14/11/2016 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ Μάθημα: Φροντιστηριακό Μάθημα «Κλινική Κοινωνική Ψυχολογία». Εισηγήτρια: Μαρία Νικολακοπούλου

Κλινική συνέντευξη « Η κλινική συνέντευξη γενικά α π οτελεί π αράλληλα Ε π ιστήμη και Τέχνη». Ε ίναι σημαντικό να παρατηρούμε τόσο αυτά που μας λέει ο συνεντευξιαζόμενος, όσο και τον τρόπο με τον οποίον τα λέει: το περιεχόμενο (content) της συνέντευξης τη διεργασία (process) της συνέντευξης αντίστοιχα. Η αξιολόγηση της διεργασίας απαιτεί κανείς να βγαίνει έξω από τη συζήτηση και να παρατηρεί τι γίνεται, ενώ ταυτόχρονα συμμετέχει σ’ αυτήν.

Είδη κλινικής συνέντευξης Δομημένη συνέντευξη: 1. Διεξάγεται βάσει ενός καθιερωμένο τύπο και αριθμού ερωτήσεων και ακολουθεί ένα συγκεκριμένο τρόπο ανάπτυξής τους: 2. Τίθενται τα ίδια ερωτήματα, ώστε στην περίπτωση που δυο ή περισσότεροι συνεντεύκτες αξιολογήσουν τον ίδιο συνεντευξιαζόμενο με τον ίδιο τρόπο, να καταλήξουν σε παρόμοια συμπεράσματα.

Είδη κλινικής συνέντευξης Ημιδομημένη: 1. Κύρια επιδίωξη είναι, μέσω συγκεκριμένων ερωτήσεων, να ληφθούν πληροφορίες για ορισμένα βασικά θέματα, ώστε να μπορέσουν να βγουν κάποια αξιόπιστα και έγκυρα συμπεράσματα. 2. Ωστόσο, την ίδια στιγμή, δίνεται η δυνατότητα στο συνεντευξιαζόμενο να μιλήσει ελεύθερα για οποιοδήποτε θέμα εκείνος επιθυμεί και με όποιο τρόπο εκείνος επιλέξει.

Είδη κλινικής συνέντευξης Μη δομημένη συνέντευξη: 1. Δίνεται ιδιαίτερη σημασία στις έμμεσες τεχνικές της συνέντευξης και στην ελεύθερη ροή της επικοινωνίας και των συναλλαγών μεταξύ του συνεντεύκτη και του συνεντευξιαζόμενου. 2. Αποτελεί ένα είδος ‘’αυθόρμητης’’ συζήτησης και δίνει τη δυνατότητα στο συνεντεύκτη να παρακολουθήσει τον ειρμό της σκέψης του συνεντευξιαζόμενου. Προσοχή: Είναι το είδος της συνέντευξης που θα ακολουθηθεί σε αυτή την εργασία.

Θέματα που πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη… Μια συνέντευξη θα πρέπει να επιτρέπει στο συνεντευξιαζόμενο να μιλήσει όπως εκείνος νομίζει. Ωστόσο είναι σημαντικό να επιτυγχάνεται και η συλλογή των στοιχείων εκείνων που μας είναι απαραίτητα. Oι περισσότεροι ειδικοί προτείνουν να ξεκινά η συνέντευξη με ανοιχτές ερωτήσεις (ή ερωτήσεις ανοιχτού τύπου) και να ολοκληρώνεται με κλειστές ερωτήσεις (ή κλειστού τύπου). Σημαντικό: Να ενημερώνεται ο εξεταζόμενος από την αρχή για τη διάρκεια της συνάντησης.

Θέματα που πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη… Αναγνωρίζουμε τις προσδοκίες και τις αντιλήψεις που πιθανόν να έχουμε διαμορφώσει εκ των προτέρων για τον συνεντευξιαζόμενο και το θέμα της συνέντευξης, και, Σε δεύτερο χρόνο προσπαθούμε να περιορίσουμε τον βαθμό στον οποίο επηρεάζουν εμάς τους ίδιους αλλά και τις δικές του/της απαντήσεις. Προσέχουμε τον τρόπο με το οποίο διατυπώνουμε τις ερωτήσεις, το ύφος και τις αντιδράσεις μας, καθώς αυτά μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τη διαδικασία και το περιεχόμενο.. Αν έχουμε επιλέξει να χρησιμοποιήσουμε μαγνητόφωνο, ενημερώνουμε σχετικά το συνεντευξιαζόμενο & ελέγχουμε κατά διαστήματα ότι εάν λειτουργεί σωστά.

