Συγκρότηση Κράτους 1830-1843

«Ηγεμονικό» ή «Βασιλικό» Σύνταγμα 15 Μαρτίου 1832 Δεκέμβριος 1831 – Μάρτιος 1832: Ε΄ Εθνοσυνέλευση Άργους. Κληρονομικός ανώτατος άρχοντας: ο ηγεμόνας θα ήταν ανεύθυνος και απαραβίαστιος. Υπεύθυνοι για τις πράξεις του θα ήταν οι υπουργοί, που διόριζε και έπαυε «κατά την βούλησίν του». Νομοθετική εξουσία: ο ηγεμόνας μετείχε στη νομοπαραγωγική διαδικασία με τη νομοθετική πρωτοβουλία και την κύρωση των νόμων. Ο ηγεμόνας είχε το δικαίωμα να διαλύει τη Βουλή. Σύστημα δύο βουλών: Γερουσία και Βουλή των Αντιπροσώπων. Προστασία ατομικών δικαιωμάτων: για πρώτη φορά καθιερώνεται το απαραβίαστο του ασύλου της κατοικίας.

Δ΄ κατά συνέχειαν Εθνοσυνέλευση 26 Ιουλίου – 1 Σεπτεμβρίου 1832 Κατήργησε τις πράξεις της Ε΄ Εθνοσυνέλευσης. Επικύρωσε ομόφωνα την εκλογή από τις προστάτιδες δυνάμεις του Όθωνα ως βασιλιά της Ελλάδας. Διέλυσε την «Καποδιστριακή» Γερουσία. Εξεδήλωσε την πρόθεσή της να καταρτίσει Σύνταγμα → αντίδραση Μεγάλων Δυνάμεων, που υπογράμμισαν ότι «η συζήτησις ή στερέωσις ενός Συντάγματος οριστικού, ή νόμων θεμελιωδών, δεν ημπορούσαν πλέον να λάβουν χώραν χωρίς της συνδρομής της βασιλικής εξουσίας».

Συνθήκη Λονδίνου 7 Μαΐου 1832 Προσέφερε «την διαδοχικήν κυριαρχίαν της Ελλάδος» στον Όθωνα, που θα έφερε τον τίτλο του «Βασιλέως της Ελλάδος». Εξουσιοδοτούσε τον βασιλιά της Βαυαρίας Λουδοβίκο να ορίσει τριμελή «Αντιβασιλεία», που θα ασκούσε τα «κυριαρχικά δικαιώματα» του Όθωνα ως την ενηλικίωσή του. Προέβλεπε το σχηματισμό στρατιωτικού σώματος 3.500 ανδρών, που θα εκπαιδεύονταν από Βαυαρούς αξιωματικούς. Έθετε το νέο βασίλειο υπό την «εγγύηση» των τριών «προστάτιδων δυνάμεων».

Υποσχέσεις για Σύνταγμα 31 Ιουλίου 1832: ο υπουργός Εξωτερικών της Βαυαρίας, von Gise, σε επιστολή του προς τον Έλληνα ομόλογό του, Σπ. Τρικούπη, τόνιζε ότι «μια των πρώτων φροντίδων της Αντιβασιλείας» θα ήταν «να συγκαλέση γενικήν Εθνικήν συνέλευσιν», η οποία «θα ειργάζετο από κοινού μετά της Αντιβασιλείας δια να ετοιμάση το οριστικόν Σύνταγμα του κράτους». 30 Αυγούστου 1832: η συνδιάσκεψη του Λονδίνου, με διακήρυξη προς τους Έλληνες, ζητούσε να βοηθήσουν τον Όθωνα «εις την αποστολήν του να δώση εις το κράτος οριστικόν Σύνταγμα».

Αντιβασιλεία 1833-1835 Φεβρουάριος 1833 – Ιούλιος 1834: Α΄ Αντιβασιλεία. Μέλη → Joseph von Armansperg, Ludwing von Maurer και Karl Wilhelm von Heideck. Πάρεδρα μέλη → Karl von Abel (γραμματέας και αρμόδιος για διοικητικά και εξωτερικά θέματα) και Johann Baptist Greiner (σύνδεσμος ανάμεσα στην αντιβασιλεία και το υπουργικό συμβούλιο). Ιούλιος 1834 – Μάιος 1835: Β΄ Αντιβασιλεία. Κυριαρχία Armansperg. Βαυαροκρατία.

Αντιβασιλεία Διοικητικό σύστημα: 10 νομοί, 47 επαρχίες και δήμοι. Μεταφορά πρωτεύουσας στην Αθήνα (ΒΔ 18 Σεπτεμβρίου 1834). Εκπαίδευση: τετρατάξια δημοτικά, τριτάξια «ελληνικά σχολεία» και τετρατάξια γυμνάσια. Δικαιοσύνη: 10 πρωτοδικεία, 3 εμποροδικεία, 2 εφετεία και Άρειος Πάγος. Βασικά Νομοθετήματα → Οργανισμός Δικαστηρίων και Συμβολαιογραφείων, Ποινικός Νόμος, Πολιτική Δικονομία, Ποινική Δικονομία, και Εμπορικός Νόμος. Αναδιοργάνωση στρατού. Εκκλησιαστικό ζήτημα.

