Ενεργειακός Σχεδιασμός για Παραγωγή Ενέργειας Καβάλα 2017 Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ K. Ποτόλιας Επίκουρος Καθηγητής Ενεργειακός Σχεδιασμός για Παραγωγή Ενέργειας Καβάλα 2017

Εισαγωγή Βασικές έννοιες Ενεργειακή πολιτική Η ενεργειακή πολιτική είναι ο τρόπος αντιμετώπισης του ζητήματος της παραγωγής, διανομής και της κατανάλωσης ενέργειας σε μία οντότητα (Χώρα, περιφέρεια, περιοχή, κ.α) Χαρακτηριστικά της ενεργειακής πολιτικής Περιλαμβάνουν Νομοθεσία Διεθνείς συνθήκες Κίνητρα για τις επενδύσεις Πολιτικές για την εξοικονόμηση ενέργειας Φορολογία Διάφορες δημόσιες τεχνικές πολιτικής

Ενεργειακός σχεδιασμός Ενεργειακός σχεδιασμός θα μπορούσε να θεωρηθεί η προσπάθεια εύρεσης ενός συνόλου ενεργειακών πηγών, συστημάτων μετατροπής και ποσοτήτων ενέργειας ώστε να ικανοποιηθούν οι ενεργειακές απαιτήσεις μιας περιοχής, μιας χώρας με ταυτόχρονη κάλυψη όλων των στόχων κατά τρόπο βέλτιστο

Στόχοι ενεργειακού σχεδιασμού Γενικά Στόχοι ενεργειακού σχεδιασμού Γενικά Μία πρώτη διατύπωση στόχων που θα πρέπει να περιλαμβάνει ο ενεργειακός σχεδιασμός είναι: Εξασφάλιση επάρκειας ποσοτήτων ενέργειας και αποθεμάτων. Προστασία περιβάλλοντος, στις περισσότερες των περιπτώσεων με συγκεκριμένες υποχρεώσεις είτε σε επίπεδο χώρας η ευρύτερα (Ευρωπαϊκή Ένωση, διεθνείς δεσμεύσεις). Εκπλήρωση στόχων ανάπτυξης- αξιοποίησης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού. Διατήρηση τιμών ενέργειας σε επίπεδα ανταγωνιστικά για κοινωνικούς και αναπτυξιακούς λόγους.

Το όλο εγχείρημα αποτελεί μία προσπάθεια πρόβλεψης τάσεων και μελλοντικών εξελίξεων που απαιτούν ενεργειακή εξασφάλιση, χρησιμοποιώντας τεχνοοικονομικά και άλλα κριτήρια στην προσπάθεια κάλυψης των ανωτέρω στόχων.

Εθνικός Ενεργειακός Σχεδιασμός Βασικές αρχές Ο Ενεργειακός Σχεδιασμός αποτελεί έναν οδικό χάρτη για την εξέλιξη του ενεργειακού συστήματος στην Ελλάδα. Οι αποφάσεις που λαμβάνονται είναι καθοριστικές για τις επόμενες δεκαετίες, τόσο για την οικονομία, όσο και για τον καταναλωτή. Ο τομέας της Ενέργειας είναι πυλώνας της οικονομικής ανάπτυξης που επηρεάζει και τους υπόλοιπους τομείς της οικονομίας. Παράλληλα, ο σχεδιασμός θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη: Τις περιβαλλοντικές διαστάσεις της ενέργειας, καθώς η κλιματική αλλαγή θέτει επιτακτικά την ανάγκη εξορθολογισμού του ενεργειακού συστήματος και τη στροφή προς ένα ενεργειακό μοντέλο χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Οι αποφάσεις σε θέματα πρόληψης και μετριασμού της κλιματικής αλλαγής επηρεάζουν μακροπρόθεσμα, αλλά και μεσοπρόθεσμα την παγκόσμια ενεργειακή αγορά, αλλά και την ποιότητα ζωής.

