ΘΕΜΑ Διατροφή και Εφηβεία PROJECT α`λυκειου 2013-2014 ΘΕΜΑ Διατροφή και Εφηβεία
ΣΚΟΠΟΣ της έρευνας είναι μέσα από αυτό το θέμα να μάθουμε περισσότερες πληροφορίες όσο αφορά την διατροφή μας και την ανάπτυξη του σώματος και της υγείας μας.
ΔΙAΤΡΟΦΗ-ΕΦΗΒΕΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΠΕΤΡΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΑΣΠΑΡ ΚΟΤΑΝΙΔΗΣ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΥ
εισαγωγη Η εφηβεία είναι μια δύσκολη περίοδος της ζωής μας τόσο για τους νέους όσο και για τους γονείς. Για αυτό το λόγο πρέπει ιδιαίτερα να είναι προσεκτικοί και διακριτικοί όσο αφορά την διατροφή τους επειδή οι επιλογές τους θα έχουν επιπτώσεις στο μέλλον. Σε αυτήν την ηλικία οι έφηβοι επηρεάζονται εύκολα από τους φίλους ,από τα καταναλωτικά πρότυπα και τα ΜΜΕ.Οι λάθος επιλογές διατροφής μπορεί να έχουν ως συνέπεια την παχυσαρκία, την ανορεξία και άλλα φαινόμενα της ανθυγιεινής διατροφής.
ΑΝΘΥΓΙΕΙΝΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ Η εφηβεία είναι ένα δύσκολο στάδιο στην ζωή ενός ατόμου… ίσως και το πιο δύσκολο. Κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου, οι έφηβοι επηρεάζονται από τους γύρω τους και πολλές φορές ‘’αντιγράφουν’’ διατροφικές συνήθειες που περιλαμβάνουν κάθε είδος ανθυγιεινού φαγητού. Αυτές οι τροφές είναι χαμηλές σε βιταμίνες, πρωτεΐνες και μεταλλικά στοιχεία και έχουν ως αποτέλεσμα μια κακή επίδραση στην συμπεριφορά και διάθεση των νέων αλλά βλάπτουν και την υγεία του σώματος.
Λιπαρά: Όπως ξέρουμε το φαγητό όταν είναι λιπαρό είναι νόστιμο, όταν όμως είναι στεγνό και αλάδωτο δεν είναι ωραίο και δεν θέλει κανείς να το τρώει. Ένας άλλος λόγος που κάποιοι τρώνε τα λιπαρά είναι ότι χορταίνει περισσότερο από τα αλάδωτα ή χωρίς λίπος φαγητά. Υπάρχουν καλά και κακά λιπαρά. ΤΑ ΚΑΛΑ: Τα καλά λιπαρά είναι τα φυτικά που περιέχονται σε τρόφιμα όπως ελιές, δημητριακά, ξηροί καρποί και άλλα πολλά . Τα καλά λιπαρά είναι τα ακόρεστα λιπαρά και δεν παγώνουν ακόμη και στο ψυγείο. Τα ακόρεστα λιπαρά θεωρούνται τα καλά λιπαρά της διατροφής, γιατί ο οργανισμός μας τα χρειάζεται γιατί δεν μπορεί να τα συνθέσει από μόνος του. Αυτά κάνουν το αντίθετο από αυτό που πετυχαίνουν τα κακά λιπαρά, μειώνουν τη χοληστερίνη στο αίμα και ελαττώνουν τον κίνδυνο για καρδιοπάθεια στο μέλλον.
ΤΑ ΚΑΚΑ ΛΙΠΑΡΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΣΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ: Τα κακά λιπαρά είναι αυτά που περιέχονται στο κρέας, στο αυγό, στο γάλα και σε όσα προϊόντα γίνονται με αυτά τα τρόφιμα πχ αλλαντικά, μαγιονέζα, γιαούρτια λιπαρά αυτά ονομάζονται κορεσμένα. Τα κορεσμένα λιπαρά έχουν τη φήμη των κακών λιπαρών γιατί αυξάνουν τη χοληστερίνη στο αίμα και κάνουν κακό στα αγγεία μας με αποτέλεσμα να έχουμε προβλήματα στην υγεία μας. Σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα .Τα παιδιά και οι έφηβοι με υψηλή αρτηριακή πίεση είναι πιθανότερο να πάσχουν από υπέρταση μελλοντικά και στην ενήλικη ζωή. Έτσι, οι έφηβοι με αρτηριακή πίεση στην υψηλότερη κλίμακα μπορεί να θεωρηθούν προϋπερτασικοί .
Η χοληστερίνη είναι μια ουσία που βρίσκεται φυσικά στο σώμα μας και είναι σημαντική για την καλή λειτουργία κάθε κυττάρου. Το σώμα χρησιμοποιεί τη χοληστερίνη για να παρασκευάσει ζωτικά συστατικά, όπως η βιταμίνη D και ορισμένες ορμόνες. Ωστόσο, εάν τα επίπεδα της χοληστερίνης στο αίμα είναι αρκετά υψηλά, αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων .
ΚΑΛΗ ΚΑΙ ΚΑΚΗ ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ: Η χοληστερίνη μεταφέρεται στον οργανισμό με ένα είδος πρωτεϊνών, που ονομάζονται λιποπρωτεΐνες . Υπάρχουν δύο βασικά είδη χοληστερίνης: η HDL και η LDL. Η λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας είναι ωφέλιμη για την υγεία της καρδιάς. Αποκρίνει τη χοληστερίνη από τις αρτηρίες προς το ήπαρ, όπου αποβάλλεται. Η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας επιβαρύνει τη λειτουργία της καρδιάς, μεταφέροντας τη χοληστερίνη από το ήπαρ στους ιστούς του οργανισμού. Εάν τα επίπεδα της LDL είναι υψηλά, η χοληστερίνη συσσωρεύετε στις αρτηρίες.
ΘερμιδεΣ Ορισμός: Την ενέργεια που παίρνει ο οργανισμός από τις τροφές καθώς και την ενέργεια που ξοδεύει για να λειτουργήσει, οι επιστήμονες την έχουν ονομάσει Θερμίδα. Ο ανθρώπινος οργανισμός οτιδήποτε και να θέλει να κάνει χρειάζεται ενέργεια. Για να μπορέσετε να κάνετε όλες αυτές τις δραστηριότητες που επιθυμείτε καθώς και για να διατηρηθείτε ζωντανοί χρειάζεστε ενέργεια, ακόμη και όταν κοιμάστε ξοδεύετε ενέργεια αλλά και για να αναπτυχθείτε χρειάζεστε επίσης ενέργεια γι` αυτό καθημερινά πρέπει να καταναλώνετε ορισμένες ποσότητες φαγητού από τις οποίες εξασφαλίζει αυτήν την ενέργεια.
Κατά την εφηβεία ο ρυθμός ανάπτυξης του οργανισμού είναι πολύ αυξημένος και καλείται να καλύψει τις ιδιαίτερες ανάγκες που χρειάζεται. Ο ρυθμός ανάπτυξης στους εφήβους διαφοροποιείται σε μεγάλο βαθμό από άτομο σε άτομο, κυρίως λόγω των διαφορετικών επιπέδων φυσικής δραστηριότητας. Οι ενεργειακές απαιτήσεις των κοριτσιών προσεγγίζουν τις 2600 θερμίδες την ημέρα, ενώ των αγοριών τις 3600 θερμίδες. Οι διαφοροποιήσεις στη σύσταση του σώματος και ιδιαίτερα στην αύξηση του μυϊκού ιστού, συμβάλλουν και αυτές στις ιδιαίτερες ενεργειακές απαιτήσεις ανάμεσα στα δύο φύλλα. Ο οργανισμός σας για να βρίσκεται σε καλή υγεία , χρειάζεται 40 διαφορετικές ουσίες που πρέπει να τις παίρνει καθημερινά από τις τροφές: Πρωτεΐνες, Υδατάνθρακες, Λίπη, Βιταμίνες, Μέταλλα, Φυτικές Ίνες και Νερό. Οι θρεπτικές αυτές ουσίες συνεργάζονται μεταξύ τους, αλληλοσυμπληρώνονται και αυξάνουν την αποτελεσματικότητα η μια της άλλης.
Ημερήσιες ανάγκες, εφήβων σε ενέργεια και πρωτεΐνη Ηλικία Ενέργεια Ανάλογο ύψος Πρωτεΐνη (έτη) (θερμίδες) (cm) (θερμίδες/cm) (gr/cm) --- --- --- Αγόρια 11-14 2500 157 15,9 0,29 15-18 3000 176 17,0 0,34 Κορίτσια 11-14 2200 14,0 15-18 2200 163 13,5 0,27
Οι πρωτεΐνες, οι υδατάνθρακες και το λίπος που περιέχουν οι τροφές που τρώμε, δίνουν ενέργεια, δηλαδή θερμίδες στο σώμα. Και ο οργανισμός για να επεξεργαστεί αυτές τις τροφές και να τις διασπάσει σε μικρότερα μόρια θρεπτικών στοιχείων που θα στείλει στα διάφορα όργανα του σώματος, ξοδεύει ενέργεια την οποία παίρνει αμέσως από τις τροφές που τρώει εκείνη ακριβώς την στιγμή. Αυτή η λειτουργία ονομάζεται Θερμογένεση των Τροφών. Όλες όμως οι τροφές δεν χρειάζονται την ίδια ενέργεια για να μεταβολιστούν. Για τις πρωτεΐνες των τροφών ο οργανισμός κουράζεται πολύ και σπαταλά περίπου το 25% των θερμίδων που περιέχουν. Για τους υδατάνθρακες των τροφών, σπαταλά το 17% έως το 20% των θερμίδων που περιέχουν. Για το λίπος των τροφών, σπαταλά μόνο το 2% των θερμίδων που περιέχουν.
