Κλασικισμός ..εισαγωγικά

Στοιχεία του Κλασικισμού Από το 18ο αι. δημιουργείται ένας νέος κόσμος, που παραπέμπει στην αρχαία Ελλάδα και την αρχαία Ρώμη Οι κλασικές αρχές της ισορροπίας και της αρμονίας επανέρχονται δριμύτερα, για να συνταιριάξουν με τη λογική (ορθός λόγος) του ανθρώπου (έργα τέχνης που μεταφέρουν ιδέες και αξίες της αρχαιότητας στη σύγχρονη ζωή) Σε αντίθεση με την τέχνη του Μπαρόκ, που τα πρότυπά του ήταν τα δόγματα της χριστιανικής θρησκείας Τα ρωμαϊκά και τα ελληνικά δημιουργήματα είναι τα νέα πρότυπα της τέχνης (αρχιτεκτονικής, ζωγραφικής και γλυπτικής) Το υλικό της έμπνευσής τους αντλούνταν από δημοσιεύσεις, που αναφέρονταν στον αρχαίο ελληνορωμαϊκό πολιτισμό Αυτή την περίοδο κυκλοφορούσαν στη Δύση λευκώματα και βιβλία με απεικονίσεις των αρχαίων μνημείων τόσο από την Αθήνα, όσο και από τη Ρώμη Μεγάλη επίδραση άσκησαν στους καλλιτέχνες του κλασικισμού οι ανασκαφές στην Κάτω Ιταλία και τη Σικελία (Πομπηία και αλλού), που αποκάλυψαν τον κλασικό πολιτισμό Σημαντική επίδραση άσκησε το κλασικό βιβλίο του γερμανού ιστορικού και αρχαιολόγου Βίνκελμαν (Johan Joachim Winckelmann, 1717-1868), ο οποίος θεωρείται ο πατέρας της αρχαιολογίας με το έργο «Η τέχνη της Αρχαιότητας» 1764, επηρέασε πολιτικούς και λογοτέχνες

Ζωγραφική Νταβίντ (Jacques Louis David) 1748- 1825) Ήταν ο επίσημος ζωγράφος της Επαναστατικής Κυβέρνησης Σχεδίαζε τα έντυπα, που προπαγάνδιζαν τις ιδέες της Επανάστασης Τα έργα του δίνουν την εντύπωση ότι οι εικονιζόμενοι ζουν σε ηρωικές εποχές και ότι ο κόσμος στρέφεται γύρω από αυτούς και τις ένδοξες πράξεις τους Είχε εξοικειωθεί με τα αρχαία θέματα και με τα θέματα από την ελληνική μυθολογία Τα έργα του αναφέρονται στην αρχαία Ελλάδα και την αρχαία Ρώμη Εκεί εντάσσει και τα σύγχρονα ιστορικά γεγονότα, όπως και τα πρόσωπα Αν και προπαγανδιστής της επανάστασης, υπήρξε και εκείνος θύμα της, διότι κάποια στιγμή συλλαμβάνεται και φυλακίζεται Με την άνοδο του Ναπολέοντα στο θρόνο γίνεται ο αγαπημένος ζωγράφος του γάλλου αυτοκράτορα Μετά το Βατερλώ το 1815 αυτοεξορίζεται στις Βρυξέλες, όπου και πέθανε Αναβίωση του αρχαίου πνεύματος και του Μιχαήλ Αγγέλου, δηλ. συνδυασμός της αρχαιότητας με την αναγέννηση

David, “Όρκος των Ορατίων”, 1784, Λούβρο Παραπέμπει στο παρελθόν (φυγή στο χρόνο, δηλαδή ρωμαϊκή ιστορία) αλλά αντανακλά το σύγχρονο πνεύμα του ηρωισμού, της θυσίας, της αυταπάρνησης και της πίστης στις αρχές της φιλοπατρίας Στο έργο κυριαρχούν η σαφήνεια στην έκφραση, η τελειότητα στα πρόσωπα, η ασφάλεια στη σύνθεση, η γρήγορη εναλλαγή συναισθημάτων, η δραματική απεικόνιση

