“Ευφυείς Πόλεις” Πολιτικές, δομικές και οργανωτικές διαστάσεις Άσπα Γοσποδίνη Καθηγήτρια Πολεοδομίας & Αστικού Σχεδιασμού Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Τι είναι η ευφυής πόλη? Η πόλη που είναι ικανή να συνδέσει το φυσικό κεφάλαιό της (δηλ. το δομημένο περιβάλλον) με το κοινωνικό κεφάλαιό της (κοινωνία, επιχειρήσεις, ανθρώπινο δυναμικό), ώστε να αναπτύξει καλύτερες υπηρεσίες και υποδομές είναι ικανή να συνδέσει την τεχνολογία και την πληροφορική με το πολιτικό όραμα μέσα σε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα βελτίωσης του αστικού χώρου και των αστικών υπηρεσιών

The “Smart City” concept Συχνά θεωρούμε την ευφυή πόλη ως πραγματικότητα και ταξινομούμε τις πόλεις σε ιεραρχίες. Ωστόσο, Η ευφυής πόλη δεν είναι μια πραγματικότητα, αλλά μια αναπτυξιακή στρατηγική και ένα όραμα για το μέλλον της πόλης που στηρίζεται στην χρήση της υψηλής τεχνολογίας. Η ευφυής πόλη συνδέεται με Πώς οι πολίτες συμμετέχουν στο σχεδιασμό της πόλης Πώς οι πολίτες συμμετέχουν και συνεισφέρουν στις πολιτικές και τις διαδικασίες αστικής ανάπτυξης Η ευφυής πόλη είναι εργαστήριο, καινοτόμος οικολογικός τόπος επιταχυντής και καταλύτης αλλαγών

Η φιλοσοφία των ευφυών πόλεων Προσδιορισμός κοινών προκλήσεων Ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων που μπορούν να εφαρμοστούν και σε άλλες ανάλογες περιπτώσεις Κατανόηση και πραγμάτωση των διεκδικήσεων της πόλης Προσέλκυση κεφαλαίων και επιχειρήσεων Δημιουργία νέων αγορών

Ποιο είναι το DNA της ευφυούς πόλης? 2 3 1 4 5 6

Ευφυής πόλη: Οι δομικές διαστάσεις

Smart Governance ( Ευφυής Αστική Διακυβέρνηση) ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΟΥΜΕΝΗ ΑΛΥΣΙΔΑ ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗΣ & ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΩΝ Συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων Αξιόπιστες δημόσιες και κοινωνικές υπηρεσίες Διαφάνεια στην τοπική αυτοδιοίηση Περιβαλλοντική διαχείριση και έλεγχος Ηλεκτρονική συμμετοχή του πολίτη στις υπηρεσίες και τις πολιτικές αποφάσεις Συστήματα ασφαλείας για τη λειτουργία και ανάπτυξη της ευφυούς πολης

2. Smart Economy competiveness Καινοτόμος επιχειρηματικότητας Οικονομική προβολή και μάρκετινγ Προσαρμογή στα διεθνή πρότυπα Συμμετοχή σε διεθνή δίκτυα (networks, clusters), Ευέλικτες δομές στην αγορά εργασίας Ικανότητα ευελιξίας και μετασχηματισμού Ηλεκτρονικές συναλλαγές, Τηλελεργασία, Ηλεκτρονικά πιστοποιητικά και επίσημα έγγραφα, Ηλεκτρονικά στατιστικά δεδομένα

3. Smart Mobilility Transport and ICT Βιώσιμα, καινοτόμα και ασφαλή συστήματα αστικών μεταφορών : Ηλεκτροκίνητα μεταφορικά μέσα (μετρό, τραμ, λεωφορεία) Σταθμοί ηλεκτρικής φόρτισης οχημάτων, Ηλεκτρονική πληροφόρηση δρομολογίων (online) Ευφυή συστήματα συνδυασμένων μεταφορών (λεωφορεία, τρένα, πλοία) Ηλεκτρονικός έλεγχος της κυκλοφορίας και της στάθμευσης Αναπτυγμένα συστήματα GPS

4. Smart Environment protection of natural resources & environment Περιβαλλοντική προστασία και βιώσιμη διαχείριση φυσικών πόρων Αντιμετώπιση της αέριας ρύπανσης και της ρύπανσης των υδάτων Μεγιστοποίηση της έκτασης των χώρων πρασίνου της πόλης Προώθηση της κατασκευής κτηρίων χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης ή ενεργειακά αυταρκών κτηρίων (Energy efficient Green Buildings ) Ευφυής φωτισμός δημόσιων υπαίθριων χώρων της πόλης Ενθάρρυνση της χρήσης ανανεώσιμων πηγων ενέργειας Βιώσιμη διαχείριση απορριμάτων

