Διδάσκουσα: Αλεξάνδρα Βασιλοπούλου Εισαγωγή στην Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης Μάθημα 11o (β’ μέρος κειμένου Bourdieu) Διδάσκουσα: Αλεξάνδρα Βασιλοπούλου

1. Τι σημαίνει η λογικά περίεργη διατύπωση «επιλογή του πεπρωμένου»; Οι φιλοδοξίες και οι επιλογές που κάνουν οι οικογένειες σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση των παιδιών είναι προσαρμοσμένες στις πιθανότητες που έχουν τα παιδιά για σχολική επιτυχία. π.χ. γενική, τεχνική ή θεωρητική κατεύθυνση

2. Τι σημαίνει η φράση του Pierre Bourdieu «τα μέλη των λαϊκών τάξεων παίρνουν για όνειρά τους την πραγματικότητα»; Τα παιδιά από λαϊκά στρώματα έχουν εσωτερικεύσει τη δυσκολία σχολικής και ακαδημαϊκής επιτυχίας τους. Το θεωρούν αδύνατο να πετύχουν σε ακαδημαϊκά απαιτητικές σχολές και αυτή η πεποίθηση διαμορφώνει τις ίδιες τους τις επιθυμίες.

3. Υπάρχει «ατομικό χάρισμα», ναι ή όχι, και σε ποια επιχειρήματα στηρίζεται η απάντηση; Σύμφωνα με τον Μπουρντιέ, δεν υπάρχει «ατομικό χάρισμα» (δηλ. φυσικό ταλέντο ή κλίση) για τη διανοητική εργασία, αλλά εξοικείωση των προνομιούχων με τα γράμματα και τις τέχνες μέσα από μια σωρευτική διαδικασία. Tα παιδιά που αντιμετωπίζονται από το σχολείο ως «χαρισματικά», έχουν στην πραγματικότητα μια ιδιαιτερότητα κοινωνική, όχι φυσική: έχουν κληρονομήσει από την οικογένειά τους εκείνα τα πνευματικά στοιχεία που είναι κοντά στις απαιτήσεις και στην κουλτούρα του σχολείου.

4.Τι είναι η «παιδαγωγική της αφύπνισης»; Είδος παιδαγωγικής που κατά τον Μαξ Βέμπερ χαρακτηρίζει τη φοίτηση στη μέση και ανώτατη εκπαίδευση. Σύμφωνα με αυτή την παιδαγωγική, αποστολή του σχολείου είναι να ξυπνήσει αυτό που υποτίθεται ότι βρίσκεται εν υπνώσει σε κάποια ιδιαίτερα άτομα: το «φυσικό χάρισμα». Η «παιδαγωγική της αφύπνισης» θεωρεί ότι κάποια άτομα έχουν φυσική κλίση και επιθυμία για γράμματα. Δεν αναγνωρίζει ότι κατέχουν τη μορφωτική κληρονομιά που βρίσκεται κοντά στην κουλτούρα του σχολείου.

5. Ποια σχέση έχει η «παιδαγωγική της αφύπνισης» με την πεποίθηση ότι σε άλλα άτομα υπάρχει και σε άλλα όχι το «χάρισμα»; Πολλοί εκπαιδευτικοί θεωρούν τα παιδιά που αφυπνίζονται μέσα από τις μορφωτικές πρακτικές του σχολείου -τα παιδιά από μορφωμένες οικογένειες- ως «προικισμένα» και «χαρισματικά» από τη φύση τους. Θεωρούν το χάρισμα κάτι με το οποίο γεννιέται κανείς - γεγονός που τους βοηθάει να εξηγήσουν το ότι κάποια παιδιά «αφυπνίζονται» και κάποια άλλα όχι.

Καμία πρότερη γνώση ως δεδομένη. 6. Κατά τον συγγραφέα, τι θα έπρεπε να κάνει το σχολείο για να μην αναπαράγει την κοινωνική ανισότητα; Καμία πρότερη γνώση ως δεδομένη. Μετάδοση ευρύτερης, γενικής παιδείας (καλλιέργεια επιθυμίας για μάθηση). Καλλιέργεια σε όλους/ες την επιθυμία για απόκτηση ευρύτερης κουλτούρας. Εκδημοκρατισμός εκπαίδευσης Αύξηση χρόνου σχολικής εκπαίδευσης και καλλιτεχνικής διδασκαλίας.