Εθνικός Ενεργειακός Σχεδιασμός Βασικοί άξονες του εθνικού ενεργειακού σχεδιασμού (2050) Η μείωση της εξάρτησης από εισαγόμενη ενέργεια Mεγιστοποίηση της διείσδυσης των ΑΠΕ Eπίτευξη σημαντικής μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) μέχρι το 2050 Προστασία του τελικού καταναλωτή Ταυτόχρονα, η μηδενική αξιοποίηση της πυρηνικής ενέργειας και η πολύ περιορισμένη χρήση της τεχνολογίας συλλογής και αποθήκευσης άνθρακα αποτελούν με τη σειρά τους ουσιαστικές επιλογές στο πλαίσιο του σχεδιασμού

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2020 Με τον Ν3851/2010 και σε εφαρμογή της Οδηγίας 2009/28/ΕΚ H Ελλάδα έχει καθορίσει την συμμετοχή των ΑΠΕ μέχρι το 2020 σε 20% στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας και 40% στην παραγωγή ηλεκτρισμού. Η επίτευξη των στόχων αυτών προϋποθέτει τη συνδυαστική εφαρμογή θεσμικών κανονιστικών οικονομικών και τεχνολογικών μέτρων που αφορούν όλους τους τομείς παραγωγής και χρήσης ενέργειας

Ειδικότερα, η επίτευξη του ποσοστού συμμετοχής των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή (40%) μέχρι το 2020, που βασίζεται στην αξιοποίηση του οικονομικού δυναμικού ανάπτυξης μεγάλων έργων ΑΠΕ, απαιτεί την Oλοκλήρωση των αναγκαίων εργασιών επέκτασης και αναβάθμισης του ηλεκτρικού δικτύου που αφορά τη διασύνδεση των νησιών και την ενίσχυση του ηπειρωτικού δικτύου, Kαθώς και τη βελτίωση του θεσμικού και κανονιστικού πλαισίου λειτουργίας των μονάδων ΑΠΕ. Ήδη κατά την τελευταία διετία έχουν υλοποιηθεί πολλές και σημαντικές νομοθετικές παρεμβάσεις (Ν3851/2010 και Ν4001/2011) που αποσκοπούν σε αυτήν ακριβώς την αντιμετώπιση των εμποδίων και επιτάχυνση της αδειοδοτικής διαδικασίας των έργων ΑΠΕ, ενώ έχει προχωρήσει και ο προγραμματισμός για την ανάπτυξη του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Η υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου για το 2020 θα έχει σαν αποτέλεσμα την δραστική αλλαγή του μείγματος στην παραγωγή της ενέργειας (Σχήμα Β)

Αντίστοιχα, η επίτευξη του στόχου Συμμετοχής ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση και ψύξη (20%) βασίζεται στην προώθηση τόσο συγκεκριμένων εργαλείων και μηχανισμών της αγοράς που αφορούν συστήματα και τεχνολογίες ΑΠΕ, όσο και στην διαμόρφωση του απαραίτητου κανονιστικού πλαισίου για τη χρήση αυτών των συστημάτων κυρίως στον κτιριακό τομέα. Ο στόχος συμμετοχής των ΑΠΕ στις μεταφορές (10%), αναμένεται κύρια να επιτευχθεί με τη μεγαλύτερη χρήση βιοκαυσίμων και τη σταδιακή αύξηση της ηλεκτροκίνησης συνολικά στον τομέα των μεταφορών και κυρίως στα μέσα σταθερής τροχιάς (Σχήμα Α).

Ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού Ασφάλεια Ενεργειακού Εφοδιασμού νοείται η αδιάλειπτη εξασφάλιση ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο διανομής. Τα θέματα που συνδέονται με την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού έχουν πάρει τα τελευταία χρόνια νέα διάσταση σε παγκόσμιο επίπεδο, ενισχύοντας επιλογές που αφορούν στη: Μέγιστη αξιοποίηση εγχώριων πηγών ενέργειας Εν δυνάμει ενεργειακών πόρων, όπως η εξοικονόμηση ενέργειας

Ενεργειακός Σχεδιασμός & ΕΕ Στο πλαίσιο της ΕΕ εχουν υπάρχουν συγκεκριμένοι στόχοι και έχουν ανακοινωθεί πολιτικές στην κατεύθυνση: Αύξησης της ασφάλειας εφοδιασμού και Μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου Ο ενεργειακός σχεδιασμός για τη χώρα μας γίνεται σε πλήρη εναρμόνιση με τις Ευρωπαϊκές πολιτικές, λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές μας ιδιαιτερότητες

