ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ/ 5 & 6 4/2017 ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ/ 5 & 6 Φιλίππα Χατζησταύρου Μέθοδοι σύγκρισης. Ποιοτική και ποσοτική σύγκριση.

Οντολογια & επιστημολογια στο θετικισμο και μετα-θετικισμο 4/2017 ΟΝΤΟΛΟΓΙΑ Αντικειμενική πραγματικότητα (θετικισμός): ανεξάρτητη των ατόμων Υποκειμενική πραγματικότητα (μετα-θετικισμός): κατασκευή των ατόμων ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΑ Αντικειμενική γνώση: δεδομένα (hard data), μετρήσεις (ο φυσικός και κοινωνικός κόσμος είναι το ίδιο). Υποκειμενική γνώση: κοινωνική δράση, ερμηνεία και σχετικότητα της αλήθειας (ο κοινωνικός κόσμος είναι διαφορετικός από το φυσικό). Φιλίππα Χατζησταύρου

Μεθοδολογια στο θετικισμο και μετα-θετικισμο 4/2017 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: μελέτη βιβλιογραφίας, δευτερογενών εγγράφων Αντικειμενική γνώση: εντοπισμός των αιτιών, έλεγχος υποθέσεων, συλλογή δεδομένων, στατιστικά, πειραματική παρατήρηση, ποσοτική σύγκριση, ερωτηματολόγια, δομημένες συνεντεύξεις με δρώντες της υπό μελέτης μονάδας ανάλυσης (χώρα, οργανισμός κτλ.). Θετικισμός και αιτιότητα: η σύγκριση στηρίζεται στην επεξεργασία μεταβλητών χωρίς να ερευνάται η σύνδεση τους ή με την εξήγηση της αιτιότητας μεταξύ φαινομένων. Αντικειμενική παρατήρηση φαινομένων, αιτιώδεις συνδέσεις μεταξύ μεταβλητών, συλλογή δεδομένων με στατιστική μορφή, κατηγοριοποιήσεις. Υποκειμενική γνώση: δεδομένα (soft data: σημειώσεις, ημερολόγιο...) ερμηνεία της δράσης ή της μη δράσης, ποιοτικές συνεντεύξεις (ημι- ή ελεύθερες), πολιτισμικό πλαίσιο, ανθρωπολογική ανάλυση, κατανόηση των υποκειμενικών νοημάτων/συμπεριφορών/απόψεων, ανάλυση εγγράφων, ερωτηματολόγια. Μετα-θετικισμός (ερμηνευτική προσέγγιση) και συσχετισμοί: σημασία έχει κυρίως η φύση και ισχύ των συμπερασμάτων, απαγωγή στοιχειώδους μορφής, σημασία στην ένταση των συσχετισμών μεταξύ κοινωνικών φαινόμενων. Φιλίππα Χατζησταύρου

Ποιοτικη συγκριση: λιγεσ περιπτωσεισ (χωρεσ) 4/2017 Δομημένη εστιασμένη σύγκριση: κάνουμε στις μελέτες περίπτωσης με μικρό δείγμα (συνήθως δυαδική ή τριμερή σύγκριση) που επικεντρώνουν στην επισταμένη σύγκριση μιας πτυχής της πολιτικής δίνοντας έμφαση σε προκαθορισμένα γνωρίσματα περιορισμένου αριθμού χωρών. Οι χώρες επιλέγονται με κριτήριο τη διακύμανση της εξαρτημένης μεταβλητής ξεπερνώντας τον εγγενή περιορισμό που υπάρχει στις μελέτες περίπτωσης. Εξετάζεται σε τι διαφέρουν οι τρόποι με τους οποίους απαντούν σε κοινά προβλήματα ή καταλήγουν σε διαφορετικά αποτελέσματα. Π.χ. Τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης σε ΗΠΑ και Καναδά – Περισσότερη ανάπτυξη προγραμμάτων κοινωνικής ασφάλισης στον Καναδά (σε σχέση με τις ΗΠΑ) λόγω ευδοκίμηση της αριστερής ιδεολογίας και του κρατικού ‘πατερναλισμού’: εξήγηση μιας διαφοράς. Σε αντίθεση με τις μεμονωμένες μελέτες περίπτωσης, στην ποιοτική σύγκριση περιπτώσεων συναντούμε: ευαισθησία στη λεπτομέρεια και στην ιστορία, αναγνώριση ομοιοτήτων και/ή διαφορών, ερμηνεία αντιθέσεων, συσσώρευση ερευνητικών αποτελεσμάτων. Φιλίππα Χατζησταύρου