Αρχιγραμματεία Armansperg Ιούνιος 1835 – Φεβρουάριος 1837 Νόμος «περί προικοδοτήσεως των ελληνικών οικογενειών». Συμβούλιο Επικρατείας. Βασιλική Φάλαγγα.

Ignaz von Rudhart Φεβρουάριος – Δεκέμβριος 1837 Έναρξη τακτικής συγκοινωνίας με τη Δύση, θεμελίωση Δημοτικού Νοσοκομείου στην Αθήνα, πραγματοποίηση έργων στον Πειραιά, θεμελίωση πόλης της Σπάρτης, ναυπήγηση πλοίων, προσπάθειες για ίδρυση Τράπεζας, κ.α. Ίδρυση Πανεπιστημίου (Απρίλιος 1837): Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν στις 3 Μαΐου 1837. Προσωρινή έδρα ορίσθηκε το σπίτι του αρχιτέκτονα Σταμάτιου Κλεάνθη. Το «Οθωνικόν Πανεπιστήμιον» αποτελούνταν από 4 σχολές → (α) Ιατρικής, (β) Θεολογίας, (γ) Νομικής, και (δ) Τεχνών. Πρώτος πρύτανης ο Κ. Σχινάς. Από το 1841 η έδρα του Πανεπιστημίου μεταφέρθηκε στο νεοκλασικό κτίριο της σημερινής οδού Πανεπιστημίου.

Προσωπική Μοναρχία Όθωνα 1838-1843 Ο Όθωνας αναλαμβάνει την προεδρία του υπουργικού συμβουλίου και κυβερνά με τη βοήθεια έμπιστων προσώπων, που αποτελούσαν την αυλή (καμαρίλα ή ανακτοβούλιο). Δεκέμβριος 1837: ανάθεση της Γραμματείας των Εξωτερικών στον Κ. Ζωγράφο. Στις 3 Μαρτίου 1837 υπογράφεται συνθήκη «φιλίας, εμπορίας και ναυτιλίας» ανάμεσα στην Ελλάδα και την οθωμανική αυτοκρατορία. Η ελληνική κυβέρνηση την απορρίπτει.

Κυβέρνηση Μαυροκορδάτου Μάιος – Αύγουστος 1841 Μάιος 1841: ο Όθων αναθέτει την πρωθυπουργία στον Αλ. Μαυροκορδάτο (αγγλικό κόμμα). Ο Μαυροκορδάτος υποβάλλει προτάσεις → (α) διάλυση ανακτοβουλίου, (β) αποφασιστική ψήφος στο Συμβούλιο της Επικρατείας για οικονομικά και φορολογικά ζητήματα, (γ) περισσότερη πρωτοβουλία στους υπουργούς, (δ) το υπουργικό συμβούλιο να προεδρεύεται από τον πρωθυπουργό, και (ε) να απομακρυνθούν οι Βαυαροί από το στρατό και τη διοίκηση. 24 Ιουνίου 1841: ο Μαυροκορδάτος σχηματίζει κυβέρνηση με τη συμμετοχή υπουργών και από τα τρία κόμματα. 10 Αυγούστου 1841: παραίτηση κυβέρνησης Μαυροκορδάτου, καθώς ο Όθωνας υπαναχωρεί. Την ίδια μέρα, όμως, δημοσιεύτηκαν δυο διατάγματα → (α) «περί καταργήσεως του Ανακτοβουλίου», και (β) περί προεδρίας του αρχαιοτέρου Γραμματέως της Επικρατείας παρά τω Υπουργικώ Συμβουλίω».

Κυβέρνηση Κριεζή 10 Αυγούστου 1841 – 3 Σεπτεμβρίου 1843 Αύγουστος 1841: ο Όθωνας αναθέτει την πρωθυπουργία στον Αντ. Κριεζή (αγγλικό κόμμα). Μοχλός όμως των εξελίξεων αναδεικνύεται ο Δημ. Χρηστίδης (γαλλικό κόμμα). Ιανουάριος 1843: η κυβέρνηση δηλώνει ότι δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την καταβολή τοκοχρεωλυσίων του δανείου για το εξάμηνο που έληγε το Μάρτιο και ζητά νέο δάνειο. Η Ρωσία ζητά την άμεση εξόφληση προκαταβολών της τρίτης δόσης του δανείου. Το Μάιο η οικονομική διάσκεψη του Λονδίνου ξεκινά εργασίες και στις 5 Ιουλίου υπογράφτηκε πρωτόκολλο, που προσδιόριζε τον ετήσιο φόρο και την απόσβεση του δανείου στα 3,5 εκ. φράγγα, καθόριζε τις πηγές εσόδων και ίδρυε ειδική υπηρεσία για τον έλεγχο των δαπανών. Στις 2/14 Σεπτεμβρίου η ελληνική κυβέρνηση υπογράφει την οικονομική συμφωνία του Λονδίνου.