Λοβοτομή – Εξαρτησιογόνες ουσίες Εργασία βιολογίας

Λοβοτομή

Ορισμός Λοβοτομή ονομάζεται η χειρουργική διαδικασία κατά την οποία καταστρέφονται τμήματα του μετωπιαίου λοβού του εγκεφάλου σε άτομα με διανοητικές διαταραχές ή ψυχικές ασθένειες, με σκοπό την εξάλειψη των συμπτωμάτων τους.

Ιστορία Η ιδέα προήλθε από το Γερμανό γιατρό Γκόλτζ, ο οποίος παρατήρησε πως όταν αφαιρούνταν τμήματα του μετωπιαίου λοβού του εγκεφάλου των άγριων σκυλιών, αυτά ηρεμούσαν. Η ιδέα της λοβοτομής, με το όνομα λευκοτομή, εφαρμόστηκε για πρώτη φορά σε δύο ανθρώπους το 1892 στην Ελβετία, από τον δρ. Gottlieb Burckhardt. Οι άνθρωποι πέθαναν, με αποτέλεσμα η ιδέα να εγκαταλειφθεί. Ωστόσο, την επέμβαση πραγματοποίησε ο Πορτογάλος νευρολόγος Αντόνιο Μονίζ, σε τουλάχιστον 40 άτομα. Αυτός άνοιγε μια τρύπα στο κρανίο και έγχυνε αιθυλική αλκοόλη στον προμετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου, πράγμα που το κατέστρεφε.

Το 1936, ο Αμερικανός νευρολόγος Γουόλτερ Τζάκσον Φρήμαν ΙΙ εφάρμοσε την "προμετωπιαία λοβοτομή". Επειδή η πρόσβαση στο μετωπιαίο φλοιό μέσω της οφθαλμική κόγχης δεν ήταν εφικτή, εφάρμοσε επεμβάσεις πάνω από το βολβό του ματιού ή από την περιοχή του αφτιού, με απότομο χτύπημα του τρυπανιού με ένα μικρό σφυρί στο μετωπιαίο φλοιό.

Γενικά στοιχεία Με τη λοβοτομή υποχωρούσαν ή και εξαφανίζονταν σοβαρές νευρολογικές παθήσεις, όπως η σχιζοφρένεια, οι βλάβες ωστόσο που προξενούσε ήταν απείρως μεγαλύτερες. Μετά την επέμβαση οι ασθενείς έχαναν κάθε επαφή με την πραγματικότητα. Δεν μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τον εαυτό τους και δεν είχαν καθόλου αισθήματα. Παρ’ όλα τα σοβαρά προβλήματα που προκαλούσε, η λοβοτομή έκανε θραύση για μερικές δεκαετίες και εφαρμόστηκε ευρέως μέχρι τη δεκαετία του ’70 σε χιλιάδες ανθρώπους.

Γνωστές υποθέσεις Ρόσμαρι Κένεντι, αδερφή του προέδρου Τζον Φ. Κένεντι, η οποία υπέστη λοβοτομή το 1941, γεγονός που την κατέστησε ανίκανη για το υπόλοιπο της ζωής της. Γιόσεφ Χασίντ, Πολωνός βιολονίστας και συνθέτης, στον οποίο διαγνώσθηκε σχιζοφρένεια και πέθανε στην ηλικία των 26 ετών, μετά από λοβοτομή. Χάουαρντ Ντάλλυ, συγγραφέας της αυτοβιογραφίας του, στην ανακάλυψη της τελευταίας περιόδου της ζωής του, όταν έμαθε ότι υπέστη λοβοτομή στην ηλικία των 12 ετών. Ρόουζ Ουίλιαμς, αδερφή του Τένεσι Ουίλιαμς, Αμερικανού συγγραφέα θεατρικών έργων, η οποία υπέστη λοβοτομή, που την άφησε ανίκανη για πάντα.

