ΦΩΤΟΕΙΔΗΣΕΟΓΡΑΦΙΑ
Τι είναι φωτοειδησεογραφία; Ένας συνδυασμός δύο μέσων: εικόνας και κειμένου και το μήνυμα που μπορούν να μας μεταφέρουν. Η λέξη δημιουργήθηκε το 1942 από τον Frank Luther Mott, έναν καθηγητή δημοσιογραφίας Πριν την εμπλουτίσει με ακαδημαϊκή αξιοπιστία η φωτογραφία ήταν το νόθο παιδί του γραπτού λόγου. Το περιοδικό Life και κάποια άλλα ήταν μερικές φωτεινές εξαιρέσεις αλλά οι περισσότερες φωτογραφίες επικαιρότητας γίνονταν μονάχα για να δείξουν πως η εφημερίδα έστειλε κάποιον φωτορεπόρτερ για να καλύψει το γεγονός.
Αισθητική φωτογραφία Υπάρχει μια ισχυρή διάκριση ανάμεσα στις φωτογραφίες που λειτουργούν ως προσωπικές οπτικές σημειώσεις για τον φωτογράφο, ένα άλλο είδος της προσωπικής φωτογραφίας. Είναι μια εικόνα που αποτυπώνει τις σκέψεις και τα συναισθήματα του προσώπου που τράβηξε την φωτογραφία. Τέτοιες φωτογραφίες μπορούμε να δούμε σε μουσεία, γκαλερί και παρουσιάζουν την φωτογραφία ως έργο τέχνης.
Φωτογραφία φωτοειδησεογραφίας Ωστόσο οι φωτογραφίες που τραβάμε για τους άλλους και τις αποκαλούμε φωτογραφίες φωτοειδησεογραφίας πρέπει να περιέχουν δυνατά χαρακτηριστικά που να περιγράφουν μια ιστορία. Χρειάζονται ένα κύριο αντικείμενο και ένα κεντρικό σημείο, και θα πρέπει να μας δείχνουν κάτι που δεν μπορούμε συνήθως να δούμε μόνοι μας. Αυτές οι φωτογραφίες αποκαλύπτουν νέες πληροφορίες με μια πρώτη ματιά και πιο πολλές πληροφορίες με μια δεύτερη ματιά. Απαντούν σε μερικές από τις κλασικές ερωτήσεις της δημοσιογραφίας :ποιος, τι, πότε, γιατί , που και πως. Πηγαίνουν κατευθείαν στο θέμα χωρίς περιστροφές. Είναι πιο συχνά εικόνες ανθρώπων που κάνουν ενδιαφέροντα πράγματα.
Πως μπορείς να αναγνωρίσεις μια ενδιαφέρουσα φωτογραφία επικαιρότητας; Εφαρμόστε τις κλασσικές αξίες ενός γεγονότος με ειδησεογραφική αξία: ένα γεγονός που επηρεάζει πολλούς ανθρώπους, σύγκρουση , μια διαφωνία ανάμεσα σε ανθρώπους και ιδρύματα, διάκριση, ένα γεγονός που περιλαμβάνει γνωστές προσωπικότητες, εγγύτητα, γεγονότα που συμβαίνουν κοντά μας, χρονικότητα, μια επίκαιρη κατάσταση και τέλος το περίεργο, το ασυνήθιστο, το ενδιαφέρον ή το αστείο. Δεν χρειάζονται όλες αυτές οι αξίες για κάθε κατάσταση. Αν μόνο μια υπάρχει, υπάρχουν πολλές πιθανότητες το γεγονός να είναι ενδιαφέρον για πολλούς ανθρώπους.
Άλλος ένας ορισμός από τον Tom Kennedy Φωτοειδησεογραφία είναι η οπτική πληροφόρηση που κάνει την διαφορά στην ζωή των αναγνωστών που την βλέπουν. Εξυπακούεται η υπόθεση πως μια τέτοια πληροφορία έχει αξία και υπηρετεί το κοινό καλό. Αν γίνεται στο σωστό πνεύμα, η φωτοειδησεογραφία είναι ένα δυνατό εργαλείο για να εξηγήσει τον μεγαλύτερο κόσμο με το να αποκαλύπτει σημαντικές αλήθειες για τις ανθρώπινες καταστάσεις. Η φωτογραφία επικαιρότητας είναι διαδεδομένη κυρίως στις εφημερίδες, στα περιοδικά, στα πρακτορεία και σε άλλες εκδόσεις (βιβλία, περιοδικές εκδόσεις, εκδόσεις γραφείων δημοσίων σχέσεων κ.α.)
