Τμήμα Α2

Μαρκουδάκης Γιώργος Μέλλου Μαίρη Σαμπάνη Σταυρούλα Χρονάκης Πέτρος

Ο όρος > είναι γενικός, καθώς υπάρχουν αρκετά και διαφορετικά είδη της. Το απλούστερο είδος είναι η φυσιολογική αντίδραση που έχουμε όλοι στην απογοήτευση: κακή διάθεση ή μελαγχολία. Ωστόσο, όταν το συναίσθημα αυτό διαρκεί περισσότερο από δυο βδομάδες, είναι έντονο, συνοδεύεται από συγκεκριμένα συμπτώματα ή επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τη ζωή μας, ενδεχομένως να πρόκειται για μια από τις καταστάσεις που είναι στο σύνολό τους γνωστές ως κατάθλιψη.

Η κατάθλιψη, δεν εμφανίζεται σ' όλους τους ασθενείς με τα ίδια συμπτώματα. Άλλοι είναι θλιμμένοι, απελπισμένοι, απογοητευμένοι και κατακλύζονται από τύψεις και ενοχές, άλλοι μεμψιμοιρούν και γκρινιάζουν διαρκώς. Μερικές φορές η διαταραχή εισβάλλει με ενοχλήματα από τη σωματική, κυρίως, σφαίρα, παραπλανώντας τους μη ειδικούς ιατρούς. Στη βαριά κατάθλιψη ο ασθενής βαδίζει αργά, σέρνοντας τα βήματά του, με τον κορμό κυρτό και το κεφάλι σκυμμένο. Το πρόσωπό του αυλακώνεται από ρυτίδες. Το βλέμμα του είναι ικετευτικό. Οι λέξεις εκφέρονται με δυσκολία, αργά, ψιθυριστά, άτονα. Οι ηλικιωμένοι ασθενείς, στους οποίους κυριαρχεί το άγχος, αγωνιούν, είναι ανήσυχοι, βαδίζουν διαρκώς τρίβοντας τις παλάμες τους και κάποιες φορές τραβώντας τα μαλλιά τους.

 H Παραληρητική Κατάθλιψη, (βαρύτερη μορφή που μπορεί να απαιτήσει νοσηλεία, αλλά ευτυχώς σπανιότερη) όπου ο ασθενής εισέρχεται για τα καλά στο χώρο της ψύχωσης. 1.ο ασθενής πιθανά να "ακούει" πένθιμες φωνές, κλάματα, βογγητά, κλπ. που δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα στο περιβάλλον. 2. ο ασθενής πιθανά να "βλέπει" πένθιμα σύμβολα ή σύμβολα θανάτου, να αιωρούνται κάπου στον αέρα κοντά του, ενώ φυσικά δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα.  Η Δυσθυμία είναι μια μέτρια σε βαρύτητα μορφή χρόνιας κατάθλιψης, η οποία όμως διαρκεί πολύ και δημιουργεί στον ασθενή την αίσθηση, ότι είναι "ανάξιος".  Η μείζων καταθλιπτική διαταραχή σε συνδυασμό με την δυσθυμία αποτελούν την διπλή κατάθλιψη.

 Η Εποχιακή συναισθηματική διαταραχή, πρόκειται για μια εποχιακή μορφή κατάθλιψης, που παρουσιάζεται κατά τη διάρκεια εποχών του χρόνου με χαμηλά επίπεδα ηλιοφάνειας.  Η δευτεροπαθής κατάθλιψη, δημιουργείται στα πλαίσια ενός άλλου σωματικού ή ψυχικού νοσήματος π.χ. υποθυρεοειδισμός, σκλήρυνση κατά πλάκας, νόσος του Πάρκινσον, αγοραφοβία κλπ. Πολλά φάρμακα επίσης προκαλούν κατάθλιψη.

 Η κατάθλιψη μετά τον τοκετό (Επιλόχεια Κατάθλιψη). Εμφανίζεται στο 10% περίπου των μητέρων και συνήθως δεν υποχωρεί χωρίς θεραπεία. Οι παράγοντες που ευθύνονται για την κατάθλιψη μετά τον τοκετό μπορεί να είναι οι μεγάλες ορμονικές αλλαγές μετά τον τοκετό και στην περίοδο της λοχείας.  Η Άτυπη κατάθλιψη, αφορά την περίπτωση όπου συμπτώματα όπως: βουλιμία, υπερφαγία, λαχτάρα για υδατάνθρακες υποχονδριακές ενασχολήσεις, αδικαιολόγητες απουσίες από τη δουλειά, μειωμένη σχολική απόδοση, κοινωνική απόσυρση, απώλεια της αίσθησης του χιούμορ, έλλειψη κινητικότητας, ή υπερυπνία, κρύβουν μια κλινική κατάθλιψη.

 Γενετικοί παράγοντες: Ο κίνδυνος να πάθει κανείς κατάθλιψη όταν έχει στενούς συγγενείς που πάσχουν, ιδιαίτερα από σοβαρές ή χρόνιες μορφές, είναι αυξημένος. Ένα μέρος του αυξημένου αυτού κινδύνου θεωρείται ότι οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες που κληρονομούνται.  Βιολογικοί παράγοντες: Μερικές μη ψυχιατρικές παθήσεις έχουν βρεθεί ότι μπορεί να προκαλέσουν κατάθλιψη δευτερογενώς. Το κοινό τους χαρακτηριστικό είναι ότι δρουν στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (Κ.Ν.Σ.) και επηρεάζουν την λειτουργία των περιοχών εκείνων του εγκεφάλου που ρυθμίζουν το συναίσθημα.

