ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ ΕΙΔΗ - ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Πώς θα ήταν τα όνειρα των παιδιών αν δεν υπήρχαν τα λιοντάρια, οι τίγρεις και οι γορίλες; Μερικά είδη είναι τόσο ισχυρά στη φαντασία μας, που αποτελούν για μας τα ζωντανά πρόσωπα της βιοποικιλότητας. Η φύση μοιάζει να απειλείται όσο ποτέ από τις αλόγιστες ανθρώπινες δραστηριότητες και όλο και περισσότερα ζώα φέρουν τον τίτλο "είδος υπό εξαφάνιση". Η μάχη για τη διατήρησή τους είναι η ίδια μάχη για να κρατήσουμε την επαφή μας με τη φύση ζωντανή. Τα ζώα αυτά είναι εξίσου ισχυρές παρουσίες στη φυσική ζωή του πλανήτη μας. Τα προστατεύουμε, γιατί μαζί τους προστατεύουμε ολόκληρα τα σπάνια οικοσυστήματα που τα στηρίζουν.

ΑΙΤΙΑ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗΣ Απειλούμενο ονομάζεται κάθε είδος ζωντανού οργανισμού το οποίο απειλείται με εξαφάνιση στο άμεσο μέλλον. Τρεις είναι οι κύριοι λόγοι που οδηγούν τα είδη στην εξαφάνιση: Το ανεξέλεγκτο κυνήγι που υφίστανται. Η καταστροφή των βιοτόπων τους, δηλαδή της περιοχής όπου ζουν, τρέφονται και μεγαλώνουν. Η μόλυνση του περιβάλλοντος και η κλιματική αλλαγή.

Οι δέκα χώρες με τα περισσότερα απειλούμενα είδη θηλαστικών στον κόσμο είναι: Ινδονησία - 184 Μαδαγασκάρη - 114 Μεξικό - 101 Ινδία - 94 Βραζιλία - 82 Κίνα - 73 Μαλαισία - 70 Ταϊλάνδη - 55 Αυστραλία - 55  Περού - 54

Επομένως, ο αριθμός των ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση είναι πολύ μεγάλος. Μερικά από αυτά είναι τα εξής: ΡΙΝΟΚΕΡΟΣ Υπάρχουν πέντε είδη ρινόκερου στην Αφρική και στην Ασία. Κάποια από αυτά βρίσκονται ήδη στο χείλος της εξαφάνισης, όπως ο ασιατικός ρινόκερος της Ιάβας που παλεύει για την επιβίωση του, καθώς έχουν απομείνει μόνο 50 ζώα. Η μεγαλύτερη απειλή σήμερα για τον ρινόκερο προέρχεται από το παράνομο εμπόριο και την τεράστια ζήτηση από χώρες όπως το Βιετνάμ για το κέρατό του.

ΕΛΕΦΑΝΤΑΣ Υπολογίζεται ότι τη δεκαετία 1930-1940 υπήρχαν περίπου 3-5 εκατομμύρια ελέφαντες στην Αφρική, σήμερα όμως οι αριθμοί τους έχουν μειωθεί σε 470.000–690.000. Απειλή για τους ελέφαντες είναι η μείωση των βιοτόπων τους εξαιτίας των ανθρώπινων καλλιεργειών και το παράνομο εμπόριο για τους χαυλιόδοντές τους.

ΤΙΓΡΗΣ Η τίγρης σήμερα απειλείται παγκοσμίως με εξαφάνιση. Το 97% του πληθυσμού της χάθηκε τα τελευταία 100 χρόνια. Τα πυκνά δάση που αποτελούν το ενδιαίτημα της τίγρης εξαφανίζονται με ταχείς ρυθμούς. Η μεγαλύτερη όμως άμεση απειλή σήμερα για τις τίγρεις είναι το παράνομο εμπόριο άγριων ζώων. Η τίγρης πωλείται για το δέρμα της, αλλά και για τα κομμάτια του σώματός της, που χρησιμοποιούνται στην παραδοσιακή ασιατική ιατρική για τις δήθεν μαγικές ιδιότητές τους.

ΓΙΓΑΝΤΙΑ ΠΑΝΤΑ Μόλις 1.864 Γιγάντια πάντα απομένουν ελεύθερα στη φύση σήμερα. Τα Γιγάντια πάντα μεταναστεύουν συχνά, ακολουθώντας τα μπαμπού. Τα τελευταία χρόνια όμως, η διάνοιξη δρόμων και η αποψίλωση των δασών τους για ξυλεία ή για καλλιέργειες, σημαίνει πως η δυνατότητα τους για προσαρμογή έχει περιοριστεί. Άρα, παρόλο που δεν έχουν πολλούς φυσικούς εχθρούς, τα Γιγάντια πάντα απειλούνται με εξαφάνιση λόγω της εξαφάνισης του βιότοπού τους.

ΤΣΑΚΑΛΙ Το τσακάλι μέσα σε λίγα σχετικά χρόνια έφτασε από κοινό είδος να απειλείται με εξαφάνιση στη χώρα μας. Στην Ελλάδα το τσακάλι απειλείται κυρίως γιατί απειλείται το σπίτι του, από τις πυρκαγιές, αλλά και τα τροχαία ατυχήματα. Τα τελευταία χρόνια έχει πάρει ανεξέλεγκτες και επικίνδυνες διαστάσεις η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων που θέτει σε κίνδυνο το τσακάλι.

