Η ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΟΘΗΚΗΣ Ακαδημαϊκό έτος 2016-2017 ΠΜΣ Φορολογικού Δικαίου Επιβλέπων Καθηγητής: Α. Τσουρουφλής Ευσταθία Σουφλέρη

Θέσπιση το 1992 για υλοποίηση του στόχου της ενιαίας εσωτερικής αγοράς Ιστορικό Οδηγία 92/12/ΕΟΚ Θέσπιση το 1992 για υλοποίηση του στόχου της ενιαίας εσωτερικής αγοράς Θέτει το γενικό πλαίσιο αρχών και κανόνων για το γενικό καθεστώς, την κατοχή, την κυκλοφορία και τους έλεγχους των προϊόντων που υπόκεινται σε Ε.Φ.Κ. Ουσιώδεις τροποποιήσεις επέφερε η Οδηγία 2008/118/ΕΚ και ο Κανονισμός 684/2009 Στη χώρα μας εισήχθη με το Ν. 2127/1993, ο οποίος ενσωματώθηκε στον Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα, Ν.2960/2001

Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης Φόρος κατανάλωσης Φόρος επί της δαπάνης Έμμεσος φόρος

ΥΠΑΓΟΜΕΝΑ ΣΕ Ε.Φ.Κ. ΠΡΟΪΟΝΤΑ Σε Ε.Φ.Κ. υπάγονται σύμφωνα με το άρθρο 53 του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα του Ν. 2960/2001 υπάγονται : -Τα ενεργειακά προϊόντα -Η ηλεκτρική ενέργεια -Η αλκοόλη -Τα αλκοολούχα ποτά -Τα βιομηχανοποιημένα καπνά Από 1.1.2017, ημέρα θέσης σε εφαρμογή του άρθρου 53Α, παρατηρείται μία επέκταση της επιβολής Ε.Φ.Κ. και στα : -Υγρά αναπλήρωσης που περιέχονται στα ηλ.τσιγάρα -Καβουρδισμένο καφέ -Μη καβουρδισμένο καφέ -Στο στιγμιαίο καφέ -Στα παρασκευάσματα με βάση τα εκχυλίσματα, αποστάγματα ή συμπυκνώματα του καφέ ή με βάση τον καφέ των κωδικών -Στο μείγμα καπνού που περιέχεται στο ηλεκτρικά θερμαινόμενο προϊόν καπνού

Σε Ε.Φ.Κ. υπάγονται τα ως άνω προϊόντα, τόσο εκείνα που προέρχονται από άλλα κράτη-μέλη ή εισάγονται από τρίτες χώρες στο εσωτερικό της χώρας, όσο εκείνα που παράγονται ή εξορύσσονται, ανάλογα με την περίπτωση, στο εσωτερικό της χώρας Από 1.1.1993 τα παραπάνω προϊόντα μπορούν να τίθενται σε καθεστώς αναστολής καταβολής Ε.Φ.Κ.

Με το όρο "καθεστώς αναστολής" σύμφωνα με το νομοθετικό ορισμό νοείται το φορολογικό καθεστώς που εφαρμόζεται στην παραγωγή, τη μεταποίηση, την κατοχή ή τη διακίνηση υποκείμενων σε ειδικό φόρο κατανάλωσης προϊόντων, τα οποία δεν καλύπτονται από τελωνειακή διαδικασία αναστολής ή τελωνειακό καθεστώς αναστολής, αλλά τελούν σε αναστολή του ειδικού φόρου κατανάλωσης

