Τεχνολογίες Προστασίας Περιβάλλοντος Ι ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΠΠ Ι Καθηγητής ΔΠΘ, Ραψομανίκης Σπυρίδων Παρασκευή 19 η Δεκεμβρίου 2014, 18:00-21:00 Μέσο επικοινωνίας: skype: spyridonrapsomanikis

Σκοπός του ΜΠ ΤΠσΠΝ Σκοπός του διεπιστημονικού αυτού προγράμματος είναι να μεταδώσει το αναγκαίο γνωστικό υπόβαθρο σε πτυχιούχους θεωρητικών σχολών, οι οποίοι κατά την εκτέλεση των εργασιακών τους καθηκόντων αντιμετωπίζουν θέματα που άπτονται της προστασίας του περιβάλλοντος, σε κάθε έκφανση αυτού, και της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Και κατ’ επέκταση να συμβάλει στην κατανόηση των αλληλοσυσχετίσεων μεταξύ τεχνόσφαιρας, οικόσφαιρας και απαιτήσεων της νομοθεσίας. Για την επίτευξη των στόχων της νομοθεσίας απαιτείται βέβαια η εφαρμογή τεχνολογιών, οι οποίες αποτελούν το κατ’ εξοχήν αντικείμενο των τεχνοκρατών και οι οποίες αναφέρονται σε ευρύ φάσμα φυσικών χημικών και βιοχημικών διεργασιών. Ως εκ τούτου, αναγκαία είναι η εξοικείωση εκ μέρους της ομάδας στόχου με την αντίστοιχη τεχνική ορολογία, με το φυσικό περιεχόμενο (την εκφρασιμότητα) των όρων, ορίων και προδιαγραφών και τις διαθέσιμες τεχνολογίες που μπορούν να εφαρμοστούν για την επίτευξη των στόχων της νομοθεσίας, λαμβάνοντας υπ’ όψιν την οικονομική συνιστώσα. 2

Βασικές έννοιες για την οδηγία της Ε.Ε.: «Ολοκληρωμένος έλεγχος και διαχείριση της Ρύπανσης» Περιβαλλοντική Νομοθεσία Διάχυση της Περιβαλλοντικης Πληροφορίας Η Περιβαλλοντική Τεχνολογία >>>>>>>>> Οδηγεί την Νομοθεσία Στην Νομοθεσία εμπεριέχονται και οι οριακές τιμές ρύπων Τεχνολογίες που αφορούν την νομοθεσία για το πόσιμο νερό Τεχνολογίες που αφορούν την νομοθεσία των στερεών αποβλήτων Τεχνολογίες που αφορούν την νομοθεσία των υγρών αποβλήτων Εργαστηριακή επίσκεψη και επίδειξη των μετρητικών διατάξεων 3

Περιβαλλοντική Νομοθεσία Η νομοθεσία η οποία διέπει την ποιότητα του περιβάλλοντος σήμερα, ακολούθησε γεγονότα μεγάλων φυσικών καταστροφών, απώλεια ανθρώπινης ζωής, αλλά και σταδιακή αντίληψη της ανάγκης για ποιότητα ζωής του ανθρώπινου είδους. Με λίγα λόγια η Περιβαλλοντική νομοθεσία προσπαθεί να επιφέρει την Περιβαλλοντική δικαιοσύνη, όπως την περιγράφει η USEPA: «Environmental Justice is the fair treatment and meaningful involvement of all people regardless of race, color, national origin, or income with respect to the development, implementation, and enforcement of environmental laws, regulations, and policies. EPA has this goal for all communities and persons across this Nation. It will be achieved when everyone enjoys the same degree of protection from environmental and health hazards and equal access to the decision-making process to have a healthy environment in which to live, learn, and work.» 4

Περιβαλλοντική Νομοθεσία Παραδείγματα ατυχημάτων στο ατμοσφαιρικό περιβάλλον: 1. Donora Pensylvania 27 th October 1948 for 10 days. Είκοσι άμμεσοι θάνατοι και 7,000 ασθενείς με 4πλάσιο ρυθμό θανάτων από το εθνικό μέσο όρο των ΗΠΑ τα επόμενα 20 χρόνια. (HF, NO2 & SO2 from Zinc production smelter). 2. Λονδίνο 5-9 Δεκεμβρίου Δυο χιλιάδες θάνατοι (2,000) και μη υπολογισμένη αύξηση θνησιμότητας. (καύση πετροκάρβουνου για οικιακή θέρμανση). Πρόσφατοι υπολογισμοί ανέβασαν τον αριθμό των τότε θανάτων σε 12,

IPPC 2010/75/EE ΟΔΗΓΙΑ 2010/75/ΕΕ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 24ης Νοεµβρίου 2010 περί βιοµηχανικών εκποµπών (ολοκληρωµένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης) ΑΝΑΔΙΑΤΥΠΩΣΗ 6

