Ηλιοπούλου Κωνσταντίνα, ΠΠΣΠΘ Η διδασκαλία της γλώσσας στο πλαίσιο του κριτικού γραμματισμού: μια διδακτική απόπειρα Ηλιοπούλου Κωνσταντίνα, ΠΠΣΠΘ

Παιδαγωγική κριτικού γραμματισμού Παιδαγωγική κριτικού γραμματισμού Νέα οικονομική, κοινωνική, πολιτισμική πραγματικότητα δημιουργεί την ανάγκη 1) εξοικείωσης με νέες κειμενικές πρακτικές 2) κατανόησης του τρόπου με τον οποίο τα κείμενα: Δομούν κοινωνικές σχέσεις Αναπαράγουν ρατσιστικές και σεξιστικές θέσεις Συντηρούν ή αποδομούν στερεότυπα Προβάλλουν ορισμένους τρόπους θέασης της πραγματικότητας ως «φυσικούς»

Κριτικός γραμματισμός (Ι) «Είναι ένα πρόγραμμα με το οποίο οργανώνουμε και διδάσκουμε γλώσσα με στόχο να συνδέσουμε το πώς μέσα από τη γλώσσα μεταδίδουμε ή αμφισβητούμε νοήματα που κυριαρχούν στο ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο» (Κωστούλη, 2012)

Κριτικός γραμματισμός (ΙΙ) Κριτικός γραμματισμός (ΙΙ) Κοιτάμε κάτω από την επιφάνεια των κειμένων και θέτουμε ερωτήσεις του τύπου: Γιατί συμβαίνει αυτό; Ποιος είναι ο σκοπός του; Τα συμφέροντα ποιου υπηρετεί; Τα συμφέροντα ποιου υπονομεύει; Πώς λειτουργεί; Θα μπορούσε να γίνει και με άλλον τρόπο; (Baynham, 2002)

Επίπεδα προσέγγισης κειμένου Αντικείμενο αξιολόγησης Κοινωνική πράξη Πλαίσιο επικοινωνίας Γλωσσική και νοηματική δομή

Διδακτική πρόταση Ενότητα: 4η της Νεοελληνικής Γλώσσας Γ΄ Γυμν: «Ενωμένη Ευρώπη και Ευρωπαίοι Πολίτες». Διάρκεια: 2ώρες Το σχέδιο συνάδει με το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τη Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυμνασίου (2011) Μέσα: Υπολογιστής, διαδίκτυο, προτζέκτορας, φύλλα εργασίας

Αρχές διδακτικής πρότασης Έμφαση και στις 4 δεξιότητες Από παραγωγικές προσληπτικές δεξιότητες Επαγωγική πορεία σκέψης Η προσέγγιση της διδασκαλίας γίνεται με βάση τα κειμενικά είδη στη μη ρυθμιστική της εκδοχή Παραγωγή λόγου ως ατομική και ως συνεργατική διαδικασία

Στόχοι Γνώσεις για τον κόσμο, αξίες, πεποιθήσεις, πρότυπα, στάσεις ζωής Οι μαθητές: Έρχονται σε επαφή με τον προβληματισμό για το παρόν και το μέλλον της Ευρώπης, Αποκτούν ενσυναίσθηση για μια επίκαιρη θεματική Κατανοούν διαφορετικές οπτικές

Στόχοι Γνώσεις για τη γλώσσα Οι μαθητές: Αποδομούν και νοηματοδοτούν γελοιογραφίες Διακρίνουν την οπτική γωνία του δημιουργού Αξιολογούν τη συνεισφορά σημειωτικών τρόπων στη νοηματοδότηση κειμένων Μετατρέπουν ένα πολυτροπικό κειμένο σε μονοτροπικό Συγγράφουν ερμηνευτικά σχόλια και απόψεις Αναζητούν και διαμορφώνουν το ύφος των κειμένων ανάλογα με το πλαίσιο επικοινωνίας και να κατανοήσουν τη σημασία της περιγραφής και της αφήγησης ως μέσων για την αποκωδικοποίηση της

Στόχοι Δεξιότητες Οι μαθητές Αναπτύσσουν στρατηγικές μεταγνωστικού τύπου πάνω στα γραφόμενά τους Στάσεις Υιοθετούν κριτική/διερευνητική στάση απέναντι στα κειμενικά νοήματα Σέβονται την έκφραση του διαφορετικού