Η θέση σε καθεστώς αναστολής επιτυγχάνεται : Καθεστώς αναστολής σημαίνει αναστολή είσπραξης των αναλογούντων οικονομικών επιβαρύνσεων για όσο χρόνο τα εμπορεύματα παραμένουν σε τελωνειακά καθεστώτα Η ως άνω αναστολή επεκτείνεται και στις υπηρεσίες που συνδέονται άμεσα (π.χ. παραγωγή, μεταποίηση)με τα αγαθά που τίθενται σε τελωνειακά καθεστώτα (ανασταλτικά καθεστώτα) Η θέση σε καθεστώς αναστολής επιτυγχάνεται : α) με τη θέση τους σε τελωνειακή αποταμίευση ή σε άλλο ανασταλτικό τελωνειακό καθεστώς, προκειμένου για εμπορεύματα που εισάγονται από τρίτες χώρες β) με τη χρήση των φορολογικών αποθηκών για κοινοτικά και εγχωρίως παραγόμενα προϊόντα και προϊόντων που έχουν τεθεί σε ελεύθερη κυκλοφορία

Φορολογική αποθήκη του Ν. 2960/2001 Φορολογική αποθήκη του Ν. 2960/2001 Ως "φορολογική αποθήκη" ορίζεται ο τόπος όπου υποκείμενα σε ειδικό φόρο κατανάλωσης προϊόντα παράγονται, μεταποιούνται, κατέχονται, παραλαμβάνονται ή αποστέλλονται υπό καθεστώς αναστολής από εγκεκριμένο αποθηκευτή, στο πλαίσιο των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του."

ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΟΘΗΚΗΣ ΕΠΙΤΥΓΧΑΝΕΤΑΙ : η κατοχή, η παραγωγή, η μεταποίηση, η παραλαβή και η αποστολή προϊόντων υπαγόμενων σε ΕΦΚ υπό καθεστώς αναστολής του η κυκλοφορία προϊόντων μεταξύ των φορολογικών αποθηκών του ίδιου κράτους ή αποθηκών διαφορετικών κρατών μελών υπό καθεστώς αναστολής ΕΦΚ Η απαλλαγή από ΦΠΑ των παραδόσεων και των ενδοκοινοτικών αποκτήσεων αγαθών που τίθενται στις φορολογικές αποθήκες ( Σύμφωνα με το άρθρο 25 ΚΦΠΑ ν. 2859/2000 στο πλαίσιο της διεθνούς διακίνησης προϊόντων) Επί της ουσίας η ανωτέρω απαλλαγή από τον ΦΠΑ είναι προσωρινή και αφορά την αναστολή καταβολής του φόρου μέχρι την έξοδο από το καθεστώς της φορολογικής αποθήκης.

ΣΥΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΟΘΗΚΗΣ Για τη σύσταση και λειτουργία της φορολογικής αποθήκης σύμφωνα με το άρθρο 63 του Ε.Τ.Κ. και σύμφωνα με την υπ΄ αριθμό Φ.639/447/2002 (ΦΕΚ Β΄ 1109) Υπουργική Απόφαση : απαιτείται άδεια από την αρμόδια Τελωνειακή Αρχή Η άδεια παρέχεται Η άδεια εκδίδεται μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου με συνημμένα δικαιολογητικά όπως, τίτλος κυριότητας αποθήκης, βεβαίωση πυρασφάλειας κλπ χωριστά για κάθε κατηγορία προϊόντος. Υπάρχουν ωστόσο περιπτώσεις συναποθήκευσης και άλλων προϊόντων Ο χρόνος παραμονής των προϊόντων στη φορολογική αποθήκη είναι απεριόριστος, εφόσον δεν υφίσταται χρονικό όριο για το κατάλληλο της κατανάλωσής τους (δημόσια υγεία) ή δεν συντρέχουν άλλοι λόγοι δημοσίου συμφέροντος.

Οι φορολογικές αποθήκες διακρίνονται σε: Γενικές αποθήκες Ατομικές αποθήκες Ειδικές αποθήκες Δεξαμενόπλοια Σλέπια Οι χώροι εντός των οποίων αποθηκεύονται εφόδια πλοίων και αεροσκαφών Τα Καταστήματα Αφορολογήτων Ειδών, που βρίσκονται μέσα στους χώρους λιμένων ή αερολιμένων. Προσωρινές αποθήκες

ΕΙΣΟΔΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΘΗΚΗ ΕΙΣΟΔΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΘΗΚΗ Πώς; με την κάλυψη ενός ειδικού εγγράφου, του Συνοδευτικού Διοικητικού Εγγράφου (Σ.Δ.Ε.) Σ.Δ.Ε μπορεί να είναι είτε διοικητικό είτε εμπορικό έγγραφο. Εκδίδεται σε τέσσερα αντίτυπα ένα για τον αποστολέα ένα για τον παραλήπτη ένα που πρέπει να επιστραφεί στον αποστολέα για την εκκαθάριση ένα για τις αρμόδιες αρχές του κ-μ προορισμού Με το Σ.Δ.Ε. ενημερώνεται η αρμόδια Τελωνειακή Αρχή σχετικά με την είσοδο των προϊόντων στην φορολογική αποθήκη με την παραλαβή του αντιγράφου Νο 4 του ΣΔΕ ενημερώνει η Αρχή τον ενδιαφερόμενο εάν προτίθεται να διενεργήσει ή όχι έλεγχο επί των εναποτιθεμένων προϊόντων στην αποθήκη

ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΜΕΣΩ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΟΘΗΚΗΣ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΜΕΣΩ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΟΘΗΚΗΣ Με την ίδια διαδικασία με τη χρήση του Σ.Δ.Ε, όπως κατά την είσοδο των προϊόντων Με τη χρήση του Σ.Δ.Ε καθίστανται γνωστές οι κινήσεις των προϊόντων καθίσταται ευχερής η είσπραξη του φόρου και αποφεύγεται η φοροδιαφυγή

ΕΞΟΔΟΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΘΗΚΗ ΕΞΟΔΟΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΑΠΟ ΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΟΘΗΚΗ Η έξοδος των προϊόντων από την αποθήκη και συνακόλουθα από το καθεστώς αναστολής συνδυάζεται με άμεση θέση σε ανάλωση Θέση σε ανάλωση θεωρείται: κάθε έξοδος, ακόμη και αντικανονική/παράτυπη, από το καθεστώς αναστολής κάθε κατασκευή, έστω και αντικανονική, τέτοιων προϊόντων εκτός καθεστώς αναστολής κάθε εισαγωγή, ακόμη και αντικανονική, τέτοιων προϊόντων, εφόσον δεν τίθενται υπό καθεστώς αναστολής φορολογικών επιβαρύνσεων Με τη θέση των προϊόντων σε ανάλωση λήγει το καθεστώς αναστολής Με την έξοδο από το καθεστώς αναστολής τόσο ΕΦΚ όσο και ΦΠΑ ή οποιαδήποτε άλλη επιβάρυνση καθίσταται άμεσα απαιτητή

Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις πέρα από τη «κανονική» έξοδο, όπου αίρεται το καθεστώς αναστολής και ο φόρος καθίσταται άμεσα απαιτητός: Όπως: Σε περίπτωση παρατυπίας ή παράβασης Σε περίπτωση διαπίστωσης διαφορών είτε προς το έλαττον ή επί πλέον μεταξύ των αναγραφόμενων στο ΣΔΕ ποσοτήτων και αυτών που πράγματι εκφορτώθηκαν στη φορολογική αποθήκη: ανακύπτει υποχρέωση ενημέρωσης της αρμόδιας αρχής. Η μη έγγραφη ενημέρωση της Τελωνειακής Αρχής εντός της 24 ωρών από την άφιξη προϊόντων από τον ενδιαφερόμενο καθιστά τον φόρο άμεσα απαιτητό

Ο φόρος καθίσταται άμεσα απαιτητός Είσπραξη Ε.Φ.Κ. Ο φόρος καθίσταται άμεσα απαιτητός Βεβαιώνεται και εισπράττεται από την αρμόδια Τελωνειακή Υπηρεσία με την υποβολή παραστατικού εγγράφου από τον υπόχρεο Το Τελωνείο του χορηγεί αποδεικτικό εισπράξεως, το οποίο επέχει θέση άδειας παράδοσης των προϊόντων