Φωτο – ιστορία/ Φωτορεπορτάζ Ένα φωτορεπορτάζ πρέπει να είναι μια καλοσχεδιασμένη "έκθεση" που αναπτύσσεται γύρω από ένα δυνατό κεντρικό θέμα ή ιδέα. Κάθε φωτορεπορτάζ πρέπει να έχει τουλάχιστον μια κυρίαρχη φωτογραφία που μπορεί να κάνει το θέμα ξεκάθαρο. Πρέπει επίσης να υπάρχει ένας συνδυασμός φωτογραφιών δράσης-αντίδρασης όπως και close-ups και γενικά πλάνα έτσι ώστε η σελίδα να αποπνέει μια αντίθεση.
Στοιχεία μιας καλής φωτογραφίας Η φωτογραφία είναι απαραίτητο να απεικονίζει την ουσία του μηνύματος της είδησης. Χρειάζεται πρόσωπα και τα πρόσωπα πρέπει να αποτελούν το σημείο ενδιαφέροντος του φωτογραφικού φακού. Ακόμη κι αν δεν υπάρχουν τα πρόσωπα χρειάζεται να εφευρεθούν για να δώσουν ζωή και χρώμα στην φωτογραφία. Τα παιδιά είναι τα καλύτερα μοντέλα φωτογράφησης γιατί είναι σίγουρο ότι θα είναι φυσικά.
Οι φωτογραφίες των εφημερίδων μοιράζονται σε δύο είδη: Αυτές που είναι ενδιαφέρουσες από μόνες τους και θα προσελκύσουν την προσοχή του αναγνώστη άσχετα με το θέμα τους. Φωτογραφίες που εικονογραφούν μια ιστορία και την κάνουν πιο ζωντανή. Ο αναγνώστης πηγαίνει από την εικόνα στο κείμενο και το θέμα γίνεται πιο καθαρό στο μυαλό του. Το όνειρο κάθε φωτογράφου είναι η φωτογραφία του να ανήκει και στα δύο είδη.
Να δίνει έμφαση στα πρόσωπα Όταν ένας φωτογράφος καλύπτει ένα θέμα, τι θα πρέπει να λάβει υπόψη του; Το αναγνωστικό κοινό Την είδηση Να δίνει έμφαση στα πρόσωπα
Βασικά πλάνα του φωτορεπορτάζ Μακρινό πλάνο (long shot plan) Μεσαίο πλάνο (medium plan) Πολύ κοντινό (close up)
Βασικά πλάνα του φωτορεπορτάζ Το μακρινό πλάνο δίνει το στίγμα της σκηνής και τις σχέσεις ανάμεσα στα διάφορα στοιχεία της εικόνας. Το μακρινό πλάνο είναι σημαντικό για να μεταφέρει την κλιμάκωση του γεγονότος και να δείξει την τοποθεσία του συμβάντος. Το μεσαίο πλάνο είναι αρκετά κοντινό έτσι ώστε να δίνει την ταυτότητα των ατόμων που περιλαμβάνονται. Μπορούμε να διακρίνουμε λεπτομέρειες αλλά είμαστε αρκετά μακριά για να δούμε τμήματα της σκηνής που εκτυλίσσεται. Το πολύ κοντινό πλάνο μας δίνει τις λεπτομέρειες. Προκαλεί αντιδράσεις και δίνει έμφαση με το μας φέρνει τόσο κοντά στο γεγονός. Μερικές φορές το κοντινό πλάνο είναι τόσο κοντινό που το μόνο που μπορεί κανείς να δει είναι ένα πρόσωπο.
Φωτογράφηση κορεσμού Σκοπός μιας τέτοιας μεθόδου είναι να βρει ο φωτογράφος αυτήν την φωτογραφία που περιγράφει καλύτερα την είδηση, την «αποφασιστική στιγμή» (decisive moment) όπως την ονομάζει ο Henri Cartier –Bresson. Αλλά κατά την διάρκεια της κάλυψης του γεγονότος ο φωτογράφος δεν είναι σίγουρος πια είναι η καλύτερη φωτογραφία γιατί μια φωτογραφία που τραβάει μπορεί να αποδειχθεί υπερφωτισμένη στην εκτύπωση. Για τους λόγους αυτούς ο φωτογράφος θα πρέπει να τραβάει τα τρία πλάνα που προαναφέραμε από μια ποικιλία οπτικών γωνιών για να διηγηθούν την ιστορία σε ένα ομοιόμορφο πλαίσιο.
Φωτογραφική επιμέλεια – Photo editing Η επιμέλεια των φωτογραφιών είναι η διαδικασία επιλογής των φωτογραφιών από αυτές που έχει τραβήξει ο φωτογράφος , με το να κόβονται, να προσδιορίζονται και να προετοιμάζονται για την παραγωγή. Το πρώτο βήμα για την φωτογραφική επιμέλεια είναι να εξετάσει ο φωτογράφος τις φωτογραφίες που τράβηξε για να καταλήξει ποια ταιριάζει καλύτερα στο θέμα του. Πριν αποφασίσει είναι ουσιαστικής σημασίας να γνωρίζει το θέμα του γιατί η φωτογραφία και το κείμενο πρέπει να συνδυαστούν για να δώσουν μαζί ένα καλό συνολικό αποτέλεσμα. Τρία είναι τα βασικά στοιχεία που θα πρέπει να δει ο φωτογράφος όταν επιλέγει μια φωτογραφία: το περιεχόμενο του μηνύματος, την σύνθεση και το σχέδιο και την τεχνική ποιότητα.
