Παθήσεις ενδοκρινών αδένων Καρασαββίδου Δέσποινα Νεφρολόγος Καθηγήτρια Παθολογίας

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Υπόφυση GH – Αυξητική ορμόνη Σύνθεση πρωτεϊνών, διάσπαση λιπιδίων Αύξηση τμημάτων σώματος Υπερέκκριση: Γιγαντισμός, μεγαλακρία Ελάττωση: Νανισμός

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Γιγαντισμός Αδένωμα – υπερπαραγωγή GH Αύξηση: Ύψους, άκρων, σιαγόνος, μέτωπο, μύτη, αφτιά, παχιά γλώσσα Κνησμός χεριών, εφιδρώσεις, δύσκαμπτες αρθρώσεις, πόνος οστών, αύξηση οργάνων (καρδιά) Κ.Α. , υπέρταση, πρόβλημα όρασης, καταστροφή υπόφυσης α/α κρανίου, C.T. , αυξητική ορμόνη Ενεργός όγκος: αφαίρεση, ακτινοβολία Συντηρητικά: αναστολέας αυξητικής ορμόνης

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Άποιος Διαβήτης Βαζοπρεσίνη – ADH (έλλειψη) Πολυουρία (αραιά) 20 L / 24 h – Πολυδιψία ΚΕΚ, όγκοι υπόφυσης & εγκεφάλου Στεγνό δέρμα, αδυναμία, δυσκοιλιότητα Αφυδάτωση, κώμα Μέτρηση ADH, C.T. εγκεφάλου Συνθετική ορμόνη (σταγόνες μύτη) Όγκος: ακτινοβολία, αφαίρεση

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Βρογχοκήλη - υπό Διόγκωση θυροειδούς (ιώδιο – TSH) T3 , T4 - υπολειτουργία, υπερπλασία θυλακίων Μειωμένη πρόσληψη ιωδίου & φαρμάκων, φλεγμονές, νεοπλάσματα θυροειδούς Θεραπεία: φάρμακα Τ3 , Τ4

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Υπερθυρεοειδισμός Διαταραχές ανοσοποιητικού (αντίσωμα LATS) Υπερέκκριση θυροξίνης (επιτάχυνση καύσεων) Νευρικότητα, αίσθημα παλμών, μυϊκή αδυναμία, απώλεια βάρους, συναισθηματική αστάθεια Θερμό & λείο δέρμα, ταχυκαρδία, τρόμος Νόσος Graves (εξώφθαλμο – λίπος) Τιμές T3 , T4 , ανοσολογικές (αντισώματα) Υπερηχογράφημα, βιοψία Ραδιενεργό ιώδιο (όχι σε παιδιά & έγκυες) Ρύθμιση (φάρμακα), χειρουργείο

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Υποθυρεοειδισμός Μειωμένη λειτουργία (θυρεοειδίτιδα, αφαίρεση) Υπνηλία, εύκολη κόπωση, αίσθημα ψύχους, βράγχος φωνής, μυξοίδημα, αραίωση τριχών, αύξηση βάρους, δυσκοιλιότητα Ελάττωση καύσεων (έλλειψη Τ3 , Τ4) Αντακλαστικά μειωμένα Χαμηλες τιμές Τ3 , Τ4 (TSH αυξημένη) Θεραπεία: θυροξίνη

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Επινεφρίδια-Φλοιός Αλδοστερόνη (ρενίνη-αγγειοτεσίνη-Na) Γλυκοκορτικοειδή (κορτιζόνη, κορτικοστερόνη) Ανταγωνιστικές ουσίες ινσουλίνης Λιπόλυση, αύξηση διάσπασης λευκωμάτων Μείωση λευκών (λοιμώξεις), υπερέκρριση γαστρικού υγρού-πέψης, δυσαπορρόφηση Ca Κατακράτηση Na, αποβολή K Ανταγωνισμός αυξητικής ορμόνης, ισορροπία νερού, ανδρογόνα Διεγερσιμότητα νευρικών κυττάρων

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Επινεφρίδια-Μυελός Κατεχολαμίνες (ανδρεναλίνη, νορανδρεναλίνη) Αύξηση καρδιακών συχνοτήτων Ρυθμίζουν: αρτηριακή πίεση, αναπνοή (χάλαση) Αυξάνουν τον μεταβολισμό (καύσεις) Ενεργοποιούν μηχανισμό πήξης