IPPC 2010/75/EE Άρθρο 1 Αντικείµενο Με την παρούσα οδηγία θεσπίζονται κανόνες σχετικά µε την ολοκληρωµένη πρόληψη και έλεγχο της ρύπανσης που προκαλούν οι βιοµηχανικές δραστηριότητες. Η παρούσα οδηγία προβλέπει επίσης κανόνες για την αποφυγή και, όταν αυτό δεν είναι δυνατόν, τη µείωση των εκποµπών στην ατµόσφαιρα, τα ύδατα και το έδαφος, καθώς και για την πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων, ώστε να επιτευχθεί υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος στο σύνολό του. 7

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II Κατάλογος ρυπαντικών ουσιών ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ 1. Διοξείδιο του θείου και άλλες ενώσεις του θείου 2. Οξείδια του αζώτου και άλλες ενώσεις του αζώτου 3. Μονοξείδιο του άνθρακα 4. Πτητικές οργανικές ενώσεις 5. Μέταλλα και οι ενώσεις τους 6. Σκόνη συµπεριλαµβανοµένων των λεπτών σωµατιδίων 7. Αµίαντος (αιωρούµενα σωµατίδια και ίνες) 8. Χλώριο και οι ενώσεις του 9. Φθόριο και οι ενώσεις του 10. Αρσενικό και οι ενώσεις του 11. Κυανιούχες ενώσεις 12. Ουσίες και µείγµατα που έχουν αποδεδειγµένα ιδιότητες καρκινογόνες, µεταλλαξιογόνες ή ικανές να βλάψουν την αναπαραγωγή µέσω της ατµόσφαιρας 13. Πολυχλωροδιβενζοδιοξίνες και πολυχλωροδιβενζοφουράνια 8

ΥΔΑΤΑ 1. Αλογονούχες οργανικές ενώσεις και ουσίες από τις οποίες δύνανται να προκύψουν αναλόγου είδους ενώσεις µέσα στο υδάτινο περιβάλλον 2. Οργανοφωσφορικές ενώσεις 3. Οργανοκασσιτερικές ενώσεις 4. Ουσίες και µείγµατα που έχουν αποδεδειγµένα ιδιότητες καρκινογόνες µεταλλαξιογόνες ή ικανές να βλάψουν την αναπαραγωγή στο υδάτινο περιβάλλον ή µέσω αυτού 5. Έµµονοι υδρογονάνθρακες και έµµονες και βιοσυσσωρεύσιµες τοξικές ουσίες 6. Κυανιούχες ενώσεις 7. Μέταλλα και οι ενώσεις τους 8. Αρσενικό και οι ενώσεις του 9. Βιοκτόνα και φυτοπροστατευτικά προϊόντα 10. Αιωρούµενες ύλες 11. Ουσίες που συµβάλλουν στον ευτροφισµό (ιδίως νιτρικά και φωσφορικά άλατα) 12. Ουσίες που έχουν αρνητική επίδραση στο ισοζύγιο οξυγόνου (και που µετρούνται µε παραµέτρους όπως το BOD, το COD κ.λπ.) 13. Ουσίες που περιλαµβάνονται στο παράρτηµα Χ της οδηγίας 2000/60/ΕΚ. 9

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV Συµµετοχή του κοινού στη λήψη των αποφάσεων 1. Το κοινό ενηµερώνεται (µε ανακοινώσεις ή άλλα πρόσφορα µέσα όπως τα ηλεκτρονικά µέσα όπου αυτά είναι διαθέσιµα) για τα ακόλουθα ζητήµατα κατά την έναρξη της διαδικασίας λήψης απόφασης ή, το αργότερο, αµέσως µόλις καταστεί ευλόγως δυνατή η παροχή των πληροφοριών 10

Διάχυση της Περιβαλλοντικης Πληροφορίας ΠΡΟΗΓΗΘΗΚΕ η ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΟΥ DOBRIS (ΠΡΑΓΑ Ιουνιου 1991) Η Σύμβαση της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη (UNECE) η οποία υπεγράφη στο Αarhus της Δανίας και εν συνεχεία αναφέρεται ως η Σύμβαση του Aarhus,υπεγράφη από τη χώρα μας στις 25 Ιουνίου 1998 και κυρώθηκε μέσω σχεδίου νόμου που προτάθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής,(ΥΠΕΚΑ), πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ και ψηφίστηκε ομόφωνα από την Βουλή των Ελλήνων σύμφωνα με το άρθρο 28 παρ.1 του Συντάγματος.(Νόμος υπ αριθμ. 3422/ (ΦΕΚ Α 303/ ). 11