Όσο μεγαλύτερη δραστηριότητα έχετε τόσο περισσότερες θερμίδες καταναλώνετε. Αν και κάθε άνθρωπος έχει τον δικό του ρυθμό καταναλώσεως θερμίδων, ο παρακάτω πίνακας είναι σχεδιασμένος με βάση τον μέσο όρο ενός ατό ενός ατόμου 70 κιλών. Κάψιμο θερμίδων σε 1 ώρα Ύπνος………………70 Καθισμένος…………..80 Όρθιος………………..140 Πλύσιμο και Ντύσιμο…..85 Περίπατος………………..150 Βάδισμα γρήγορο…………450 Ανέβασμα σκάλας γρήγορο…………450 Τρέξιμο[16 χλμ. Την ώρα]………………900 Πλύσιμο πιάτων……………….200 Μαγείρεμα ή σιδέρωμα…………150 Πλύσιμο ρούχων ή αυτοκινήτου στο χέρι……..300 Πλέξιμο……………130
Οδήγηση αυτοκινήτου………..150 Εργασία γραφείου……….140 Σπρώξιμο καροτσιού στο σούπερ-μάρκετ……..240 Χορός ή γυμναστική ή ποδήλατο γρήγορο……….350 Κολύμπι με αργές κινήσεις………250 Κηπουρική……..250 Σκι θαλάσσιο ή στο χιόνι……..490 Βόλεϊ ή πινγκ-πονγκ……..350 Τένις…………420 Ένα παθητικό φιλί………15 Παίξιμο πιάνου, κιθάρας ,κ.τ.λπ………200Μπιλιαρδο…….150 Μπόουλινγκ………….200 Σκάψιμο ή κόψιμο ξύλων…………..400 Ορειβασία………….490
ΕΦΗΒΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΦΕΣ Ο καφές μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την συμπεριφορά και τον τρόπο ζωής ενός εφήβου. Η καφεΐνη γενικότερα βλάπτει τόσο την ζωή όσο και την υγεία του εφήβου για παράδειγμα προκαλεί άγχος , πονοκέφαλο και αϋπνίες καθώς ο ύπνος είναι απαραίτητος σε τέτοια ηλικία.
Όπως αναφέρουν οι ειδικοί επιστήμονες ο καφές μπορεί να επηρέασει πολύ σε αυτήν την ηλικία. Επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τον εγκέφαλο ο οποίος είναι υπό ανάπτυξη σε τέτοια ηλικία (εφηβεία). Προκαλεί διαταραχές της προσωπικότητας και ψυχικές αρρώστιες (όπως σχιζοφρένεια). Μελέτες δείχνουν ότι πάνω από δυό ροφήματα την ημέρα εμποδίζουν την ανάπτυξη του εγκεφάλoυ.
ΠΟΤΟ ΚΑΙ ΕΦΗΒΕΙΑ Τα τελευταία χρόνια στην χώρα μας έχει αυξηθεί το γεγονός του αλκόολ σε ηλικίες άνω των 15 ετών.Οι έφηβοι τις περισσότερες φορές που βγαίνουν για να διασκεδάσουν , καταναλώνουν αρκετό αλκόολ επηρεάζοντας από την παρέα τους οι οποίες ξεπερνάνε κάθε όριο ηλικίας.
Ο έφηβος σε ηλικία 15 ετών δεν είναι ικανός να αντιληφθεί τις συνέπειες των πράξεων του. Συνήθως προσπαθεί να μιμηθεί τους φίλους του- παρέα του, υποθέτουν πως αυτό που επιχειρούν να κάνουν θα τους προσφέρει απόλαυση και ικανοποίηση. Τις περισσότερες φορές οι νέοι επιχειρούν να ικανοποιήσουν την ανάγκη της απόλαυσης του ποτού. Άλλες φορές όμως δεν εθίζονται στο ποτό,υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που ο έφηβος δεν μπορεί να αφεθεί ‘’ελεύθερος’’ και είναι εξαρτημένος από το αλκοόλ.
Οι επιπτώσεις που δημιουργεί αυτή η ενέργεια είναι αρκετά επικίνδυνες π.χ. το παιδί αρρωσταίνει πιο εύκολα ,συμπεριφέρεται επιθετικά στους φίλους του και ειδικότερα στους γονείς του και τις περισσότερες φορές αρχίζει το κάπνισμα.
Το παιδί που πίνει αλκόολ συνήθως καπνίζει , κουράζεται και αρρωσταίνει πιο εύκολα, η συμπεριφορά του είναι απείθαρχη και εμφανίζει συμπτώματα κατάθλιψης ,έχει μεγάλο άγχος για τις υποχρεώσεις του αλλά μπορεί να μην το εκδηλώνει και απεναντίας να παρουσιάζει ένα προσωπείο παθητικότητας και αδιαφορίας έχει κάνει νέους φίλους τους οποίους οι γονείς δεν γνωρίζουν αρκετά καλά.
