Προληπτικη ιατρικη
Η πρόληψη αφορά όλα εκείνα τα νοσήματα που η ιατρική επιστήμη, μετά από έρευνα και μελέτη τα αποκαλεί ΠΡΟΛΗΨΗΜΑ νοσήματα (καρκίνος, καρδιακές παθήσεις, τροχαία, AIDS, ναρκωτικά κ.α.) Σκοπός της πρόληψης είναι: Η αποτροπή των πρόωρων θανάτων Η αναβάθμιση του επιπέδου υγείας Ο περιορισμός της καταστροφής του περιβάλλοντος και η αναβάθμιση του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος Η διαμόρφωση στάσεων και συμπεριφορών που επιδρούν θετικά στην υγεία
Παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση νοσημάτων με μεγάλη θνησιμότητα: η ανθρώπινη συμπεριφορά ο αγχώδης τρόπος επιβίωσης το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον οι διατροφικές συνήθειες και εκτροπές η μη άθληση το οινόπνευμα τα ναρκωτικά οι εξαρτήσεις σε όλες τις μορφές η ταχύτητα
Στον προληπτικό έλεγχο έχουμε 2 μεγάλες κατηγορίες : Τον πρωτογενή: (ανήκουν τα προληπτικά εκείνα μέτρα τα οποία πρέπει να ληφθούν, για την αποφυγή της έναρξης των παθογενετικών καταστάσεων που μπορεί να οδηγήσουν στην κλινική νόσηση και το θάνατο.) Τον δευτερογενή: (ασχολείται με τον προ συμπτωματικό έλεγχο δηλ. εντοπίζει και μελετά τα πρώτα συμπτώματα και ανακαλύπτει παθολογικές περιπτώσεις σε αρχικά σταδία οι οποίες με την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή θεραπεύονται.)
ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ: 1) Ιατρικός έλεγχος τύπου Α (screening): Ιστορικό (ανά έτος) Ύψος και Βάρος (ανά έτος) Δείκτης Μάζας Σώματος (ανά έτος) Αρτηριακή Πίεση Αίματος (ανά έτος) Όραση (σε ηλικία 5, 6, 8 και 10 ετών) Ακοή (σε ηλικία 5, 6, 8 και 10 ετών) Αναπτυξιακή Επιτήρηση (ανά έτος) Ψυχοκοινωνική Εκτίμηση και Εκτίμηση Συμπεριφοράς (ανά έτος) Φυσική Εξέταση (ανά έτος) 2) Εμβολιασμοί (ανά έτος) 3) Στοματική Υγεία (παραπομπή σε οδοντίατρο από την ηλικία των 3 ετών) 4) Ιατρικός έλεγχος τύπου Β (ιατρικές εξετάσεις): Αιματοκρίτης ή Αιμοσφαιρίνη (ανά έτος) Μόλυβδος Αίματος (σε ηλικία 5 και 6 ετών) Δερματική Εξέταση Φυματίνης (εξέταση “Mantoux”) (ανά έτος) Εξέταση Αίματος για Δυσλιπιδαιμία (σε ηλικία 6, 8 και 10 ετών)
ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ: Στην πρωτογενή πρόληψη συμπεριλαμβάνεται η πρόληψη των Καρδιαγγειακών Νοσημάτων και Σακχαρώδη Διαβήτη. Το σημαντικότερο βήμα σε αυτή τη κατηγορία είναι η έγκαιρη διαπίστωση των παραγόντων κινδύνου . Ο έλεγχος θα πρέπει να ξεκινά στην ηλικία των 15 ετών και να επαναλαμβάνεται ανά 5ετία και να περιλαμβάνει : Ιατρική επίσκεψη και αναζήτηση κληρονομικού ιστορικού Μέτρηση αρτηριακής πιέσεως Έλεγχος διατροφικών συνηθειών και καταναλώσεως αλκοόλ Κάπνισμα Έλεγχος για παχυσαρκία Έλεγχος γλυκόζης αίματος Έλεγχος λιπιδίων σε νέους με κληρονομικό ιστορικό Σε ηλικίες μεγαλύτερες των 30 ετών θα πρέπει να γίνεται έλεγχος των λιπιδίων και Σακχαρώδους Διαβήτη και να επαναλαμβάνεται αν 3ετία ενώ σε καπνιστές και Διαβητικούς συστήνεται να γίνεται ανά έτος.
ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ (ΑΝΔΡΕΣ): 1) Έλεγχος για τη πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη. Έναρξη στην ηλικία των 50 ετών με επανάληψη ελέγχου ανά 2ετία έως την ηλικία των 59 ετών και ανά έτος μετά το 60ο έτος ηλικίας . Εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό η ηλικία έναρξης θα πρέπει να είναι το 40ο έτος ηλικίας και η επανάληψη του ελέγχου ετήσια . 2) Έλεγχος για τη πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου. Έναρξη στο 50ο έτος ηλικίας και για τα δύο φύλλα με μεθόδους : Α. Πρόληψης κολονοσκόπηση ( επανάληψη ανά 10ετία ) ορθοσιγμοειδοσκόπηση (επανάληψη ανά 5ετία ) αξονική κολονοσκόπηση Β. Ανίχνευσης δοκιμασίες ανίχνευσης αίματος στα κόπρανα ( επανάληψη ανά έτος ) έλεγχος DNA στα κόπρανα. Έλεγχος για οστεοπόρωση Έναρξη ελέγχου από το 70 έτος ηλικίας. Σε μικρότερη ηλικία 50-69έτη όταν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου ( κάπνισμα , χαμηλό σωματικό βάρος , κάταγμα κατά την ενήλικο ζωή )
ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ (ΓΥΝΑΙΚΕΣ): Έλεγχος για τη πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας Οι γυναίκες θα πρέπει να κάνουν το πρώτο τους τεστ Παπανικολάου σε ηλικία 21 ετών ( επανέλεγχος ανά 3ετία σε αρνητικό αποτέλεσμα ). Οι γυναίκες ηλικίας 30 έως 65 ετών θα πρέπει να εξετάζονται κάθε 5 χρόνια, με Pap και HPV cotesting ή κάθε 3 χρόνια με ένα τεστ Παπανικολάου μόνο, σε αρνητικό αποτέλεσμα . Οι γυναίκες άνω των 65 ετών οι οποίες είχαν έως αυτή την ηλικία τακτικό προσυμπτωματικό έλεγχο με τεστ Παπανικολάου , με φυσιολογικά αποτελέσματα δεν θα πρέπει να ελέγχονται για καρκίνο του τραχήλου. Οι γυναίκες με ιστορικό καρκίνου τραχήλου της μήτρας θα πρέπει να εξακολουθήσουν να εξετάζονται για τουλάχιστον 20 χρόνια μετά τη διάγνωση αυτή, έστω και αν η εξέταση συνεχίζεται μετά το 65ο έτος της ηλικίας .
ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗ (ΓΥΝΑΙΚΕΣ): Έλεγχος για τη πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του μαστού . Έναρξη του ελέγχου με μαστογραφία στο 40ο έτος ηλικίας ( επανάληψη ανά έτος ) συνεχίζοντας για όσο διάστημα είναι υγιής Ιατρική ψηλάφηση του μαστού ανά 3ετία για γυναίκες ηλικίας 20-39 και ετήσια για γυναίκες άνω των 40 ετών . Οι γυναίκες θα πρέπει να γνωρίζουν πώς φαίνονται και νιώθουν τα στήθη τους συνήθως και να αναφέρουν οποιαδήποτε αλλαγή στο μαστό , αμέσως στον ιατρό τους . Η αυτοεξέταση , είναι υποχρεωτική για τις γυναίκες και πρέπει να αρχίζει στα 20 τους. Έλεγχος για τη πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου, όπως και για τους άνδρες. Έλεγχος για οστεοπόρωση Έναρξη της μέτρησης της οστικής πυκνότητας σε όλες τις γυναίκες στην ηλικία των 60 ετών Σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες μικρότερης ηλικίας ή σε γυναίκες σε εμμηνόπαυση , συνιστάται η μέτρηση της οστικής πυκνότητας όταν υπάρχουν πολλαπλοί παράγοντες κινδύνου για οστεοπορωτικό κάταγμα .
Μερικές συμβουλές για τη πρόληψη όλων αυτών : Μείνετε μακριά από το κάπνισμα Διατηρείστε ένα υγιές βάρος Έχετε τακτική σωματική άσκηση Τρώτε υγιεινά με άφθονα φρούτα και λαχανικά Περιορίστε το αλκοόλ που πίνετε Προστατέψτε το δέρμα σας από τον ήλιο Γνωρίστε τον εαυτό σας
Συμπέρασμα: Είναι πρωτεύον η πολιτεία με τους λειτουργούς και το προσωπικό υγείας να προάγει την αγωγή Υγείας γιατί με την γνώση δημιουργείται αίσθημα ευθύνης στους πολίτες και διότι με την γνώση περιορίζεται ο πανικός.
Η επιμέλεια της εργασίας έγινε από την μαθήτρια Τουμπανιαρη Νελλη της Α τάξης του σχολικού έτους 2016-2017 Η παρουσίαση στην τάξη έγινε από τις μαθήτριες Τουμπανιαρη Νελλη , Σιαμπου Τζωρτζινα και Υδραιου Μαρια