ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ – ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ ΓΟΝΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΔΕΛΦΙΑ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΕΙΔΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΙΝ.Α.Α ΕΙΚΑΣΤΙΚΟ ΔΡΩΜΕΝΟ ART-THERAPY- ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ-ΤΕΧΝΗ- ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΣΟΦΙΑ ΚΟΜΕΛΙΔΟΥ, ΚΟΙΝ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ, ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΚΡIΔΟΥ, ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ ΛΙΤΣΑ ΑΦΡΑΤΗ-ΜΗΤΕΡΑ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΑΥΤΙΣΜΟ
ΟΜΑΔΑ ΓΟΝΕΩΝ 2 Υποομάδες α) νηπιακή ηλικία β) σχολική ηλικία Πραγματοποίηση ανά 15 ημέρες, διάρκεια 1:30 ώρα Πληροφόρηση, παροχή γνώσεων, ψυχολογική στήριξη. Αίσθηση του «Ανήκειν». Παροχή και προσφορά στήριξης και εμπειρίας. Εκτόνωση μέσα από το μοίρασμα σε κοινό τόπο και χρόνο.
Η ΟΜΑΔΑ H. Matisse, «Ο Χορός» ( ) Ελεύθερη αλληλεπίδραση Ειλικρίνεια και αυθορμητισμός Ανάληψη ευθυνών Αυτοσεβασμός και Αυτονομία Αυτορρύθμιση Ενδεικτική βιβλιογραφία: Irvin D. Yalom, Θεωρία και Πράξη της Ομαδικής Ψυχοθεραπείας Group Therapy in Clinical Practice, Anne Alonso Hillel I. Swiller, American Psychiatric Press.
Στο ειδικό δημοτικό σχολείο του ΙΝ.Α.Α. αναγνωρίζοντας την ανάγκη προσέγγισης κρίσιμων προβλημάτων της καθημερινής πραγματικότητας συστάθηκε μία ομάδα γονέων με σκοπό το μοίρασμα κοινών αναγκών, εμπειριών και προσδοκιών. Η ομάδα διαχωρίστηκε σε 2 υποομάδες, οι οποίες διαμορφώθηκαν ανάλογα με τις ηλικίες των παιδιών (ομάδα γονέων με παιδιά νηπιακής ηλικίας και ομάδα παιδιών σχολικής ηλικίας) πραγματοποιούνται κάθε 15 ημέρες και έχουν διάρκεια 1:30 ώρα. Στόχος της ομάδας είναι να βοηθήσει επί της ουσίας τους γονείς να νιώσουν περισσότερο ικανοποιημένοι από την άσκηση του γονικού ρόλου μέσα από την πληροφόρηση, την παροχή γνώσεων και την απαραίτητη ψυχολογική στήριξη. Η ομάδα δεν είναι θεραπευτική, ωστόσο στο πλαίσιο στο οποίο κινείται επιτελείται θεραπευτικό έργο, προσφέροντας στους γονείς την αίσθηση ότι ανήκουν, ότι μπορούν να πάρουν και να προσφέρουν στήριξη, εμπειρία και γνώση καθώς και να εκτονωθούν μέσα από το μοίρασμα σε ένα κοινό τόπο και χρόνο. Για να μπορέσουν τα μέλη της ομάδας να αναπτυχθούν σε ένα πραγματικό κοινωνικό μικρόκοσμο, αφήνονται να αλληλεπιδρούν ελεύθερα και όχι μέσω του συντονιστή-θεραπευτή. Η ειλικρίνεια και ο αυθορμητισμός της έκφρασης ενθαρρύνονται. Είναι σημαντικό να αναλάβει η ομάδα την ευθύνη για την ίδια τη λειτουργία της, με τον τρόπο αυτό η ομάδα λειτουργεί καλύτερα, διότι τα μέλη εκτιμούν την πολύτιμη βοήθεια που μπορούν να παρέχουν το ένα στο άλλο, κατακτώντας έτσι ένα επίπεδο αυτοσεβασμού και αυτονομίας, έχοντας τελικά μία αυτορρυθμιζόμενη ομάδα. Ξεκινώντας λοιπόν την ομάδα και έχοντας μία θεματολογία προς διερεύνηση και ανάπτυξη διαφάνηκε ότι πέρα από οποιεσδήποτε ψυχολογικές και κοινωνικές προσεγγίσεις η ομάδα όρισε επισφραγίζοντας με τις δικές τις ανάγκες και ανησυχίες την πορεία της. Μέσα από μία σειρά συναντήσεων της ομάδας αναπτύχθηκαν διάφορα θέματα όπως:
ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ Ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων. Σχέσεις ζευγαριού. Ρατσισμός μεταξύ των οικογενειών παιδιών με νοητική ανεπάρκεια. Θέματα και προβλήματα που δημιουργούνται στην γειτονιά. Θέματα σεξουαλικής αγωγής. Διαχείριση συναισθημάτων των ιδίων και των παιδιών. Θέματα αυτοεξυπηρέτησης και αυτονομίας. Σχέσεις αδερφών παιδιών με νοητική ανεπάρκεια.