ΘΕμα Ορμόνες Συμπληρώματα διατροφής Αθλητισμός Μεταβολισμός ΟΜΑΔΑ: Αλέξανδρος Χαλυβόπουλος Δημήτρης Περτσινίδης Τόνια Κεμανίδου Ιωάννης Πιπερτζής
ΟρμονεΣ Ορισμός: Ορμόνη είναι η χημική ουσία που παράγεται στον οργανισμό, και συγκεκριμένα στους ενδοκρινείς αδένες του οργανισμού ,κυκλοφορεί στο αίμα και έχει ειδική ρυθμιστική δράση στη δραστηριότητα συγκεκριμένων κυττάρων ή οργάνων του σώματος. Λειτουργία : Οι λειτουργίες των ορμονών είναι διαφορετικές ανάλογα με την ορμόνη . Οι ορμόνες συμμετέχουν στην μεταβίβαση σήματος μεταξύ των κυττάρων ,με την βοήθεια του νευρικού συστήματος, έτσι ώστε να πραγματοποιούνται σωστά οι διάφορες λειτουργίες του οργανισμού
Ποιες είναι; Οι ορμόνες χωρίζονται σε δυο βασικές κατηγορίες ανάλογα με τον τρόπο δράσης τους α)Πεπτιδικές {Αμίνες (θυροξίνη , ανδρεναλίνη , νοραδρεναλίνη) και τις πρωτείνες – πεπτίδια (ωκυτοκίνη , ινσουλίνη)} Οι πεπτιδικές ορμόνες δεν εισέρχονται ποτέ στο κύτταρο αλλά προσδένονται στην κυτταρική μεμβράνη, όπου μαζί με τον υποδοχέα ενεργοποιεί τα ένζυμα του κυττάρου β) Στεροειδείς (αλδοστερόνη , οιστρογόνα , τεστοστερόνη) Οι στεροειδείς ορμόνες, σε αντίθεση με τις πεπτιδικές, εισέρχονται ελεύθερα μέσα στο κύτταρο , γιατί ειναι μικρά λιποδιαλυτά μόρια .Μαζί με τους υποδοχείς εισέρχονται στον πυρήνα όπου πραγματοποιούν την πρωτεινοσύνθεση .
Μια βλάβη σε κάποιον αδένα που παράγει ορμόνες θα είχε αρνητικές συνέπειες για τον οργανισμό , παρόλο που η τεχνολογία έχει προχωρήσει αρκετά , μια τέτοια βλάβη θα ήταν καταστροφική . Ανάλογα με την ορμόνη θα μπορούσε να υπάρξει πρόβλημα α) στον μεταβολισμό β) στην ανάπτυξη γ) στην αναπαραγωγή και δ) να αυξηθεί το στρες.
Τι ειναι Μεταβολισμοσ; Ο μεταβολισμός είναι το σύνολο των βιομηχανικών αντιδράσεων που γίνονται προκειμένου να χρησιμοποιηθούν τα συστατικά της τροφής για τη λειτουργία του οργανισμού και την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του. Μεταβολικός ρυθμός: ονομάζεται ο ρυθμός με το όποιον το σώμα μας καίει θερμίδες και εμφανίζει μια διαφοροποίηση από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Από τι εξαρτάται ο μεταβολισμός ; Ο πιο σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει τον ανθρώπινο μεταβολισμό είναι η μυϊκή μάζα Ο μεταβολισμός εξαρτάται από το φύλο του άνθρωπου, οι γυναίκες έχουν περίπου 10% χαμηλότερο μεταβολισμό. Επίσης ο μεταβολισμός εξαρτάται από την ηλικία και από ορμονικούς παράγοντες , στην παιδική και εφηβική ηλικία υπάρχει ιδιαίτερα αυξημένος μεταβολισμός λόγο της ανάπτυξης. Τέλος ο μεταβολισμός εξαρτάται από την άσκηση, γιατί με την άσκηση χάνουμε ενέργεια.
Για τη λειτουργία του μεταβολισμού απαιτείται η κατανάλωση ενέργειας (θερμίδων). Το ποσό της ενέργειας αυτής είναι ο μεταβολικός ρυθμός, ο οποίος διακρίνεται στον μεταβολικό ρυθμό ηρεμίας και στον ρυθμό δραστηριότητας. Ο μεταβολικός ρυθμός ηρεμίας (ή βασικός μεταβολικός ρυθμός) είναι το ποσό της ενέργειας που απαιτείται για τη διατήρηση ενός οργανισμού στη ζωή σε κατάσταση ηρεμίας. Συνήθως αποτελεί το 70% του συνολικού μεταβολικού ρυθμού. Ο μεταβολισμός εξαρτάται άμεσα από την άθληση
Τι εiναι aθληση Ο αθλητισμός είναι συστηματική σωματική καλλιέργεια, με σκοπό την ύψιστη σωματική απόδοση . Ο ρόλος του αθλητισμού στην παιδική και εφηβική ηλικία συμβάλει στην καλύτερη ποιότητα ζωής, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, προλαμβάνει την παχυσαρκία, καταπολεμά το άγχος και την κατάθλιψη στην ενήλικη ζωή. Ένα άλλο σημαντικό όφελος που προσφέρει ή άθληση στη ζωή του παιδιού είναι ότι του δίνεται η ευκαιρία να εκτονώσει την ενεργητικότητά του από το επιβαρημένο σχολικό πρόγραμμα. Αυτές οι ελάχιστες ώρες άθλησης αποτελούν στιγμές χαλάρωσης, χαράς και διασκέδασης για το παιδί. Ταυτόχρονα, ο αθλητισμός εμπνέει στους έφηβους υγιή πρότυπα συμπεριφοράς. Αυτού του είδους τα πρότυπα απομακρύνουν τα παιδιά από τις διάφορες καταχρήσεις που μαστίζουν την κοινωνία μας, όπως η κατανάλωση αλκοόλ και καπνού καθώς και άλλων ουσιών. Για καλύτερη απόδοση οι αθλητές χρησιμοποιούν διάφορα συμπληρώματα διατροφής που αναπληρώνουν τις ελλείψεις που έχει ο κάθε οργανισμός σε ιχνοστοιχεία , πρωτεΐνες κτλπ.
