιτίες που μπορούν να οδηγήσουν μια επιχείρηση σε μη αποτελεσματική λειτουργία είναι: 1.Περιορισμένα κεφάλαια. 2.Παρωχημένη τεχνολογία. 3.Είσοδος στην αγορά νέων επιχειρήσεων. 4.Ελλιπής υποδομή (τηλεπικοινωνίες, οδικό δίκτυο κλπ) 5.Δυσκολία πρόσβασης στο Τραπεζικό σύστημα. 6.Μη σταθερή φορολογική νομοθεσία. 7.Μείωση της ζήτησης λόγω αλλαγής προτιμήσεων ή μείωσης των εισοδημάτων. 8.Άσχημες οικονομικές συνθήκες. 9.Ασταθές πολιτικό κλίμα. 10.Εχθροπραξίες , πόλεμος τόσο σε τοπικό όσο και σε ευρύτερες γεωγραφικές περιοχές.

Μελλοντικές Επενδύσεις Ως επένδυση ορίζουμε μια ακολουθία Καθαρών Ταμειακών Ροών (ΚΤΡ) που αρχίζει σήμερα (Το) με εκροή (-Πο) και συνεχίζεται με ετήσιες ΚΤΡ στη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής της επένδυσης (χρονικές περίοδοι Τ1 …., Τν). Το Τ1 Τ2 Τ3 ….. Τν (-Πο) ΚΤΡ1 ΚΤΡ2 ΚΤΡ3 ….. ΚΤΡν Το= Δαπάνη 500€ , Τ= εισπράξεις από την επένδυση Το Τ1 Τ2 Τ3 (500) 200 200 200

Μελλοντικές Επενδύσεις Η Μελλοντική Αξία (ΜΑ) –(Future Value) –μιας τρέχουσας επενδυτικής Δαπάνης «Π» είναι η αξία της στη λήξη της περιόδου. Η αξία αυξάνεται στο χρόνο με την απόδοση της επένδυσης (επιτόκιο i). ΜΑν= Π*(1+i)v Π= το ποσό που επενδύεται σήμερα. i = επιτόκιο Το Τ1 Τ2 Τ3 100 100 (1+0,2)=120 100(1+0,2)²=144 100(1+0,2)³=172,8

Μελλοντικές Επενδύσεις Η Παρούσα Αξία ΠΑ -Present Value- μιας μελλοντικής ΚΤΡν ΠΑ= ΚΤΡν/(1+i)ν Τι ποσό πρέπει να επενδυθεί σήμερα με i=0,2, έτσι ώστε μετά από 2 έτη να έχουμε 144 €? ΠΑ= ΚΤΡν/(1+i)ν= 144/(1+0,2)²= 100 €

Παράδειγμα: Ζητείται η ΚΠΑ μιας επένδυσης Ω με διάρκεια 2 ετών. Οι ΚΤΡ είναι: ΕΤΟΣ Τ1 Τ2 (100) 120 120 Το Κόστος Ευκαιρίας του Κεφαλαίου είναι 20%. Η ΚΠΑ είναι: 120 + 120 – 100 = 83,3 (1+0,20) (1+0,20)² Το αποτέλεσμα αυτό, μπορεί να θεωρηθεί η ΠΑ του Πλεονάσματος της επένδυσης.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ ! ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ !