ΚΥΤΤΑΡΑ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΜΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΝΟΣΙΑΣ

ΚΥΤΤΑΡΑ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΝΟΣΙΑΣ Ουδετερόφιλα Μονοκύτταρα μακροφάγα Φυσικά κυτταροκτόνα κύτταρα (NK) Ας θυμηθούμε λίγο τους τύπους των λευκών αιμοσφαιρίων και την παραγωγή τους…

ΤΥΠΟΙ ΛΕΥΚΩΝ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΩΝ

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΕΥΚΟΚΥΤΤΑΡΩΝ Αρχέγονα πολυδύναμα (stem) Λεμφική σειρά Μυελική σειρά Β - λεμφοκύτταρα Όλες οι άλλες Τ - λεμφοκύτταρα ομάδες

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΕΥΚΟΚΥΤΤΑΡΩΝ

ΟΥΔΕΤΕΡΟΦΙΛΑ Είναι το 60-70% των λευκοκυττάρων (4.000-10.000/mm3) Παραγωγή: Παράγονται από το μυελό των οστών και σε λοιμώξεις ο αριθμός τους αυξάνει ταχύτατα μέχρι 20.000/ mm3 Η παραγωγή τους διεγείρεται από τις κυτταροκίνες «διεγερτικοί παράγοντες των αποικιών». Αυτές παράγονται από πολλούς τύπους κυττάρων ως απάντηση σε φλεγμονή. Δρουν στα προγονικά κύτταρα του μυελού των οστών και αυξάνουν την παραγωγή και ωρίμανση των ουδετεροφίλων

ΟΥΔΕΤΕΡΟΦΙΛΑ Έχουν μεγάλη κινητικότητα και είναι τα πρώτα κύτταρα που ανταποκρίνονται στις λοιμώξεις Καταστρέφουν μικροοργανισμούς με φαγοκυττάρωση, τόσο στην κυκλοφορία, όσο και στους ιστούς (μετά από εξαγγείωση) Εγκυστώνουν θραύσματα ή ολόκληρους ξένους μικροοργανισμούς Εγκλωβίζουν το στόχο σε κοκκία που συγχωνεύονται με τα λυσοσώματα, με τα ένζυμα των οποίων πέπτουν τις οργανικές ύλες

ΜΟΝΟΠΥΡΗΝΑ ΜΑΚΡΟΦΑΓΑ Είναι το 2-5% των λευκοκυττάρων Ο αριθμός τους είναι 500-1000/mm3 Τα μακροφάγα των ιστών είναι μεταναστευτικά. Εξαγγειώνονται και παραμένουν στους ιστούς για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Όταν είναι στους ιστούς, διαφοροποιούνται προς ένα τύπο κυττάρων που ονομάζονται «μακροφάγα» Δηλαδή τα μονοκύτταρα και τα μακροφάγα των ιστών ανήκουν στην ίδια κυτταρική σειρά. Έχουν τη μεγαλύτερη φαγοκυτταρική ικανότητα Φαγοκυτταρώνουν μικροοργανισμούς τόσο στο αίμα όσο και στους ιστούς

ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΦΛΕΓΜΟΝΗ Κατά τη φλεγμονή, ουδετερόφιλα και μονοπύρηνα ανταποκρίνονται σε χημειοτακτικές ουσίες που παράγονται μετά την επαφή με τον μικροοργανισμό και εξαγγειώνονται. Η αναγνώριση του μικροοργανισμού οδηγεί στην παραγωγή δύο κυτταροκινών (TNF και IL-1) που δρουν στο ενδοθήλιο των μικρών αγγείων, στο σημείο της λοίμωξης. Η διέγερση των ενδοθηλιακών κυττάρων οδηγεί στην παραγωγή δύο μορίων προσκόλλησης (σελεκτίνες) οι οποίες αναγνωρίζονται από επιφανειακούς υποδοχείς των ουδετερόφιλων και των μονοπύρηνων και συνδέονται με αυτά. Μια αλληλουχία συνδέσεων και αποσυνδέσεων επιτρέπει τη μετακίνησή τους μέσα στους ιστούς στο σημείο της φλεγμονής.

ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΦΛΕΓΜΟΝΗ Τα ουδετερόφιλα και τα μακροφάγα αναγνωρίζουν τους μικροοργανισμούς μέσω επιφανειακών υποδοχέων: που είναι ειδικοί για προϊόντα μικροοργανισμών (υποδοχείς μαννόζης, Ν-φορμυλμεθειονίνης κλπ) υποδοχέων για αντισώματα και πρωτεϊνες του συμπληρώματος άλλων υποδοχέων που σχετίζονται με τα μικρόβια Η αναγνώριση και σύνδεση με τους υποδοχείς οδηγεί στην φαγοκυττάρωση. Η δράση των ενζύμων των λυσοσωματίων οδηγεί στην παραγωγή ουσιών που είναι τοξικές για τον μικροοργανισμό. Στη συνέχεια δρούν άλλα ένζυμα που αποδομούν τις πρωτεϊνες του μικροοργανισμού Αν υπάρχει έλλειψη ορισμένων ενζύμων, εκδηλώνονται συγγενείς ανοσοανεπάρκειες

ΦΑΓΟΚΥΤΤΑΡΩΣΗ

ΦΥΣΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΟΚΤΟΝΑ (ΝΚ) Natural Killers (NK) Είναι μια ομάδα λεμφοκυττάρων με κοκκώδες κυτταρόπλασμα. Δεν έχουν όμως τους αντιγονικούς υποδοχείς που έχουν τα Β και Τ λεμφοκύτταρα. Αποτελούν το 10% των λεμφοκυττάρων στο αίμα και στα περιφερικά όργανα

ΦΥΣΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΟΚΤΟΝΑ (ΝΚ) Μηχανισμός δράσης Εντοπίζουν και καταστρέφουν κύτταρα που έχουν προσβληθεί από ιούς, ή καρκινικά κύτταρα. Παράγουν την κυτταροκίνη «ιντεφερόνη-γ» (IFN-γ) η οποία ενεργοποιεί τα μακροφάγα Ο μηχανισμός δράσης δεν είναι ειδικός και δεν είναι απόλυτα γνωστός. Δεν απαιτούν την έκθεση σε αντιγόνα. Ενεργοποιούνται από κυτταροκίνες που παράγουν τα μακροφάγα (ιντερλευκίνη-12) Όταν ενεργοποιηθούν, αποκρίνονται με δύο τρόπους: (α) Απελευθερώνουν πρωτεϊνες προς τα μολυσμένα κύτταρα, που δημιουργούν οπές στη μεμβράνη τους και άλλες που εισέρχονται και ενεργοποιούν ένζυμα που επιφέρουν το θάνατο. Φονεύοντας τα μολυσμένα κύτταρα, εξαλείφουν την κυτταρική πηγή της λοίμωξης

ΦΥΣΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΟΚΤΟΝΑ Μηχανισμός δράσης (συνέχεια) (β) Παράγουν και εκκρίνουν την κυτταροκίνη «ιντερφερόνη-γ», η οποία ενεργοποιεί τα μακροφάγα. Εχουν δηλαδή συνεργική δράση με τα μακροφάγα: Τα μακροφάγα ενεργοποιούν τα κυτταροκτόνα με την IL-12 και αντιστρόφως τα κυτταροκτόνα τα μακροφάγα με την IFN-γ. Αναστολή της δράσης τους: Τα κυτταροκτόνα ΝΚ έχουν υποδοχείς ορισμένων πρωτεϊνων που όταν τις συναντήσουν, αδρανοποιείται η δράση τους. Αυτό εξασφαλίζει ότι τα κυτταροκτόνα δεν θα ενεργοποιηθούν κατά των φυσιολογικών κυττάρων