ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ

Περιεχομενο και περιβαλλον τησ επιχειρησησ Στη σύγχρονη κοινωνία οι ανθρώπινες ανάγκες για προϊόντα και υπηρεσίες καλύπτονται σε μεγάλο βαθμό από τις διάφορες οικονομικές μονάδες. Η Οικονομική Μονάδα μπορεί να ορισθεί σαν μία οικονομική οντότητα στα πλαίσια της οποίας συνδυάζονται τα πάσης φύσεως παραγωγικά μέσα με βάση την οικονομική αρχή για την παραγωγή προϊόντων ή υπηρεσιών προς κάλυψη των ανθρώπινων αναγκών.

Περιεχομενο και περιβαλλον τησ επιχειρησησ Ένα Πανεπιστήμιο, ένα ίδρυμα, ένας Οργανισμός, μία επιχείρηση άσχετα αν ανήκει στο Κράτος ή σε ιδιώτες μπορούν να χαρακτηριστούν σαν οικονομικές μονάδες εφόσον επιδιώκουν την παροχή υπηρεσιών ή προϊόντων στο κοινωνικό σύνολο και συνδυάζουν τους συντελεστές παραγωγής για να το επιτύχουν. Στον χώρο της Οικονομίας της Αγοράς το χαρακτηριστικότερο δείγμα οικονομικής μονάδας είναι η επιχείρηση που εκτός από τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά των οικονομικών μονάδων έχει και σαν επιπλέον χαρακτηριστικό την επίτευξη κέρδους και την αναζήτηση επιχειρηματικών ευκαιριών.

Περιεχομενο και περιβαλλον τησ επιχειρησησ Συντελεστές Παραγωγής Φύση: Εννοούμε τον συγκεκριμένο τόπο τον οποίο έχει επιλέξει ως τόπο εγκατάστασης η επιχείρηση, καθώς και όλες τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιεί για την παραγωγή αγαθών ή υπηρεσιών. Εργασία: Αναφερόμαστε σε όλες τις υπηρεσίες που προσφέρουν όσοι εργάζονται για την επιχείρηση άσχετα με την θέση ή τα καθήκοντα.

Περιεχομενο και περιβαλλον τησ επιχειρησησ Κεφάλαιο: Αναφερόμαστε σε όλα τα χρηματοοικονομικά μέσα που χρησιμοποιεί η επιχείρηση καθώς και στα μηχανικά μέσα, τεχνολογικό εξοπλισμό, συσκευές διανομής και πληροφόρησης κλπ για επίτευξη του στόχου της. Πληροφορίες: Αναφερόμαστε στην επεξεργασία και αξιοποίηση από την επιχείρηση πληροφοριών που προέρχονται από το εσωτερικό και εξωτερικό της περιβάλλον με αντικειμενικό σκοπό την καλύτερη παραγωγή και διάθεση προϊόντων και υπηρεσιών.

Περιεχομενο και περιβαλλον τησ επιχειρησησ Παραγωγικότητα – Αποδοτικότητα – Αποτελεσματικότητα Η επιτυχία της επιχείρησης μπορεί να μετρηθεί με ορισμένους δείκτες, οι σπουδαιότεροι από τους οποίους είναι: Παραγωγικότητα: Είναι η σχέση μεταξύ παραχθέντος αποτελέσματος (προϊόντος ή υπηρεσίας) και χρησιμοποιηθέντων παραγωγικών μέσων (φύση, εργασία, κεφάλαιο) (Σελ. 15)

Περιεχομενο και περιβαλλον τησ επιχειρησησ Αποδοτικότητα: Είναι η σχέση χρηματικού αποτελέσματος προς το χρησιμοποιούμενο κεφάλαιο. Η αποδοτικότητα μετρά αξίες ή χρηματικά μεγέθη ενώ η παραγωγικότητα μετρά ποσότητες (Σελ. 16) Αποτελεσματικότητα: Είναι ευρύτερη διότι καλύπτει και δείκτες παραγωγικότητας (αποτέλεσμα) όσο και δείκτες αποδοτικότητας (δαπάνες που χρησιμοποιήθηκαν) (Σελ.16)

ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Η επιχείρηση δημιουργείται, επιβιώνει και αναπτύσσεται μέσα σε ένα περιβάλλον με το οποίο βρίσκεται σε συνεχή αλληλεπίδραση. Οι πόροι που έχει ανάγκη η επιχείρηση για την επιβίωση της προέρχονται από το περιβάλλον της. Ταυτόχρονα για την απόκτηση πόρων είναι αναγκασμένη να προσφέρει στο περιβάλλον εκροές που αποτελούν επίσης χρήσιμους πόρους γι αυτό. Η αποτελεσματικότητα συνεπώς της επιχείρησης εξαρτάται από τις σχέσεις που αναπτύσσει με το περιβάλλον της.

ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Τίθεται συνεπώς το ζήτημα της προσαρμογής και ανταπόκρισης της στις απαιτήσεις, περιορισμούς, ευκαιρίες και ιδιαιτερότητες του περιβάλλοντος της. Συνεπώς, η γνώση σχετικά με το περιβάλλον της επιχείρησης είναι απαραίτητη για το μελετητή της διοίκησης των επιχειρήσεων και τα διοικητικά στελέχη.

ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Χαρακτηριστικά του Περιβάλλοντος της Επιχείρησης Η έννοια του περιβάλλοντος (γενικό/εξωτερικού) της επιχείρησης θα μπορούσε να οριστεί ως εκείνα τα στοιχεία που βρίσκονται έξω από αυτή και επηρεάζουν ή μπορούν να επηρεάσουν το σύνολο ή μέρος αυτής. Βασικοί Τομείς Γενικού Περιβάλλοντος: Οικονομικό Περιβάλλον: Εξετάζονται οι δομές της οικονομίας, ρυθμοί ανάπτυξης, πληθωρισμός, επίπεδο μισθών, απασχόληση, ανεργία κλπ.

ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Νομικό Περιβάλλον: Περιλαμβάνονται οι νόμοι που διέπουν την λειτουργία της επιχείρησης, των συναλλαγών, του κράτους και της κοινωνίας στο σύνολο. Τεχνολογικό Περιβάλλον: Περιλαμβάνει τα ερευνητικά κέντρα, τις πηγές προμήθειας τεχνολογίας, το σύστημα εκπαίδευσης, του μηχανισμούς τεχνολογίας κλπ. Κοινωνικό Περιβάλλον: Περιλαμβάνει την κοινωνική δομή, το σύστημα κοινωνικής οργάνωσης μίας χώρας, τα δημογραφικά χαρακτηριστικά κλπ.

ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Πολιτισμικό Περιβάλλον: Αναφέρεται στο σύστημα αξιών και πιστεύω και γενικά στην κουλτούρα μίας κοινωνίας, στα ήθη και έθιμα, παραδόσεις, θρησκείες κλπ. Πολιτικό Περιβάλλον: Περιλαμβάνει το σύστημα, τους θεσμούς και τη λειτουργία της πολιτικής ζωής μίας χώρας, τη λειτουργία του κράτους κλπ. Οικολογικό Περιβάλλον: Αφορά το φυσικό περιβάλλον και τα οικολογικά χαρακτηριστικά και προβλήματα.

ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Ειδικό Περιβάλλον Περιλαμβάνει εκείνα τα στοιχεία του περιβάλλοντος με τα οποία η επιχείρηση αναπτύσσει συναλλαγές ή δέχεται και ασκεί άμεσες αλληλεπιδράσεις. Τα βασικά αυτά στοιχεία είναι: Οι ανταγωνιστές της επιχείρησης στην αγορά προϊόντων και υπηρεσιών Οι προμηθευτές υλικών και υπηρεσιών Οι πελάτες και οι καταναλωτές

ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Οι τράπεζες και άλλοι πιστωτικοί φορείς Τα συνδικάτα των εργαζομένων Οι συνεργαζόμενες άλλες επιχειρήσεις και φορείς Οι κρατικοί οργανισμοί με τους οποίους η επιχείρηση έχει άμεσες συναλλαγές.

ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Αβεβαιότητα του Περιβάλλοντος και Οργανωτικές Δομές Η αβεβαιότητα θα μπορούσε να ορισθεί ως η έλλειψη πληροφοριών όσων λαμβάνουν αποφάσεις από πλευράς επιχείρησης, σχετικά με τους παράγοντες του περιβάλλοντος και η δυσκολία πρόβλεψης των αλλαγών που συνθέτουν την εξέλιξη του. Σύμφωνα με αυτό τον ορισμό, δύο είναι οι βασικές πηγές της αβεβαιότητας του περιβάλλοντος: 1. Η πολυπλοκότητα και 2. Ο δυναμισμός του.

ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Πολυπλοκότητα: Η πολυπλοκότητα του περιβάλλοντος μίας επιχείρησης εκφράζει τον αριθμό των διαφορετικών στοιχείων ή παραγόντων που περιλαμβάνει το περιβάλλον και που επηρεάζουν ή επιδρούν σε αυτήν. Όσο μικρότερος ο αριθμός των παραγόντων του περιβάλλοντος και όσο πιο ομοιογενείς είναι αυτοί, τόσο μικρότερη η πολυπλοκότητα του. Όσο μεγαλύτερη είναι η πολυπλοκότητα του περιβάλλοντος τόσο περισσότερες πληροφορίες έχει ανάγκη η επιχείρηση για να το γνωρίζει, να το παρακολουθεί και να αναπτύσσει σχέσεις με αυτό. Έτσι η αβεβαιότητα είναι μεγαλύτερη αφού είναι δύσκολο να εξασφαλισθούν και να αξιολογηθούν όλες οι αναγκαίες πληροφορίες.

ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Δυναμισμός: Ο δυναμισμός του περιβάλλοντος εκφράζει τη συχνότητα και τη σπουδαιότητα των αλλαγών που συμβαίνουν σε αυτό και συνθέτουν την εξέλιξη του. Όσο μεγαλύτερη η συχνότητα των αλλαγών και όσο πιο σημαντικές είναι αυτές, τόσο ψηλότερος είναι ο δυναμισμός. Βέβαια όσο υψηλότερος ο δυναμισμός, τόσο μεγαλύτερη η αβεβαιότητα για την επιχείρηση αφού οι πληροφορίες που απαιτούνται για την πρόβλεψη τέτοιων αλλαγών και πολλές και σπάνιες (δύσκολες να βρεθούν) είναι. Η διάσταση αυτή του περιβάλλοντος είναι ιδιαίτερα σημαντική αν ληφθούν υπόψη οι ρυθμοί των αλλαγών στην τεχνολογία, στα νέα προϊόντα, στη νομοθεσία, στις προτιμήσεις των καταναλωτών κλπ.

Προσεγγισεισ στην εννοια τησ επιχειρησησ Η Επιχείρηση ως Οικονομικός Οργανισμός Στο μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης και πολιτισμού που ζούμε η επιχείρηση θεωρείται κυρίως ένας οικονομικός παράγων. Αποτελεί δηλαδή τον κατεξοχήν οργανισμό που παράγει αγαθά και δημιουργεί πλούτο. Από την οπτική της μακροοικονομικής ανάλυσης εξετάζεται το πώς η επιχείρηση ως παραγωγός αγαθών και πλούτου (εισοδημάτων) συμμετέχει στην εθνική παραγωγή και το εθνικό εισόδημα. Η μικροοικονομική θεωρία αναλύει την οικονομική διάσταση της επιχείρησης προσπαθώντας να κυρίως να περιγράψει και να εξηγήσει το πώς η επιχείρηση μεγιστοποιεί τα αποτελέσματα της παραγωγής της που διαθέτει στην αγορά.

Προσεγγισεισ στην εννοια τησ επιχειρησησ Η μακροοικονομική θεωρία ασχολείται με τις σχέσεις μεταξύ των συνολικών μεγεθών της οικονομίας. Το σύνολο των ατόμων της χώρας αποτελούν τους οικονομικούς παράγοντες που συμμετέχουν στην οικονομική ζωή ως παραγωγοί αγαθών, ως καταναλωτές, ως αποταμιευτές κεφαλαίων και ως επενδυτές και αγοραστές μέσων παραγωγής ή αγαθών διαρκούς κατανάλωσης. Στα πλαίσια της μακροοικονομικής ανάλυσης, η επιχείρηση αποτελεί ένα οργανισμός που συμμετέχει στην οικονομική ζωή παίζοντας συνήθως όλους τους προηγούμενους ρόλους. Παράγει αγαθά, προϊόντα και υπηρεσίες, για την παραγωγή των οποίων καταναλώνει άλλα προϊόντα και υπηρεσίες, που για να αποκτήσει επενδύει κεφάλαια και απασχολεί εργαζόμενους κλπ.

Προσεγγισεισ στην εννοια τησ επιχειρησησ Σύμφωνα με την μακροοικονομική θεωρία ο πλούτος που δημιουργεί είναι η Καθαρή Προστιθέμενη Αξία (ΚΠΑ). Η ΚΠΑ που δημιουργεί η επιχείρηση υπολογίζεται αν από το εισόδημα που προήλθε από την πώληση προϊόντων ή υπηρεσιών της αφαιρεθούν α. Οι δαπάνες που έγιναν για την αγορά προϊόντων και υπηρεσιών που καταναλώθηκαν για την παραγωγή των πωληθέντων προϊόντων της και β. Η αξία των αποσβέσεων (η αξία που χάνει το προϊόν λόγω χρήσης) Αν λοιπόν από την ΚΠΑ αφαιρεθούν οι μισθοί των εργαζομένων τότε το υπόλοιπο που απομένει αποτελεί το κέρδος της επιχείρησης.

