Δίκτυα Διανομής Δίκτυα Δικαιόχρησης Δίκτυα Διανομής Δίκτυα Δικαιόχρησης Δημήτρης Λουκάς Αντιπρόεδρος Επιτροπής Ανταγωνισμού Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Εθνικών Δικαστών – Ε.Ε. Αθήνα, 29/9 – 2/10

Επισκόπηση Εκτεταμένες πρακτικές Καθορισμός λιανικών τιμών μεταπώλησης Περιορισμός παθητικών πωλήσεων Περιορισμός αμοιβαίων προμηθειών

Απόφαση 495/VI/2010 Carrefour - Μαρινόπουλος

Περίληψη υπόθεσης Πρακτικές Ε.Α. επέβαλε πρόστιμο ύψους € 12 εκατ 4 Πρακτικές Καθορισμός τιμών μεταπώλησης στο σχετικό δίκτυο δικαιόχρησης Μέσω συμβατικών ρητρών που δέσμευαν τους δικαιοδόχους να ακολουθούν κατά κανόνα τις προτεινόμενες από αυτήν τιμές λιανικής πώλησης των προϊόντων τους Μέσω του λογισμικού συστήματος του δικτύου δικαιόχρησης που καθιστούσε τη διαχείριση τιμών ιδιαίτερα δυσχερή και χρονοβόρα στην πράξη (επίταση διαθρωτικής ακαμψίας των τιμών) Περιορισμός διασταυρούμενων πωλήσεων μεταξύ των διανομέων – δικαιοδόχων εντός του συστήματος δικαιόχρησης Ρήτρες αποκλειστικής προμήθειας Ε.Α. επέβαλε πρόστιμο ύψους € 12 εκατ Απόφαση Ε.Α. επικυρώθηκε από Διοικητικό Εφετείο Αθηνών με μία διαφοροποίηση ως προς τη αιτιολογία (και μείωση προστίμου σε € 9 εκατ)

Το περιεχόμενο των καταγγελιών και η έρευνα της Ε.Α. Το περιεχόμενο των καταγγελιών και η έρευνα της Ε.Α. Οι καταγγέλλουσες εταιρίες Το υπό εξέταση σύστημα δικαιόχρησης (franchise) Το περιεχόμενο των καταγγελιών: Άμεσος/έμμεσος καθορισμός τιμών μεταπώλησης, ακόμη και κάτω του κόστους, (α) βάσει των συμβάσεων δικαιόχρησης, και (β) βάσει του λογισμικού εμπορικής διαχείρισης SRS της δικαιοδόχου Carrefour Υποχρέωση αποκλειστικής προμήθειας από τη δικαιοδόχο Carrefour Έρευνα τις υπηρεσίας Η σχετική αγορά Το είδος της κρινόμενης σχέσης συνεργασίας: συμβάσεις δικαιόχρησης με χαρακτηριστικά δικτύου επιλεκτικής διανομής

Εξ αντικειμένου περιορισμός: καθορισμός τιμών μεταπώλησης Εξ αντικειμένου περιορισμός: καθορισμός τιμών μεταπώλησης Απαγορεύονται συμφωνίες ή εναρμονισμένες πρακτικές, οι οποίες έχουν ως αντικείμενο ή ως αποτέλεσμα τον άμεσο ή έμμεσο καθορισμό τιμών ή άλλων όρων συναλλαγής O άμεσος ή έμμεσος καθορισμός παγίου ή ελαχίστου επιπέδου τιμής μεταπώλησης συνιστά σοβαρό περιορισμό του ανταγωνισμού (Κανονισμοί 2790/99, 330/2010, άρθρο 4, στοιχ. α’) Κατά γενικό κανόνα, οι δικαιοδόχοι έπρεπε να ακολουθούν τις προτεινόμενες τιμές της Carrefour Η δυνατότητα τροποποίησης των προτεινόμενων τιμών της Carrefour μπορούσε να ασκηθεί μόνο κατ’ εξαίρεση Σε κάθε περίπτωση, η καταλληλότητα των όποιων τυχόν τροποποιήσεων τελούσε υπό την παρακολούθηση της Carrefour προκειμένου να διαπιστωθεί αν συνάδουν με την τιμολογιακή πολιτική του δικτύου της Carrefour

Εξ αντικειμένου περιορισμός: περιορισμός αμοιβαίων προμηθειών μεταξύ δικαιοδόχων O περιορισμός αμοιβαίων προμηθειών (που περιλαμβάνει τόσο τις ενεργητικές όσο και τις παθητικές πωλήσεις) μεταξύ εξουσιοδοτημένων διανομέων στο πλαίσιο ενός συστήματος επιλεκτικής διανομής συνιστά σοβαρό περιορισμό του ανταγωνισμού (Κανονισμοί 2790/99, 330/2010 άρθρο 4, στοιχ. δ’) Επομένως, ένα σύστημα επιλεκτικής διανομής δεν δύναται να συνδυαστεί με κάθετούς περιορισμούς αποκλειστικής προμήθειας (προμήθεια αποκλειστικά από συγκεκριμένη πηγή) Στην κρινόμενη υπόθεση, μοναδικός προμηθευτής των δικαιοδόχων ορίζεται η Carrefour, χωρίς να παρέχεται στους δικαιοδόχους η δυνατότητα να προμηθεύονται από τους υπόλοιπους δικαιοδόχους του δικτύου ή άλλους εξουσιοδοτημένους διανομείς της Carrefour Σε κάθε περίπτωση, ο περιορισμός των παθητικών πωλήσεων συνιστά σοβαρό περιορισμό του ανταγωνισμού, ακόμη και στην περίπτωση αποκλειστικής διανομής (Καν. 2790/99, 330/2010, άρθρο 4, στοιχ. β΄) Διοικητικό Εφετείο Αθηνών: διαφοροποίηση ως προς την αιτιολογία

