Η ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΥ – ΑΦΡΟΔΙΣΙΟΛΟΓΟΥ ΜΕ ΤΟΝ «ΔΥΣΚΟΛΟ» ΑΣΘΕΝΗ Γ. ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΣ - ΑΦΡΟΔΙΣΙΟΛΟΓΟΣ

ΕΑΝ Ο ΑΣΘΕΝΗΣ ΑΙΣΘΑΝΘΕΙ ΟΤΙ Ο ΓΙΑΤΡΟΣ ΤΟΝ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΕΙ (ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ) ΚΑΙ ΚΑΝΕΙ ΤΟ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΓΙΑ ΑΥΤΟΝ, ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΙ ΚΑΤΑ ΠΟΛΥ ΟΙ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΝΑ ΣΤΡΑΦΕΙ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΘΕΡΑΠΟΝΤΟΣ (MALPRACTICE CLAIMS: Levinson W et al, JAMA 1997) ΑΛΛΑ, ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΤΙΘΕΤΟ (Ambady N et al, Surgery 2002) ΟΤΑΝ ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΑΙΣΘΑΝΟΝΤΑΙ «ΠΑΡΑΜΕΛΗΜΕΝΟΙ» ΠΡΑΚΤΙΚΑ, ΠΟΣΟ ΤΗΝ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ;

ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ «ΚΛΕΙΔΙ» ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟΥ ΙΑΤΡΕΙΟΥ (PRIVATE PRACTICE) Forster HP et al, Arch Inter Med 2002 Brenner PJ et al, J Am Coll Radiol 2005 ΠΡΑΚΤΙΚΑ, ΠΟΣΟ ΒΟΗΘΑΕΙ;

«ΜΟΝΑΔΙΚΗ» (UNIQUE) α. ΧΡΟΝΙΕΣ ΝΟΣΟΙ (ΨΩΡΙΑΣΗ ΚΛΠ) β. ΑΙΣΘΗΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑ: Ο ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Η ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΤΗΝ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

Η ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΗΝ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ Η ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΤΗΣ ΕΠΑΦΗΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟΝ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟ, ΕΙΝΑΙ ΕΥΘΕΩΣ ΑΝΑΛΟΓΗ ΤΗΣ ΑΙΣΘΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΟΤΙ Ο ΓΙΑΤΡΟΣ ΑΣΧΟΛΕΙΤΑΙ ΟΝΤΩΣ ΜΑΖΙ ΤΟΥ, ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΣ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. Renri C et al: Arch Dermatol 2002, Br J Dermatol 2001 ΠΡΑΚΤΙΚΑ, ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΥΤΟ;

ΠΩΣ ΘΑ ΒΕΛΤΙΩΣΩ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΣΤΟΝ ΔΕΔΟΜΕΝΟ (ΛΙΓΟ ΧΡΟΝΟ) ΠΟΥ ΕΧΩ ΣΤΗΝ ΔΙΑΘΕΣΗ ΜΟΥ; ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ ΓΙΑ ΚΑΤΙ ΤΕΤΟΙΟ; ΤΟ ΔΙΛΗΜΜΑ

ΔΕΝ ΩΦΕΛΕΙ ΝΑ ΔΗΛΩΣΕΤΕ ΟΤΙ ΣΥΜΠΑΣΧΕΤΕ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟ ΑΦΗΣΕΤΕ ΝΑ ΔΙΑΦΑΝΕΙ ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΟΠΤΙΚΗ ΕΠΑΦΗ, ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΗΝ ΕΧΕΙ ΑΙΣΘΗΣΗ ΤΩΝ ΚΡΥΜΜΕΝΩΝ ΠΑΡΑΠΟΝΩΝ (“HIDDEN CONCERNS”) White J et al: “Oh by the way…” J Gen Intern Med 1994 NURS APPROACH (ΚΑΤΑΝΟΜΑΖΩ, ΚΑΤΑΝΟΩ, ΣΕΒΟΜΑΙ, ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΩ) ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΒΑΣΙΣΜΕΝΗ ΣΤΟΝ ΑΣΘΕΝΗ, ΣΕ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΟ ΧΡΟΝΟ

