Μακροοικονομία Διάλεξη 6

Ανεργία Τριβής: (βραχυχρόνια) είναι το ελάχιστο επίπεδο ανεργίας σε μια οικονομία. Η ανεργία που οφείλεται στο χρόνο που είναι απαραίτητος για να αντιστοιχηθούν τα προσόντα των ανέργων με τις θέσεις εργασίας. Διαρθρωτική Ανεργία: είναι αποτέλεσμα αλλαγών στην διάρθρωση της ζήτησης. Καθώς οι προτιμήσεις των καταναλωτών αλλάζουν, η προσφορά προσαρμόζεται ανάλογα, με αποτέλεσμα κάποιοι κλάδοι να φθίνουν και κάποιοι άλλοι να αναπτύσσονται. Η φθίνουσα πορεία των πρώτων συνεπάγεται ανεργία. Δεν συνεπάγεται όμως αυτό απαραίτητα απορρόφηση από τους άλλους κλάδους, γιατί τα άνεργα άτομα δεν ταιριάζουν απαραίτητα με τις κενές θέσεις εργασίας. Η δια βίου εκπαίδευση των ατόμων είναι απαραίτητη.

Κυκλική Ανεργία: είναι αποτέλεσμα των κυκλικών διακυμάνσεων της οικονομίας. Εμφανίζεται στην φάση της ύφεσης και ανεπαρκούς ζήτησης στην οικονομία. Όταν η Κυκλική Ανεργία > Ανεργία Τριβής ή Διάρθρωσης τότε η ανεργία είναι πεδίο που χρειάζεται η άσκηση πολιτικής. Επιλογές Πολιτικής: επεκτατική δημοσιονομική και νομισματική πολιτική με στόχο την ενθάρρυνση της συνολικής ζήτησης, της αύξησης του εισοδήματος και της απασχόλησης. Συγκαλυμμένη Ανεργία: αυτή η μορφή ανεργίας αφορά υποαπασχολούμενα άτομα. Παράδειγμα: γεωργία – τα μέλη της αγροτικής οικογένειας απασχολούνται σε μικρή γεωργική εκμετάλλευση παράγοντας οριακό προϊόν μικρότερο από το οριακό κόστος. Αποτέλεσμα χαμηλή παραγωγικότητα.

Αγορά Εργασίας: περιλαμβάνει τα άτομα που επιθυμούν να προσφέρουν εργασία (εργατικό κεφάλαιο υπό μορφή εργατοωρών) και τις επιχειρήσεις που ζητούν εργατικά χέρια. Η Προσφορά Εργασίας είναι συνάρτηση του πραγματικού μισθού (W/P), που αποτελεί το κίνητρο για τα άτομα Η Ζήτηση Εργασίας είναι αρνητική συνάρτηση του πραγματικού μισθού (W/P), ο οποίος αποτελεί το βασικό μέρος του κόστους παραγωγής

Διάγραμμα Αγοράς Εργασίας Σημείο Ισορροπίας: Ε (L 1, W/P 1 ) όπου S = L Υπερβάλλουσα προσφορά εργασίας: Ε’Ε’’ για W/P 2. Ο πραγματικός μισθός μειώνεται προκειμένου να επέλθει ισορροπία. Υπερβάλλουσα ζήτηση εργασίας: Ο πραγματικός μισθός αυξάνεται προκειμένου να επέλθει ισορροπία.

Κλασική προσέγγιση: η ευκαμψία των μισθών επαναφέρει το σύστημα στην κατάσταση ισορροπίας (πλήρη απασχόληση) και δεν παρατηρείται ανεργία. Κεϋνσιανή προσέγγιση: οι μισθοί χαρακτηρίζονται από ακαμψία, ιδιαίτερα προς τα επάνω οπότε εμφανίζεται ανεργία. Παράδειγμα: Αν η Προσφοράς Εργασίας αυξάνεται και οι μισθοί δεν μπορούν να μειωθούν (π.χ. λόγω παρουσίας συμβάσεων εργασίας), η αγορά εργασίας δεν θα εκκαθαρίσει και θα εμφανισθεί επιμονή ανεργίας. Οι αρνητικές συνέπειες της ανεργίας Μείωση Παραγωγής και μείωση του Εισοδήματος. -Νόμος Okhun: για κάθε ποσοστιαία μονάδα αύξησης της ανεργίας, το εισόδημα μειώνεται κατά 3 ή 2 ποσοστιαίες μονάδες Απαξίωση του ανθρώπινου κεφαλαίου της οικονομίας Εμπλοκή των ανέργων ατόμων για βιοποριστικούς λόγους σε παράνομες δραστηριότητες (π.χ. εγκληματικότητα)

