Το φαινόμενο της υπερατλαντικής μετανάστευσης. α. Ερμηνεία και δεδομένα του φαινομένου της υπερατλαντικής μετανάστευσης β. Οι Έλληνες στις ΗΠΑ γ. Η οργάνωση της ελληνοαμερικανικής κοινότητας δ. Το Αμερικανικό αρχείο μεταναστών του Ellis Island

α. Ερμηνεία και δεδομένα του φαινομένου της υπερατλαντικής μετανάστευσης Η μετανάστευση προς τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής αυξήθηκε κυρίες τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα. Το διάστημα από το 1880 έως το 1940, περίπου 512.000 κάτοικοι μετανάστευσαν προς τις ΗΠΑ. Ιδιαίτερα την δεκαετία 1900 – 1910 μετανάστευσαν 167.000 άτομα και την δεκαετία 1911 – 1920 μετανάστευσαν 184.000 άτομα. Την περίοδο από το 1907 έως το 1921 ο αριθμός των μεταναστών προσδιοριζόταν σε 25.000 άτομα ετησίως.

Ερμηνεία και δεδομένα του φαινομένου της υπερατλαντικής μετανάστευσης Ερμηνεία και δεδομένα του φαινομένου της υπερατλαντικής μετανάστευσης Το φαινόμενο της μετανάστευσης ήταν αποτέλεσμα ποικίλων παραγόντων: - Οικονομική κρίση. - Χρόνια προβλήματα αγροτικού πληθυσμού. - Αγροτικές καταστροφές, όπως η κρίση της σταφίδας. - Αλλεπάλληλες ελληνοτουρκικές εντάσεις (πόλεμοι 1897, 1912 – 1913, 1919 – 1922). - Εθνικός Διχασμός. - Η επέκταση της αποικιοκρατίας σε παγκόσμιο επίπεδο. - Παράθεση εργασίας στις ΗΠΑ.

β. Οι Έλληνες στις ΗΠΑ Οι βασικές συγκεντρώσεις των Ελλήνων στις ΗΠΑ ήταν στις πολιτείες της βόρειας και κεντρικής ακτής των ανατολικών ακτών (Νέα Υόρκη, Μασαχουσέτη, Πενσυλβάνια), στις κεντρικές πολιτείες (Ιλινόις και Οχάιο) και στις δυτικές ακτές (Καλιφόρνια). Οι Έλληνες μετανάστες στις ΗΠΑ εργάστηκαν κυρίως για την ολοκλήρωση του σιδηροδρομικού δικτύου και στον τομέα των ορυχείων. Σταδιακά, όμως, με την αλλαγή του αιώνα, οι Έλληνες μετανάστες εγκατέλειψαν την εργασία τους ως μισθωτοί στην βιομηχανία και κατευθύνθηκαν στον τομέα των μικρών επιχειρήσεων. Οι βασικές εφημερίδες των μεταναστών στις ΗΠΑ κατά τον Μεσοπόλεμο ήταν οι εξής: «Ατλαντίς», «Εθνικός Κήρυξ», «Προμηθεύς» του Σαν Φραντσίσκο και «AmericanHellenic World» του Σικάγο.

γ. Η οργάνωση της ελληνοαμερικανικής κοινότητας Στις ΗΠΑ, μετά το πολύπλευρο ρατσιστικό κίνημα εναντίον των μεταναστών, που εκδηλώθηκε κατά την δεκαετία του 1910, ξεκίνησε από φορείς της ελληνικής κοινότητας μία προσπάθεια αφομοίωσης και εξαμερικανισμού των μεταναστών. Τον Ιούλιο του 1922 ιδρύθηκε στην Ατλάντα των ΗΠΑ, από μία ομάδα Ελλήνων επιχειρηματιών, η οργάνωση ΑΧΕΠΑ (AHEPA) με σκοπό την προαγωγή και προώθηση αμερικανισμού ανάμεσα στους Έλληνες των ΗΠΑ. Τον Δεκέμβριο του 1923 ιδρύθηκε στο Πίτσμπουργκ των ΗΠΑ άλλη μία Ελληνοαμερικανική οργάνωση o ΓΚΑΠΑ (GAPA), με σκοπό τον εξαμερικανισμό αλλά και την διατήρηση της ελληνικής κληρονομιάς και παράδοσης.

Τα αδέρφια Ιωάννης και Χαράλαμπος Αγγελόπουλοι, ιδρυτές της ΕλληνοΑμερικανικής οργάνωσης ΑΧΕΠΑ

δ. Το Αμερικανικό αρχείο μεταναστών του Ellis Island

Λίστα μεταναστών στο Ellis Island