ΥΠΟΔΕΧΘΕΙΤΕ ΤΟΥΣ ΟΡΘΙΟΙ ΜΕ ΧΕΙΡΑΨΙΑ (ΟΧΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΟΡΘΙΟΙ) / ΜΕΤΑ, ΚΑΘΗΣΤΕ ΕΝΑΡΞΗ ΜΕ ΜΙΚΡΗ ΚΟΥΒΕΝΤΑ: «ΠΩΣ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΑΤΕ ΜΕ ΤΟΣΗ ΚΙΝΗΣΗ» – «ΤΙ ΚΑΝΕΙ Η ΚΟΡΗ ΣΑΣ/Ο ΓΙΟΣ ΣΑΣ, ΠΩΣ ΤΑ ΠΑΕΙ ΜΕ ΤΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ/ ΘΗΤΕΙΑ / ΔΟΥΛΕΙΑ / ΑΝΕΡΓΙΑ;» (ΛΙΓΟΤΕΡΟ 1min) (small talk) – ΑΙΣΘΗΣΗ ΟΙΚΕΙΟΤΗΤΑΣ ΑΦΗΣΤΕ ΤΟΥΣ ΝΑ ΜΙΛΗΣΟΥΝ ΠΡΩΤΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥΣ ΔΙΑΚΟΨΤΕ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΑΚΤ (TACTFULLY) ΟΤΑΝ ΞΕΦΕΥΓΟΥΝ ΕΠΑΝΑΛΑΒΑΤΕ ΟΤΙ ΣΑΣ ΕΙΠΑΝ, ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΑ ΦΑΝΕΙΤΕ ΑΠΟΦΑΣΙΣΜΕΝΟΙ ΟΤΙ ΕΧΕΤΕ ΣΧΕΔΙΟ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΤΟ ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΕ (joint decision making) ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΞΕΤΑΣΗ, ΑΠΟΦΥΓΕΤΕ ΤΙΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ

SMALL TALK: ΑΠΟΔΙΔΕΙ (ΕΙΜΑΙ ΠΡΟΣΩΠΟ, ΟΧΙ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ) Eide et al: Patient Educ Couns, 2003 ΝΑ ΑΡΧΙΣΕΙ ΝΑ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ Μ.Ο. ΔΙΑΚΟΠΗΣ: 18 sec – ΑΙΣΘΗΣΗ ΜΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ. ΣΥΝΗΘΩΣ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΛΙΓΟ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ 6-12 ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΑ. Marvel MK, et al: JAMA 1999 ΕΠΙ ΜΕΡΟΥΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΑΦΗΣΤΕ, ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΑΣΘΕΝΗ, ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΠΑΥΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΩΝ – ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΕΝΘΑΡΡΥΝΤΙΚΑ Kacperek K: Non-verbal communication: the importance of listening Br J Nurs 1997 ΑΝ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥΛΟΓΑΣ; ΔΙΑΚΟΨΤΕ ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΗ: «ΘΑ ΣΑΣ ΔΙΑΚΟΨΩ, ΔΙΟΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΡΩΤΗΣΩ ΚΑΤΙ ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ» ΑΝ ΕΧΕΙ ΛΙΣΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ; ΙΣΩΣ ΤΟ ΠΛΕΟΝ ΔΥΣΚΟΛΟ ΣΗΜΕΙΟ: «ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΕΧΕΤΕ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΗΣ ΙΔΙΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ. ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΣΗΜΕΡΑ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΟΥΜΕ ΤΑ ΠΛΕΟΝ ΕΠΕΙΓΟΝΤΑ» ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ TRICKS

ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΤΙΚΗ ΑΚΡΟΑΣΗ – “Reflective listening” ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΤΕ ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΗ ΤΟ ΣΥΜΠΤΩΜΑ ΤΟΥ. «ΑΝ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΩ ΛΟΙΠΟΝ ΚΑΛΑ, ΕΧΟΥΜΕ ΠΑΛΙ ΜΙΑ ΥΠΟΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ ΟΥΡΗΘΡΙΤΙΔΑΣ, ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΠΟΛΥ ΕΝΟΧΛΗΤΙΚΗ;» Ο ΑΣΘΕΝΗΣ ΑΙΣΘΑΝΕΤΑΙ ΟΤΙ ΤΟΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΟΥΜΕ ΜΕΧΡΙ ΚΕΡΑΙΑΣ Coulehan JL, Ann Int Med 2001 ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ, ΡΩΤΗΣΤΕ ΑΝ ΚΑΤΙ ΑΛΛΟ ΤΟΝ ΑΠΑΣΧΟΛΕΙ Robinson JD Soc Sci Med 2001 TRICKS ΣΥΝΕΧΕΙΑ

ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΣΧΕΣΗ; ΑΝ ΔΙΑΦΑΙΝΕΤΑΙ ΟΤΙ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ, ΕΙΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΧΡΟΝΙΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ (ΨΩΡΙΑΣΗ ΚΛΠ) Suchman et al, JAMA 1977 Richards HL et al, Br J Dermatol 2004 ΝΑΜΕ – ΚΑΤΟΝΟΜΑΣΤΕ ΤΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ ΤΟΥ («ΣΑΣ ΒΛΕΠΩ ΠΟΛΥ ΑΝΑΣΤΑΤΩΜΕΝΟ») UNDERSTAND – («ΜΕ ΤΟΣΟ ΕΝΤΟΝΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ, ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΛΟΓΙΚΟ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΑΝΑΣΤΑΤΩΜΕΝΟΣ») RESPECT – («ΠΑΝΤΩΣ ΜΠΡΑΒΟ, ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΑΤΕ ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΓΙΑ …») SUPPORT – («ΓΙΑ ΟΤΙΔΗΠΟΤΕ ΔΕΝ ΠΑΕΙ ΚΑΛΑ, ΜΗΝ ΔΙΣΤΑΣΕΤΕ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΗΣΕΤΕ ΜΑΖΙ ΜΟΥ») Nyuyen, et al JAAS, 2013 ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ (EMPATHY)