5. Smart People enhancing social and human capital Εκπαίδευση Αναβαθμισμένο επίπεδο τυπικής εκπαίδευσης Δομές δια βίου μάθησης Κοινωνικός Πλουραλισμός Πολύ-πολιτισμικές και Πολυεθνικές κοινωνίες Δημιουργία Δομών Κοινωνικής ένταξης (μειονοτήτων, προσφύγων, μεταναστών, ασθενών κοινωνικών ομάδων, κα.) Ενίσχυση της Δημιουργικότητας, Δημιουργία Ανοικτής κοινωνίας σε νεωτερισμούς Δράσεις ευαισθητοποίηση των κοινωνιών

6. Smart Living – quality of life Ενίσχυση των Πολιτιστικών υποδομών Ενίσχυση των δομών υγείας και πρόνοιας Ενίσχυση των δομών εκπαίδευσης Ενίσχυση των δομών αντιμετώπισης της εγκληματικότητας και δημιουργία ασφαλούς αστικού περιβάλλοντος Αναβάθμιση της ποιότητας της κατοικίας και των συνθηκών στέγασης των ασθενών κοινωνικών ομάδων Ενίσχυση της εικόνας της πόλης Ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής

Axiom 1: Smart Cities require Strong City Leadership For Converting Principles into Actions 1. City-based approach within a National Urban System 2. Collaborative design and decision-making 3. One-system approach based on Urban Metabolism and multi-sectoral integrated planning 4. Financing for sustainability and resiliency

Axiom 2: Smart Cities Recognize Community Interests at Many Institutional Levels: The Subsidiarity Principle

Axiom 3: Smart Cities facilitate Building Greener, Better Quality and Safer – Building Urban Resilience Logic of the future: Don’t make the same mistakes from the past. Consider building urban resilience as part of long-term development strategy to improve livelihoods of people, implementing effecting land use planning and disaster risk reduction strategies.

Axiom 4: Smart Cities recognize Voice and Choice of Low Income City Residents – Demand Principle

Axiom 5 A: Smart Cities Promote Energy Efficiency – Low Carbon Policies & ‘green city’ Green City Maximizes Carbon/SOx/NOx SPM Reduction Green City’s priorities should begin from tackling local air/water pollution concerns

Cross cutting Energy themes •Smart supply and demand systems •Smart buildings and neighbourhoods •Sustainable urban mobility •Smart and sustainable digital infrastructures •Strategic Planning for integration and optimisation of flows

Axiom 5 B Smart cities minimize the risks by climate change

Axiom 6: Smart Cities require Economic and City Planning Principles Harmonized with Each Other

Axiom 7 A: Smart Cities should be compacts cities that require ‘sound urban planning’ – The Land Use Planning Principle

Axiom 7B: Smart Cities leverage existing ICT Resources to improve Transport Planning and Management – Urban Accessibility Planning Support System The Challenge Effective transport planning and management begins with sustained data collection practices. Many cities in the EAP region lack sufficient resources to maintain these practices, and traditional ITS solutions are often beyond the reach, financially and technically, of many urban transport departments. The Opportunity: Three Trends Increasing penetration and declining cost of ICT, both for consumers and governments. Emergence of open transport data protocols and standards. Increasing availability of open-source applications and data-protocols.

A Smart City strategy Urban Planning ICT Environment 23 23 23

Smart city model: Three pillars Ubiquitous infrastructures Information from sensors, open data, and citizens Human capital, actors, communities

Planning for Smart district Development of wired and wireless networks Free Internet to users and business. Smart environments based on sensors e-services suitable for the community of each district Training services for involvement of end-users Governance challenges: Three gaps to address Digital skills gap - TRAINING Creativity gap – LIVING LABS Entrepreneurship gap – BUSINESS MODELS

Smart city Governance: Service Control Management Creation of networks of actors, organisations, departments Broadband network and sensor data management Creation of proof of concepts for systems and applications Challenges Demand for human capital and skills VC funding for innovation Low global connectivity Development of triple helix alliances Collaboration between government departments

Smart people & communities Preparing XXI century citizen Fluency with IT Contemporary skills Manage complexity Test a solution Manage problems in faulty solutions Collaborate Expect the unexpected Anticipate changing technologies

Internet of Things is laying the foundations of our future lives … Smart Homes Intelligent transport system Business environment Logistics and retail environment Health monitoring system … in smart cities 28