ΑΡΚΟΥΔΑ Από τα οκτώ είδη αρκούδας που υπάρχουν σε όλον τον κόσμο τα έξι κινδυνεύουν με εξαφάνιση. Σήμερα υπάρχουν 14.000 καφέ αρκούδες στην Ευρώπη και 36.000 στη Ρωσία. Στην Ελλάδα ο πληθυσμός τους υπολογίζεται κάπως αισιόδοξα γύρω στις 100-150 και ζουν στα βουνά της Πίνδου και στη Ροδόπη. Οι πυρκαγιές που καταστρέφουν τα δάση, η αλλαγή του οικοσυστήματος που τους στερεί ζωτικό χώρο και τροφή, τα βουνά που μετατρέπονται σε χιονοδρομικά κέντρα, το κυνήγι που έχει εξαπολυθεί εναντίον τους είναι μερικοί από τους λόγους της εξαφάνισής τους.

ΓΚΡΙΖΟΣ ΛΥΚΟΣ Οι Γκρίζοι λύκοι λόγω της λαθροθηρίας και της απώλειας των ενδιαιτημάτων σε ολόκληρη την Αμερική, οι αριθμοί τους έχουν μειωθεί σε ανησυχητικά χαμηλά επίπεδα. Στην Ελλάδα, οι αιτίες της μείωσης των πληθυσμών του λύκου περιλαμβάνουν: περιορισμένη έκταση βιοτόπων, σταδιακή εξαφάνιση της τροφής τους, κυνήγι και δηλητηριασμένα δολώματα, μείωση της ορεινής κτηνοτροφίας και αποψίλωση δασών.

ΒΙΖΟΝ Το ευρωπαϊκό βιζόν συναντάται κυρίως στην Ρουμανία, στην Φινλανδία και την Ρωσία, όπου ζει κοντά σε έλη, λίμνες και ποτάμια, σε δάση με πλούσια βλάστηση. Κυνηγήθηκε για την γούνα του, και μάλιστα έφτασε στα όρια της εξαφάνισης. Σήμερα, αριθμεί ελάχιστα άτομα τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική. Εκτρέφεται όμως σε ειδικά εκτροφεία για την γούνα του.

Μέτρα Προστασίας- Προστατευόμενες Περιοχές Στην Ελλάδα για την προστασία των απειλούμενων ειδών δραστηριοποιείται η οργάνωση WWF Ελλάδας. Μεγαλύτερο βάρος έχει δοθεί στην προστασία κάποιων ιδιαίτερα σπάνιων ειδών ζώων, ορισμένα εκ των οποίων συναντώνται μόνο στην Ελλάδα και κινδυνεύουν άμεσα με εξαφάνιση. Είδη που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο εξαφάνισης από την ελληνική φύση είναι η αρκούδα και ο λύκος. Για την προστασία των δύο ειδών δραστηριοποιείται η οργάνωση Αρκτούρος που εδρεύει στο Νυμφαίο Φλώρινας. Η οργάνωση προστατεύει δύο ακόμα είδη ζώων της ελληνικής υπαίθρου που απειλούνται με εξαφάνιση, την Βίδρα και το Αγριόγιδο.

Η δράση της WWF είναι εξαιρετικά πολυδιάστατη και διαμορφώνεται βάσει δύο βασικών στόχων: Προστασία της βιοποικιλότητας Δίνουν καθημερινό αγώνα για την προστασία οικολογικά ευαίσθητων ειδών και περιοχών και για τη βελτίωση της διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος. Μείωση του ανθρώπινου αποτυπώματος Προωθούν βιώσιμες λύσεις για τη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος, με έμφαση στην κλιματική αλλαγή και τον τρόπο ζωής, στοχεύοντας σε μια ισόρροπη σχέση μεταξύ ανθρώπου και φύσης.

Η προσφορά του Αρκτούρου ξεκινά από το 1993 , που άνοιξε και λειτουργεί ειδικά καταφύγια άγριας ζωής για πρώην αιχμάλωτες αρκούδες και λύκους στο Νυμφαίο και της Αγραπιδιές της Φλώρινας αντίστοιχα. Το 2005 ίδρυσε το Εθνικό Μητρώο Αρκούδας. Αναπαράγει και χαρίζει ελληνικούς ποιμενικούς σκύλους σε κτηνοτρόφους, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει με τον παραδοσιακό και πιο αποτελεσματικό τρόπο τις ζημιές που μπορούν να προκαλέσουν οι αρκούδες και οι λύκοι. Συμμετέχει στο Μεσογειακό πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της χρήσης παράνομων δηλητηριασμένων δολωμάτων (φόλες).

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Απειλούμενο είδος-Αίτια Αριθμός απειλούμενων ειδών Χώρες με απειλούμενα είδη Αίτια εξαφάνισης Απειλούμενα είδη Αρκούδα Πολική Αρκούδα Ελέφαντας Ρινόκερος Τίγρης Γιγάντιο Πάντα Κόκκινο Ελάφι Τσακάλι Γκρίζος Λύκος Άλογο Πρζεβάλσκι Διάβολος της Τασμανίας Βιζόν Ιβηρικός Λύγκας Προστατευόμενες Περιοχές-WWF Προστασία στην Ελλάδα Δράση της WWF Δράση - Αρκτούρος Εικόνες Εικόνες - WWF

Νατσίδου Ιωάννα Στυλιανού Η εργασία εκπονήθηκε από: Ιωαννίδης Νικήτας Κοντογιώργη Κατερίνα Μιχαηλίδης Βασίλης Νατσίδου Ιωάννα Στυλιανού Νατσίδου Δήμητρα