ΑΓΝΟΕΙΣΤΕ ΤΟΝ ΘΥΜΟ, ΕΠΙΚΕΝΤΡΩΘΕΙΤΕ ΣΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΟΧΙ ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΙΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΟΡΕΣ Ο ΘΥΜΟΣ ΚΡΥΒΕΙ ΦΟΒΟ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΑ ΜΗΝ ΑΠΟΛΟΓΕΙΣΤΕ ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΜΕΝΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ; ΕΞΗΓΕΙΣΤΕ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ ΕΠΙΤΥΧΕΙΣ ΟΛΕΣ ΟΙ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ. RESET PATIENT EXPECTATIONS. ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΑ ΜΗΝ ΑΠΟΛΟΓΕΙΣΤΕ COMPUTER ΣΤΗΝ ΕΞΕΤΑΣΗ; ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΣΤΕ ΤΟΝ ΟΣΟ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΜΠΟΡΕΙΤΕ, Η ΟΠΤΙΚΗ ΕΠΑΦΗ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ Noordman J et al. Fam Pract 2010 ΘΥΜΩΜΕΝΟΣ ΑΣΘΕΝΗΣ;

Α. ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΧΡΗΣΙΜΗ ΓΙΑ ΑΠΕΙΘΑΡΧΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ (STDs – ΨΩΡΙΑΣΗ ΚΛΠ) ΟΤΑΝ Ο ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΑΜΕΣΑ ΤΗΝ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗ – ΑΦΡΟΔΙΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ, ΟΔΗΓΕΙ ΣΕ ΝΕΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

Β. NLP (ΝΕΥΡΟΓΛΩΣΣΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ) Γ. ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ Δ. ΟΔΗΓΟΣ CALGARY – CAMBRIDGE Ε. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ STRESS (ΤΩΝ ΙΑΤΡΩΝ) ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΙΔΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ, ΟΔΗΓΕΙ ΣΕ ΝΕΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ

ΜΗΠΩΣ, ΗΔΗ ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΜΕ ΚΑΤΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ; FACIAL FACEBACK HYPOTHESIS: ΤΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΗΝ ΕΚΦΡΑΣΗ Η ΕΚΦΡΑΣΗ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ;

Joshua Ian Davis et al Emotion 2010: ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΜΕΤΑ ΕΓΧΥΣΗ ΒΤΧ Ή ΗΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: ΜΕΤΑ ΒΤΧ, ΕΠΗΡΕΑΖΕΤΑΙ ΘΕΤΙΚΑ (ΣΕ ΟΡΙΣΜΕΝΟΥΣ) ΛΙΓΟ Ή ΠΟΛΥ ΟΧΙ ΜΟΝΟ Η ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΛΛΑ ΚΑΙ Η ΚΡΙΣΗ!!! ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΗΑ, ΑΛΛΑ ΣΕ ΠΟΛΥ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΒΑΘΜΟ THE EFFECTS OF BTX INJECTIONS ON EMOTIONAL EXPERIENCE

Finzi E et al. Dermatol Surg 2006 Treatment of Depression with BTX-A Σε 10 περιστατικά καταθλίψεως, έγχυση στο μεσόφρυο: ΟΙ 9 ΕΠΑΨΑΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ DEPRESSED!!! O 10 ος ΒΕΛΤΙΩΘΗΚΕ (ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΦΑΡΜΑΚΑ) Κλίμακα Beck Depression Inventory ΕΝΑ ΝΕΟ ΟΠΛΟ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

Wallrner MA et al. J Psych Res 2012 Facing depression with BTX-A: A single treatment of the glabella region muy shortly accomplish a strong and sustained alleviation of depression in patients, who did not improve sufficiently with previous medication Hawlik AE et al. Fortschr Neurol Psychiatr 2014 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ: Remarkable reduction of depressive symptoms after BTX-A on the glabellar frown lines ΕΝΑ ΝΕΟ ΠΟΛΥ ΙΣΧΥΡΟ ΟΠΛΟ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΜΑΣ

Magid M, et al. J Clin Psychiatry 2014 Treatment of MAJOR DEPRESSIVE DISORDERS using BTX-A (29 ασθενείς BTX – 19 placebo – 24 εβδομάδες): BTX-A Injections were associated with significant improvement in depressive symptoms and may are a safe and sustainable intervention in the treatment of major depressive dissorders!!!

Σας ευχαριστώ