ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΕΜΠΕΤΣΟΣ, Ph.D. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΣΤΡΕΣΟΓΟΝΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΕΜΠΕΤΣΟΣ, Ph.D.

ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΠΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ Κλινική τεχνική που χρησιμοποιείται για την εξάλειψη φόβων από συγκεκριμένα ερεθίσματα. Μία φυσιολογική κατάσταση η οποία είναι ανασταλτική για το άγχος, αναπτύσσεται μέσω μυϊκής χαλάρωσης στον αθλητή ο οποίος στη συνέχεια δέχεται ένα ερέθισμα που προκαλεί άγχος για μερικά δευτερόλεπτα. Αν επαναληφθεί αυτή η διαδικασία, το ερέθισμα χάνει προοδευτικά την ικανότητα να προκαλεί άγχος.

ΣΤΑΔΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ 1) Εισαγωγή Υποκειμενικής Κλίμακας Άγχους – Από 0 – 100 2) Εξάσκηση Μυϊκής Χαλάρωσης – Χρήση κάποιας τεχνικής 3) Κατασκευή Ιεραρχίας Στρεσογόνων Ερεθισμάτων 4) Σταδιακή Αντιμετώπιση Ερεθισμάτων μέσω Χαλάρωσης – Χρήση της μεθόδου χαλάρωσης και στη συνέχεια ανακαλείται το χαμηλότερο ερέθισμα στην ιεραρχία. Βαθμολογία επιπέδου άγχους. Επανάληψη ανάκλησης ερεθίσματος έως ότου σταματήσει να προκαλεί άγχος. (Συνεχίζεται η διαδικασία και για τα υπόλοιπα ερεθίσματα)

ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΤΡΕΣ Η μέθοδος δίνει έμφαση στις σκέψεις των ατόμων για την αντιμετώπιση του στρες. Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον αυτοδιάλογο, ιδιαίτερα δε σε κατάλληλες οδηγίες προς τον εαυτό για κατάλληλη αντιμετώπιση των στρεσογόνων καταστάσεων. Οι εκπαιδευόμενοι εξασκούνται στο να δημιουργούν και να χρησιμοποιούν κατάλληλες οδηγίες-σκέψεις όταν αντιμετωπίζουν στρεσογόνα ερεθίσματα.

ΓΝΩΣΤΙΚΗ-ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΣΤΡΕΣ Είναι ο συνδυασμός τεχνικών σωματικής χαλάρωσης και γνωστικών τεχνικών, με σκοπό να αποκτήσει το άτομο μία γενική εικόνα στην αντιμετώπιση δυσάρεστων συναισθημάτων. Περιλαμβάνει 4 φάσεις: Α) Προκαταρκτική αξιολόγηση: Συλλογή πληροφοριών για τις καταστάσεις που προκαλούν στρες. Β) Λογική της εκπαίδευσης: Γίνεται ανάλυση των παραγόντων οι οποίοι οδηγούν στο στρες και ανάλυση των δεξιοτήτων με τις οποίες μπορούν να αντιμετωπιστούν.

Τέλος – Εφαρμογή της μεθόδου στον αθλητισμό Γ) Απόκτηση δεξιοτήτων: Εξάσκηση σε τεχνικές σωματικής χαλάρωσης. Γίνεται η χρήση των μηνυμάτων αυτο-καθοδήγησης αλλά και τεχνικές γνωστικής αναδόμησης (αναγνώριση αρνητικών σκέψεων και αντικατάστασή τους με θετικές). Δ) Εξάσκηση δεξιοτήτων: Επιδιώκεται η πρόκληση ισχυρών αρνητικών συναισθημάτων. Όταν επιτευχθεί ένα υψηλό επίπεδο διέγερσης, ζητείται από τον εκπαιδευόμενο να χρησιμοποιήσει τις δεξιότητες της σωματικής χαλάρωσης και τις τεχνικές ελέγχου της σκέψης. Τέλος – Εφαρμογή της μεθόδου στον αθλητισμό

ΧΡΗΣΗ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ 1)Αναπαράσταση: Νοερή αναπαράσταση των στρεσογόνων καταστάσεων και ταυτόχρονη νοερή εφαρμογή των δεξιοτήτων αντιμετώπισης τους. 2) Προσομοίωση των συνθηκών προπόνησης με αυτών του αγώνα. 3) Εξάσκηση χαλάρωσης: Αν οι αθλητές/τριες έχουν εξασκηθεί σε μία μέθοδο, τότε μπορούν να ελέγξουν την αυξημένη σωματική διέγερση που συνήθως είναι το ακόλουθο των στρεσογόνων καταστάσεων. 4) Αντιμετώπιση αρνητικών σκέψεων: Αντικατάστασή τους με θετικές. Απαραίτητη η χρήση του αυτοδιαλόγου.

Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΛΑΘΩΝ Πολλές φορές οι αθλητές/τριες κάνουν ένα λάθος και τα βάζουν με τον εαυτό τους και συνεχίζουν να σκέφτονται το λάθος αυτό για αρκετή ώρα – έτσι κάνουν και δεύτερο λάθος. Πρέπει να αναπτύξουν μία μέθοδο που να τους βοηθάει να συγκεντρωθούν «ΣΤΟ ΤΩΡΑ»

Μία αποτελεσματική μέθοδος είναι να βρεθεί μία εικόνα ή λέξη που να χρησιμοποιηθεί όταν γίνεται λάθος και θα σηματοδοτεί την επιστροφή της σκέψης στο παρών. Για να είναι αποτελεσματικές οι εικόνες ή οι λέξεις πρέπει: Α) Να έχουν ιδιαίτερο νόημα για το άτομο, έτσι ώστε να προκαλούν ισχυρή αντίδραση. Β) Να γίνεται εξάσκηση στην χρήση τους έτσι ώστε να έχουν συνδεθεί με την επιστροφή της σκέψης στην ροή του αγώνα.