ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΟ ΤΡΑΥΜΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2013 ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΓΡΙΜΑΚΗ ΚΛΕΟΠΑΤΡΑ ΛΑΓΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΜΠΑΡΚΟΝΙΚΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΣΙΜΠΙΝΟΥΔΑΚΗ ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ-ΧΡΙΣΤΙΝΑ
Το τραύμα είναι το συχνότερο αίτιο θνησιμότητας σε παιδιά κάτω των 15 ετών, κυρίως λόγω των συνοδών κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων (ΚΕΚ). Ακόμα και σε ηπιότερες κακώσεις, οι συνέπειες του τραύματος στη φυσιολογική ανάπτυξη των γνωσιακών και κινητικών λειτουργιών μπορεί να είναι σημαντικές.
ΑΙΤΙΑ Το συχνότερο αίτιο για παιδιά κάτω των 3 ετών είναι οι πτώσεις από ύψη, ενώ για μεγαλύτερα παιδιά και κυρίως κατά την εφηβική ηλικία είναι τα τροχαία ατυχήματα.
ΕΙΔΗ Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις Θωρακικό τραύμα Κοιλιακό τραύμα Ορθοπεδικό τραύμα
ΚΡΑΝΙΟΕΓΚΕΦΑΛΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ Κατάγματα κρανίου: πόνος και οίδημα τοπικά, αιμάτωμα. Η απουσία εξωτερικών σημείων κάκωσης δεν αποκλείει την ύπαρξη κατάγματος. Εντοπίζονται συνηθέστερα στο βρεγματικό οστό, ενώ συχνά επεκτείνονται σε περισσότερα από ένα οστά του κρανίου. Ενδοκρανιακά αιματώματα: εμφανίζονται κυρίως στα νεογνά κατά τον τοκετό. Σε μεγαλύτερη ηλικία σχετίζονται κυρίως από τραυματισμό υψηλής ενέργειας. Διάχυτες εγκεφαλικές βλάβες: εγκεφαλικό οίδημα με ενδοκράνια υπέρταση. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν η υποξία και η υπόταση σε παιδιά ύστερα από βαριές κακώσεις. Κακώσεις λόγω κακοποίησης: πολλαπλά κατάγματα μακριών οστών, οι υποσκληρίδιες συλλογές και οι αιμορραγίες στον αμφιβληστροειδή. Σε αυτά τα παιδιά οι επιληπτικές κρίσεις, η υποξία και η υπόταση δεν είναι ασυνήθεις λόγω καθυστέρησης προσέλευσης στο νοσοκομείο.
ΘΩΡΑΚΙΚΟ ΤΡΑΥΜΑ Κακώσεις απειλητικές για τη ζωή ΘΩΡΑΚΙΚΟ ΤΡΑΥΜΑ Κακώσεις απειλητικές για τη ζωή Πνευμοθώρακας υπό τάση: παιδί υποξικό ή και σε shock, μείωση εισόδου αέρα και ήχος τυμπανικός, διεσταλμένες τραχηλικές φλέβες και παρεκτοπισμός τραχείας. Μαζικός αιμοθώρακας: παιδί υποξικό και σε shock, μειωμένη κινητικότητα ημιθωρακίου, μειωμένη είσοδος αέρα και μειωμένη τυμπανικότητα. Ανοιχτός πνευμοθώρακας Κινητός θώρακας: παιδί υποξικό, ανώμαλες θωρακικές κινήσεις με κραδασμούς από τα πλευρά, το κινητό μέρος μπορεί να γίνει αντιληπτό κατά την πρώτη εξέταση. Καρδιακός επιπωματισμός: παιδί σε καταπληξία, μειωμένοι σε ένταση καρδιακοί ήχοι, διεσταλμένες φλέβες στον τράχηλο ή σημαντική υποογκαιμία.
Σοβαρές κακώσεις που ανακαλύπτονται αργότερα Πνευμονική θλάση Ρήξη της τραχείας και των βρόγχων Ρήξη μεγάλων αγγείων Ρήξη διαφράγματος Άλλες κακώσεις Απλός πνευμοθώρακας Τραυματική ασφυξία
ΚΟΙΛΙΑΚΟ ΤΡΑΥΜΑ Είδη κακώσεων: Οι κλειστές κακώσεις αποτελούν την πλειονότητα των κοιλιακών τραυμάτων στα παιδιά (97%). Διατιτραίνοντα τραύματα είναι σπάνια στην παιδική ηλικία.
Κακώσεις οργάνων: Συμπαγή όργανα Σπλήνας, ήπαρ, νεφρά, πάγκρεας. Κοίλα όργανα Ουροδόχος κύστη, δωδεκαδάκτυλο, έντερο, στόμαχος.
ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΟ ΤΡΑΥΜΑ Μυϊκές θλάσεις: ρήξη μερικών μυϊκών ινών και δημιουργία αιματώματος, πόνος άμεσος και έντονος. Εντοπίζονται συνήθως στους προσαγωγούς, στους μυς του μηρού και της κνήμης καθώς και των άνω άκρων. Διαστρέμματα: βλάβη άρθρωσης από απότομη κίνηση, πόνος έντονος με μικρή διάρκεια και αργότερα παρατεταμένος, οίδημα της περιοχής. Εμφανίζονται συχνότερα στην περιοχή της ποδιοκνημικής άρθρωσης. Κατάγματα: διακοπή μερική ή ολική της συνέχειας του οστού.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις: διατήρηση καλής οξυγόνωσης και αιμάτωσης, εκτίμηση ασθενούς με την κλίμακα Γλασκόβης, εξέταση της κόρης των οφθαλμών και αδρός έλεγχος κινητικότητας των άκρων. Θωρακικό τραύμα: υψηλή παροχή οξυγόνου με μάσκα, φλεβική πρόσβαση και ταχεία χορήγηση υγρών, κλείσιμο του τραύματος, άμεση τοποθέτηση παροχέτευσης του θώρακα. Κοιλιακό τραύμα: ABC, μετά τη σταθεροποίηση του ασθενούς ε/ε, levin και ουροκαθετήρας επί ενδείξεων. Ορθοπεδικό: τοποθέτηση παγοκύστης τυλιγμένη σε πετσέτα, παυσίπονα, ακινητοποίηση του πάσχοντος μέλους με έναν ελαστικό επίδεσμο ή νάρθηκα.