Τι ειναι τα συμπληρωματα διατροφησ; Τα συμπληρώματα διατροφής είναι προϊόντα που απευθύνονται σε όσους ενδιαφέρονται για την υγεία την φυσική κατάσταση και την διατροφή τους. Τα συμπληρώματα περιέχουν φυσικά συστατικά όπως βιταμίνες μέταλλα και ιχνοστοιχεία που λαμβάνονται και αφομοιώνονται εύκολα από τον οργανισμό μας χωρίς προσθήκη άλλων ουσιών. Η χρήση των συμπληρωμάτων διατροφής έχει σαν σκοπό την διατήρηση της καλής φυσικής και πνευματικής κατάστασης
ΓΙΑΤΙ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΠΑΙΡΝΕΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ; Για να αναπτυχθεί σωστά ο οργανισμός πρέπει να προσληφθούν οι κατάλληλες βιταμίνες και το ασβέστιο. Ένα παιδί λόγο των σύγχρονων μεθόδων παραγωγής δεν καταφέρνει να προσλάβει όσες βιταμίνες θα έπρεπε και έτσι με την χρήση των συμπληρωμάτων καλύπτονται οι ελλείψεις που έχει. Πολλές φορές όμως οι έφηβοι δεν περιορίζονται μόνο στην χρήση συμπληρωμάτων διατροφής όταν αθλούνται αλλά καταφεύγουν στην χρήση αναβολικών. Γιατί χρησιμοποιούν οι νέοι αναβολικά ; Τα αναβολικά αυξάνουν την μάζα των μυών , την ενδυνάμωση των οστών και τη μείωση λίπους . Οι έφηβοι καταφεύγουν στην χρήση τους γιατί θεωρούν ότι το σώμα τους θα γίνει πιο όμορφο και ελκυστικό .
Ποιοι ειναι οι κινδυνοι α) Δεν αναπτύσσεται το σώμα κανονικά ,β ) Εμφανίζεται έντονη ακμή στο πρόσωπο των χρηστών , γ) Προκαλούν ψηλή πίεση που έχει ως συνέπεια προβλήματα στο καρδιαγγειακό σύστημα , γ ) Το δέρμα αλλάζει χρώμα , δ) Παρατηρούνται ανωμαλίες στην λειτουργία των ζωτικών οργάνων όπως το συκώτι και τα νεφρά , ε) Πιθανή μόλυνση από τον ιό του AIDS , στ ) τα κορίτσια εμφανίζουν τα δευτερογενή ανδρικά χαρακτηριστικά , ζ) Γυναικομαστία και συρρίκνωση των όρχεων στους άντρες , η) Ψυχολογική φόρτιση.
ΔΙΑΤΡΟΦΗ - ΕΦΗΒΕΙΑ ΘΕΜΑΤΑ: ΠΡΟΤΥΠΑ, ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ – ΥΠΕΡΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ, ΑΓΧΟΣ, ΚΑΠΝΙΣΜΑ Των μαθητριών: Άννα Χασιωτάκη, Ελένη Τερζίδου, Μαρία Γυμνοπούλου
ΠΡΟΤΥΠΑ Ολόκληρη η κοινωνία μάς προβάλλει πρότυπα, τα οποία επηρεάζουν τις αντιλήψεις μας και μας κάνουν να αντιγράφουμε την εξωτερική εμφάνιση των προτύπων αυτών. Τα ΜΜΕ είναι η κύρια πηγή εμφύτευσης προκαθορισμένων και συγκεκριμένων προτύπων στους νεότερους ανθρώπους. Οι έφηβοι έχουν πρότυπα, τα οποία μπορεί να είναι υπερβολικά αδύνατα, να παίρνουν αναβολικά ή αυτό που προβάλλουν να είναι κάτι ψεύτικο. Η ανικανότητα των εφήβων να αντιληφθούν ότι η αντιγραφή αυτών των προτύπων είναι αρνητική για την υγεία τους τούς οδηγεί σε λανθασμένες διατροφικές συνήθειες και διαχρονικές ασθένειες.
ΥΠΕΡΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ – ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΥΠΕΡΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ – ΑΔΙΑΦΟΡΙΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ Ο υπερκαταναλωτισμός είναι η τάση που χαρακτηρίζει τους ανθρώπων μιας καταναλωτικής κοινωνίας για υπερβολική κατανάλωση αγαθών. Γενικά οι καταναλωτές και κυρίως οι έφηβοι, καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες ανθυγιεινών τροφών απ‘ ότι ποσότητες λαχανικών ή ψαριών.
ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ Απ‘ ότι έχουν δείξει έρευνες σε Ελλάδα και Αμερική, οι έφηβοι της κάθε χώρας "συγκρούονται" διατροφικά με μεγάλες διαφορές στα γεύματά τους. Το 44% των κοριτσιών και το 67% των αγοριών εφήβων της Αμερικής έχουν ιδανικά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας σε αντίθεση με τους Έλληνες εφήβους, οι οποίοι δεν τρώνε φρούτα και λαχανικά αλλά ψωμί, σνακ και τηγανιτές πατάτες. Ανεπαρκής, ακόμα είναι και η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων( γάλα, γιαούρτι κλπ.) στους Έλληνες εφήβους.
ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΣΒΑΛΟΥΝ ΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ Στην καθημερινή μας ζωή, καταναλώνουμε προϊόντα που μας είναι άχρηστα και δημιουργούν προβλήματα στον οργανισμό μας, τέτοια προϊόντα είναι ο καφές, τα αναψυκτικά και γενικά όλα τα ποτά. Ο λόγος που οι έφηβοι το κάνουν είναι για "μαγκιά", και από εγωισμό ή ζήλια στους φίλους.
ΥΠΕΡΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ ΣΕ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ Πολλοί έφηβοι μαθητές, σε εξεταστική περίοδο, έχει αποδειχθεί ότι, εξαιτίας του άγχους τους, καταναλώνουν τροφές που είναι πλούσιες σε λίπη, όπως για παράδειγμα σοκολάτες. Με αυτό το τρόπο παρασύρονται και τρώνε μεγάλες ποσότητες.
ΑΓΧΟΣ Υπάρχουν περίοδοι της ζωής μας που το στρές (άγχος) επικρατεί. Για την αποφυγή των συμπτωμάτων του άγχους στην διατροφή μας και στον οργανισμό θα ήταν καλό να καταναλώνουμε κάποια τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Η έλλειψη αυτών των βιταμινών στον οργανισμό μας, μας κάνει πιο επιρρεπείς σε αρρώστιες (κρυολογήματα, ανεξήγητες λοιμώξεις, αργή επούλωση πληγών και άλλα μικρό προβλήματα υγείας που οδηγούν σε συνεχή κόπωση και έχουν να κάνουν με την μειωμένη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος).
ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΙ Οι έφηβοι καπνιστές στη χώρα μας, σήμερα, πλεονάζουν σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Είναι γνώστες των καρκινοπαθειών και των προβλημάτων υγείας που επιφέρει στην καρδιά, στους πνεύμονες και στα αγγεία, μα αδιαφορούν συνεχίζοντας στην κακή τους αυτή συνήθεια. Ο αριθμός εφήβων καπνιστών τώρα τελευταία, τείνει να αυξάνεται στα κορίτσια και να παραμένει σταθερός στα αγόρια. Για ποιο λόγο, όμως, ξεκινούν το κάπνισμα οι έφηβοι; Υπάρχουν πολλές αιτίες για τις οποίες θα μπορούσε ένας έφηβος να αρχίσει το κάπνισμα. Η κυριότερη αιτία που καπνίζουν οι έφηβοι είναι η αντιμετώπιση του άγχους της ηλικίας τους. Η μίμηση γονέων και δασκάλων είναι σημαντικός παράγοντας, για να αρχίσει ένας έφηβος να καπνίζει. Καθοριστικό ρόλο στο ξεκίνημά του αυτό έχει και η θέληση του εφήβου να αναδείξει ότι έχει πια μεγαλώσει. Επίσης, εάν η παρέα του εφήβου αποτελείται από καπνιστές, ο έφηβος αντιγράφει αυτή τη συνήθεια, επειδή διαφορετικά θα νιώθει απομονωμένος. Οι καλοστημένες διαφημίσεις επηρεάζουν ασυνείδητα τον έφηβο παροτρύνοντάς τον να καπνίσει και, τέλος, υπάρχει πιθανότητα η ενημέρωση του εφήβου σχετικά με τις επιπτώσεις του καπνίσματος να είναι ελλιπείς.
Για ποιο λογο οι εφηβοι δεν προσεχουν τη διατροφή τουσ; Το ανθρώπινο μυαλό αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια όλης της εφηβικής ηλικίας. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως η περιοχή του εγκεφάλου, η οποία είναι υπεύθυνη για την λήψη αποφάσεων και της υπευθυνότητας, δεν έχει ακόμα ωριμάσει σε επίπεδο ώστε οι έφηβοι να διαπιστώνουν ότι κάνουν κακό στην υγεία τους. Αδιαφορούν για την υγεία τους, παρ’ όλο που γνωρίζουν ότι οι συνήθειές τους είναι ανθυγιεινές.