Αφόρμηση Οπτικός γραμματισμός γελοιογραφία αποτελεί τον σκηνικό χώρο και τον μοχλό του σεναρίου:

Αποδόμηση γελοιογραφίας (10’) Παρατηρήστε και καταγράψτε τα αντικείμενα και τα πρόσωπα της γελοιογραφίας, την εμφάνιση και την έκφρασή τους Άνθρωποι Αντικείμενα Ποιο είναι το επικοινωνιακό πλαίσιο της γελοιογραφίας: πομπός, δέκτης, σκοπός Ποια στοιχεία μας βοηθούν να καταλάβουμε την οπτική γωνία της γελοιογραφίας; Ποιος νομίζετε είναι ο χρόνος σύνθεσης της γελοιογραφίας καθώς και η ιστορική συγκυρία στην Ευρώπη τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο Ποιο το νόημα της γελοιογραφίας;

Παραγωγή προφορικού: ιδεοθύλελλα (5’) κρίση ταυτότητα ευρώ ανεργία Ελεύθερα σύνορα

Κατανόηση προφορικού (15’) http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=7ZrjwsUya vw Φύλλο εργασίας Αξιοποίηση πολυτροπικού κειμένου, υφολογικών και λεξιλογικών επιλογών Εμπλουτισμός γνώσεων για τη θεματική της ενότητας Επεξεργασία ακουστικού κειμένου μέσω του εντοπισμού συγκεκριμένων πληροφοριών Γλώσσα (1)\ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ.docx

Προφορικός γραπτός (15΄) Προφορικός γραπτός (15΄) Μεταγραφή πληροφοριών σε μονοτροπικό Τώρα φανταστείτε ότι ο Μάνος Χατζιδάκης μιλάει σε μαθητές ενός Γυμνασίου για το ίδιο θέμα. Αλλάξτε το ύφος και το λεξιλόγιό του αλλά μην ξεχάσετε να αποδώσετε το ίδιο νόημα.

Εργασία για το σπίτι: νοηματοδότηση σκίτσου Να αναπτύξετε σε μια παράγραφο με σύγκριση- αντίθεση το περιεχόμενο των σκίτσων https://periklis12.files.w ordpress.com/2013/10 /2014-24-okt- aeraaaaaa.jpg

2η ώρα: αναδόμηση γελοιογραφίας Ανάγνωση εργασιών (10’) Υποθέστε ότι είστε ένα από τα πρόσωπα της ιστορίας του 1940. Επιλέγοντας οπτική γωνία , χρόνο αφήγησης, χρονική ακολουθία γεγονότων (πρόδρομη ή αναδρομική αφήγηση) παρουσιάστε τα συναισθήματά σας (10΄) Σχεδιασμός (5΄) Εννοιολογικού πίνακα (σύνδεση με τα προηγούμενα) Πίνακα στάσεων (σύνδεση με τα επόμενα) ΘΕΤΙΚΗ;;;;;;;;;; Αρνητική

Κατανόηση γραπτού (20’) «Jack Le Goff ‘Η Ευρώπη: Μια αφήγηση για παιδιά και νέους’ (σελ.72) Πλαίσιο αναφοράς: Νοηματική προσέγγιση Θετική στάση Δεοντολογική διατύπωση Αρθρογραφία: Νίκος Δήμου, ‘Το τέλος της τουρκοκρατίας’ Θετική στάση Κατηγορική διατύπωση Δεν υπάρχει άλλος δρόμος από την Ευρώπη)

Ανάθεση εργασίας: Παραγωγή γραπτού λόγου Ανάθεση εργασίας: Παραγωγή γραπτού λόγου ΜΗΝ ΞΕΧΑΣΕΙΣ ΤΟΝ ΤΙΤΛΟ!!!!! Είσαι αρθρογράφος στη σχολική εφημερίδα. Το σκίτσο που σου δίνεται έχει πάρει το πρώτο βραβείο στο διαγωνισμό σκίτσου του σχολείου σου. Αποφασίζεις να το δημοσιεύσεις συνοδεύοντάς το με ένα σχετικό με τη θεματική του σκίτσου άρθρο (3 παράγραφοι)

Ευχαριστώ