Θέματα που πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη… Δεν υ π ερβαίνουμε τα χρονικά όρια π ου έχουν συμφωνηθεί εξ αρχής. Σημειώνουμε ό π οιες άλλες π αρατηρήσεις θεωρούμε ότι είναι χρήσιμες για τη διερεύνηση και την ανάλυση της συνέντευξης. Δείχνουμε την α π αιτούμενη ευγένεια και τον σεβασμό. Δεν π αραλεί π ουμε να ευχαριστήσουμε τους συνεντευ - ξιαζόμενους. ( Στο π λαίσιο μιας έρευνας μια καλή ιδέα θα ήταν να στείλουμε μια ευχαριστήρια ε π ιστολή ).

Δεξιότητες Προσεκτικής Παρακολούθησης, Ακρόασης & «Επιρροής». Στοιχειώδης ενθάρρυνση :Βοηθάει το άτομο να συνεχίσει τη συνέντευξη με τη χρήση λεκτικών και εξωλεκτικών στοιχείων, όπως είναι το «χμ...χμμ», τα νεύματα με το κεφάλι, η κλίση του σώματος προς τον ασθενή κτλ. Παράφραση των λεγομένων του συνεντευξιαζόμενου, η οποία δίνει τη δυνατότητα και συναισθανθεί ότι γίνεται κατανοητός με ακρίβεια από το συνετεύκτη, ενώ παράλληλα, αποτελεί ενθάρρυνση ώστε να θίξει περισσότερες πτυχές του υπό συζήτηση θέματος. Αντανάκλαση συναισθήματος: Επιτρέπει στο άτομο να κατανοήσει καλύτερα τα συναισθήματα που τυχόν εκφράζει κατά τη διάρκεια της συνέντευξης. Απαιτείται προσοχή κατά τη διατύπωση αυτής της τεχνικής, προκειμένου ο συνεντεύκτης να μην προβάλει δικά του συμπεράσματα ή σκέψεις/ συναισθήματα στο άτομο.

Δεξιότητες Προσεκτικής Παρακολούθησης, Ακρόασης & «Επιρροής». Σιωπή: Δίνει στον εξεταζόμενο τη δυνατότητα να σκεφτεί, να εκφραστεί και να αλληλεπιδράσει. Κρατάμε σημειώσεις σχετικά και επιλέγουμε αν θα τις σχολιάσουμε ή όχι, ανάλογα την περίσταση. Διασαφήνιση: Ο συνεντεύκτης προσπαθεί να συλλέξει περισσότερες και συγκεκριμένες πληροφορίες, θέτοντας διευκρινιστικές ερωτήσεις σε θέματα που τέθηκαν από το συνεντευξιαζόεμνο. Θετική ενίσχυση και ενσυναίσθηση:Στοχεύει να ενθαρρύνει το συνεντευξιαζόμενο να μιλήσει ελεύθερα για οποιοδήποτε θέμα τον επιθυμεί, χωρίς να εισπράττει την αίσθηση ότι θα κριθεί ή θα χαρακτηρισθεί βάσει των λεγομένων του από το συνεντεύκτη.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Bell, J. (1999). Doing your research project: A guide for first time researchers in education and social science (Third Edition). Buckingham, Philadelphia, Oxford University Press. Bryman, A. (2001) Social Research Methods. New York, Oxford University Press. Faust, J. (1998). General Issues. In M. Hersen & V.B. Van Hasselt (Eds), Basic Interviewing. A Practical Guide for Councelors and Clinicians. London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers. Keats, D.M. (1999). Interviewing: A practical guide for students and professionals. UNSW Press. Othmer, E. & Othmer, S.C. (1989). The clinical interview using DSM-III-R. Washington: American Psychiatric Press. Phares, E. & Trull, J. (1997). Clinical Psychology: concepts, methods and profession. USA: Books/Cole Publishing Company.