Muhammad ibn Zakariya Razi Η ΕΠΙΛΗΨΙΑ ΣΤΟ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΟ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥΣ 10 ΑΙΩΝΕΣ Γ. Τσουκαλάς, Μ. Σγάντζος Ιστορία της Ιατρικής, Τμήμα Ιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Λάρισα. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 10 αιώνων της μουσουλμανικής ιστορίας της ιατρικής, Άραβες και Ισπανοί Μουσουλμάνοι ασχολήθηκαν με την επιληψία. Η πιο σημαντική συμβολή, ήταν αυτή του διάσημου Πέρση ιατρού, Avicenna (Ibn-Sinna 980-1037 μ.Χ.). Πολλοί μελετητές υποστηρίζουν ότι ήταν ο πρώτος στην ιστορία της ιατρικής που χρησιμοποίησε τον όρο «Επιληψία», επινοώντας τον όρο αυτό από το Λατινικό ρήμα που σημαίνει «να διακατέχομαι από μια εξωτερική δύναμη», μία καταγραφή εντός του μνημειώδους έργου του «Ο Κανών της Ιατρικής», ένα πρότυπο εγχειρίδιο της ιατρικής στην Ευρώπη και τον Αραβικό κόσμο για σχεδόν 400 χρόνια. Ο Avicenna, όπως και ο Ιπποκράτης (460-370 π.Χ.) στο βιβλίο του «Η Ιερή Νόσος», αποδίδει αυτή τη διαταραχή σε υπερφυσικά αιτία. Νοσοκομεία με ειδικά τμήματα για ψυχικά ασθενείς, ιδρύθηκαν στη Βαγδάτη, ήδη από τον 9ο αιώνα μ.Χ. Ο διάσημος Άραβας ιατρός Ibn Rabban al-Tabari (9ος αιώνας μ.Χ.), έγραψε μια επιτομή της ιατρικής που περιείχε ένα κεφάλαιο για τις ασθένειες του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένης και της επιληψίας. Τις γνώσεις του σχετικά με την «Ιερή Νόσο των Ελλήνων» (επιληψία πλέον), τις μεταλαμπάδευσε στο μαθητή του, τον Πέρση ιατρό Muhammad ibn Zakariya Razi (854-925 μ.Χ.). Το σύστημα της ιατρικής Unani (=Ελληνικό) που μεταφέρθηκε στην Ινδία μέσω των Μουσουλμανικών ιατρικών κειμένων, παραμένει δημοφιλές μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με αυτό το σύστημα όλες οι λειτουργίες του σώματος ελέγχονται από τέσσερις χυμούς (υγρά του σώματος: αίμα, φλέγμα, κίτρινη και μαύρη χολή). Η επιληψία θεωρείται ότι προκύπτει από ένα μπλοκ στις ρίζες των νεύρων στον εγκέφαλο λόγω της συσσώρευσης κακοήθων χυμών. Η αντιμετώπισή της περιλαμβάνει τη χρήση καθαρτικών, τονωτικών και φλεβοτομής. Οι πρώτες νευροχειρουργικές επεμβάσεις για την επιληψία καταγράφονται το 1891 από τον Karl Bayer σε ένα Μουσουλμανικό Φιλανθρωπικό Νοσοκομείο, το Vakufska Bolnica, στο Σεράγεβο της Βοσνίας. Ο Bayer εκτέλεσε κρανιοτομές και απομάκρυνση θραυσμάτων οστών από τον εγκέφαλο (μετατραυματική επιληψία), σε 3 διαφορετικές περιπτώσεις. Ο ίδιος αναφέρει ότι και οι 3 ασθενείς επέζησαν και θεραπεύτηκαν. Avicenna Ibn Rabban al-Tabari Muhammad ibn Zakariya Razi Vakufska Bolnica