Η καμπύλη Phillips Η καμπύλη Phillips απεικονίζει την αντίστροφη σχέση μεταξύ ανεργίας και πληθωρισμού. -Η καμπύλη χρησιμοποιήθηκε από τον Άγγλο οικονομολόγο Phillips σε μελέτη για τους μισθούς στην Βρετανική Οικονομία στην περίοδο Τα σημεία Β και Α αντανακλούν διασταλτική οικονομική (πληθωριστική) πολιτική και πολιτική ύφεσης αντιστοίχως

Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1960 η αρνητική σχέση Ρ (επιπέδου τιμών) και u (ανεργίας) παρατηρούνταν στην οικονομία. Από την δεκαετία του 1970 και μετά παρατηρήθηκαν θετικές σχέσεις μεταξύ τους (στασιμοπληθωρισμός). Friedman και Phelps, η καμπύλη Phillips δεν λάμβανε υπόψη της το ρόλο των αυξημένων τιμών, οι οποίες τροφοδοτούνταν από την συνεχή και απότομη άνοδο των διεθνών τιμών του πετρελαίου και του μηχανισμού σχηματισμού των προσδοκιών για τον πληθωρισμό

Μακροχρόνια Καμπύλη Phillips – Διαγραμματική Απεικόνιση Αρχικό Σημείο Ισορροπίας: Α (p 1, u 1 ) Η ανεργία είναι σε υψηλά επίπεδα και εφαρμόζεται επεκτατική Νομισματική Πολιτική. Βραχυχρόνια περίοδος: μετατόπιση από το Α στο Β. Μειωμένη ανεργία και αυξημένος πληθωρισμός.

Μακροχρόνια Περίοδος: -Τα άτομα αντιλαμβάνονται τη μείωση της αγοραστικής δύναμης των ονομαστικών τους μισθών και προβαίνουν σε διεκδικήσεις αύξησης τους. -Αποτέλεσμα: αύξηση του αναμενόμενου πληθωρισμού -Η αύξησης του κόστους παραγωγής των επιχειρήσεων οδηγεί σε αύξηση των απολύσεων και της ανεργίας. -Αποτέλεσμα: η οικονομία μετατοπίζεται στο σημείο Γ που δείχνει μια θετική σχέση ανάμεσα στον πληθωρισμό και την ανεργία. -Η καμπύλη Phillips έχει μετατοπισθεί προς τα δεξιά.

Οικονομική Ανάπτυξη: είναι η αύξηση του κατά κεφαλή πραγματικού εθνικού εισοδήματος Οικονομική ανάπτυξη αποτελεί: μια αύξηση του Α.Ε.Π εξαιτίας μιας αύξησης της παραγωγικής δυναμικότητας της οικονομίας. Οικονομική ανάπτυξη δεν αποτελεί: μια αύξηση του Α.Ε.Π εξαιτίας καλύτερης αξιοποίησης των παραγωγικών πόρων π.χ. μείωση της ανεργίας.

Η καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων Η ΑΒ είναι η καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων Η μετατόπιση της ΑΒ στη θέση ΓΔ αποτελεί οικονομική ανάπτυξη γιατί οφείλεται: Α) σε αύξηση εργατικού δυναμικού Β) σε αύξηση αποθέματος κεφαλαίου Γ) σε τεχνολογική πρόοδο

Ποσοτικός υπολογισμός ρυθμού ανάπτυξης Α.Ε.Π Τ = Α(1 + r)n όπου: Τ = η τιμή του ΑΕΠ στο τέλος της περιόδου Α = η τιμή του ΑΕΠ στην αρχή της περιόδου n = ο αριθμός των ετών της περιόδου r = το μέσο ετήσιο ποσοστό μεταβολής Προσδιοριστικοί παράγοντες οικονομικής ανάπτυξης A. Το εργατικό δυναμικό - Αύξηση πληθυσμού (εργατοώρες, εργατικά χέρια) - Καλύτερη ποιότητα εργατικού δυναμικού Β. Επενδύσεις (η αναφορά γίνεται στη σημασία που έχει η διάρθρωση των επενδύσεων) Γ. Τεχνογνωσία (η τεχνολογική εξέλιξη αναφέρεται σε μια μεγάλη ποικιλία από βελτιώσεις και τεχνολογικές ανακαλύψεις π.χ νέες εφευρέσεις, νέες μορφές επιχειρησιακής οργάνωσης κλπ.) Δ. Ανακατανομή των Παραγωγικών Πόρων (Τομείς χαμηλής ή υψηλής παραγωγικότητας)