Προσεγγισεισ στην εννοια τησ επιχειρησησ Η μικροοικονομική σχηματοποιεί την επιχείρηση σε μία εξίσωση παραγωγής. Σύμφωνα με αυτήν, η επιχείρηση παράγει προϊόντα ή υπηρεσίες συνδυάζοντας και χρησιμοποιώντας τις υπηρεσίες δύο βασικών συντελεστών: α) Της εργασίας και β) Του κεφαλαίου. Συμπέρασμα: Σύμφωνα με όσα προηγήθηκαν, η επιχείρηση αποτελεί έναν οικονομικό οργανισμό. Παράγει προϊόντα τα οποία διαθέτει στην αγορά. Αυτό για να το επιτύχει αγοράζει προϊόντα ή υπηρεσίες από άλλες επιχειρήσεις τα οποία χρησιμοποιεί και επεξεργάζεται (καταναλώνει) μέσω της εργασίας, για την οποία πληρώνει αμοιβές, και με την βοήθεια μέσων παραγωγής (μηχανήματα, εγκαταστάσεις) στα οποία έχει επενδύσει κεφάλαια για να τα αγοράσει και υφίσταται το κόστος χρήσης τους και απόσβεσης της.

Προσεγγισεισ στην εννοια τησ επιχειρησησ Μέσω αυτής της λειτουργίας και των συντελεστών που χρησιμοποιούνται σε αυτή (εργασία, κεφάλαιο) η επιχείρηση δημιουργεί πλούτο ή την καθαρή προστιθέμενη αξία που αποτελεί τα εισοδήματα, τους μισθούς των εργαζομένων και τα κέρδη των επενδυμένων κεφαλαίων που έχουν καταβληθεί από τον επιχειρηματία, τους μετόχους ή τους επενδυτές (Σχήμα Σελ. 25)

Προσεγγισεισ στην εννοια τησ επιχειρησησ Η Επιχείρηση ως Κοινωνική Οργάνωση Ως οργάνωση, θα μπορούσε να ορισθεί μία διακρινόμενη κοινωνική οντότητα, ένωση, σύνολο ανθρώπων, η οποία μέσω της διαίρεσης της εργασίας, δομών, συστημάτων και σχεδίων, επιδιώκει την επίτευξη σε ¨χρονική διάρκεια¨ σκοπών. Σύμφωνα με αυτό τον ορισμό, τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν την οργάνωση είναι: 1. Άνθρωποι: Η οργάνωση αποτελείται από ανθρώπους ή ομάδες ανθρώπων παίζοντας διάφορους ρόλους για την πραγματοποίηση των βασικών λειτουργιών της οργάνωσης.

Προσεγγισεισ στην εννοια τησ επιχειρησησ 2. Στόχοι: Η οργάνωση έχει αποστολή και στόχους. Δημιουργείται και διαιρείται ακριβώς για την υλοποίηση συγκεκριμένης αποστολής και στόχων. 3. Διαίρεση εργασίας, δομές, συστήματα, σχέδια. Το συνολικό έργο της οργάνωσης διαιρείται σε καθήκοντα ή εργασίες, ομάδες των οποίων συνιστούν θέσεις εργασίας ή ρόλους που τα άτομα αναλαμβάνουν να εκτελέσουν. 4. Σύνορα: Η οργάνωση είναι διακρινόμενη από το περιβάλλον μέσω των συνόρων. Μία οργάνωση αποτελεί μία κοινωνική οντότητα με δικά της στοιχεία και χαρακτηριστικά, δομές σκοπούς κλπ που την ξεχωρίζουν από άλλες οργανώσεις και από το περιβάλλον της γενικότερα.

Προσεγγισεισ στην εννοια τησ επιχειρησησ 5. Χρονική Διάρκεια: Η οργάνωση δεν αποτελεί αυθόρμητο και ¨στιγμιαίο¨ κοινωνικό φαινόμενο, αλλά έχει μία συνέχει στον χρόνο. Οι επιχειρήσεις, τα υπουργεία, η εκκλησία, ο στρατός, τα κόμματα, τα πανεπιστήμια κλπ αποτελούν οργανώσεις. Αντίθετα οι φίλαθλοι που τυχαία βρίσκονται την Κυριακή στο γήπεδο, παρά το γεγονός ότι είναι σύνολα ατόμων με κοινούς σκοπούς, δεν αποτελούν οργάνωση διότι ούτε ουσιαστικές δομές, σχέσεις και σχέδια υπάρχουν, ούτε διάρκεια έχουν στον χρόνο.

