Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (El Greco) : 1541 –1614 μ.Χ.

Αυτοπροσωπογραφία και Υπογραφή Αυτοπροσωπογραφία ( ) «Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ἐ ποίει» Υπογραφή του Θεοτοκόπουλου.

Η ΖΩΗ ΤΟΥ Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ήταν Kρητικός ζωγράφος, γλύπτης και αρχιτέκτονας της Ισπανικής Αναγέννησης. Εκπαιδεύτηκε αρχικά ως αγιογράφος στην Κρήτη και αργότερα ταξίδεψε στη Βενετία. Στην Ιταλία επηρεάστηκε από τους μεγαλύτερους δασκάλους της ιταλικής τέχνης και υιοθέτησε στοιχεία από τον μανιερισμό.

Η παραγωγή υπερκάλυπτε την τοπική ζήτηση και στόχευε και στην εξυπηρέτηση αναγκών έξω από την Κρήτη. Εξυπηρετούσε δηλαδή ανάγκες εξωεκκλησιαστικές και εξωθρησκευτικές, αφού παράλληλα με τη θρησκευτική ζωγραφική καλλιεργούνταν στην Κρήτη και η κοσμική (προσωπογραφίες, ιστορικές, μυθολογικές, συμβολικές παραστάσεις και άλλα θέματα). Και φυσικά η κοσμική ζωγραφική ήταν δυτικής τεχνοτροπίας. Οι περισσότεροι πάντως από τους Κρητικούς ζωγράφους ζωγράφιζαν «alla greca», ακολουθούσαν δηλ. τη βυζαντινή παράδοση, εμπλουτίζοντάς την, άλλοτε με λιγότερα και άλλοτε με περισσότερα στοιχεία δυτικής επιρροής και δημιουργώντας έτσι τη θαυμάσια τέχνη της λεγόμενης Κρητικής Σχολής, που διαμορφώθηκε στη διάρκεια του 16ου αι. Αν τα τεκμήρια που έχουμε στη διάθεσή μας δεν είναι πολλά, αυτό χωρίς άλλο οφείλεται στην κατάκτηση του νησιού από τους Τούρκους που είχε ως αποτέλεσμα να εξαφανιστεί ολοκληρωτικά και τελεσίδικα ο αστικός πολιτισμός, «σαν μια δεύτερη Ατλαντίδα στην άβυσσο». Ο Θεοτοκόπουλος λοιπόν, ήταν τυπικός ζωγράφος της εποχής και του τόπου του, ικανός, όπως αρκετοί ομότεχνοι συμπατριώτες του, να ζωγραφίζει και με τις δύο τεχνοτροπίες. ΚΡΗΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

ΙΤΑΛΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ Το 1567 έφυγε από τον Χάνδακα για τη Βενετία, όπου μαθήτευσε δίπλα στον μεγάλο Βενετό ζωγράφο Τιτσιάνο. Από το 1570 έως το 1577 βρίσκεται στη Ρώμη. Φιλοξενείται στο ανάκτορο του καρδινάλιου Αλέξανδρου Φαρνέζε και το 1572 εγγράφεται στην Ακαδημία του Ευαγγελιστή Λουκά. Στη δεύτερη φάση της εξέλιξής του ( ), ορισμένα στοιχεία της βυζαντινής τέχνης (κυρίως η πλαστικότητα των μορφών) συνδυάζονται με μια αυξημένη αίσθηση του ρυθμού και της κίνησης

Μανιερισμό Με τον όρο Μανιερισμός εννοείται το καλλιτεχνικό ρεύμα που αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1520 ως το 1600 περίπου. Ο Μανιερισμός είχε ως καταγωγή την Ιταλία, με κέντρα τη Ρώμη και τη Φλωρεντία. Χαρακτηριστικά του Μανιερισμού: 1) Η πολυπλοκότητα στη σύνθεση 2) Η επιτήδευση στην απόδοση της ανθρώπινης έκφρασης 3) Η κατάργηση των αρμονικών αναλογιών της Αναγέννησης

H πορεία του Ελ Γκρέκο Γεννιέται στο Χάνδακα της Κρήτης (σημερινό Ηράκλειο). 1541μ.Χ. 1567μ.Χ. Ο Δομήνικος αναχωρεί για την Βενετία. 1570μ.Χ. Αναχωρεί για τη Ρώμη 1577μ.Χ. Εγκαθίσταται στο Τολέδο, όπου και ζει μέχρι το τέλος της ζωής του

μ.Χ. Αγιογράφος της Μεταβυζαντινής τεχνοτροπίας μ.Χ. Ζωγράφος (θρησκευτικού περιεχομένου πίνακες, με στοιχεία του Μανιερισμού) H αρχή και το τέλος (η εξέλιξη)

Ο διαμερισμός των ιματίων του Χριστού «Εξήλθεν ουν ο Ιησούς έξω φορών τον ακάνθινον στέφανον και το πορφυρούν ιμάτιον, και λέγειν αυτοίς ίδε ο άνθρωπος. Ότε ουν είδον αυτόν οι αρχιερείς και οι υπηρέται, εκραύγασαν λέγοντες, σταύρωσον, σταύρωσον αυτόν» (Κατά Ιωάννην ΙΘ στ. 5,6.)

Η Προσκύνηση των Μάγων Βενετία 1568μ.Χ. Κρήτη μ.Χ. Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ζωγράφισε τον ίδιο πίνακα με δύο διαφορετικές τεχνοτροπίες και σε δύο διαφορετικές περιόδους της ζωής του.

Η Προσκύνηση των Ποιμένων Τολέδο μ.Χ μ.Χ

Η εκδίωξη των εμπόρων από τον ναό Η Προσκύνηση των Ποιμένων Ρώμη Τολέδο

Ο Ευαγγελισμός μ.Χ μ.Χ Ρώμη Τολέδο

Μεγάλοι ζωγράφοι – εφημερίδα Καθημερινή Κοσμίδου Μαρία Ζήκος Ιωάννης Βιβλιογραφία