Ποιοτικη συγκριση: πολλεσ μεταβλητεσ - 1 4/2017 Σχεδιασμός της μέγιστης ομοιότητας (most similar): Στη ποιοτική σύγκριση επιλέγονται χώρες που παρότι διαφέρουν όσον αφορά τον παράγοντα που μελετάται κατά τα άλλα μοιάζουν όσο το δυνατό περισσότερο σχετικά με το μέγεθος τους, την ιστορία, τον πολιτισμό και τους θεσμούς (παρόμοιες χώρες). Στο πλαίσιο αυτό αποκλείουμε ανενδοίαστα τα κοινά στοιχεία από την ερμηνεία που θα δώσουμε για τη συγκεκριμένη διαφορά που μελετάμε. Πολλοί παράγοντες μπορούν να προκύψουν ως πιθανές ερμηνείες της υπό παρατήρηση διαφοράς και συνήθως δεν υπάρχει τελεσίδικος τρόπος να επιλέξουμε κάποιον ανάμεσα τους. Όσο πιο όμοιες οι μονάδες που συγκρίνονται, τόσο πιο εφικτή θα είναι η απομόνωση των παραγόντων που είναι υπεύθυνοι για τις μεταξύ τους διαφορές. Π.χ. Γιατί η Βρετανία πέτυχε μια περισσότερο ειρηνική μετάβαση στη δημοκρατία από τη Γερμανία. Φιλίππα Χατζησταύρου

Ποιοτικη συγκριση: πολλεσ μεταβλητεσ - 2 4/2017 Σχεδιασμός της μέγιστης διαφοράς (most different): Επιδιώκεται να καταδειχθεί η ισχύ μιας σχέσης αποδεικνύοντας την εγκυρότητα της σε διαφορετικά περιβάλλοντα. Αυτός ο σχεδιασμός βρίσκεται στη βάση πολλών στατιστικών ερευνών. Π.χ. Η εξέλιξη της κοινωνικής και πολιτικής εμπιστοσύνης στις ΗΠΑ και στην Σουηδία που είναι πολύ διαφορετικές δημοκρατίες, υποθέτοντας ότι οι κοινές στάσεις σε αυτές τις χώρες με τις τόσες διαφορές μπορούν να εντοπιστούν και σε άλλες δημοκρατίες. Ελέγχουμε μια σχέση με σκοπό να διαπιστώσουμε το κατά πόσο μπορεί αυτή να εντοπιστεί σε μια σειρά από διαφορετικές χώρες. Αν όντως συμβαίνει αυτό, τότε ενισχύεται η πεποίθηση μας ότι η σχέση αυτή είναι πραγματική, χωρίς αυτό να οφείλεται στο ότι και οι δύο παράγοντες εξαρτώνται από κάποια αδιευκρίνιστη τρίτη μεταβλητή. Π.χ. Αν δείξουμε ότι το πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα συνδέεται με δικομματικά συστήματα σε μια ευρεία ομάδα (αρκετά διαφορετικών μεταξύ τους) χωρών, ενισχύεται η πεποίθηση μας ότι η σχέση αυτή όντως ισχύει. Φιλίππα Χατζησταύρου

Ειδη ποσοτικησ συγκρισησ 4/2017 Η ποσοτική σύγκριση ενισχύθηκε λόγω της επιρροής του συμπεριφορισμού. Τρία είδη: 1. Απλή καταμέτρηση περιπτώσεων Π.χ. Πόσα κράτη είναι δημοκρατικά σήμερα στον κόσμο; 2. Ποσοτική σύγκριση κατηγοριών: επεξεργασία με ναι ή όχι, ανάλυση κατηγορικών δεδομένων (categorical data) στη βάση πίνακα συμπτώσεων (cross-tabulation, contingency table) Π.χ. Οι ισλαμικές χώρες τείνουν να είναι λιγότερο δημοκρατικές από τις μη ισλαμικές; 3. Ποσοτική σύγκριση μεταβλητών και στατιστικές συσχετίσεις αυτών (χρήση αριθμητικών τιμών). Π.χ. Όσο υψηλότεροι είναι οι ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης σε μια ισλαμική χώρα, τόσο περισσότερο είναι δημοκρατική. Η ποσοτική σύγκριση τύπου 2 μπορεί να είναι χρήσιμη για να προχωρήσει μετά ο ερευνητής σε ποσοτικής σύγκριση τύπου 3. Φιλίππα Χατζησταύρου