 Ψυχοκοινωνικοί παράγοντες: α) Παράγοντες που δρουν νωρίς στην ζωή : Διάφορες έρευνες έχουν δείξει ότι άτομα που σαν παιδιά είχαν ζήσει κάποιο γεγονός σημαντικής απώλειας έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να πάθουν κατάθλιψη σαν ενήλικοι. β) Παράγοντες που δρουν αργότερα :Γεγονότα ζωής :Ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι σκέφτονται και αντιλαμβάνονται τα καθημερινά τους προβλήματα φαίνεται να ευνοεί σε μερικές περιπτώσεις την δημιουργία κατάθλιψης.

Η κατάθλιψη επηρεάζει το μυαλό και το σώμα του κάθε ανθρώπου. Μπορεί η αναποφασιστικότητα κάποιου να είναι σύμπτωμα κατάθλιψης. Η κατάθλιψη μπορεί να ελαττώσει την ικανότητα κάποιου για συγκέντρωση. Αν η κατάθλιψη του ανήκει στο είδος που περιλαμβάνει ψυχωσικά σημεία και συμπτώματα, η σκέψη του θα αποδιοργανωθεί ακόμα περισσότερο. Μερικές φορές, οι ηλικιωμένοι με κατάθλιψη δυσκολεύονται τόσο πολύ να σκεφτούν, που φαίνονται σαν να έχουν άνοια (ψευδοάνοια).

Σκέψεις και συμπεριφορές. Μπορεί κάποιο άτομο να βιώνει την αίσθηση της μονοτονίας, κάτι που συνηθίζεται σε ανθρώπους με κατάθλιψη. Επίσης, συνήθης είναι η απώλεια της ευχαρίστησης και του ενδιαφέροντος για τη ζωή (ανηδονία). Επιπτώσεις της κατάθλιψης στα συναισθήματα: ΣυναίσθημαΕπιπτώσεις της κατάστασης Άγχος Ίσως νιώθει πιο αγχώδης ή διαχειρίζεται το άγχος λιγότερο καλά από ό,τι συνήθως. Θυμός Ίσως συσσωρεύει θυμό και ανακαλύπτει ότι τον εκτονώνει με μικρές εκρήξεις ή σε αναπάντεχες στιγμές. Θλίψη Ίσως νιώθει θλίψη ή ενδεχομένως κλαίει με το παραμικρό, χωρίς να μπορεί να εντοπίσει την αιτία. Ενοχές Ίσως νιώθει περισσότερες ενοχές από ό,τι συνήθως, ωστόσο μπορεί να μην ξέρει γιατί. ΧαράΤα αισθήματα χαράς ίσως απουσιάζουν εντελώς, ωστόσο οι άνθρωποι με κατάθλιψη μπορεί να αντλούν ευχαρίστηση από θέματα που αφορούν τα παιδιά τους.

Η κατάθλιψη βασανίζει ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού· υπολογίζεται πως ο κίνδυνος να νοσήσει οποιοσδήποτε από Μείζονα Καταθλιπτική Διαταραχή είναι 10%- 25% για τις γυναίκες και 5%- 12% για τους άντρες, ενώ κάθε στιγμή το 5%- 9% των γυναικών και το 2%- 3% των ανδρών υποφέρουν από αυτή.

 Η κοινωνικοοικονομική κατάσταση έχει θεωρηθεί εξήγηση για τον αυξημένο κίνδυνο των γυναικών.  Οι ορμόνες όπως τα οιστρογόνα, ανδρογόνα και η τεστοστερόνη επηρεάζουν την κατάθλιψη. Κάποιες γυναίκες βιώνουν επιλόχεια κατάθλιψη (κατάθλιψη μετά τον τοκετό) εξαιτίας της αλλαγής στην ορμονική ισορροπία.  Ο διαφορετικός τρόπος απόκρισης μεταξύ του άντρα και της γυναίκας: η τάση των γυναικών να αποδέχονται, να αποκαλύπτουν και να στοχάζονται γύρω από τα αρνητικά τους συναισθήματα, σε αντίθεση με την τάση των ανδρών που τα αρνούνται και επιδίδονται σε αυτοκαταστροφικές ενέργειες, όπως η δουλειά και το αλκοόλ. Ίσως τα υψηλότερα ποσοστά γυναικών καθρεπτίζουν την προθυμία τους να αντιμετωπίσουν την κατάθλιψή τους.

Γενικώς η κατάθλιψη αφορά όλες ανεξαιρέτως τις ηλικίες και οποιοσδήποτε μπορεί να εμφανίσει κατάθλιψη σε κάποια στιγμή τις ζωής του. Ίσως οι έφηβοι να είναι λίγο πιο επιρρεπείς λόγω της μεταβατικής περιόδου της ζωής τους, αλλά έχουν περίπου τις ίδιες πιθανότητες με τους υπόλοιπους να εμφανίσουν κατάθλιψη.

katathlipsi antimetwpisi.html Lurie, M. (2008).Κατάθλιψη. Εκδόσεις Σκαϊ. Συνέντευξη με Ελένη Μαρόκου, φοιτήτρια ψυχολογίας.