ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ Λ.ΑΙΔΗΨΟΥ ΣΧ. ΕΤΟΣ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ
Περιεχόμενα 1)Τι είναι παιχνίδι. 2)Τι ονομάζονται παραδοσιακά παιχνίδια. 3)Ο ρόλος και ο σκοπός του παιχνιδιού. 4)Ιστορική αναδρομή. 5)Παιχνίδια στην Αρχαία Ελλάδα. 6)Παιχνίδια της αρχαιότητας που παίζονται και σήμερα. 7)Παραδοσιακά παιχνίδια. 8)Γιατί δεν παίζουν τα παιδιά σήμερα. 9)Παραδοσιακά παιχνίδια και Φυσική Αγωγή. 10)Παιχνίδι και εποχή του internet.
Πρόλογος Στα πλαίσια της ερευνητικής εργασίας(project) Β΄Λυκείου του ΓΕΛ Λουτρών Αιδηψού, ασχοληθήκαμε με τα παραδοσιακά παιχνίδια τα παιχνίδια δηλαδή που παιζότανε στις γειτονιές, στις αλάνες και στους δρόμους και τα οποία τείνουν να ξεχαστούν. Επιθυμία μας λοιπόν είναι να συμβάλλουμε όσο είναι δυνατόν στη διάσωση και διατήρηση αυτών των παιχνιδιών. Εργαστήκαμε σε ομάδες, αναζητήσαμε πληροφορίες στο διαδίκτυο και στη βιβλιογραφία, ανταλλάξαμε απόψεις για τις πληροφορίες που συλλέξαμε.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΑΙΧΝΙΔΙ Το παιχνίδι είναι μια δραστηριότητα, κατευθυνόμενη από το παιδί, το νόημα της οποίας έχει σημασία για το ίδιο και όχι η κατάληξή της» (Kostelnik, Soderman & Whiren, 1993). Παιχνίδι αποκαλείται η δομημένη δραστηριότητα που διεξάγεται με σκοπό την ψυχαγωγία ή ασκείται σαν εκπαιδευτικό εργαλείο.
Κύριοι παράγοντες του παιχνιδιού είναι οι κανόνες, τα επιτεύγματα, η πρόκληση και η αλληλεπίδραση
Τα παιχνίδια μαρτυρούνται από το 2600 π.Χ. Είναι παγκόσμιο μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας και παρατηρούνται σε όλους τους πολιτισμούς.
ΤΙ ΟΝΟΜΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ Παραδοσιακά παιχνίδια ονομάζονται τα παιχνίδια που έπαιζαν οι παλαιότεροι και μεταφέρονται από γενιά σε γενιά με προφορική περιγραφή ή επίδειξη των μεγαλύτερων προς τους μικρότερους.παιχνίδια Κάθε παραδοσιακό παιχνίδι εκφράζει την εποχή και την κοινωνία που το δημιούργησε (κοινωνικές σχέσεις, οικονομική κατάσταση, πολιτιστικές αξίες, τεχνολογία, αντιλήψεις για την πολιτική, τον πολιτισμό, το φύλο, τις σχέσεις με τους άλλους λαούς).
Πολλά παραδοσιακά παιχνίδια παραλλάσσονται και ξεπερνούν τα σύνορα των κρατών και εμφανίζονται σε διάφορους λαούς, όπως το κρυφτό το κυνηγητό η μπάλα Το σχοινάκι Οι βώλοι κ.α
Τα παραδοσιακά παιχνίδια είναι ομαδικά (κρυφτό, μακριά γαϊδούρα, τυφλόμυγα, το μαντίλι, κ.ά.).κρυφτόμακριά γαϊδούρατυφλόμυγαμαντίλι Υπάρχουν και κάποια που αρχικά ενδέχεται να μοιάζουν ατομικά, αλλά τελικά αποδεικνύονται ομαδικά, καθώς παίζονται διαδοχικά από κάθε ένα παιδί μέσα στην ομάδα, όπως η σφεντόνα, η σβούρα, το τσιλίκι, κ.ά.σφεντόνα σβούρατσιλίκι
Ο ΡΟΛΟΣ ΚΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ Το παιχνίδι είναι πολύ σημαντικό για το παιδί, όπως είναι το πόσιμο νερό και η τροφή. Πάρα πολλοί διεθνείς οργανισμοί αναφέρουν το παιχνίδι όχι μόνο σαν μια αναγκαιότητα αλλά και σαν ένα δικαίωμα του παιδιού γιατί σχετίζεται άμεσα με την ομαλή του ανάπτυξη.
Ένα παιχνίδι είναι ωφέλιμο όταν έχει θετικό αποτέλεσμα πάνω στη συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού, δηλαδή όταν: του δίνει δυνατότητα να ελευθερώσει τη φαντασία του το βοηθάει στον έλεγχο της επιθετικότητας ενθαρρύνει την πρωτοβουλία του παιδιού καλλιεργεί την υπομονή στο κοινό παίξιμο του δίνει τη δυνατότητα να ξεπεράσει κάποιους φόβους το κάνει να εξασκήσει την μνήμη του ενεργοποιεί την παρατηρητικότητα για έναν αποτελεσματικό προσανατολισμό καλλιεργεί την συνεργασία καλλιεργεί την αλληλεγγύη καλλιεργεί το αίσθημα την ευθύνης απέναντι στην ομάδα
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Το παιχνίδι έχει παίξει σημαντικό ρόλο στη ελληνική κοινωνία. Από την αρχαιότητα ως και στις μέρες μας έχει βοηθήσει τα παιδιά του λαού μας, να ξεπεράσουν πολλές δύσκολες καταστάσεις και να υπάρχουμε ως σήμερα.
ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Πλαταγή Άθυρμα, Κύλιντρο, Απόρραξις Χαλκή Μυία (Τυφλόμυγα) Ακινητίνδα (Αγαλματάκια) Μπάλα Πεντέλιθα (Πεντόβολα) H αποδιδρασκίνδρα Το κολλαβίζειν Ασκωλιασμός (Ασκί) Γιο-Γιο Η σκαπέρδα (Διελκυστίνδα) Το αστραγαλίζειν Απόρραξις Είς ώμιλλαν Η Ίυγξ Τροχός
ΠΑΙΓΝΙΔΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ ΠΟΥ ΠΑΙΖΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ Αιώρα - Κούνια Ακινητίνδα – Αγαλματάκια ακούνητα Αμπάριζα Σφαίρα - Μπάλα Σχοινάκι Πετροπόλεμος Κρυπτίνδα - Κρυφτό Χαλκή Μυία - Τυφλόμυγα
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ Πεντόβολα Τριότα Εφτάπετρο Κρυφτό Κρυφτοτενεκές Τυφλόμυγα Τσουβαλοδρομίες Τζαμί Κλέφτες και Αστυνόμοι Το κορόϊδο
Γιατί δεν παίζουν τα παιδιά σήμερα Δυσλειτουργικές αντιλήψεις για το παιχνίδι Έλλειψη χώρων παιχνιδιού Έλλειψη χρόνου για παιχνίδι Η αντίληψη των ενηλίκων για το ρίσκο στο παιχνίδι των παιδιών, φαίνεται επίσης να επηρεάζει τον τρόπο που τα παιδιά παίζουν. Η σύγχρονη τάση να υπερπροστατεύουµε τα παιδιά µας, (να µην πέσουν, να µη χτυπήσουν, να µην κρυώσουν, ακόµη και να µην αποτύχουν σε κάτι που δοκιµάζουν ) φαίνεται να έχει αρνητικά αποτελέσµατα. Η προσπάθεια των ενηλίκων να εξαφανίσουν σχεδόν το ρίσκο, επηρεάζει σηµαντικά την έκθεση των παιδιών σε ερεθίσµατα και κατάλληλες προκλήσεις και έχει επίπτωση στην αυτοπεποίθησή τους, αλλά και στη διαχείρηση των ρίσκων σε µεγαλύτερη ηλικία.
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ. Σκοποί: Η γνωριμία των παιδιών με τα παραδοσιακά παιχνίδια. Τα ομαδικά παιχνίδια προσφέρονται ως μοναδικός παράγοντας της ψυχοσωματικής και πνευματικής ανάπτυξής των παιδιών συμβάλλοντας στην αρμονική ένταξή τους στην κοινωνία.
Στόχοι: Απόκτηση αυτοπεποίθησης των παιδιών. Ως μέσον ψυχαγωγίας δίνει στο παιδί τη χαρά και την ευχαρίστηση που είναι απαραίτητα για την ψυχική υγεία. Μαθαίνει να κερδίζει και να χάνει,να εκτιμά και να σέβεται συμπαίκτες και αντιπάλους αλλά προπάντων μαθαίνει να συμμορφώνεται στους κανόνες του παιχνιδιού. Αναπτύσσει την ταχύτητα, την ευκινησία και την αντοχή. Η αγωνιστικότητα που αναπτύσσει το παιδί στις διάφορες φάσεις του παιχνιδιού το ωθεί να ξεπεράσει σταδιακά την ατολμία του, τη δειλία του, την οργή και την επιθετικότητά του. Ασκεί το παιδί στην υπομονή, την ευγένεια και την πειθαρχία.
Παιχνίδι και εποχή του internet Χρήση και όχι κατάχρηση Αν ένα παιδί μάθει να ζει με τον υπολογιστή νιώθοντας πως του είναι απαραίτητος, θα αρχίσει να απομονώνεται, κάτι που μπορεί να του προκαλέσει γενικότερα προβλήματα. Η μη εκδήλωση των συναισθημάτων, που είναι το αποτέλεσμα της παθητικής ενασχόλησης, βαθμιαία θα αποξενώσει το παιδί, κάνοντάς το ξένο ως προς το υπόλοιπο σύνολο. Ο υπολογιστής δεν μπορεί να βοηθήσει στην κοινωνική ένταξη του παιδιού, εφόσον δεν προσφέρει τις κατάλληλες «αρχές» συνύπαρξης με τους υπολοίπους. Το βασικό που πρέπει να μάθει λοιπόν ένα παιδί είναι η σωστή και λογική χρήση του υπολογιστή που δηλαδή του είναι χρήσιμος και πότε αρχίζει να γίνεται επικίνδυνος.
Στην ερευνητική εργασία συμμετείχαν με αλφαβητική σειρά οι μαθητές: ΚΑΒΑΡΑΚΑΣΜΙΧΑΗΛ ΚΟΥΤΣΙΚΑΣΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΣΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΥΚΑΜΑΡΙΑ ΜΑΝΤΖΑΚΙΔΗΔΗΜΗΤΡΑ ΜΑΥΡΟΖΟΥΜΗΓΕΩΡΓΙΑ ΜΗΛΟΠΟΥΛΟΣΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΗΤΡΟΥΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΙΤΡΙΚ ΜΑΡΣΕΛΑ ΙΟΥΛΙΑΝΑ ΝΤΑΟΥΤΙΜΕΓΚΙ ΠΑΛΗΑΣΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΧΡΑΠΑΛΟΣΔΗΜΗΤΡΙΟΣ