ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΙΑ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΡΟΥΦΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΙΑ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΡΟΥΦΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΥΨΟΣ ΒΑΡΟΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΕΦΗΒΩΝ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΠΗΓΕΣ
ΥΨΟΣ Το ύψος κατά τη γέννηση, δεν προβλέπει το τελικό ύψος του ανθρώπου. Από τη βρεφική ηλικία όταν το μέσο μήκος είναι 50, 8 εκατοστά, έως την ηλικία των 2 ετών παρατηρείται αρχικά γρήγορη ανάπτυξη και στη συνέχεια επιβράδυνση και προστίθεται ύψος 35,5 εκατοστών. Από την ηλικία των 2 ετών έως την εφηβεία υπάρχει αργή, σταθερή ανάπτυξη, περίπου 6,3 εκατοστών το έτος. Καθώς κάποιος μπαίνει στην εφηβεία, είναι συνήθης μια ανάπτυξη 7,6 έως 12,7 εκατοστών το χρόνο. Στις ηλικίες 40-50, το ύψος αρχίζει αργά να μειώνεται, ακόμα και σε υγιείς ενήλικες. Δεν υπάρχει αποδεδειγμένος τρόπος να προβλέψει κάποιος το ύψος που θα φτάσει ένα παιδί ως ενήλικας. Υπάρχουν ωστόσο τύποι που παρέχουν λογικές προβλέψεις για την ανάπτυξη του παιδιού. Ένα κλασικό παράδειγμα είναι το εξής: -Προσθέστε το ύψος της μητέρας και του πατέρα σε εκατοστά. Προσθέστε 13 εκατοστά, για τα αγόρια, ή αφαιρέστε 13 για τα κορίτσια. Διαιρέστε δια του δυο. Παρακάτω ακολουθεί ένα διάγραμμα που παρουσιάζει τη μέση τιμή του ύψους σε σχέση με το βάρος των κοριτσιών από 2-18 ετών:
ΒΑΡΟΣ Στον πίνακα που ακολουθεί μπορείτε συγκεντρωτικά να δείτε τα όρια του ΔΜΣ, πάνω από τα οποία ορίζεται το υπέρβαρο ή η παχυσαρκία για παιδιά και εφήβους ηλικίας 2-18 ετών. Επίσης, παρατίθενται και τα όρια του ΔΜΣ, κάτω από τα οποία ορίζεται το «λιποβαρές», δηλαδή το βάρος που είναι χαμηλότερο του φυσιολογικού για παιδιά 2-18 ετών. Πίνακας με τις διεθνείς οριακές τιμές του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ)* για λιποβαρή, υπέρβαρα και παχύσαρκα αγόρια και κορίτσια, ηλικίας 2-18 ετών.
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΕΦΗΒΩΝ Οι διατροφικές συνήθειες των εφήβων μαθητών, απέχουν από τα πρότυπα της μεσογειακής πυραμίδας διατροφής ακόλουθα με τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας. Βασικός σκοπός της έρευνας που πραγματοποιήθηκε από τον τομέα Υγείας του ΙΕΚ ΔΟΜΗ είναι να παρακολουθήσει τις μεταβολές στις διατροφικές συνήθειες των εφήβων και να εξετάσει τις διατροφικές τους συνήθειες. Η έρευνα υλοποιήθηκε κατά τους μήνες Απρίλιο – Ιούνιο του 2009,από τους σπουδαστές Διαιτολογίας του ΙΕΚ ΔΟΜΗ, με την επιστημονική συνδρομή του ΚΕ.Μ.Α.Κ. του ΙΕΚ ΔΟΜΗ (Κέντρο Μελετών, Ανάπτυξης και Καινοτομίας). Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε 951 μαθητές γυμνασίων και λυκείων της Αθήνας. Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε ήταν αυτή των προσωπικών συνεντεύξεων μέσω δομημένου ερωτηματολογίου. Καταγράφονται σημαντικές μεταβολές στις διατροφικές συνήθειες των εφήβων μαθητών γυμνασίων και λυκείων, κυρίως ως αποτέλεσμα του τρόπου ζωής και των καθημερινών ρυθμών των μαθητών. Ιδιαίτερα αυξημένα είναι επίσης τα ποσοστά των εφήβων που δηλώνουν καπνιστές και κυρίως των νέων που κάνουν συχνή χρήση αλκοόλ. Ερωτηματολόγιο και στατιστικά
Στατιστικά στοιχεία για τις διατροφικές συνήθειες των εφήβων 1 φορά το μήνα 39% 10.Το γεύμα σας περιλαμβάνει όσπρια: 1-2 φορές φορά την εβδομάδα: 72% 3-4 φορές εβδομαδιαίως: 8% 1 φορά το μήνα: 20% 11.Το γεύμα σας περιλαμβάνει ζυμαρικά: 1 -2 φορές την εβδομάδα: 28% 3-4 φορές την εβδομάδα: 69% 5-6 φορές την εβδομάδα:3% 12.Το γεύμα σας περιλαμβάνει φρούτα και λαχανικά: 3-4 φορές την εβδομάδα 91% 5-6 φορές την εβδομάδα: 6% Καθημερινά: 3% 13.Το γεύμα σας περιλαμβάνει γλυκά: 1-2 φορές την εβδομάδα:16% 3-4 φορές την εβδομάδα: 50% 5 -6 φορές την εβδομάδα 6% Καθημερινά 25% Καθόλου: 3% 14. Πόσα γεύματα πραγματοποιείται εκτός σπιτιού την εβδομάδα σε κάποιο fast food; Κανένα: 3% 1 γεύμα: 71% 2-3 γεύματα: 6 % 4-5 γεύματα: 14% 6-7 γεύματα: 1% Καθημερινά: 5% 15. Πόσες φορές την εβδομάδα καταναλώνετε αλκοόλ; 1-2 φορές την εβδομάδα: 26% 3-4 φορές την εβδομάδα:15% 5-6 φορές την εβδομάδα 6% Καθημερινά: 7% Καθόλου: 46% 16. Είστε καπνιστής: Ναι: 28% Όχι: 72% 17.Υπάρχει καθημερινά μαγειρεμένο σπιτικό φαγητό: Ναι: 82% Όχι: 18% 18.Προτιμάτε περισσότερο το σπιτικό φαγητό ή το φαγητό έξω από το σπίτι; Σπιτικό φαγητό: 93% Φαγητό έξω από το σπίτι: 7% 1.Λαμβάνεται πρωινό στο σπίτι; 76% Ναι 24% Όχι 2.Εάν ναι, πόσες ημέρες την εβδομάδα λαμβάνετε πρωινό; 1-3 ημέρες: 8% 4-5 ημέρες: 82% 6-7 ημέρες: 10% 3. Το πρωινό σας περιλαμβάνει σαν βασικό ρόφημα: Καφέ: 52% Γάλα: 33% Χυμό: 10% Τσάι: 3% Άλλο: 2% 4.Καταναλώνετε δεκατιανό (κολατσιό); Ναι: 97% Όχι: 3% 5.Εάν ναι, αυτό προετοιμάζεται από το σπίτι ή αγοράζετε στο κυλικείο; Αγοράζω από το κυλικείο της σχολής: 60% Αγοράζω από καταστήματα πλησίον του σχολείου 29% Προετοιμάζετε από το σπίτι: 11% 6.Ποιά είδη προτιμάτε καθημερινά από το κυλικείο της σχολής; Τυρόπιτα κ.λ.π.: 35% Διάφορες σφολιάτες: 5% Κρουασάν: 6% Διάφορα Γλυκίσματα: 10% Διάφορα Σνακ: 4% Χυμούς: 35% Αναψυκτικά: 4% Άλλο: 1% 7. Τρώτε καθημερινά τα απαραίτητα γεύματα : Ναι: 95% Όχι: 5% 8.Το γεύμα σας περιλαμβάνει κρέας: 1-2 φορές την εβδομάδα: 19% 3-4 φορές εβδομαδιαίως: 60% 5-6 φορές εβδομαδιαίως: 5% Καθημερινά :20% 9. Το γεύμα σας περιλαμβάνει ψάρι: 1-2 φορές την εβδομάδα: 59% 3-4 φορές εβδομαδιαίως:2%
ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Φυσική δραστηριότητα : Οι έφηβοι ρωτήθηκαν πόσο συχνά έκαναν την προηγούμενη εβδομάδα κάποια φυσική δραστηριότητα για περισσότερο από 60 λεπτά. Ως φυσική δραστηριότητα ορίζεται οποιαδήποτε δραστηριότητα αυξάνει τους σφυγμούς της καρδιάς και προκαλεί λαχάνιασμα (π.χ. περπάτημα για το σχολείο, γυμναστική στο σχολείο, διάφορα αθλήματα). Ένας στους 3 εφήβους (33,1%) αναφέρει ότι έκανε συχνά κάποια φυσική δραστηριότητα τις τελευταίες 7 μέρες. Τα αγόρια δραστηριοποιήθηκαν συχνά σωματικά σε σημαντικά υψηλότερο ποσοστό (42,2%) συγκριτικά με τα κορίτσια (24,4%) και στις τρεις ηλικιακές ομάδες. Το ποσοστό των εφήβων που αναφέρουν συχνή φυσική δραστηριότητα μειώνεται σημαντικά με την ηλικία από 37,6% στην ηλικία των 11 ετών σε 33,6% στην ηλικία των 13 ετών και σε 27,5% στην ηλικία των 15 ετών (Γράφημα 4). Διαχρονικά, μετά τη σημαντική μείωση στο ποσοστό των εφήβων που αναφέρουν συχνή φυσική δραστηριότητα την περίοδο 2002-2006, το 2010 παρατηρείται μικρή μόνο μείωση (Γράφημα 4). Ένας στους 6 εφήβους (17,6%) αναφέρει φυσική δραστηριότητα το πολύ μία ημέρα την εβδομάδα, κυρίως τα κορίτσια (22,4%). Μεταξύ των τριών ηλικιακών ομάδων, οι 15χρονοι αναφέρουν φυσική δραστηριότητα το πολύ μία μέρα την εβδομάδα σε σχεδόν τριπλάσιο ποσοστό (28,2%) από ότι οι 11χρονοι (10,5%). Γράφημα 4: Έφηβοι που έκαναν κάποια φυσική δραστηριότητα τουλάχιστον 5 μέρες την τελευταία εβδομάδα (%) :
ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ Η εφηβεία προκαλεί ένα σωρό αλλαγές στο σώμα σας, καθώς το προετοιμάζει για την ενηλικίωση. Για πρώτη φορά, θα παρατηρήσετε τριχοφυΐα σε καινούργια σημεία, το δέρμα και τα μαλλιά σας μπορεί να έχουν λιπαρή αίσθηση και μπορεί να αρχίσετε να ιδρώνετε περισσότερο. Αλλά μην ανησυχείτε: με μερικά απλά κόλπα για να παραμείνετε φρέσκοι και καθαροί, δεν θα καταλάβετε για πότε πέρασε ο καιρός. Τι συμβαίνει, λοιπόν? Κατά την εφηβεία, οι ορμόνες σας λειτουργούν με εντατικούς ρυθμούς. Το σώμα σας παράγει περισσότερα έλαια, περισσότερο ιδρώτα και θα αρχίσετε να έχετε τριχοφυΐα κάτω από τις μασχάλες, στα πόδια και στην ηβική σας περιοχή. Το αποτέλεσμα μπορεί να έχει αρκετά έντονη μυρωδιά, οπότε είναι ακόμη πιο σημαντικό να διατηρείτε καθαρά το δέρμα και τα ρούχα σας Οι προηγούμενες συνήθειες προσωπικής σας φροντίδας δεν θα επαρκούν πλέον. Η εφηβεία μπορεί να είναι μια ευαίσθητη περίοδος, και πολλοί έφηβοι ντρέπονται να ζητήσουν βοήθεια.
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΠΥΡΑΜΙΔΑ
ΠΗΓΕΣ: http://www.healthykids.gr/cms/images/stories/pdf/Manou%20V_Fisiki%20Drastiriotita.pdf http://www.dettol.gr/your-family/family-health/hygiene-in-puberty/ http://www.epipsi.gr/pdf/2011/03_HBSC_2010_EPIPSI_2011.pdf