ενα υποδειγμα καθημερινησ διατροφησ των εφηβων: ΑΓΟΡΙΑ: Πρωινό: Ένα φλιτζάνι δημητριακά με ένα ποτήρι γάλα 1,5% λιπαρά και μία μπανάνα. Δεκατιανό: Ένα τοστ με μια φέτα τυρί χαμηλών λιπαρών, μια φέτα ζαμπόν γαλοπούλας και ντομάτα. Μεσημεριανό: Δύο και 1/2 φλιτζάνια μακαρόνια με 1/2 φλιντζάνι κιμά, μια κουταλιά της σούπας τριμμένη παρμεζάνα και δύο φλιτζάνια λαχανοσαλάτα με μία κουταλιά του γλυκού λάδι. Απογευματινό: Ένα ποτήρι γάλα 1,5% λιπαρά και μία μπανάνα. Βραδινό: 200 γρ. κοτόπουλο ψητό με 2/3 του φλιτζανιού ρύζι βραστό αβουτύρωτο και δύο φλιτζάνια μαρουλοσαλάτα με μια κουταλιά του γλυκού λάδι. ΚΟΡΙΤΣΙΑ: Πρωινό: Μισό φλιτζάνι δημητριακά με ένα ποτήρι γάλα 1,5% λιπαρά κι ένα μήλο. Δεκατιανό: Μία μπάρα δημητριακών 100-150 θερμίδες. Μεσημεριανό: Ένα και 1/2 φλιτζάνι μακαρόνια με 3 κουταλιές της σούπας κιμά και μία κουταλιά της σούπας τριμμένη παρμεζάνα και ένα φλιτζάνι λαχανοσαλάτα με μια κουταλιά του γλυκού λάδι. Απογευματινό: Ένα γιαούρτι 0-2% λιπαρά κι ένα αχλάδι. Βραδινό: 120γρ κοτόπουλο ψητό με 1/2 φλιτζάνι ρύζι βραστό αβουτύρωτο και δύο φλιτζάνια μαρουλοσαλάτα με μια κουταλιά του γλυκού λάδι.
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒεΙΑ ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΛΗΜΑΝΤΗΡΗΣ ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΝΤΟΕΙΔΗΣ ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΣΚΟΥ ΗΡΩ ΣΙΑΠΚΑΡΗ ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΤΣΑΠΑΡΙΔΟΥ
Κοινό χαρακτηριστικό και των τριών μορφών διαταραχής της παχυσαρκίας, της βουλιμίας και της νευρικής ανορεξίας είναι η ανησυχία του ατόμου για το βάρος του και η ενασχόληση του με την εικόνα του σώματος του. Τα άτομα που πάσχουν από διατροφικές διαταραχές αξιολογούν την προσωπική τους αξία, με κριτήριο το σώμα τους και το βάρος.
Νευρικη ανορεξια Η νευρική ανορεξία είναι μια διαταραχή η οποία χαρακτηρίζεται κυρίως από άρνηση διατροφής και μεγάλο φόβο για την απόκτηση βάρους. Οι φόβοι αυτοί εμφανίζονται συνήθως στην εφηβική ηλικία. Σε πολλές καταμετρήσεις που έγιναν, τα κρούσματα της αρρώστιας είναι κορίτσια εφηβικής ηλικίας.
Συμπτωματα Τα συμπτώματα της νευρικής ανορεξίας είναι η δραματική απώλεια βάρους και η εμμονή με τις θερμίδες που καταναλώνουν. Κάνουν δίαιτες παρόλο που είναι φυσιολογικοί. Αυτοί θεωρούν τους εαυτούς τους υπέρβαρους, παρόλο που οι άλλοι τους υπενθυμίζουν πως είναι αδύνατοι και για αυτό χρησιμοποιούν καθαρτικά χάπια έτσι ώστε να απαλλαγούν από την τροφή που κατανάλωσαν.
Αποτελεσματα Τα αποτελέσματα αυτής της αρρώστιας είναι η κακή κυκλοφορία του αίματος με αποτέλεσμα την χαμηλή θερμοκρασία του σώματος. Επίσης αποφεύγουν την οικογένεια τους και κλείνονται στους εαυτούς τους.
Θεραπεια Η θεραπεία της νευρικής ανορεξίας γίνεται μόνο με επίσκεψη σε θεραπευτές οι οποίοι προσπαθούν να ευαισθητοποιήσουν τους ασθενείς τους.
Παχυσαρκια Η παιδική παχυσαρκία χαρακτηρίζεται ως παγκόσμια επιδημία, η εφηβεία φαίνεται να παίζει καθοριστικό ρόλο στη μετάβαση της παχυσαρκίας από την παιδική στην ενήλικη ζωή. Οι παχύσαρκοι έφηβοι έχουν αυξημένες πιθανότητες να παραμείνουν παχύσαρκοι στην ενήλικη ζωή τους. Στα κορίτσια το πρόβλημα είναι πιο έντονο, διότι έχουν αμφιβολίες για το σώμα τους και την εμφάνιση τους. Επίσης καταφεύγουν σε δίαιτες, οι οποίες αντί να επιλύουν προβλήματα τα εντείνουν.
Ερευνεσ σχετικα με την παχυσαρκια Πολλές έρευνες έδειξαν ότι οι περισσότεροι έφηβοι καταναλών ουν 2-3 μικρά γεύματα, όπως ορίζουν οι συστάσεις, ανεξάρτητα από το σωματικό τους βάρος. Οι διατροφικές συνήθειες των νέων έχουν επηρεαστεί από το σύγχρονο τρόπο ζωής και σχετίζονται με την εμφάνιση και διατήρηση της παχυσαρκίας.
