Φορέας Λειτουργίας: Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού & Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Δημιουργική Ομάδα Τριανταφυλλιά Φυντανίδου (ΠΕ11) Δήμητρα Τράμπα (ΠΕ11) Ανδριάνα Μεταξά (ΠΕ11) Τάκης Λουκάτος (Ηθοποιός-Σκηνοθέτης) Σχολική Μονάδα που υλοποιήθηκε το έργο Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Γέρακα με Λυκειακές Τάξεις Γυμνάσιο Κολλεγίου Αθηνών Γυμνάσιο Κολλεγίου ψυχικού Τα πρόσωπα των παιδιών είναι πατρίδες Φορέας Λειτουργίας: Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού & Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Θεσμός Αριστείας και ανάδειξη καλών πρακτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) «Εάν ταις γλώσσαις των ανθρώπων λαλώ και των αγγέλων, αγάπην δε μη έχω, γέγονα χαλκός ηχών γέγονα χαλκός ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον. Ύμνος της Αγάπης (Απ.Παύλου Α΄Κορ.ιγ΄)

Μέρος από την αφίσα μας

Περίληψη της καινοτόμου δράσης Το πρόγραμμα μας στηρίχτηκε στη συνεργασία των μαθητών/τριων και καθηγητών του Καλλιτεχνικού Γυμνασίου Γέρακα με Λυκειακές Τάξεις και των Γυμνασίων του Κολεγίου Αθηνών και του Κολεγίου Ψυχικού. Πλαισιώθηκε από ομάδες μαθητών/τριών από το Ρώσικο σχολείο της Αθήνας, από το Γαλλικό σχολείο της Αθήνας ( Lycee Franco-Hellenique Eugene Delacroix ) καθώς και από ομάδες νέων από τη Νοτιοαφρικανική Κοινότητα της Αθήνας, από την Κίνα και την Ισπανία σε συνεργασία με τις Πρεσβείες τους. Η κεντρική ιδέα στηρίχτηκε στο ποίημα του Νικηφόρου Βρεττάκου «…..τα πρόσωπα των παιδιών είναι πατρίδες φερμένα εδώ από τα τέσσερα σημεία της γης για ένα διάλογο αγάπης..…» Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Ο παραδοσιακός χορός και το τραγούδι, η ποίηση και η λογοτεχνία, σε συνδυασμό με στοιχεία από τους διαφορετικούς πολιτισμούς, ανέδειξαν τη στενή σχέση της εκπαιδευτικής διαδικασίας και του Πολιτισμού μέσα στο σύγχρονο διαπολιτισμικό σχολικό περιβάλλον. Όλα σε ένα συνεχή διάλογο: νανουρίσματα, τραγούδια του έρωτα, του γάμου και της εργασίας, παρότρυναν τα παιδιά ν’ ανακαλύψουν ομοιότητες και διαφορές. Δραματοποιημένα κείμενα από την Ελληνική και την Παγκόσμια λογοτεχνία συνδυάστηκαν με παράλληλη προβολή video πολιτιστικών στοιχείων από τις χώρες συμμετοχής. Η τελική παρουσίαση-παράσταση μέσα από την ενεργητική συμμετοχή, οδήγησε στη δημιουργία επικοινωνιακού κλίματος και αισθήματος εμπιστοσύνης. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Πώς προέκυψε η καινοτόμος δράση ; Η ομάδα, μετά από μια προηγούμενη επιτυχημένη συνεργασία με θέμα την ξενιτιά (2008), αποφάσισε να επαναλάβει τη συνεργασία, πιστεύοντας σταθερά στην κοινωνική αποστολή του σχολείου αλλά και στο ρόλο που καλείται να διαδραματίσει στη σύγχρονη πολυπολιτισμική μας πραγματικότητα. Προσπαθήσαμε να γίνουμε «πολίτες του κόσμου» Γνώστες όχι μόνο των δικών μας παραδόσεων αλλά και άλλων λαών Αφήσαμε τα διαφορετικά στοιχεία να ζυμωθούν και τελικά να γεννήσουν μέσα από το προσωπικό μας φίλτρο έκφρασης, μια εντελώς καινούργια σύνθεση όπου ο καθένας θα μπορεί να αναγνωρίσει κάτι και από το δικό του πολιτισμό. Είναι γνωστό άλλωστε ότι προσπαθώντας να γνωρίσουμε τον «άλλο» γνωρίζουμε καλύτερα και τον ίδιο μας τον εαυτό. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Η δημιουργική ομάδα που αποτελούνταν από καθηγητές και των δύο σχολείων, δούλεψε με μία καθαρά δική της οπτική, θεματολογία και τρόπο παρουσίασης το θέμα του πολιτισμού, αναγνωρίζοντας την πολυμορφία της σύγχρονης κοινωνίας αλλά και την ανάγκη για αρμονική συμβίωση των διαφορετικών λαών, εστιάζοντας στον παράλληλο τρόπο ανάπτυξης των πολιτισμών αλλά και σε θέματα που ενώνουν τους λαούς (κοινές παραδόσεις, παρόμοιες ανάγκες κ.λ.π.), απευθυνόμενη στα παιδιά αλλά και στους μεγάλους. «Τα πρόσωπα των παιδιών είναι πατρίδες φερμένες εδώ απ' τα τέσσερα σημεία της γης για ένα διάλογο αγάπης. Κοινό το χορτάρι κι ο ήλιος και τα χέρια που παίζουνε/…/ Βλέπετε αυτά τα παιδιά που τα μάτια τους είναι γιομάτα ουρανό και αθωότητα;» Νικ. Βρεττάκος Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα "τα πρόσωπα των παιδιών είναι πατρίδες" είναι ένας φάκελος με μια πρόταση διαπολιτισμικής προσέγγισης, με την οποία μπορεί να αναπτυχθεί μια θεματική ενότητα, ένα σχέδιο εργασίας ( project ) κοινωνικού περιεχομένου, καθώς το θέμα του σχετίζεται με τις γιορτές του κύκλου της ζωής του ανθρώπου. Η ανάπτυξη ενός τέτοιου προγράμματος με θέματα που έχουν τις πηγές τους σε κοινωνικές, λαογραφικές εκδηλώσεις των λαών θεωρήθηκε ιδανική για την πραγμάτωση του στόχου μας. «…Να γυρίζεις τη γης, να βλέπεις να βλέπεις και να μη χορταίνεις- καινούργια χρώματα και θάλασσες κι ανθρώπους και ιδέες και να τα βλέπεις όλα σα για πρώτη φορά, να τα βλέπεις όλα σα για τελευταία φορά, με μακρόσερτη ματιά, κ' έπειτα να σφαλνάς τα βλέφαρα και να νοιώθεις τα πλούτη να κατασταλάζουν μέσα σου ήσυχα....» Νίκος Καζαντζάκης Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Είδαμε τον Πολιτισμό, «Επίσημο» και «Λαϊκό», ως «Μνήμη» αλλά και ως «Δημιουργικότητα», ακολουθώντας την πρωτοτυπία και καινοτομία στον τρόπο παρουσίασης, δοκιμάζοντας νέες προσεγγίσεις και νέες προοπτικές για την κατάκτηση της γνώσης. Όπως λέει και η Ε.Μπαλασσά– Φλέγκα, συνυπεύθυνη της Έδρας UNESCO Διαπολιτισμικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. - «Ο πολιτισμός είναι μια λέξη που «πάει παντού», μια λέξη που «συμπληρώνει τα πάντα», αλλά και μια λέξη που έχει μια ιδιάζουσα αντήχηση στον 21 ο αιώνα», και - «Απέναντι στο φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης, το οποίο παρουσιάζεται ως ανίκητο στις γεωπολιτικές ανακατατάξεις, βρισκόμαστε σήμερα, μπροστά σε μια απότομη αφύπνιση των πολιτισμικών ταυτοτήτων, καθώς και σε μια αναγκαιότητα να στηριχθούμε στις ρίζες μας, και στην πολιτισμική μας παράδοση για ν’ αντιμετωπίσουμε την καθημερινή ζωή.» Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Ταξιδέψαμε σε Ιθάκες μακρινές, τρέξαμε, ψάξαμε πολύ προσπαθώντας να «βρούμε τα λόγια που έχουν το ίδιο βάρος σε όλες τις καρδιές και σε όλα τα χείλη των ανθρώπων» (Γιάννης Ρίτσος) Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Ψάξαμε να βρούμε μια γλώσσα που να καταφέρνει να ενώσει τους ανθρώπους. «Πρέπει να βρω μια γλώσσα Που να ενώνει τα σύννεφα Να χωρίζει τη θάλασσα Να οξύνει τον πόνο ……Πρέπει να βρω μια γλώσσα Που θα 'χει την πίκρα Του πιο γλυκού φιλιού Την αλαφράδα του πουλιού Και το στυφό της γνώσης. Πρέπει να βρω μια γλώσσα Για να σου μιλήσω.» Αλ. Ίσαρης, Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Στοιχεία από την πολιτισμική ταυτότητα διαφορετικών εθνοτικών ομάδων στην Ελλάδας συνδυάστηκαν όμορφα με ήχους, βίντεο και κείμενα από τις χώρες των συνεργαζόμενων ομάδων. Τραγουδήσαμε νανουρίσματα από την Καππαδοκία τα οποία λέγονταν συνήθως και στις δύο γλώσσες (ελληνικά και τουρκικά) αλλά και από την Κρήτη, την Κύπρο, την Κίνα. «Γεννήθηκα μακριά μακρύτερα από εκεί που εσύ γεννήθηκες…» Pablo Neruda, Νέες ωδές Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Η τελική παρουσίαση-παράσταση έγινε την Παγκόσμια Ημέρα Χορού (29 Απριλίου 2010) στο Θέατρο του Κολεγίου Αθηνών με μια πρωινή παράσταση που παρακολούθησαν όλοι οι μαθητές των σχολείων που πήραν μέρος και μια βραδινή για το κοινό. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Κατά την εφαρμογή της δράσης στο σχολικό πρόγραμμα ή στη σχολική κοινότητα ακολουθήθηκε η εξής διαδικασία : Σύλληψη ιδέας Σύσταση ομάδας Επιλογή θεματικού άξονα Πρόταση προς έγκριση στις σχολικές μονάδες Ανάθεση αρμοδιοτήτων Αναζήτηση υλικού, επιλογή και ταξινόμηση Διερεύνηση συνεργασιών Χρονοδιάγραμμα (συναντήσεων, προβών) Τελική παρουσίαση (επιλογή χώρου και χρόνου) Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Η δράση αυτή είναι δυνατόν να εφαρμοστεί ως διαθεματική πρακτική συνδυασμένη με άλλα γνωστικά αντικείμενα σύμφωνα με το ισχύον αναλυτικό πρόγραμμα, όπως: Ιστορία Λαογραφία Κοινωνιολογία Λογοτεχνία-Ποίηση Δημιουργική Γραφή Εικαστικά Φυσική Αγωγή-Χορός Θεατρική Αγωγή Οικολογία-Περιβάλλον Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Η υλοποίηση ανάλογων προγραμμάτων προϋποθέτει Σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ εκπαιδευτικών-μαθητών Συνεργασία εκπαιδευτικών διαφορετικών ειδικοτήτων Επάρκεια χρόνου ενταγμένου στο σχολικό πρόγραμμα Σύμφωνη γνώμη των Διευθυντών και του συλλόγου Διδασκόντων των σχολικών μονάδων Καλή συνεργασία με τον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Γενικότερα συμπεράσματα Με πρόγραμμα αυτό Διδάσκοντες και διδασκόμενοι επικοινωνήσαμε μέσα από μια νέα πραγματικότητα, αξιοποιώντας παράλληλα όλη την προηγούμενη εμπειρία Ενισχύσαμε εκείνες τις διαδικασίες της μάθησης που οδηγούν στον αναστοχασμό και στην κριτική προσέγγιση των συλλογικών ταυτοτήτων και στο ρόλο τους ως κανονιστικών συστημάτων στην επικοινωνία με τους «άλλους» Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Αυτό που θέλαμε να νιώσουν τα παιδιά, είναι αυτό που φωνάζει ο ποιητής, ότι… «… Κάθε πρωί, με το ίδιο τραγούδι και κάτω απ' την ίδια υπόσχεση αγάπης όλα μαζί είναι η Υδρόγειος που προσεύχεται.» Νικηφ. Βρεττάκος