Ποσοτικη συγκριση μεταβλητων και στατιστικη αναλυση (3° ειδοσ) 4/2017 Η στατιστική ανάλυση είναι εγγενώς συγκριτική και στηρίζεται σε μεταβλητές και όχι σε περιπτώσεις. Σκοπός είναι η διερεύνηση της συνδιακύμανσης των μεταβλητών: κατά πόσο η γνώση της επίδοσης μιας χώρας σε μια μεταβλητή (ανεξάρτητη ή ερμηνευτική μεταβλητή, ΑΜ) μας επιτρέπει να προβλέψουμε την επίδοση της σε κάποια άλλη μεταβλητή (εξαρτημένη μεταβλητή, ΕΜ). Π.χ. Όσο υψηλότερο είναι το μορφωτικό επίπεδο των πολιτών μιας κοινωνίας (ΑΜ), τόσο μεγαλύτερη είναι η συμμετοχή τους στις εκλογές (ΕΜ). Η ΕΜ είναι ο παράγοντας που θέλουμε να ερμηνεύσουμε, ενώ η ΑΜ είναι ο παράγοντας που πιστεύουμε ότι μπορεί να επηρεάσει την ΕΜ. Φιλίππα Χατζησταύρου

Στατιστικη ερευνα και συσχετισεισ μεταβλητων 4/2017 Συντελεστής συσχέτισης (correlation coefficient): συντελεστής που μετρά την ακρίβεια με την οποία μπορούμε να κάνουμε πρόβλεψη με βάση μια στατιστική μεταβλητή για μια άλλη μεταβλητή. Θετική συσχέτιση (positive correlation): συσχέτιση όπου υπάρχει παράλληλη, αυξητική ή φθίνουσα, τάση των μεταβλητών. Αρνητική συσχέτιση (negative correlation): συσχέτιση όπου υπάρχει αντιστρόφως ανάλογη πορεία των μεταβλητών. Π.χ. Οσο μεγαλύτερος ο πληθυσμός μιας χώρας (ΑΜ), τόσο μεγαλύτερος ο αριθμός μελών του κοινοβουλίου (ΕΜ). Ακόμα και αν ένας συσχετισμός μεταβλητών είναι γνήσιος, από μόνος του δεν αποδεικνύει την ύπαρξη σχέσης αιτίου-αιτιατού. Πρέπει να καθορίσουμε τη κατεύθυνση που θα δώσουμε στην αιτιότητα με υποθέσεις που υποστηρίζονται με επιχειρήματα. Φιλίππα Χατζησταύρου

η τεχνικη τησ παλινδρομησησ στη ποσοτικη συγκριση 4/2017 Γραμμή παλινδρόμησης (regression line): η γραμμή της πλησιέστερης στατιστικής προσαρμογής σε ένα διάγραμμα διασποράς. Με τη βοήθεια διαγραμμάτων διασποράς και γραμμών παλινδρόμησης (μέσος όρος μέσω εξίσωσης) μπορούμε να παρουσιάσουμε την πλησιέστερη στατιστική προσαρμογή των περιπτώσεων προς τα αρχικά δεδομένα και να δούμε τι συσχετίσεις, θετικές ή/και αρνητικές, αναδεικνύονται μεταξύ των μεταβλητών (συγκλίνουσες και αποκλίνουσες τιμές/περιπτώσεις). Αποκλίνουσες περιπτώσεις (outliers): οι παρατηρήσεις που απομακρύνονται περισσότερο από την προβλεπόμενη, βάσει της γραμμής παλινδρόμησης, τιμή (παρεκτρεπόμενη τιμή). Όσο μεγαλύτερη είναι η διαφορά ανάμεσα στο προβλεπόμενο (βάσει της γραμμής της παλινδρόμησης) και στο πραγματικό μέγεθος ενός συγκεκριμένου κοινοβουλίου, τόσο υπάρχει ανάγκη για ερμηνευτική ανάλυση. Φιλίππα Χατζησταύρου

Το προβλημα τησ εσφαλμενησ συσχετισησ μεταβλητων 4/2017 Εσφαλμένη συσχέτιση (spurious correlation): προκύπτει όταν η ισχυρή σύνδεση ανάμεσα σε δύο μεταβλητές προκύπτει λόγω εξάρτησης τους από μια τρίτη μεταβλητή και όχι γιατί η μία οδηγεί στην άλλη. Το πρόβλημα μπορεί να αποφευχθεί εφόσον περιλάβουμε όλες τις σχετικές μεταβλητές στην ανάλυση, αρκεί να μας είναι γνωστές. Ακόμα και αν ένας συσχετισμός ενέχει πάντα τον κίνδυνο σφάλματος (δεδομένου ότι όλες οι μεταβλητές δεν μπορούν να είναι πάντα γνωστές), παραμένει χρήσιμη βάση πρόβλεψης. Φιλίππα Χατζησταύρου