Η ΣΥΜΒΙΩΣΗ ΤΩΝ ΑΔΕΡΦΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΑ Περίπτωση Α : Δεν μπορούσα να παίξω με τον αδερφό μου. Ήμουν προστατευτική κυρίως στο δημοτικό. Αργότερα, σταδιακά οι ρόλοι άλλαζαν. Περίπτωση Β : Δεν καταλάβαινα τι είχε, γι’αυτό ήρθα εγώ στα μέτρα της αδερφής μου. Δεν μπορούσα να παίξω μαζί της. Όταν γεννήθηκα, η αδερφή μου ήταν ήδη 7 χρονών. Δεν μου φάνηκε περίεργο, ότι είχα μια διαφορετική αδερφή. Αργότερα συνειδητοποίησα την ανάγκη να μάθω, γιατί είναι έτσι η αδερφή μου. Κοινή Ομολογία συναισθημάτων: Ντρεπόμουν Σκεφτόμουν τι θα πουν οι φίλοι μου Έβρισκα δικαιολογίες για να μην εμφανιστώ
ΕΦΗΒΕΙΑ: ΠΟΣΟ Η ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΕΠΗΡΕΑΣΕ ΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΕ ΦΙΛΙΚΟ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Περίπτωση Α : Ένιωθα βάρος και ευθύνη όταν οι γονείς μου, μου έλεγαν να πάρω και τον αδερφό μου μαζί. Ήταν παράξενος. Δεν συμβάδιζε με την ηλικία του. Έπρεπε να τον υπερασπίζομαι. Όσον αφορά τη σχέση μου με το άλλο φύλο δεν με επηρέαζε. Περίπτωση Β: Δεν μου άρεσε να υπάρχει η συνεχής υπενθύμιση να βγάλω βόλτα την αδερφή μου. Όσον αφορά τη σχέση μου με το άλλο φύλο, δεν επηρέασε, η αδερφή μου είναι σταθερή αξία στη ζωή μου.
Ο ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΑ ΑΔΕΡΦΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΝΟΗΤΙΚΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ Περίπτωση Α & Β: Δεν έβλεπα πολύ τους γονείς μου γιατί και οι δύο δούλευαν. Τις υπόλοιπες ώρες τις αφιέρωναν για τις θεραπείες και τα προγράμματα του αδερφού μου. Δεν ένιωσα όμως, ότι δεν είχα την προσοχή τους, παρόλο που δεν είχα τον χρόνο τους. Όποτε τους χρειάστηκα ήτανε δίπλα μου.
ΤΟ ΒΑΡΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΝΟΧΕΣ ΤΩΝ ΤΥΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΔΕΡΦΩΝ Περίπτωση Α: Πίστευα ότι, όταν θα φύγουν οι γονείς μου από τη ζωή θα έπρεπε να αναλάβω τη φροντίδα του αδερφού μου. Οι γονείς μου με αποσυμφόρησαν από αυτό το βάρος. Ο αδερφός μου θα πρέπει πάντα να έχει κάποιον κοντά του. Νομίζω ότι θα με βάραινε να έχω για μια ζωή την έγνοια του. Περίπτωση Β: Όταν θα φύγουν οι γονείς μου, ξέρω ότι η καθημερινότητα μου θα αλλάξει έχοντας την έγνοια της φροντίδας της αδερφής μου, αλλά έχω αναπτύξει τόσο καλή σχέση μαζί της που πραγματικά δεν με ενοχλεί.
Η ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΦΟΡΤΙΣΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΟΤΑΝ Ο ΓΟΝΕΑΣ ¨ΚΑΤΑΡΡΕΕΙ¨ Περίπτωση Α: Κάποιες φορές θα ήθελα να είμαι το στήριγμα τους, αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις έντασης μέσα στην οικογένεια κατά τις οποίες θα ήθελα να απομονωθώ. Περίπτωση Β: Υπάρχουν φορές που νιώθω δυνατή και σε μια συναισθηματική φόρτιση των γονιών μου είμαι το στήριγμά τους, αλλά υπάρχουν και οι φορές, που νιώθω, ότι δεν έχω τις αντοχές για να βοηθήσω.
ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ ΚΑΙ ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΑΠΟ ΤΑ ΑΔΕΡΦΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΝΟΗΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Περίπτωση Α: Δεν ένιωσα, ότι οι γονείς μου είχαν ιδιαίτερες απαιτήσεις και προσδοκίες από εμένα, αλλά εγώ είχα την ανάγκη να τους κάνω να νιώθουν περήφανοι για μένα. Περίπτωση Β: Ένιωθα, ότι οι γονείς μου είχαν περισσότερες προσδοκίες από εμένα. Καταλάβαινα μια ανακούφιση στο βλέμμα τους, όταν πετύχαινα τους στόχους μου.