ΘΕΜΑ: ΚΡΗΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Η κρητική διατροφή δεν είναι απλώς πιάτα παραταγμένα στο τραπέζι, κρύβει μέσα της μια φιλοσοφία ζωής, αναφέρεται στο τρόπο ζωής των Κρητικών, σύμφωνα με τον οποίο το φαγητό περικλείει ολόκληρο πολιτισμό. Στο πλαίσιο της ιερής προσφοράς της φιλοξενίας που διακατέχει του Κρητικούς, αναπτύχθηκαν και οι πανάρχαιες διατροφικές συνήθειες των Κρητικών με ό,τι απλόχερα προσφέρει η κρητική γη: λάδι, στάρι, κρασί, μέλι, χόρτα και αρωματικά φυτά γίνονται η βάση για την κρητική κουζίνα, που τα τελευταία χρόνια μακρόχρονες επιστημονικές έρευνες αποδεικνύουν τις υγιεινές της ιδιότητες και τη διατροφική της αξία.

ΚΡΗΤΙΚΗ Ή ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ; ΚΡΗΤΙΚΗ Ή ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ; Ο όρος «Μεσογειακή διατροφή», με τον τρόπο που χρησιμοποιείται σήμερα, ουσιαστικά εισήχθη από τους επιστήμονες της διατροφής για να περιγράψει τη δίαιτα της Κρήτης, αλλά και τις δίαιτες άλλων περιοχών της Μεσογείου οι οποίες παρουσίαζαν κοινά χαρακτηριστικά με αυτήν, κατά τις δεκαετίες του 1950 και 1960, όταν είχαν πια ξεπεραστεί οι συνέπειες του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, αλλά και πριν την άφιξη της κουλτούρας του γρήγορου φαγητού. Επειδή το ελαιόλαδο ήταν η βασική πηγή λίπους στη δίαιτα των Κρητικών, ο όρος «Μεσογειακή διατροφή» ουσιαστικά περιγράφει το διατροφικό πρότυπο εκείνο που επικρατούσε στις περιοχές της Μεσογείου στις οποίες καλλιεργούνταν παραδοσιακά τα ελαιόδενδρα.

Έρευνες για την Κρητική διατροφή Το νησί της Κρήτης έχει προσελκύσει το ενδιαφέροντος Επιστημονικής Κοινότητας ήδη από το 1948. Οι ερευνητές συμπέραναν ότι ο τρόπος διατροφής των Κρητικών ήταν καλά προσαρμοσμένως στις συνθήκες της περιοχής. Οι έρευνες που ακολούθησαν ήταν η μελέτη των επτά χωρών που διενεργήθηκε το 1960 όπου έλαβαν μέρος άντρες από 16 διαφορετικές περιοχές . Τα αποτελέσματα ήταν υπέρ της Κρήτης καθώς οι Κρητικοί παρουσιάζουν το μικρότερο ποσοστό θνησιμότητας. Ακολούθησε η μελέτη “Lyon Heart” όπου ασθενείς που είχαν υποσθεί οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου εφάρμοσαν δίαιτα Κρητικού τύπου και διαπιστώθηκε ότι μειώθηκε το ποσοστό θνησιμότητας κατά 70% στου 27 μήνες μετά το επεισόδιο, σε σχέση με ασθενείς που εφάρμοσαν δίαιτα που συνιστούσε αμερικάνικη καρδιολογική εταιρεία.

Η μαγειρική τέχνη στην Κρήτη Η μαγειρική τέχνη στην Κρήτη κινείται με απλούς τρόπους και μέσα. Οι συνδυασμοί είναι λιτοί και ευρηματικοί. Στόχος της Κρητικής διατροφής είναι η μέγιστη αξιοποίηση και ανάδειξη των προϊόντων. Προϊόντα όπως τα χόρτα, τα όσπρια τα ζυμαρικά, τα σαλιγκάρια μαγειρεύονται με ξεχωριστό και μοναδικό τρόπο, το αποτέλεσμα μαγευτικό …

Κρητικά παραδοσιακά προϊόντα Ελαιόλαδο: είναι το πιο μεγάλο μυστικό της κρητικής διατροφής και της μακροζωίας. Στη Κρήτη παράγεται εξαιρετική ποιότητα ελαιολάδου. Μέλι: το κρητικό μέλι είναι ένα απολύτως φυσικό προιόν και παράγεται σε περιοχές με ένδυμη βλάστηση Αρωματικά φυτά και βότανα: Τα εκπληκτικά βότανα της Κρήτης φυτρώνουν στα απόκρημνα βουνά του νησιού και συλλέγονται από έμπειρους συλλέκτες. Τυρί: Το κρητικό τυρί δε λείπει από κανένα τραπέζι. Χαρακτηριστικά είδη κρητικών τυριών είναι ο ανθότυρος, η γαλομυζύθρα, η γραβιέρα, το κεφαλοτύρι και η μαλάκα. .

