ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΣΘΕΝΩΝ
ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Βαρείς καπνιστές, παχύσαρκοι, άσθμα, Χ.Α.Π., περιοριστικές νόσοι (κύφωση, πνευμονική ίνωση), πνευμονική εμβολή Αν το επιτρέπει η επέμβαση, προτιμάται περιοχική αναισθησία Πιθανή αναβολή επέμβασης ως τη βελτίωση του αναπνευστικού: ασκήσεις, φαρμακευτική αγωγή, διακοπή καπνίσματος, κινητοποίηση εκκρίσεων, θεραπεία λοιμώξεων Προσοχή σε βρογχόσπασμο, υποξαιμία, υπερ/υποκαπνία Έντονη παρότρυνση για βαθιά εισπνοή και βήχα Επιλογή κατάλληλης μάσκας Ο 2 (Venturi, προσοχή στο υποξικό ερέθισμα) Ιδιαίτερη προσοχή σε επεμβάσεις θώρακα-κοιλιάς (μικρές αλλαγές θέσης για την ανακούφιση του πόνου) και στη χορήγηση αναλγητικών
ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Ο.Ε.Μ., αρρυθμίες, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, πνευμονικό οίδημα Αν το επιτρέπει η επέμβαση, προτιμάται περιοχική αναισθησία Πιθανή αναβολή επέμβασης ως τη βελτίωση του καρδιαγγειακού: ιστορικό πρόσφατου Ο.Ε.Μ., ρύθμιση υπέρτασης Προεγχειρητικός έλεγχος: εκτίμηση ισχαιμίας / ανεπάρκειας Ανάγκη εξειδικευμένου monitoring: Κ.Φ.Π., καθετήρας πνευμονικής αρτηρίας Ανάγκη προετοιμασίας ειδικών φαρμάκων: αγγειοδραστικά (αδρεναλίνη, ντοπαμίνη κλπ.)
ΓΗΡΙΑΤΡΙΚΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Σημαντική ανομοιομορφία κλινικής βαρύτητας Αναπνευστικά προβλήματα (εμφύσημα, Χ.Α.Π.) Μείωση μεταβολισμού: υπολειπόμενη δράση αναισθητικών φαρμάκων, καθυστέρηση αφύπνισης, αυξημένη πιθανότητα παρενεργειών από άλλα φάρμακα Καρδιαγγειακά προβλήματα: υπέρταση, καρδιακή ανεπάρκεια, ισχαιμική νόσος Νεφρολογικά προβλήματα: κίνδυνος υπερφόρτωσης με υγρά, προσεκτική παρακολούθηση διούρησης Συχνές επιπλοκές: διαταραχές επιπέδου συνείδησης, διέγερση, υποθερμία, υπερ/υπογλυκαιμία
ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Συχνά εμφανίζουν έντονη διέγερση (10-15%) λόγω πόνου ή ανοίκειου περιβάλλοντος και απαιτούν συνεχή παρακολούθηση Αναπνευστικά προβλήματα - ιδιαίτερα επικίνδυνα: - υψηλή συχνότητα αναπνευστικής καταστολής (παρακολούθηση βάθους-ρυθμού αναπνοής), - ταχεία εμφάνιση υποξαιμίας (χαμηλές εφεδρείες), - υψηλός κίνδυνος απόφραξης μετά από Ω.Ρ.Λ. επεμβάσεις Υψηλός κίνδυνος υποθερμίας (λόγω συγκριτικά μεγάλης επιφάνειας σώματος) Μεγάλη προσοχή για μετεγχειρητική αιμορραγία (απότομη μείωση του όγκου αίματος) Ανάγκη ειδικής αραίωσης φαρμάκων – εξασφάλισης ειδικού μεγέθους υλικού για το χειρισμό του αεραγωγού
ΠΑΧΥΣΑΡΚΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Σημαντική τάση αύξησης αριθμού τους Αναπνευστικά προβλήματα: επιδείνωση ανάλογη του βαθμού παχυσαρκίας, ταχεία εμφάνιση υποξαιμίας Καρδιαγγειακά προβλήματα: υπέρταση, καρδιακή ανεπάρκεια, θρομβοεμβολή Λιπώδης ιστός: - αποθήκευση φαρμάκων αναισθησίας και ανακατανομή στην κυκλοφορία: υπολειπόμενη δράση - κίνδυνος άπνοιας, - μειωμένες ανάγκες στη χορήγηση υγρών (χαμηλή περιεκτικότητα λιπώδους ιστού σε νερό) Πιθανή δυσκολία χειρισμού αεραγωγού, εφαρμογής μηχανικού αερισμού, αυξημένος κίνδυνος λοιμώξεων
ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ Ηλεκτρολυτικές διαταραχές (τακτική παρακολούθηση): - υπερκαλιαιμία (>6,5mEq/L): προσοχή στο Η.Κ.Γ. (αρρυθμίες) και χορήγηση ασβεστίου ΙV (δρα ανταγωνιστικά), - οξέωση (pH<7,34): χορήγηση διττανθρακικού νατρίου, - υπεργλυκαιμία (γλυκόζη ορού >250mg/dL): χορήγηση κρυσταλλικής ινσουλίνης (σε συνδυασμό με amp dextrose 15-50% βοηθά στην αντιμετώπιση της υπερκαλιαιμίας) Υπέρταση και πόνος λόγω τομής Έλεγχος νεφρικής λειτουργίας: - ανουρία (έλλειψη όγκου υγρών), - πολυουρία (μαννιτόλη/διουρητικά), - ξαφνική διακοπή ούρησης (απόφραξη ουροκαθετήρα), - προοδευτική μείωση αποβαλλόμενων ούρων (θρόμβωση νεφρικών αγγείων)
ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ 50% ασθενών με διαβήτη θα χρειαστούν κάποια στιγμή χειρουργείο (διαβητικές επιπλοκές) Νεφροπάθεια, νευροπάθεια, παθήσεις καρδιάς-αγγείων Τακτικός έλεγχος γλυκόζης αίματος: ανάλογα τον τύπο επέμβασης και την ανταπόκριση του ασθενή Πρόληψη υπεργλυκαιμίας: χορήγηση ινσουλίνης ταχείας δράσης IV, SC Πρόληψη υπογλυκαιμίας, καταβολισμού πρωτεϊνών, κετοξέωσης Κίνδυνος μεταβολικής οξέωσης (προσεκτική χορήγηση υγρών), ηλεκτρολυτικών διαταραχών (υπερκαλιαιμία) Κίνδυνος αναπνευστικής οξέωσης (παρότρυνση για βαθιά εισπνοή και βήχα)
ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Πλήθος φυσιολογικών μεταβολών: αύξηση ενδαγγειακού όγκου 35%, καρδιακής συχνότητας 15%, αναπνεόμενου όγκου 40% Πίεση μήτρας στο στομάχι: πιθανή αναγωγή, υψηλός κίνδυνος εισρόφησης, ταχεία εισαγωγή ΕΔ.Τ. σωλήνα (χρήση σκολίνης, οδηγού) Αναβολή κατά το δυνατό επέμβασης κατά το πρώτο τρίμηνο κύησης (κίνδυνος για το έμβρυο λόγω έκθεσης στα αναισθητικά) Αναισθησία: προτιμάται περιοχική, επί γενικής η πεντοθάλη Προστασία από ακτινοβολία