3ο Γυμνάσιο Νέας Φιλαδέλφειας ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΠΛΟΗΓΗΣΗΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ Αικατερίνη Νταή 3ο Γυμνάσιο Νέας Φιλαδέλδειας, Τμήμα Β’3
Α. Λογισμικό Δεν χρησιμοποιούμε «σπασμένο» λογισμικό. Εκτός από τα θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας που καθιστά παράνομη αυτή την ενέργεια σχεδόν όλες τις φορές περιέχει ιούς, trojans ή μπορεί να μετατρέψει τον υπολογιστή μας σε zombie που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κυβερνοεπιθέσεις. Μπορούμε κάλλιστα να χρησιμοποιήσουμε λογισμικό ανοιχτού κώδικα είτε για λειτουργικό σύστημα είτε για άλλη εργασία (κειμενογράφος, πρόγραμμα επεξεργασίας φωτογραφιών ή βίντεο κλπ)
Β. Αντιικό Χρησιμοποιούμε πάντα στο λειτουργικό μας αντιικό και ακόμη καλύτερα συνδυασμένο με διαδικτυακή προστασία (τείχος προστασίας, antimalware, safe web κλπ.) για να μας προστατεύει. Παρακολουθούμε προσεκτικά οποιοδήποτε μήνυμα μας βγάζει για προγράμματα, ιστοσελίδες ή εισβολή και κάνουμε τις απαραίτητες ενέργειες που προτείνει εμείς ή ρωτάμε τους γονείς μας ή κάποιον γνωστό ειδικό ή και την εταιρεία παραγωγής του αντιικού μέσω chat, email κλπ.
Γ. Ηλεκτρονική αλληλογραφία Προσέχουμε τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που λαμβάνουμε για να δούμε αν είναι πραγματικά από το άτομο (ή την εταιρεία) το οποίο υποτίθεται ότι είναι. Σε περίπτωση που περιλαμβάνει υπερσύνδεσμο το μήνυμα και μας καλεί να επισκεφτούμε τον ιστότοπο αυτού, πρώτα κάνουμε αντιγραφή τον υπερσύνδεσμο και τον κάνουμε επικόλληση σε έναν απλό κειμενογράφο για να δούμε αν πραγματικά περιλαμβάνει ακριβώς την ιστοσελίδα που υποτίθεται ότι μας έστειλαν και όχι κάποια τρίτη ψεύτικη η οποία μπορεί να έχει φτιαχτεί για να μας παραπλανήσει και να μας υποκλέψει στοιχεία.
Δ. Περιηγητής ιστοσελίδων Προσέχουμε τις ιστοσελίδες που προσπαθούμε να εισέλθουμε και σε αυτό μας βοηθάει το αντιικό. Δεν ψάχνουμε για επικίνδυνα πράγματα και παράνομες δραστηριότητες/ενέργειες γιατί σχεδόν πάντα εκτός του κινδύνου μας οδηγούν σε ιστοσελίδες που κρύβουν ιούς κλπ. Ισχύει επίσης ο κανόνας για τους υπερσυνδέσμους. Σε περίπτωση που συνδεόμαστε σε άγνωστη ή ακόμη και γνωστή ιστοσελίδα πατάμε στην γραμμή διεθύνσεων και ελέγχουμε προσεκτικά (γραμματικά) αν πραγματικά είναι η ιστοσελίδα που ψάχνουμε. Υπάρχουν και περιπτώσεις που μπορεί να φαίνεται ότι είμαστε σε κάποια γνωστή ιστοσελίδα (π.χ. https://www.wikipedia.org) και η πραγματική όταν πατήσουμε πάνω στην γραμμή διεθύνσεων του περιηγητή το https://www.w να είναι επιπρόσθετη εικόνα και να μας δείξει όταν πατήσουμε εκτός αυτής της εικόνας «ikipedia.org».
Ε. Μέσα κοινωνικής δικτύωσης Δεν μιλάμε σε αγνώστους ή σε μήνυμα με ύποπτο περιεχόμενο και σε περίπτωση που μας στέλνουν μηνύματα μπορούμε κάλλιστα αφού συμβουλευτούμε κάποιον ενήλικο να προχωρήσουμε σε αποκλεισμό και αναφορά του αποστολέα. Οτιδήποτε γράφουμε μπορεί κάλλιστα να το δουν οι φίλοι μας ή και άγνωστοι αν δεν έχουμε κάνει τις απαραίτητες ρυθμίσεις. Συνεπώς είμαστε προσεκτικοί στο τι γράφουμε και ακολουθούμε τους κανόνες καλής συμπεριφοράς. Αν αισθανθούμε άβολα σε συνομιλία σε κάποιο μ.κ.δ. ή σε chat room διακόπτουμε αμέσως την συνομιλία. Δεν στέλνουμε φωτογραφίες ή προσωπικά δεδομένα κυρίως σε άγνωστα άτομα αλλά ούτε κάνουμε οτιδήποτε μας ζητήσουν. Σε περίπτωση που βλέπουμε πως υπάρχει ενόχληση του προσώπου μας από κάτι συμβουλευόμαστε κάποιον ενήλικο ή μπορούμε να επικοινωνήσουμε με το http://www.cyberkid.gov.gr είτε μέσω διαδικτύου, είτε τηλεφωνικά (11188) είτε με την εφαρμογή που διαθέτει για κινητά κλπ.
ΣΤ. Γενικοί κανόνες Στον υπολογιστή μας και στους λογαριασμούς διαδικτύου (email, social media κλπ.) που διαθέτουμε βάζουμε κωδικό που δύσκολα τον βρίσκει κάποιος (π.χ. τουλάχιστον 8 χαρακτήρες με γράμματα κεφαλαία και μικρά, νούμερα και σύμβολα) κα δεν τον δίνουμε σε κανέναν, ούτε και στον καλύτερο μας φίλο. Ποτέ δεν συναντούμε αγνώστους που γνωρίσαμε στο διαδίκτυο. Αποκτούμε κριτική ικανότητα για το τι μπορεί να μας προκαλέσει πρόβλημα στο διαδίκτυο και ακολουθούμε πάντα τους κανόνες ιδιωτικότητας και προσωπικών δεδομένων.
Πηγές www.norton.com www.safer-internet.gr www.cyberkid.gov.gr www.wikipedeia.org www.astynomia.gr