Η αντιμετωπιση της παχυσαρκιασ Η παχυσαρκία μπορεί να καταπολεμηθεί με πολλούς τρόπους . Με την κατάλληλη δίαιτα και την άσκηση. Αν το πρόβλημα έχει επεκταθεί αρκετά μπορούμε να απευθυνθούμε σε έναν ειδικό, ο οποίος θα μας βοηθήσει δίνοντας σωστές οδηγίες για την καταπολέμηση του προβλήματος μας. Η απώλεια του σωματικού βάρους πρέπει να γίνεται σταδιακά και να αποφεύγονται οι αυξομειώσεις βάρους, που ίσως είναι πιο επικίνδυνες για την υγεία.
Οι διατροφικοί χειρισμοί συνιστούν το σημαντικότερο μέρος της προσπάθειας απώλειας βάρους, καθώς περιλαμβάνουν εκτός από διαιτολόγιο χαμηλής ενεργειακής πρόσληψης και συμβουλές για τους κανόνες διατροφής.
Από κάποιες έρευνες γυναικών που έγιναν μια από αυτές είπε το εξής : «οι έφηβοι φυσιολογικού βάρους με υψηλά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας θεωρούν ότι έχουν περιθώριο για μεγαλύτερη ενεργειακή πρόσληψη ή ότι μπορούν να επιλέξουν πιο «ανθυγιεινά» τρόφιμα».
Κανόνες διατροφής Τρώτε πάντοτε καθιστοί στο τραπέζι Τρώτε πρωινό κάθε μέρα Τρώτε αργά. Μην καταβροχθίζετε γρήγορα τα γεύματα σας Αποφεύγετε να βλέπετε τηλεόραση ταυτόχρονα με τα γεύματα. Οργανώστε τα γεύματα ανά τακτά σταθερά διαστήματα. Προτιμάτε τρόπους μαγειρέματος χωρίς πολλά λιπαρά. Αποφεύγετε τα πολλά αεριούχα αναψυκτικά Τρώτε άφθονα φρέσκα λαχανικά, κυρίως εποχής.
bουλιμια Η νευρογενής βουλιμία χαρακτηρίζεται από επεισοδιακή υπερφαγία (κατανάλωση πολύ μεγάλης ποσότητας φαγητού σε σύντομο χρονικό διάστημα) καθώς και την απαλλαγή αυτών των τροφών, μέσω καθαρτικών, διουρητικών και υπερβολικής άσκησης.
Συμπτωματα βουλιμιασ Οι άνθρωποι που βιώνουν την βουλιμία Οι άνθρωποι που βιώνουν την βουλιμία Καταναλώνουν τρόφιμα γεμάτα λιπαρά, συνήθως κρυφά. Ακόμα έχουν αφυδατωμένο δέρμα. Ζυγίζονται συχνά για να ελέγχουν το βάρος τους και θεωρούν τον έλεγχο του βάρους τους το πιο σημαντικό Πράγα στην ζωή τους.
Βιώνουν ψυχολογικά προβλήματα. Χαμηλή αυτοεκτίμηση του Εαυτού τους. Χάνουν τον έλεγχο σε καταστάσεις πανικού και έχουν εμμονή με το φαγητό και το βάρος. Είναι ικανοί ακόμα και να κλέψουν φαγητό προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες τους. Βιώνουν ψυχολογικά προβλήματα. Χαμηλή αυτοεκτίμηση του Εαυτού τους.
ΣυνεπειεΣ βουλιμιαΣ Οι συνέπειες της βουλιμίας είναι: πρόβλημα στο οισοφάγο, οισοφαγική παλινδρόμηση, έλκος και δυσκοιλιότητα. Υπογλυκαιμία Η μεγάλη συχνότητα εμετών προκαλεί αφυδάτωση, ανισορροπία ηλεκτρολυτών, υπόταση, ναυτία, υποθερμία, υπονατριαιμία, πρήξιμο, αναιμία, αρρυθμίες, έμφραγμα, ακόμα και θάνατο. Προβλήματα της στοματικής κοιλότητας. Φλεγμονή και καταστροφή του έντερου. Τρέμουλο και αδυναμία.
Επεισοδιακη υπερφαγια Η επεισοδιακή υπερφαγία χαρακτηρίζετε από συνεχή κατανάλωση τροφής. Τα άτομα που έχουν προσβληθεί από αυτή την ασθένεια τρώνε για να ανακουφίσουν τον εαυτό τους , δηλαδή να αποφύγουν δυσάρεστες καταστάσεις αλλά και να καταπραΰνουν τα συναισθήματα τους. Η διαταραχή αυτή εμφανίζεται κυρίως σε ενήλικες ,όμως μπορεί να εμφανιστεί και στην εφηβική ηλικία.
Συμπτωματα Τα συμπτώματα των διατροφικών διαταραχών είναι: Αλλαγή στις διατροφικές τους συνήθειες. Αδυναμία στις λιπαρές, τις ζαχαρώδεις και αμυλούχες τροφές (top στη λίστα των επιλογών τους τα παγωτά, οι σοκολάτες, τα τσιπς, οι πίτσες κ.ά.). Εριστική διάθεση και αγχώδη συμπεριφορά (εξαιτίας των ενοχών τους για τις βραδινές «κρίσεις» υπερφαγίας). Αύξηση στο βάρος τους και τάσεις παχυσαρκίας.
τελοσ