Εξ αποτελέσματος περιορισμοί του ανταγωνισμού Εξ αποτελέσματος περιορισμοί του ανταγωνισμού Όταν το αντικείμενο μιας συμφωνίας είναι ο περιορισμός του ανταγωνισμού, όπως στην κρινόμενη υπόθεση, δεν απαιτείται περαιτέρω η εκτίμηση των συγκεκριμένων αποτελεσμάτων της συμφωνίας. Σε κάθε περίπτωση, εν προκειμένω: Ως προς τον καθορισμό τιμών μεταπώλησης: Η πολιτική καθορισμού τιμών μεταπώλησης εφαρμόστηκε μερικώς στην πράξη μέσω του λογισμικού συστήματος SRS της Carrefour, τουλάχιστον αναφορικά με την πρακτική αδυναμία διαχείρισης ορισμένων κωδικών των διακινούμενων αγαθών κατά την περίοδο 2003-2006 (οπότε και τροποποιήθηκε το λογισμικό σύστημα της εταιρίας) Το εν λόγω λογισμικό σύστημα καθιστούσε τη διαχείριση τιμών από τον δικαιδόχο ιδιαίτερα δυσχερή και χρονοβόρα στην πράξη (επίταση της διαθρωτικής ακαμψίας των τιμών) Ως προς τον περιορισμό αμοιβαίων προμηθειών: Ανεπαρκή στοιχεία ότι εφαρμόστηκε την πράξη

Δυνατότητα ατομικής εξαίρεσης; 4 σωρευτικές προϋποθέσεις: Βελτίωση αποτελεσματικότητας, προώθηση τεχνικής-οικονομικής προόδου, Εξασφάλιση δίκαιου τιμήματος στους καταναλωτές, Προσφορότητα και αναγκαιότητα των περιοριστικών όρων, και Μη δυνατότητα κατάργησης του ανταγωνισμού Το βάρος απόδειξης φέρουν οι εμπλεκόμενες εταιρείες Σοβαροί περιορισμοί του ανταγωνισμού (όπως αυτοί προσδιορίζονται στο άρθρο 4 του Κανονισμού 2790/99) κατά κανόνα δεν πληρούν τις προϋποθέσεις ατομικής εξαίρεσης. Δεν δημιουργούν αντικειμενικά οικονομικά πλεονεκτήματα, δεν προσπορίζουν οφέλη στους καταναλωτές, ούτε και συνιστούν πρόσφορα και αναγκαία μέσα για την επίτευξη οικονομικών πλεονεκτημάτων

Η υποχρέωση μη ανταγωνισμού και η κατάχρηση σχέσης οικονομικής εξάρτησης Η ρήτρα μη ανταγωνισμού διατυπώνεται κατά ευρύ και γενικό τρόπο, χωρίς να περιορίζεται στους χώρους στους οποίους είχε δραστηριοποιηθεί ο αγοραστής κατά τη διάρκεια της σύμβασης. Συνεπώς, δεν μπορεί να τύχει απαλλαγής βάσει του άρθρου 5 του Καν. 2790/99 Παράλληλα, φαίνεται να συντρέχουν οι όροι για την εφαρμογή του άρθρου 2α του ν. 703/77, δηλ. (α) η ύπαρξη σχέσης οικονομικής εξάρτησης των καταγγελλόντων από την Carrefour, (β) η απουσία ισοδύναμης εναλλακτικής λύσης των δικαιοδόχων, και (γ) η καταχρηστική εκμετάλλευση της εν λόγω σχέσης εξάρτησης

Ως προς τον υπολογισμό προστίμων Σοβαρότητα της παράβασης Διάρκεια της παράβασης Επικαλούμενες ελαφρυντικές περιστάσεις: Οικειοθελής τροποποίηση των επίμαχων ρητρών στις συμβάσεις δικαιόχρησης ; Έλλειψη βραχυπρόθεσμου ή μακροπρόθεσμου οικονομικού οφέλους της Carrefour ; Συνεργασία με τη ΓΔΑ κατά τη διάρκεια της έρευνας ;

Απόφαση 580/VII/2013 ΓΕΡΜΑΝΟΣ

Περίληψη υπόθεσης Πρακτικές Ε.Α. επέβαλε πρόστιμο ύψους € 10 εκατ Άμεσος και έμμεσος καθορισμός τιμών μεταπώλησης των δικαιοδόχων Μέσω συμβατικών όρων Μέσα από τις διαδικασίες λειτουργίας του δικτύου Ωστόσο, σε αναντιστοιχία με το προηγούμενο της απόφασης Carrefour – Μαρινόπουλος, η Ε.Α. δεν κατέληξε στη διαπίστωση εξ αποτελέσματος παράβασης για διαρθρωτική ακαμψία των τιμών μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος διαχείρισης του δικτύου δικαιόχρησης Περιορισμός αμοιβαίων προμηθειών μεταξύ δικαιοδόχων Υποχρέωση αποκλειστικής προμήθειας προϊόντων που διακινούν στα καταστήματά τους από τη ΓΕΡΜΑΝΟΣ Ε.Α. επέβαλε πρόστιμο ύψους € 10 εκατ Η ΓΕΡΜΑΝΟΣ άσκησε προσφυγή στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών που εκκρεμεί