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Σύνδρομο Cushing (υπέρ) Αδένωμα ή καρκίνωμα επινεφριδίων Υπερέκκριση ACTH (υπόφυση) Μακροχρόνια χορήγηση κορτιζόνης Παχυσαρκία (πρόσωπο), συχνές λοιμώξεις Υπέρταση, ΣΔ, υπερτρίχωση, δερματικά νοσήματα (ακμή, σμηγματόρροια) Οστεοπόρωση, ψυχικές παθήσεις Διάγνωση: test ανοχής γλυκόζης Ποσότητα ACTH-χειρουργική αντιμετώπιση

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Νόσος Adisson(υπό) Αυτοάνοσος ή καρκίνωμα (μεταστατικό) Σε θεραπεία Cushing Μακροχρόνια χορήγηση κρτικοειδών Αδυναμία, απάθεια, ανορεξία, απώλεια βάρους, ναυτία, έμετοι, αύξηση μελανίνης Μείωση πίεσης (αλδοστερόνη, φεύγει Na) Παροξυσμός-shock Διάγνωση: κορτιζόνη (αίμα), ACTH Θεραπεία: κορτιζόνη (ισόβια) χειρουργείο

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Φαιοχρωμοκύτωμα Όγκος μυελού επινεφριδίων Κρίσεις: εφιδρώσεις, υπεραιμία προσώπου, ταχυκαρδία, τρόμος, υπέρταση Διαταραχές γλυκόζης Διάγνωση: κατεχολανίνες (αίμα) Θεραπεία: συμπτωματολογική, χειρουργείο

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Σ.Δ. Μεταβολικό και ενδοκρινικό νόσημα Ελλείπεις παραγωγή ινσουλίνης (Β κύτταρα) Καταστροφή κυττάρων (Β) ανοσολογικά Ανταγωνιστές (ουσίες) της ινσουλίνης που εξαντλούν την ινσουλίνη Παραγωγή ελλατωματικής ινσουλίνης

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Συνέπειες Αδυναμία εισόδου ινσουλίνης στα κύτταρα Συσσώρευση γλυκόζης στο αίμα Αποβολή γλυκόζης με τα ούρα + νερό Αποπληρωμή υγρών, μεγάλη κατανάλωση Κατανάλωση πρωτεϊνών Πολυουρία, πολυδιψία, πολυφαγία Απώλεια βάρους - μυϊκής μάζας Αδυναμία - καταβολή

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Επιπτώσεις Μεταβολική οξέωση (προϊόντα καύσης λιπιδίων-κετόνες) Βαθειά αναπνοή (Kusmaul) Έμετοι, κοιλιακοί πόνοι, κώμα Συχνές λοιμώξεις, πολυνευρίτιδα Αλλοιώσεις αγγείων-έλκη Βλάβες νεφρών, εγκεφάλου, καρδιάς, αμφιβληστροειδούς Παραισθησίες, πόνοι στο άγγιγμα Επιπλοκές στην εγκυμοσύνη (και στο έμβρυο)

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Μορφές διαβήτη Τύπου I (νεανικός) ολοκληρωτική έλλειψη Τύπου II (ενηλίκων) 6-7% Πρωτοπαθής-δευτεροπαθής Κλινικός, ασυμπτωματικός, λανθάνων Διάγνωση: πάνω από 110-120mg Δοκιμασία ανοχής

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Θεραπεία Να χάσει κιλά (λίπος) Σύνολο θερμιδών (60% υδατάνθρακες. 25% λιπίδια, 15% λευκώματα) Υδατάνθρακες (όχι γλυκόζη, ναι φρούτα- διάσπαση στο έντερο) Ακόρεστα λίπη-όχι αλκοόλη (1gr-9,1 θερμ.) Αντιδιαβητικά- παραγωγή ινσουλίνης Ρύθμιση ινσουλίνης (όχι υπογλυκαιμία) Όχι κατάσταση κετώσεως

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ Κοινωνικοποίηση Σ.Δ. Τρόπος ζωής-όχι απόκρυψη Σωστή διατροφή (όχι δίαιτα) Σωματική άσκηση (προσοχή υπογλυκαιμία) Μείωση σακχάρου στο αίμα Σταθερή λήψη αγωγής Ύπουλη ασθένεια