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VI Τεχνικές διατάξεις για τις µονάδες αποτέφρωσηςκαι συναποτέφρωσης αποβλήτων Για τους σκοπούς του παρόντος Παραρτήµατος, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισµοί: α) «υφιστάµενη µονάδα αποτέφρωσης αποβλήτων»: µια από τις ακόλουθες µονάδες αποτέφρωσης αποβλήτων: i) η οποία λειτουργούσε και είχε λάβει άδεια σύµφωνα µε το ισχύον δίκαιο της Ένωσης πριν από τις 28 Δεκεµβρίου 2002, ii) η οποία είχε λάβει άδεια ή καταχωρισθεί σε µητρώο ως µονάδα αποτέφρωσης αποβλήτων και η άδεια είχε χορηγηθεί πριν τις 28 Δεκεµβρίου 2002 σύµφωνα µε το ισχύον δίκαιο της Ένωσης, υπό τον όρο ότι η µονάδα είχε αρχίσει να λειτουργεί το αργότερο την 28η Δεκεµβρίου 2003, iii) για την οποία, κατά την άποψη της αρµόδιας αρχής, είχε υποβληθεί πλήρης αίτηση χορήγησης άδειας, πριν τις 28 Δεκεµβρίου 2002, υπό τον όρο ότι η µονάδα είχε αρχίσει να λειτουργεί το αργότερο στις 28 Δεκεµβρίου 2004, β) «νέα µονάδα αποτέφρωσης αποβλήτων»: κάθε µονάδα αποτέφρωσης αποβλήτων που δεν καλύπτεται από το στοιχείο α). 12

Περιβαλλοντική Νομοθεσία Toxic equivalence factor DIRECTIVE 2000/76/EC OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL of 4 December 2000 on the incineration of waste ANNEX I (LIMIT IS 0.1 ng /m^3) Equivalence factors for dibenzo-p-dioxins and dibenzofurans,for the determination of the total concentration (TE) of dioxins and furans, the mass concentrations of the following dibenzo-p- dioxins and dibenzofurans shall be multiplied by the following equivalence factors before summing: 2,3,7,8 — Tetrachlorodibenzodioxin (TCDD) 1 1,2,3,7,8 — Pentachlorodibenzodioxin (PeCDD) 0,5 1,2,3,4,7,8 — Hexachlorodibenzodioxin (HxCDD) 0,1 1,2,3,6,7,8 — Hexachlorodibenzodioxin (HxCDD) 0,1 1,2,3,7,8,9 — Hexachlorodibenzodioxin (HxCDD) 0,1 1,2,3,4,6,7,8 — Heptachlorodibenzodioxin (HpCDD) 0,01 — Octachlorodibenzodioxin (OCDD) 0,001 2,3,7,8 — Tetrachlorodibenzofuran (TCDF) 0,1 2,3,4,7,8 — Pentachlorodibenzofuran (PeCDF) 0,5 1,2,3,7,8 — Pentachlorodibenzofuran (PeCDF) 0,05 1,2,3,4,7,8 — Hexachlorodibenzofuran (HxCDF) 0,1 1,2,3,6,7,8 — Hexachlorodibenzofuran (HxCDF) 0,1 1,2,3,7,8,9 — Hexachlorodibenzofuran (HxCDF) 0,1 2,3,4,6,7,8 — Hexachlorodibenzofuran (HxCDF) 0,1 1,2,3,4,6,7,8 — Heptachlorodibenzofuran (HpCDF) 0,01 1,2,3,4,7,8,9 — Heptachlorodibenzofuran (HpCDF) 0,01 — Octachlorodibenzofuran (OCDF) 0,001 13

ΜΕΡΟΣ 3 Οριακές τιµές ατµοσφαιρικών εκποµπών για µονάδες αποτέφρωσης αποβλήτων 14

15

16

17

18

19

20

21

Στην Νομοθεσία εμπεριέχονται και οι οριακές τιμές ρύπων Οχι όμως η τεχνολογία με την οποία θα επιτευχθούν η τεχνολογία με την οποία θα μετρώνται οι οριακές τιμές πχ. Οδηγία για την συναποτέφρωση αποβλήτων (2000/76 Ε.Κ.) ANNEX IV Emission limit values for discharges of waste water from the cleaning of exhaust gases 1. Total suspended solids as defined by Directive 91/271/EEC 95 % 30 mg/l ….100 % 45 mg/l 2. Mercury and its compounds, expressed as mercury (Hg) 0,03 mg/l 3. Cadmium and its compounds, expressed as cadmium (Cd) 0,05 mg/l 4. Thallium and its compounds, expressed as thallium (Tl) 0,05 mg/l 5. Arsenic and its compounds, expressed as arsenic (As) 0,15 mg/l 6. Lead and its compounds, expressed as lead (Pb) 0,2 mg/l 7. Chromium and its compounds, expressed as chromium (Cr) 0,5 mg/l 8. Copper and its compounds, expressed as copper (Cu) 0,5 mg/l 9. Nickel and its compounds, expressed as nickel (Ni) 0,5 mg/l 10. Zinc and its compounds, expressed as zinc (Zn) 1,5 mg/l 11. Dioxins and furans, defined as the sum of the individual dioxins and furans evaluated in accordance with Annex 0,3 mg/l **Until 1 January 2008, exemptions for total suspended solids may be authorised by the competent authority for existing incineration plants provided the permit foresees that 80 % of the measured values do not exceed 30 mg/l and none of them exceed 45 mg/l. 22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

Voice of America GHG and Climate Change Station It operates the 125 m flux tower at the old Voice of America station (VOCALS), 40° 53' 22.47" N 24° 51' 00.43" E, determining fluxes of Greenhouse gases and Mercury. fluxdata.eu/home/sites-list fluxdata.eu/home/sites-list 48

49

50