Βιβλιογραφία https://el.wikipedia.org/wiki/Λοβοτομή http://www.onmed.gr/ygeia-psyhikh/story/323643/ti-itan-i-epemvasi-tis- lovotomis http://www.greek-health.gr/2011/01/blog-post_19.html

Εξαρτησιογόνες ουσίες

Ορισμός Είναι χημικές ουσίες που προκαλούν μια κατάσταση όπου ο χρήστης διακατέχεται από μια μη ελεγχόμενη επιθυμία χρησιμοποίησης των ουσιών αυτών. Οδηγεί σε μια ψυχική και σωματική κατάπτωση και συνοδεύεται από πολύπλοκα συμπτώματα δυσφορίας, πόνου και εξαθλίωσης. Τέτοιες ουσίες είναι το αλκοόλ, η νικοτίνη, η καφεΐνη, το χασίς, το όπιο, η μορφίνη, η ηρωίνη, οι αμφεταμίνες, το LSD, οι βενζοδιαζεπίνες, τα βαρβιτουρικά.

Τοξικομανία Ο εθισμός μπορεί να διακριθεί σε τρία στάδια: 1) ανοχή (μια κατάσταση κατά την οποία σταδιακά απαιτούνται όλο και μεγαλύτερες δόσεις του ναρκωτικού για να προκαλέσουν αποτελέσματα που στην αρχή προκαλούνταν), 2) εξάρτηση (ο εγκέφαλος συνηθίζοντας στην παρουσία του ναρκωτικού δεν μπορεί να επαναλειτουργήσει φυσιολογικά με αποτέλεσμα να δημιουργούνται οργανικά συμπτώματα) και 3) παθολογική συμπεριφορά αναζήτησης του ναρκωτικού (είναι η αιτία της εγκληματικής πολλές φορές συμπεριφοράς των χρηστών ναρκωτικών ουσιών).

Πώς δρουν τα ναρκωτικά στον οργανισμό; Οι ναρκωτικές ουσίες δρουν σε επίπεδο νευροδιαβιβαστών και σε συγκεκριμένα σημεία στόχους, που διαθέτουν ειδικούς υποδοχείς. Οι μελέτες σε αυτή την κατεύθυνση απέδειξαν ότι οι δέκτες των ναρκωτικών ήταν διασκορπισμένοι σε πολύ ευδιάκριτους τόπους του εγκεφάλου, όπου βρίσκονται τα κέντρα του πόνου. Μερικές από τις πιο συναρπαστικές συναθροίσεις υποδοχέων μπορούν να αρχίσουν να εξηγούν πως τα ναρκωτικά προκαλούν ευφορία και πώς πυροδοτούν τη διαδικασία εθισμού.

Γιατί υπάρχουν οι υποδοχείς των ναρκωτικών στα εγκεφαλικά κύτταρα; Οι επιστήμονες υπέθεσαν ότι πρέπει να υπάρχουν στον εγκέφαλο ουσίες που μοιάζουν με τη μορφίνη και να συνδέονται με τους υποδοχείς δέκτες των ναρκωτικών. Τα συστατικά αυτά τα ονόμασαν εγκεφαλίνες. Οι φυσικές εγκεφαλίνες του σώματος δεν είναι τοξικές επειδή καταστρέφονται γρήγορα από ειδικά ένζυμα με αποτέλεσμα ο χρόνος που παραμένουν συνδεδεμένα με τον υποδοχέα να είναι πολύ μικρός. Οι ναρκωτικές ουσίες παραμένουν προσκολλημένες στους υποδοχείς για σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα να υπάρχουν μεταβολές της στερεοδιάταξης των υποδοχέων και μείωση των επιπέδων των εγκεφαλινών, με συνέπεια τελικά όλο το σύστημα να προσαρμόζεται στη παρουσία των ναρκωτικών ουσιών.

Βιβλιογραφία https://kkeram1441.wordpress.com/2009/05/28/εξαρτισιογόνεσ-ουσιεσ/

Τμήμα: Α3 Κατερίνα Κωνσταντοπούλου Δομνίκη Αναστασία Παπαδοπούλου Νάνσυ Ντέμαι Ελένη Μαζαράκη