Στόχος του μαθήματος είναι να γνωρίσουν οι φοιτητές την Ειδική Αγωγή και να εξοικειωθούν με τις ποικίλες εκπαιδευτικές προσαρμογές που απαιτούνται σε κάθε σχολικό πλαίσιο, προκειμένου να εκπαιδευτούν κατάλληλα οι μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Οι φοιτητές μέσα από το μάθημα αυτό αναμένεται να αποχτήσουν βασικές γνώσεις και να ευαισθητοποιηθούν γύρω από τα θέματα που αφορούν τους μαθητές με ειδικές ανάγκες, να αποχτήσουν θετική στάση απέναντι τους και να εκτιμήσουν την διαφορετικότητα ως απαραίτητη προϋπόθεση αρμονικής συνύπαρξης και συνεργασίας μεταξύ των ανθρώπων. Μάθημα: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Διδάσκουσα: Βενέττα Λαμπροπούλου, Καθηγήτρια Ειδικής Αγωγής/Αγωγής Κωφών, Πανεπιστημίου Πατρών
Ενότητα: Η Κοινωνία και τα Άτομα με Ειδικές Ανάγκες. Αναπηρία: Ασθένεια ή Διαφορά; Κοινωνιολογικές και Ιατρικές Θεωρήσεις. 1.Ιατρικοπαθολογικό Μοντέλο Αναπηρίας: Αναπηρία =Προσωπική τραγωδία, ανωμαλία, ασθένεια που πρέπει να θεραπευτεί/αποκατασταθεί Ανάπηρος= ανίκανο άτομο που χρίζει περίθαλψης και οίκτου Στόχος Εκπαίδευσης: η αποκατάσταση ή θεραπεία με την παρέμβαση στο άτομο και όχι στο σχολείο (Φιλανθρωπία, περίθαλψη και θεραπεία σε ειδικά ιδρύματα/σχολεία )
Ενότητα: Η Κοινωνία και τα Άτομα με Ειδικές Ανάγκες. Αναπηρία: Ασθένεια ή Διαφορά; Κοινωνιολογικές και Ιατρικές Θεωρήσεις 2. Κοινωνικό Μοντέλο Αναπηρίας: Αναπηρία =κοινωνικά δομημένη έννοια Διαφορετικότητα που πρέπει να γίνει σεβαστή. Ανάπηρος χαρακτηριστικό ταυτότητας Εκπαίδευση προσβάσιμη σε όλα τα παιδιά και κατάλληλη για το κάθε ένα. Σχολείο για όλους
Παιδιά με Ειδικές Ανάγκες : Αυτά που διαφέρουν (ως προς τα σωματικά γνωρίσματα ή τις μαθησιακές ικανότητες) από το μέσο όρο σε τέτοιο βαθμό που απαιτούν εξατομικευμένο πρόγραμμα ή ειδικές υπηρεσίες για να εκπαιδευτούν. Παιδιά με ειδικές ανάγκες : αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη μάθηση ή η επίδοση είναι πολύ υψηλή-χρειάζονται τροποποιημένο αναλυτικό πρόγραμμα/διδασκαλία Ποια είναι τα παιδιά με Ειδικές Ανάγκες;
Αναπηρία, Βλάβη, Μειονεξία Βλάβη = Απώλεια ή περιορισμένη λειτουργία ενός οργάνου ή μέρους του σώματος Αναπηρία= Βλάβη που περιορίζει την ικανότητα του ατόμου να επιτελέσει συγκεκριμένα έργα (να περπατήσει, να ακούσει, να γράψει, να αφαιρέσει κτλ) Μειονεξία = ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζει ένα άτομο με αναπηρία ή βλάβη όταν αλληλεπιδρά με το περιβάλλον. (πχ ένας κωφός βρίσκεται σε μειονεκτική θέση όταν παρακολουθεί κάποιον ομιλητή χωρίς διερμηνέα ).
Κατηγορίες Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Παιδιά με νοητική καθυστέρηση Παιδιά με Μαθησιακές Δυσκολίες »» με Συναισθηματικές Δυσκολίες και Προβλήματα Συμπεριφοράς Παιδιά με Αυτισμό Παιδιά με Προβλήματα λόγου και Ομιλίας Παιδιά με Προβλήματα Ακοής (Κωφά και Βαρήκοα) Παιδιά με Προβλήματα Όρασης (τυφλά και μερικώς τυφλά) Παιδιά με Κινητικές Αναπηρίες και Προβλήματα Υγείας Παιδιά με Πολλαπλές Αναπηρίες Χαρισματικά και Ταλαντούχα παιδιά
Κατηγοριοποίηση/Ετικετοποίηση Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Οφέλη: Αναγνωρίζονται οι ουσιαστικές διαφορές (ανάγκες) στη μάθηση/συμπεριφορά Διευκολύνουν την πρόσβαση σε υπηρεσίες και διευκολύνσεις Οι συνομήλικοι μπορεί να είναι περισσότερο δεκτικοί στη μη τυπική συμπεριφορά ή τα χαρακτηριστικά παιδιού Διευκολύνει την επικοινωνία μεταξύ των ειδικών Χρηματικά οφέλη για έρευνα ή υπηρεσίες και προγράμματα Διευκολύνονται οι ομάδες προάσπισης δικαιωμάτων (γονέων) Οι ετικέτες καθιστούν ορατές τις ανάγκες των παιδιών για πολιτική και κοινωνική δράση
Κατηγοριοποίηση/Ετικετοποίηση Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες Μειονεκτήματα: Εστιάζονται στην Αναπηρία, στο πρόβλημα με αρνητικές συνέπειες Στιγματίζουν και μπορεί να οδηγήσουν στην απόρριψη/γελοιοποίηση Δάσκαλοι μπορεί να έχουν χαμηλές προσδοκίες Μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την αυτοεκτίμηση του παιδιού Χρησιμοποιούνται καταχρηστικά για την απόδοση συμπεριφοράς Μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως δικαιολογία για αναποτελεσματική διδασκαλία Έχει υψηλό κόστος