Ο ανθρωποσ και η εξελιξη του
Χρονολόγιο της ανθρώπινης εξέλιξης
Το χρονολόγιο της ανθρώπινης εξέλιξης περιλαμβάνει τα σημαντικότερα γεγονότα της εξελικτικής πορείας του ανθρώπινου είδους και των προγόνων του. Αποτελείται από μία συνοπτική περιγραφή μερικών ζώων, ειδών ή γενών, που πιθανότατα υπήρξαν πρόγονοι του Homo sapiens sapiens. Το χρονολόγιο βασίζεται σε παλαιοντολογικά, εξελικτικά, μορφολογικά, ανατομικά και γενετικά δεδομένα. Η μελέτη της ανθρώπινης εξέλιξης είναι μείζονος σημασίας στην επιστήμη της ανθρωπολογίας.
Homo Homo (Άνθρωπος στα Λατινικά) ονομάζεται το γένος που περιλαμβάνει τους σύγχρονους ανθρώπους και τα είδη που συγγενεύουν στενά μαζί τους. Το γένος εκτιμάται να έχει ηλικία περίπου 2,3 με 2,4 εκατομμυρίων ετών και αποτελεί εξέλιξη των αυστραλοπιθηκίνων.Το σημαντικότερο χαρακτηριστικό στην ανάπτυξη αυτών των ειδών παρατηρείται στην αύξηση του μεγέθους της κρανιακής χωρητικότητας. Ο Homo neanderthalensis, ο οποίος θεωρείται ως ο τελευταίος συγγενής εν ζωή, αφανίστηκε περίπου 24.000 χρόνια πριν, ενώ μία πρόσφατη έρευνα υποστηρίζει πως ένα άλλο είδος, ο Homo floresiensis, που ανακαλύφθηκε το 2003, ίσως να έζησε μέχρι και 12.000 χρόνια πριν.
Παλαιολιθική περίοδος Παλαιολιθική περίοδος Ως Παλαιολιθική περίοδος ορίζεται το πρωιμότερο τμήμα της Λίθινης Εποχής ή Εποχής του Λίθου, κατά τη διάρκεια της οποίας ο άνθρωπος χρησιμοποίησε λίθινα τεχνουργήματατα και εκτείνεται σε μια μεγάλη περίοδο που ξεκινησε πριν από 2,5 εκατομμύρια χρόνια περίπου έως το 10.000 π.Χ., το τέλος δηλαδή της τελευταίας Εποχής των Παγετώνων ή Παγετώδους. Διαιρείται στην Κατώτερη Παλαιολιθική η οποία τελειώνει περίπου το 80.000 π.Χ. στην Μέση Παλαιολιθική που τελειώνει περίπου το 33.000 π.Χ. και την Ανώτερη Παλαιολιθική, περίοδο κατά την οποία έγινε και η ανάπτυξη του homo Sapiens, έως το 10.000 π.Χ.
Νεολιθική περίοδος Ως νεολιθική περίοδος ορίζεται εκείνη η περίοδος της ανθρώπινης πολιτισμικης ανάπτυξης που ακολουθεί την Παλαιολιθική. Ξεκίνησε περίπου το 10.000 Π.Χ. στη Δ. Ασία και το 5.500 Π.Χ. στην κεντρική Ευρώπη, ενώ οι πρωιμότεροι οικισμοί στην Ελλάδα χρονολογούνται λίγο πριν από το 6.500 Π.Χ. Πρόκειται για μια περίοδο της ιστορίας κατά την οποία θεσμοθετείται η μόνιμη εγκατάσταση, η εξημέρωση των ζώων και των φυτών αλλά και η χρήση της κεραμικής. Κατά την περίοδο αυτή συνεχίζεται η χρήση των απολεπισμένων λίθινων εργαλείων, ενώ γενικεύεται η χρήση των τριπτών ή λειασμένων λίθινων εργαλείων. Ο όρος Νεολιθική χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια περισσότερο ως χρονολογικό στοιχείο.
Μύρτιδα Το πρόσωπο της 11χρονης Μυρτίδος, όπως τη βάφτισαν, ανέπλασαν οι αρχαιολόγοι. Πρόκειται για ένα κορίτσι που έζησε πριν από 2.500 χρόνια στην Αθήνα και πέθανε σε νεαρή ηλικία από τυφοειδή πυρετό. Η ανάπλαση του προσώπου της καταστάθηκε εφικτή χάρη στο κρανίο της που βρέθηκε το 1995 μαζί με τα οστά άλλων 150 ανθρώπων, ενηλίκων και παιδιών, στον λεγόμενο τάφο του Λοιμού. Η εξαιρετική διατήρηση του κρανίου ήταν ο κύριος λόγος που αποτέλεσε αντικείμενο έρευνας. Η μελέτη διήρκεσε 3 χρόνια και σημαντικό στοιχείο αποτέλεσε το γεγονός ότι η άνω και κάτω γνάθος και όλα τα δόντια του παιδιού, τα μόνιμα και μερικά από τα νεογιλά διατηρούνται.
ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΣ Γεωργιτσοπούλου Χριστίνα Δρακοπούλου Κωνσταντίνα Διπλάρης Νικόλαος