Προσεγγισεισ στην εννοια τησ επιχειρησησ Η Επιχείρηση ως Σύστημα Η συστηματική προσέγγιση αποτελεί ένα τρόπο σκέψης ή οπτική γωνία και μέθοδο μελέτης φαινομένων και οργανισμών. Στη θεωρία των οργανώσεων και το μάνατζμεντ γενικότερα, η συστηματική προσέγγιση έχει βοηθήσει την αναλυτική και συνθετική σκέψη και συνέβαλε έτσι στην καλύτερη κατανόηση των φαινομένων.

Προσεγγισεισ στην εννοια τησ επιχειρησησ Η έννοια και τα Στοιχεία του Συστήματος Ως σύστημα ορίζεται ένα σύνολο στοιχείων ή μερών τα οποία συνδεόμενα μεταξύ τους μέσω σχέσεων αλληλεπίδρασης αποτελούν μία οντότητα. Ως σύστημα συνεπώς μπορεί να θεωρηθεί οποιαδήποτε αντιληπτή από τον άνθρωπο ολότητα, όπως το σύμπαν, η γη, το πανεπιστήμιο, το δέντρο, ο ηλεκτρονικός υπολογιστής κλπ αφού αποτελούνται από μέρη που συνδέονται μεταξύ τους μέσω ενός πλέγματος σχέσεων. Το κάθε σύστημα αναπτύσσει σχέσεις αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον του ανταλλάσσοντας υλικούς ή άυλους πόρους, είτε ωε εκροές είτε ως εισροές.

Προσεγγισεισ στην εννοια τησ επιχειρησησ Ανοικτά/Κλειστά Συστήματα Ως ανοικτό σύστημα χαρακτηρίζεται το σύστημα που βρίσκεται σε αλληλεπίδραση με το περιβάλλον του ενώ ως κλειστό εκείνο το οποίο δεν έχει καμία σχέση αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον. Ως σχέσεις αλληλεπίδρασης νοούνται οι σχέσεις ανταλλαγών, εισροών-εκροών μεταξύ συστήματος και περιβάλλοντος. Στην πραγματικότητα είναι δύσκολο να φαντασθεί κανείς ένα απολύτως κλειστό σύστημα όπως άλλωστε και ένα σύστημα απολύτως ανοικτό.

Προσεγγισεισ στην εννοια τησ επιχειρησησ Για παράδειγμα, το Πανεπιστήμιο αποτελεί ένα σύστημα πολύ περισσότερο ανοικτό από ότι ένα μοναστήρι. Στις επιχειρήσεις, η ¨ανοικτότητα¨ αποτελεί ένα σημαντικό χαρακτηριστικό αφού αυτή, εκτός των άλλων, εκφράζει ton βαθμό στον οποίο η οργάνωση λαμβάνει υπόψη τις ευκαιρίες, απειλές, περιορισμούς κλπ του περιβάλλοντος και προσαρμόζεται σε αυτό. Οι λιγότερο ανοικτές ή περισσότερο κλειστές οργανώσεις είναι ουσιαστικά εσωστρεφείς, αδυνατούν να προσαρμοσθούν στο περιβάλλον πράγμα που έχει αρνητικές επιπτώσεις στην επιβίωση τους.

Ορισμοσ διοικησησ Η διοίκηση μπορεί να ορισθεί σαν ένα σύστημα ενεργειών μέσω του οποίου επιτυγχάνονται οι στόχοι μιας κοινωνικής οργάνωσης αξιοποιώντας αποτελεσματικά συγκεκριμένους πόρους. Δεύτερο, ως διοίκηση ορίζεται η λειτουργία που επιτρέπει να επιτευχθούν αποτελέσματα ή στόχοι μέσω άλλων ανθρώπων. Ο R. Griffin συμβάλλει ουσιαστικά στην κατανόηση της έννοιας: Ως την διαδικασία προγραμματισμού (planning), της οργάνωσης (organizing), της διεύθυνσης (leading) και του ελέγχου (controlling) των ανθρώπινων, χρηματοοικονομικών, φυσικών και πληροφοριακών πόρων μίας οργάνωσης, ώστε να επιτυγχάνονται οι στόχοι της με αποτελεσματικό τρόπο.