ΥΠΟΧΡΕΟΣ ΓΙΑ ΚΑΤΑΒΟΛΗ Ε.Φ.Κ. (σε σχέση με την εισαγωγή) το πρόσωπο που δηλώνει τα υποκείμενα σε ΕΦΚ προϊόντα ή το πρόσωπο εξ ονόματος του οποίου δηλώνονται κατά την εισαγωγή (σε σχέση με την παραγωγή ή την κατοχή), το πρόσωπο που παράγει ή κατέχει αυτά τα προϊόντα (σε περίπτωση εξόδου των υποκειμένων σε ΕΦΚ από το καθεστώς αναστολής) ο εγκεκριμένος αποθηκευτής ή κάθε άλλο πρόσωπο που απελευθερώνει τα υποκείμενα σε ΕΦΚ προϊόντα από καθεστώς αναστολής (σε περίπτωση παράτυπης εισαγωγής, παραγωγής, κατοχής και διακίνησης) κάθε πρόσωπο που εμπλέκεται στις παρατυπίες και γνώριζε ή όφειλε να γνωρίζει τον παράτυπο χαρακτήρα των προαναφερθέντων ενεργειών Σε περίπτωση που οι υπόχρεοι του φόρου είναι περισσότεροι, υπέχουν αλληλέγγυα και εις ολόκληρο ευθύνη για την πληρωμή των φόρων.

Εγκεκριμένος Αποθηκευτής είναι το πρόσωπο, φυσικό ή νομικό το οποίο παράγει, μεταποιεί, κατέχει, παραλαμβάνει και αποστέλλει, στα πλαίσια των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του, υποκείμενα σε ΕΦΚ προϊόντα, τα οποία τελούν υπό αναστολή καταβολής του φόρου αυτού. Για το χαρακτηρισμό ενός προσώπου ως εγκεκριμένου αποθηκευτή απαιτείται άδεια της αρμόδιας Αρχής, μετά από προηγούμενη αίτηση του ενδιαφερομένου Για κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που πληροί τις προϋποθέσεις, εκδίδεται μόνο μία άδεια εγκεκριμένου αποθηκευτή

ΑΔΕΙΑ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥ ΑΠΟΘΗΚΕΥΤΗ Για να παρασχεθεί η άδεια το ενδιαφερόμενο φυσικό ή νομικό πρόσωπο πρέπει: να πληροί ορισμένες προϋποθέσεις (π.χ. να έχει στην κατοχή του ή να χρησιμοποιεί φορολογική αποθήκη) να μην έχει διαπράξει σοβαρές καθ` υποτροπή παραβάσεις της Φορολογικής ή Τελωνειακής Νομοθεσίας να συμμορφώνεται προς κάποιες υποχρεώσεις, όπως: Να επιδεικνύει τα προϊόντα σε κάθε ζήτηση της αρμόδιας Αρχής Να εισάγει στη φορολογική αποθήκη του και να προβαίνει στη λογιστική εγγραφή, με την περάτωση της διακίνησης, όλων των υποκείμενων σε ΕΦΚ προϊόντων, τα οποία διακινούνται υπό καθεστώς αναστολής και να τηρεί λογιστικά βιβλία των αποθεμάτων και των κινήσεων των προϊόντων Να φέρει ευθύνη έναντι του Δημοσίου για τους φόρους που αναλογούν στα προϊόντα

Ανάκληση άδειας εγκεκριμένου αποθηκευτή: Στην περίπτωση που ο εγκεκριμένος αποθηκευτής δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις του, που απορρέουν από το νόμο και την ΥΑ 883/530/13.10.1999, η άδειά του ανακαλείται Η ανάκληση της άδειας επάγεται έννομα αποτελέσματα από την επομένη της κοινοποίησης της σχετικής απόφασης της αρμόδιας Αρχής στον ενδιαφερόμενο και σύμφωνα με νομολογία του ΣτΕ (1272/2005, 4044/1996) οι ανακλητικές πράξεις υπόκεινται σε προσφυγή ουσίας ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου

Νομολογία Ευθύνη του εγκ. αποθηκευτή Η ευθύνη του εγκεκριμένου αποθηκευτή έναντι του Δημοσίου για την καταβολή των φόρων εντάσσεται στις αυξημένες υποχρεώσεις του. Η ευθύνη του, σύμφωνα με πάγια νομολογία του ΣτΕ (2943/2014, 2641-7/2012, 3397/2004, 2356-2376/2003, 2382/2003) είναι αντικειμενική. Μη διάθεση των αφορολόγητων πετρελαιοειδών προϊόντων για τη χρήση που προορίζονται (π.χ. για τον εφοδιασμό πλοίων) Άρση του καθεστώτος αναστολής και την υποχρέωση καταβολής των αναλογούντων φόρων από τον αποθηκευτή. Πρόκειται για περιπτώσεις περί πετρελαιοειδών προϊόντων, τα οποία ενώ, δηλώνονται ότι προορίζονται για εφοδιασμό πλοίων και εξέρχονται ως αφορολόγητα από την φορολογική αποθήκη του εγκεκριμένου αποθηκευτή, αντί να παραδοθούν στο πλοίο διατίθενται στην εσωτερική αγορά (εικονικός εφοδιασμός), με συνέπεια να αποστερηθεί το Δημόσιο τους αναλογούντες φόρους.

Απαλλαγή εγκεκριμένου αποθηκευτή: Με την παραλαβή του προϊόντος από τον επόμενο αποθηκευτή ή την παράδοσή του στον προορισμό που έχει δοθεί και αναγράφεται στο ΣΔΕ, ο αποθηκευτής απεμπλέκεται από οποιαδήποτε ευθύνη σε ό,τι αφορά φόρους που επιβαρύνουν το προϊόν. Στην περίπτωση, ωστόσο που δεν παραδοθεί στον προορισμό που έχει δηλωθεί, υπάρχει παράβαση και συνεπάγεται τη γένεση της φορολογικής ενοχής για τον εγκεκριμένο αποθηκευτή. Aπαλλάσσεται από την καταβολή του φόρου μόνο για απώλειες (ΣτΕ 3089/2005, ΣτΕ 2446/2005) που επέρχονται στα πλαίσια του καθεστώτος αναστολής, εφόσον οφείλεται: στην ίδια τη φύση του προϊόντος (π.χ. φυσικές απομειώσεις) τυχαία περιστατικά σε ανωτέρα βία ή κατόπιν εγκρίσεως των αρμοδίων αρχών όπως στην περίπτωση της αλλοίωσης προϊόντος, όπου μετά την επαλήθευση από τις αρχές, προβαίνουν στην ολική καταστροφή αυτών Το βάρος απόδειξης, για να τύχει απαλλαγής φέρει ο εγκεκριμένος αποθηκευτής

Επιβολή πολλαπλού τέλους Η περίπτωση της παράτυπης εξόδου από το καθεστώς αναστολής όπως της εικονικής εξαγωγής προϊόντων (ΣΕ 1998/2010) και της παράνομης διάθεσής τους τελικά στην εσωτερική κατανάλωση (ΣΕ 4564/2014) , χωρίς την καταβολή ΕΦΚ και ΦΠΑ συνιστά τρόπο διαφυγής καταβολής των οφειλόμενων κατά το νόμο δημοσιονομικών επιβαρύνσεων Η παραπάνω παράβαση συνιστά λαθρεμπορική τελωνειακή παράβαση και επισύρει την επιβολή πολλαπλού τέλους Για την επιβολή του πολλαπλού τέλους απαιτείται να ενυπάρχει δόλια προαίρεση, η γνώση δηλαδή, του τελούντος την παράβαση, ότι το δημόσιο θα αποστερηθεί τους ανήκοντες σε αυτό φόρους Το ζήτημα της «ποινικής φύσεως» του πολλαπλού τέλους και της δέσμευσης των διοικητικών δικαστηρίων και από τις αθωωτικές αποφάσεις των ποινικών, βάσει της αρχής non bis in idem

Σας ευχαριστώ για το χρόνο σας !!!