«Οι ραβδούχοι φέρνουν στον Βρούτο τα σκοτωμένα παιδιά του», 1789, Λούβρο David

David, «Η δολοφονία του Μαρά», 1793, Βρυξέλες Βασιλικό Μουσείο των Τεχνών Σύγχρονο έργο Ο Νταβίντ βλέπει τον Μαρά (ένα από τα πιο μισητά πρόσωπα της γαλλικής επανάστασης) σαν πραγματικό ήρωα της Γαλλίας και μάρτυρα της Επανάστασης (όπως οι άγιοι και μάρτυρες της χριστιανικής θρησκείας)

David, «Οι γυναίκες των Σαβίνων» 1895, Λούβρο

David, «Ο Λεωνίδας στις Θερμοπύλες» 1810, Λούβρο

David, “Ο Ναπολέων περνά τις Άλπεις” 1800

“Η στέψη του Ναπολέοντα”, 1897, Λούβρο David

David, “Η κυρία Ρεκαμιέ” 1800, Λούβρο

Ένγκρ (Jean Auguste Dominique Ingres), 1780-1867 Σπουδαίος κλασικιστής ζωγράφος, επηρέασε την ευρωπαϊκή τέχνη Θεωρείται έξοχος σχεδιαστής με γραμμές, που περιγράφουν εξαιρετικής ποιότητας φόρμες Είναι άξιος μαθητής του Νταβίντ μόνο που τα θέματά του είναι εμπνευσμένα από τον κόσμο της Ανατολής. Τα θέματα αυτά ήταν αποτέλεσμα ενός κινήματος της εποχής, με την ονομασία «οριενταλισμός» και έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλή στη δυτική κουλτούρα ύστερα από την εκστρατεία του Ναπολέοντα στην Αίγυπτο το 1892 Ήταν και μουσικός, έπαιζε βιολί και με την απασχόλησή του αυτή έβγαζε τα προς το ζην Έζησε για ένα διάστημα στη Ρώμη και εκεί γνώρισε τα έργα των μεγάλων δασκάλων της Αναγέννησης και ιδίως του Ραφαήλ Φημίζεται για την ευαισθησία με την οποία ζωγραφίζει τα θέματά του χάρη στη γραμμή, το σχέδιο και τα απαλά χρώματα

Ενγκρ, “Αποθέωση του Ομήρου”, 1824

“Ο Αχιλλέας δέχεται τους απεσταλμένους του Αγαμέμνονα” 1891 “Ο Αχιλλέας δέχεται τους απεσταλμένους του Αγαμέμνονα” 1891 Ενγκρ

Ενγκρ, “Το τουρκικό λουτρό”, 1863, Λούβρο Τα γυμνά του Ενγκρ είναι μοναδικά στην ιστορία της Τέχνης Εκφράζουν την απαλότητα της γυναικείας σάρκας με τρόπο ποιητικό Μοιάζουν σαν να ξεπήδησαν μέσα από τα αρχαία ελληνικά αγγεία Γενικά τα γυναικεία σώματα μοιάζουν σαν μουσικές νότες, που επηρεάζουν όλες τις αισθήσεις του ανθρώπου (την αφή, λόγω της πλαστικότητας, την όραση λόγω της απαλής σχεδίασης, την ακοή λόγω της μουσικότητας των χρωμάτων) Το τουρκικό λουτρό είναι ένας κινούμενος ποταμός από σχέδια, γραμμές, χρώματα που κινούνται ρυθμικά, χάρη στην αρμονική συνεργασία της φόρμας με όλα τα λοιπά στοιχεία της εικόνας

Ενγκρ, “Η μεγάλη Οδαλίσκη” 1814, Λούβρο Ενγκρ, “Η μεγάλη Οδαλίσκη” 1814, Λούβρο

Ενγκρ, “Η λουομένη Βαλπενσόν”, 1808