Επιθυμία μας ήταν να δείξουμε ότι, Όταν ο πολιτισμός συνδεθεί με μια δυναμική σχέση με την Παιδεία μέσω της «ελευθερίας της έκφρασης» και της συμμετοχής γίνεται ο «δάσκαλός» για την κατανόηση του «άλλου». Πολιτισμός και Παράδοση ενώνουν Τόπους και Λαούς. Είναι ένα πολύ πρόσφορο έδαφος για να αναπτυχθούν διαπολιτισμικά προγράμματα μέσα στο σχολικό χώρο. Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Το σημαντικότερο όμως αποτέλεσμα ήταν τα οφέλη που αποκόμισαν οι ίδιοι οι μαθητές από τη συγκεκριμένη συνεργασία, καθώς Ξεπέρασαν εγωισμούς Ανέπτυξαν φιλίες Ενίσχυσαν την αυτοεκτίμηση κατακτώντας το σεβασμό για τους «άλλους» Βελτίωσαν τη σχέση τους με τους καθηγητές αλλά και τους συμμαθητές τους Έμαθαν στοιχεία για τον πολιτισμό τους και γνώρισαν τον πολιτισμό των άλλων Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Βασικές Βιβλιογραφικές Αναφορές Για τη δραματοποίηση χρησιμοποιήθηκαν αποσπάσματα από τα κείμενα: Άξιον Εστί, Οδυσσέα Ελύτη Ύμνος της Αγάπης,(Απ. Παύλου Α΄ Κορ. ιγ΄) Να γυρίζεις τη γης, Νίκου Καζαντζάκη Πρέπει να βρω μια γλώσσα, Αλέξανδρος Ίσαρης Ωδή στον άνθρωπο τον απλό, Pablo Neruda Ωδή στο στάρι των ινδιάνων, Pablo Neruda, Διεθνής Παιδούπολη Πεσταλότζι,Νικηφόρου Βρεττάκου Καημοί της λιμνοθάλασσας, Κωστή Παλαμά Ένα ημερολόγιο από το Σεράγεβο, Ζλάτα Φιλίποβιτς Από την ομιλία του Γιώργου Σεφέρη στην Στοκχόλμη (απονομή βραβείων Νόμπελ 1963), Γ. Σεφέρης Παράθυρα, Κωνσταντίνος Καβάφης Είμαστε υπερβολικά τυχεροί, (βραβείο Νόμπελ ποίησης 1996), Βισουάνα Σιμπόρσκα –Πολωνία Από το αφιέρωμα στον Γιάννη Ρίτσο- Ιούνιος 2009, Γιάννης Ρίτσος Αυτοβιογραφία του Μίκη Θεοδωράκη, Μίκης Θεοδωράκης Λόγος στην αγορά της ανεργίας, Σαχίντ Κάσεμ Τραγούδι από το Σουδάν Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Παραδοσιακά τραγούδια και χοροί Φίλοι μ’ καλώς ορίσατε, (τραγούδι Θράκης) Καλώς ανταμωθήκαμαν, (χορός καγκελάρης, Θεσπρωτίας) Νανουρίσματα «Του χαγιαδού μου τ’ ασλαμά», παραδοσιακό νανούρισμα Καππαδοκίας, που ξεκινάει στα τουρκικά και τελειώνει στα ελληνικά «Αγία Μαρίνα τζαι τζυρα», παραδοσιακό νανούρισμα Κύπρου «Πάρε το ύπνε το παιδί», παραδοσιακό νανούρισμα Κρήτης Κλήδονας Φωτιές, (χορός Μυτιλήνης) Κουκουμάς, (τραγούδι Σύμης) Σούστα, (χορός Σύμης) Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Θέρος –Τρύγος Δρεπάνι,(χορός Κύπρου) Χαρμάν γερί,(χορός Καππαδοκίας, στα τουρκικά) Τρυγόνα, (χορός Πόντου) Μες σ’ αμπέλι στη σταφίδα,(συρτός χορός Θεσσαλίας) Ντο τα πρες, (συρτός χορός Αττικοβιωτίας, σε αρβανίτικη διάλεκτο) Γάμος Το Μαργούδι κι ο Αλεξανδρής, (τραγούδι Θράκης) Συμπεθερκάτος, (χορός Λήμνου) Μαντηλάτος, (χορός Θράκης) Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Ξένες συμμετοχές Καντρίλ: Ρώσικος χορός Καλιαντά: Ρώσικο τραγούδι Κουπάβα: Ρώσικο τραγούδι Μοσχοβίτικες βραδιές Κινέζικος χορός Ισπανικός χορός Gum boot dance, (παραδοσιακός χορός εργασίας, Ν. Αφρικής) Ζulu dance, (παραδοσιακός χορός φυλής Ζulu) Απόσπασμα από «Το Πανηγύρι» του Jean Cocteau, στα γαλλικά και ελληνικά Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ)

Δημιουργική Ομάδα Τριανταφυλλιά Φυντανίδου Ανδριάνα Μεταξά Δήμητρα Τράμπα Τάκης Λουκάτος Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Γέρακα με Λυκειακές Τάξεις Γυμνάσιο Κολλεγίου Αθηνών Γυμνάσιο Κολλεγίου ψυχικού Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) Τα πρόσωπα των παιδιών είναι πατρίδες είναι πατρίδες

Ευχαριστούμε Φορέας Λειτουργίας : Διεύθυνση Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων (ΣΕΠΕΔ) Πέμπτη 23 Ιουνίου 2011