Λεζάντα Στην πραγματικότητα συχνά είναι τα πιο "φτωχά" από άποψη γραφής τμήματα μιας εφημερίδας. Πολλές λεζάντες δεν έχουν άποψη και στυλ. Το στυλ που έχουν οι λεζάντες ποικίλλει πολύ στις εφημερίδες. Οι περισσότερες λεζάντες τοποθετούνται κάτω από τις φωτογραφίες. Μερικές εφημερίδες όμως, τις τοποθετούν δίπλα απ' την φωτογραφία. Αυτό αποτελεί το στυλ των περιοδικών. Οι πιο αποτελεσματικές λεζάντες είναι σύντομες και ξεκάθαρες. Πρέπει να εξηγούν τι βλέπουμε στη φωτογραφία και να δίνουν την ταυτότητα των προσώπων που βρίσκονται μέσα σ' αυτήν.
Πριν την γραφή της λεζάντας Όταν πρόκειται να γράψει μια λεζάντα, ο δημοσιογράφος πρέπει να μελετήσει προσεκτικά την φωτογραφία πρώτα και να γνωρίζει το περιεχόμενό της. Προφανή χαρακτηριστικά δεν θα πρέπει να περιγράφονται. Εξάλλου ο αναγνώστης μπορεί να ξέρει αν το πρόσωπο της φωτογραφίας γελάει ή κλαίει. Καθετί που ο αναγνώστης είναι πιθανό να παρανοήσει με μια πρώτη ματιά θα πρέπει να εξηγηθεί.
Πριν την γραφή της λεζάντας Οι λεζάντες πρέπει να είναι γραμμένες σε ενεστώτα χρόνο όταν περιγράφουν την δράση που λαμβάνει χώρα στην φωτογραφία αλλά παρελθόντα χρόνος πρέπει να χρησιμοποιείται όταν δίνονται και περιγράφονται λεπτομέρειες. Οι δημοσιογράφοι δεν θα πρέπει να αλλάζουν χρόνους στην ίδια πρόταση μιας λεζάντας περισσότερο απ' ότι θα άλλαζαν σε ένα ειδησεογραφικό ρεπορτάζ. Να θυμάστε πως οι λεζάντες δεν θα πρέπει να είναι φορτωμένες με υπερβολικές λεπτομέρειες. Όταν μια φωτογραφία συνοδεύει ένα ρεπορτάζ, πολλές εφημερίδες χρησιμοποιούν την πιο σύντομη λεζάντα γιατί οι λεπτομέρειες καλύπτονται πλήρως στο lead ή βρίσκονται σε αρχικά σημεία του ρεπορτάζ
Γράφοντας λεζάντες - Είναι πλήρης; -Δίνει την ταυτότητα των προσώπων πλήρως και με ευκρίνεια; -Αναφέρει το πότε έγινε το γεγονός της φωτογραφίας; -Αναφέρει το πού έγινε το γεγονός της φωτογραφίας; -Αναφέρει το τι περιλαμβάνει η φωτογραφία; -Αναφέρει τα ονόματα με σωστή ορθογραφία, με το σωστό όνομα στο σωστό πρόσωπο; -Είναι ακριβής; -Είναι έτοιμη προς ανάγνωση; -'Έχουν αποφευχθεί όσο το δυνατόν περισσότερα επίθετα; -Προτείνει μια άλλη εικόνα;
Κάποια άλλα παραδείγματα χρήσης των φωτογραφιών και ο ρόλος της λεζάντας είναι τα εξής: 1ον Καθαρά ειδησεογραφική φωτογραφία που συνοδεύεται από ρεπορτάζ:Δεν έχουμε όλα τα που, ποιος, πότε, πώς στην φωτογραφία και οι λεζάντες δεν επαναλαμβάνουν κατά λέξη το lead. 2ον Φωτογραφίες πολιτιστικού περιεχομένου που συνοδεύονται από ρεπορτάζ: Οι λεζάντες είναι γραμμένες σε μια πιο καθημερινή γλώσσα και περιλαμβάνουν λίγες λεπτομέρειες. Γενικώς δίνουν έμφαση σε κάτι που δεν αναφέρεται στο lead του ρεπορτάζ. 3ον Φωτογραφίες που δεν συνοδεύονται από ρεπορτάζ: Συχνά μια φωτογραφία χρησιμοποιείται χωρίς ρεπορτάζ γιατί έχει από μόνη της ενδιαφέρον ή χρησιμοποιείται αντί για ρεπορτάζ. Σε τέτοια περίπτωση όλα τα που, ποιος, πότε, πως παρουσιάζονται στην λεζάντα που αντικαθιστά το ρεπορτάζ.