Παξιμάδι: Το παξιμάδι δε λείπει από τις διατροφικές συνήθειες των Κρητικών, προσφέρει φυτικές ίνες, βιταμίνες Β και Ε και ιχνοστοιχεία. Ζυμαρικά: Τα ζυμαρικά χαίρουν ιδιαίτερης εκτίμησης στο Κρητικό τραπέζι, φτιάχνονται από κάθε νοικοκυριό με αγνά παραδοσιακά υλικά. Ξηροί Καρποί: Οι ξηροί καρποί είναι μία ακόμη αγαπημένη γεύση για τους Κρητικούς αποτελούν πλούσια πηγή λινολενικου οξεος και συμβάλλουν στην ομαλή λειτουργία της καρδιάς. Κρητικά κρασιά: Οι αμπελώνες της Κρήτης παράγουν ποικιλίες σταφυλιών που βγάζουν μερικά από τα καλύτερα κρασιά της Ελλάδας. Τσικουδιά: Στη κρήτη η ρακή είναι ένα εργαλείο «κοινωνικής επικοινωνίας» το οποίο περιέχει περίπου 37% αλκοόλ.

Η ΕΛΙΑ Η χρησιμοτητα και η οφελιμοτητα του καρπου της ελιας στον ανθρώπινο οργανισμό είναι γνωστή και οφείλεται στα πλούσια θρεπτικά συστατικά του. Η μέση ενεργειακή τιμή της ελιάς είναι μεγαλύτερη των άλλων φρούτων και λαχανικών. Ο καρπός της ελιάς επεξεργασμένος, όπως προσφέρεται στο τραπέζι μας, περιέχει ελαιόλαδο & πρωτεΐνες με παρόντα όλα σχεδόν τα κυρία αμινοξέα-σάκχαρα. Είναι αξιοσημείωτο ότι η περιεκτικότητα της ελιάς σε ασβέστιο είναι μεγαλύτερη από αυτή των φρούτων και των λαχανικών, αλλά και των κρεάτων, των ψαριών και του ψωμιού. Επίσης είναι ιση με την περιεκτικότητα σε ασβέστιο του γάλακτος της αγελάδας

Η Κρητική κουζίνα στο εξωτερικό Η κρητική κουζίνα δεν είναι λίγες φορές που έχει διακριθεί σε διαγωνισμούς τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το γεγονός ότι οι 20 επιχειρήσεις της Κρήτης πήραν μέρος στην μεγαλύτερη έκθεση τροφίμων και ποτών παγκοσμίως που έγινε στην Anuga της Πολωνίας, με την ελληνική συμμετοχή να αποτελεί την έβδομη μεγαλύτερη συμμετοχή παγκοσμίως. Οι επισκέπτες της έκθεσης είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν κρητικά προιόντα και δημιουργίες.

Κρητική διατροφή και παιδιά Η υιοθέτηση ενός τρόπου διατροφής που βασίζεται στο πρότυπο της κρητικής διατροφής είναι ιδανική για τα παιδιά και τους εφήβους. Σε γενικές γραμμές μετά από έρευνες έχει φανεί ότι τα παιδιά και οι έφηβοι των οποίων οι διατροφικές συνήθειες είναι κοντά σε αυτό το πρότυπο παρουσιάζουν μεγαλύτερες προσλήψεις σε ευεργετικά θρεπτικά συστατικά. Κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες και καθώς τα παιδιά απομακρύνονται από το πρότυπο της κρητικής διατροφής έχουν αυξηθεί δραματικά τα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας. Η Κρήτη κατέχει την Πέμπτη θέση στην Ευρώπη σε ποσοστά παχύσαρκών παιδιών με δραματικές συνέπειες για την υγεία τους .

Η ιστορία της κρητικής διατροφής και της κρητικής κουζίνας χάνεται στα βάθη του χρόνου. Αποτελεί τη συνέχεια μιας παράδοσης που ξεκινά από τη μινωική εποχή και φτάνει ως τις μέρες μας. Από τα ευρήματα των αρχαιολογικών ανασκαφών φαίνεται πως και οι αρχαίοι Κρήτες, οι Μινωίτες, κατανάλωναν πριν από 4000 χρόνια τα ίδια σχεδόν προϊόντα που καταναλώνει και ο σημερινός κρητικός Αυτή η συνέχεια δημιούργησε μια παράδοση που αποδεικνύεται σήμερα πολύτιμη μια και η διεθνής επιστημονική κοινότητα κάνει λόγο όχι μόνο για την κρητική κουζίνα αλλά και για το "θαύμα της κρητικής διατροφής"!  

AΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΜΑΣ

ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ Οι πρωτεΐνες αποτελούν ένα από τα βασικά δομικά υλικά με το οποίο χτίζονται ο μυϊκός ιστός, οι ορμόνες, τα αντισώματα και άλλες πολύτιμες για τον οργανισμό ενώσεις. Η ιδανική πρόσληψη της είναι σε τακτά χρονικά διαστήματα, ανά 3-4 ώρες, από πλήρεις πηγές.