Ενεργειακό μίγμα Ε.Ε για το έτος 2011 σε MW Ενεργειακό μίγμα είναι το σύνολο των ποσοτήτων ενέργειας(%) από κάθε πηγή, για την εξασφάλιση της απαιτούμενης ενέργειας για την κάλυψη των αναγκών μιας περιοχής, μιας χώρας, χωρών, για ένα χρόνο.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΟ 2050 Η ΕΕ στον οδικό χάρτη της ενέργειας για το 2050 θέτει ως κεντρικό στόχο: Να μειώσει έως το 2050 τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 80%-95% σε σχέση με τα επίπεδα εκπομπών του 1990, μέσω της απανθρακοποίησης του ενεργειακού τομέα, Με ταυτόχρονη εξασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού και της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Οικονομίας. Βασικά εργαλεία για την επίτευξη αυτού του στόχου καθίστανται: Οι ΑΠΕ και Η Εξοικονόμηση Ενέργειας Το απαιτούμενο κόστος επενδύσεων για την επίτευξη του στόχου προκύπτει ότι θα είναι πιθανά και χαμηλότερο από το κόστος που θα επιβαρύνει την Ευρωπαϊκή οικονομία αν δε ληφθούν τα απαραίτητα αυτά μέτρα.

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΕΕ Ειδικότερα για το σύνολο των Κρατών-Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέχρι το 2020, προβλέπεται: α) 20% μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 σύμφωνα με την Οδηγία 2009/29/ΕΚ, β) 20% διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας σύμφωνα με την Οδηγία 2009/28/ΕΚ και γ) 20% εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας. Ειδικά για την Ελλάδα, ο στόχος για τις εκπομπές αερίων ρύπων του θερμοκηπίου είναι μείωση κατά 4% στους τομείς εκτός εμπορίας σε σχέση με τα επίπεδα του 2005 και 18% διείσδυση των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση.

Στρατηγική για την ικανοποίηση των ενεργειακών αναγκών και την επίλυση του ενεργειακού ζητήματος στην Ελλάδα Γενικές κατευθύνσεις ΥΠΕΚΑ δυνατότητα χρήσης ποικίλων ενεργειακών πόρων κατασκευή αγωγών μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου στα πλαίσια διεθνών δικτύων αυξημένη εκμετάλλευση ενδογενών ενεργειακών πηγών και αποθεμάτων απεξάρτηση από μεμονωμένες εισαγόμενες μορφές ενέργειας υψηλού ρίσκου ανάπτυξη εγκαταστάσεων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και παροχή κινήτρων χρήση και διάδοση καθαρών και αποδοτικών τεχνολογιών που σέβονται το περιβάλλον απελευθέρωση της αγοράς, διεύρυνση της ανταγωνιστικότητας, κατάργηση των μονοπωλίων στις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου δημιουργία θετικού επενδυτικού κλίματος σε ιδιώτες και επιχειρήσεις στους τομείς παραγωγής και προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας εξοικονόμηση ενέργειας σε βιομηχανία, μεταφορές, κτίρια και κατοικίες θέσπιση εθνικών στόχων για αύξηση της διείσδυσης της παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ, την μείωση των αερίων θερμοκηπίου και την εξοικονόμηση ενέργειας

Ενεργειακός Σχεδιασμός & οι Εμπλεκόμενοι Ενέργεια και βιώσιμη ανάπτυξη: Η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης συνήθως περιλαμβάνει τρεις πυλώνες: Κοινωνικό, Οικονομικό, και το περιβάλλον Ενεργειακός σχεδιασμός είναι ένα παράδειγμα της ανάγκης για το ζωτικό ρόλο των κρατικών θεσμών στη διασφάλιση ότι η προσφορά και ζήτηση ενέργειας βάσει των αποφάσεων που λαμβάνονται από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη: 1. Παραγωγοί ενέργειας 2. Καταναλωτές, 3. Επενδυτές, κλπ Είναι συμβατά με τους γενικούς στόχους για την εθνική βιώσιμη ανάπτυξη