Ο Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΤΟΥ Διδάσκων: Αναπλ. Καθηγητής Ιωάννης Παπαθεοδώρου 2η ενότητα: «Εκδοτικά ζητήματα» Από το «αρχείο» στο «κείμενο». Η εκδοτική ιστορία των καβαφικών ποιημάτων. Νεότερες εκδοτικές πρακτικές. Η» ακροαματική ανάγνωση» της καβαφικής ποίησης.
Ενδεικτικό υλικό ανάγνωσης Γ. Π. Σαββίδης, «Για δυο νέες εκδόσεις του Καβάφη» (1963) http://www.kavafis.gr/kavafology/articles/content.asp?id=8 Το κείμενο του Σαββίδη πραγματεύεται τις εκδοτικές πρακτικές που ακολουθήθηκαν για την έκδοση των ποιημάτων του Κ. Π. Καβάφη. Ο Σαββίδης εκθέτει τις δυσκολίες επιλογής μιας θεματικής ή χρονολογικής κατάταξης εξαιτίας της ιδιόμορφης οργάνωσης των ποιημάτων από τον ίδιο τον Καβάφη. Οι λύσεις που προτείνονται στοχεύουν στη διατήρηση της θεματικής κατάταξης, όπως την είχε πραγματοποιήσει ο ίδιος ο ποιητής αλλά και στη δημιουργία μιας χρηστικής έκδοσης για τους αναγνώστες. Έτσι, σε μια πρώτη έκδοση χρησιμοποιείται η πιστή ανατύπωση των θεματικών τευχών του ποιητή ενώ σε μια δεύτερη έκδοση τα ποιήματα χωρίζονται χρονολογικά. Παρόμοια ηθικά ζητήματα ανακύπτουν και
με την έκδοση των Απάντων όπου τίθεται το ερώτημα αν θα πρέπει να εκδοθούν Άπαντα τα Ευρισκόμενα ή Άπαντα τα Δημοσιευμένα. Το κείμενο του Σαββίδη μας βοηθά να σχηματίσουμε μια εικόνα γύρω από τα ηθικά και φιλολογικά ζητήματα που εγείρουν οι εκάστοτε εκδοτικές πρακτικές. Παράλληλα, συμβάλλει στο να κατανοήσουμε πώς το αρχειακό τεκμήριο μετασχηματίζεται σε εκδοτικό προϊόν περνώντας από διάφορα στάδια επιλογής και επεξεργασίας.
Ενδεικτικό υλικό ανάγνωσης (συνέχεια) Γ. Π. Σαββίδης, «Για μια πρώτη ανάγνωση του Καβάφη σε δίσκους» (1964) http://www.kavafis.gr/kavafology/articles/content.asp?id=9 Στο παρόν κείμενο, ο Σαββίδης εκθέτει τη μεθοδολογία που ο ίδιος ακολούθησε για την επιλογή των κατάλληλων προς ηχογράφηση καβαφικών ποιημάτων. Η ηχητική απομνημείωση του καβαφικού έργου αποδεικνύεται μια σύνθετη διαδικασία που απαιτεί την εύρεση κριτηρίων επιλογής ή αποκλεισμού διάφορων ποιημάτων. Θέλοντας να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο της προσωπικής αυθαιρεσίας, ο Σαββίδης επιμένει στα κριτήρια αποκλεισμού που υιοθετήθηκαν. Έτσι, από την ηχητική εγγραφή εξαιρούνται όσα ποιήματα δεν προσφέρονται για ηχητική απόδοση, όσα ποιήματα απαιτούν επιπλέον σχολιασμό ή αποτελούν πρώιμους πειραματισμούς του ποιητή. Στο ίδιο πλαίσιο, αναφέρονται παρεμφερή ζητήματα, όπως το πρόβλημα της χωρητικότητας του δίσκου ή η διαδικασία απόδοσης του
ποιητικού διαλόγου από το ηχητικό μέσο ποιητικού διαλόγου από το ηχητικό μέσο. Το παρόν κείμενο μας βοηθά να αντιληφθούμε τα όρια αλλά και τις δυνατότητες των πολιτισμικών χρήσεων του καβαφικού αρχείου ενώ παράλληλα υπογραμμίζει το μέγεθος της ευθύνης που φέρει ο διαχειριστής του.