ΤΡΟΦΕΣ ΠΛΟΥΣΙΕΣ ΣΕ ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ: Κοτόπουλο μπούτι στα 100γρ, 20,9 γρ Κοτόπουλο στήθος στα 100γρ, 24.7 γρ Γουρούνι μπούτι στα 100γρ, 21 γρ Ζαμπόν στα 100 γρ , 18 γρ Μοσχάρι στα 100 γρ, 19.5 γρ Γιαούρτι στα 100 γρ, 4 γρ Γραβιέρα στα 100 γρ, 25.7 γρ Σολομός στα 100 γρ, 20 γρ Χταπόδι στα 100 γρ, 33.7 γρ

ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ Οι υδατάνθρακες είναι τα νομίσματα ενέργειας του σώματός μας. Τα περισσότερα τρόφιμα που τρώμε καθημερινά αποτελούνται από υδατάνθρακες. Ο οργανισμός μας, σπα τους υδατάνθρακες σε μικρότερα κομμάτια, τη γλυκόζη, τα οποία καίει για να πάρουμε την ενέργεια που χρειαζόμαστε όλη μέρα για να ζήσουμε.

ΤΡΟΦΕΣ ΠΛΟΥΣΙΕΣ ΣΕ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ: Οι απλοί υδατάνθρακες βρίσκονται στα φρούτα, το γάλα , το μέλι και τη ζάχαρη. Οι σύνθετοι υδατάνθρακες προέρχονται από τρόφιμα όπως μακαρόνια, πατάτες, λαζάνια, ψωμί, δημητριακά και άλλα προϊόντα δημητριακών. Καλό είναι να έχουμε από όλους τους υδατάνθρακες στην καθημερινή μας διατροφή.

ΛΙΠΑΡΑ Τα λιπαρά είναι μια από τις σημαντικότερες για τον οργανισμό πηγές ενέργειας και ευεξίας. Τη μεγαλύτερη ανάγκη για ενέργεια ο οργανισμός την έχει το πρωί, γι’ αυτό δεν πρέπει να παραλείπουμε το πρωινό γεύμα. Οι μαργαρίνες αποτελούν την πιο ισορροπημένη επιλογή λιπαρών για το πρωινό και το κολατσιό, τόσο για τα παιδιά όσο και για τους ενήλικες. Μια πρόταση για ένα ισορροπημένο πρωινό είναι 1-2 φέτες ψωμί με μαργαρίνη και μέλι, 1 ποτήρι γάλα χαμηλών λιπαρών και 1 φρούτο ή ρόφημα φρούτων & λαχανικών.

Στα λιπαρά περιλαμβάνονται και τα απαραίτητα ω6 και ω3 λιπαρά τα οποία ο οργανισμός δεν μπορεί να συνθέσει από μόνος του και άρα πρέπει να τα παίρνουμε από την διατροφή μας. Τα τρόφιμα που περιέχουν λιπαρά, όπως τα φυτικά έλαια και οι μαργαρίνες, περιέχουν επίσης και τις λιποδιαλυτές βιταμίνες Α, D και E, στοιχεία απαραίτητα για την υγεία μας. Η βιταμίνη Α είναι απαραίτητη για την καλή όραση, την υγεία του δέρματος και το ανοσοποιητικό σύστημα. Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για γερά κόκαλα και δόντια και η βιταμίνη Ε για την αντιοξειδωτική προστασία του δέρματος και των κυτταρικών μεμβρανών.  

ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΑ «Ασπίδα» ενάντια σε πολλές νόσους αλλά και σε προβλήματα υγείας, μπορεί να αποτελέσει μια διατροφή πλούσια σε βιταμίνες και μέταλλα. Μερικές από τις πιο σημαντικές βιταμίνες είναι: -Καροτίνη Β, βρίσκεται στα καρότα, στις γλυκοπατάτες και στις πράσινες πιπεριές.  Ασβέστιο, βρίσκεται επί των πλείστων στα γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως το γάλα, το γιαούρτι και το τυρί.

-Φολικό οξύ βρίσκεται στα δημητριακά, στα πράσινα λαχανικά, στα όσπρια, στον χυμό των εσπεριδοειδών, στο ψωμί και στα ζυμαρικά. Σίδηρος βρίσκεται σε τροφές όπως άπαχα κρέατα, τα θαλασσινά, τους ξηρούς καρπούς, τα πράσινα λαχανικά, το συκώτι και τα εντόσθια. -Κάλιο βρίσκεται σε τροφές όπως μπανάνα, οι σταφίδες, τα πράσινα λαχανικά, τα πορτοκάλια αλλά και το γάλα.

Βιταμίνη C, υπάρχει άφθονη στα εσπεριδοειδή, στα μούρα, στο μπρόκολο, στις πράσινες πιπεριές.  -Βιταμίνη Ε, περιέχεται στο λάδι, στα φιστίκια, στα αυγά, στα δημητριακά, στα φρούτα και στα πράσινα λαχανικά. Ιδιαίτερα οι γυναίκες θα πρέπει να προσλαμβάνουν βιταμίνες καθημερινά μέσα από τη διατροφή τους, εφόσον οι βιταμίνες επηρεάζουν ορμονικούς αλλά και πολλούς άλλους παράγοντες στην υγεία τους.