Δρ. Μάνος Δανέζης Επίκουρος Καθηγητής Αστροφυσικής Τμήμα Φυσικής ΕΚΠΑ Η Φύση και οι Έλληνες

Άλντους Χάξλεϊ Προαιώνια φιλοσοφία: Μια κατανόηση της σχέσης μεταξύ του εαυτού μας και του κόσμου που βρίσκεται στη ρίζα κάθε μεγάλου κοινωνικού, θρησκευτικού ή φιλοσοφικού κινήματος

Hugh KearneyΒuckminster FulletJohn StrohmeierPeter Westbrook … οι βάσεις μιας νέας πολιτισμικής συγκρότησης απορρέει μόνο μέσα από ένα σύστημα σκέψης, το οποίο πήγασε από την αρχαία ελληνική διανόηση. Λέσχη της Ρώμη και Ομάδα φουτουριστών του Στάνφορντ (Stanford Research Institute)

Μονοθεϊσμός Προσωκρατικοί Πρώτη Αρχή Αριστοτέλης Πρώτον Κινούν Ακίνητο

Ανθρώπινες ΑξίεςΕκλογικό Σύστημα + Ελληνικό Δημοκρατικό Σύστημα

Θαλής Αναξίμανδρος Αναξιμένης Οι τρεις Μιλήσιοι φιλόσοφοι, Θαλής, Αναξίμανδρος και Αναξιμένης αρνήθηκαν κάθε μυθολογική εξήγηση της δημιουργίας του κόσμου διαχωρίζοντας τον μύθο από τον λόγο.

Ηράκλειτος Παρμενίδης

Εμπεδοκλής Συμφώνησε κι αυτός στην πλάνη των αισθήσεων Θεώρησε πως το σύμπαν συντίθεται και αποσυντίθεται από τα «ριζώματα των πάντων», το νερό, η γη, ο αέρας και η φωτιά. Αυτά, προήλθαν από τη διάσπαση του «ενός», του «σφαίροντος» με στροβιλοειδείς κινήσεις, τις «δίνες».

Αναξαγόρας Διαχωρίζει την έννοια της δυναμης από την έννοια της ύλης. Και θέτει ως κοσμολογική αρχή του το «Άπειρο». Κάθε σώμα χαρακτηρίζεται από την επικρατούσα, μέσα σ’ αυτό, ομάδα από ομοειδή μόρια. Η Δύναμη είναι άπειρη, αυθύπαρκτη, κυρίαρχη των πάντων και καθορίζει όλα όσα εξελίσσονται στο Σύμπαν και την ονόμασε «Νου». Ο «Νους» είναι η αρχή, μέσω της οποίας εξασφαλίζεται η τάξη και η αρμονία στον κόσμο. Επομένως, τα συστατικά του κόσμου είναι η ύλη και ο «Νους».

ΛεύκιπποςΔημόκριτος Τα πάντα στο Σύμπαν είναι φτιαγμένα από σωμάτια μικροσκοπικά, αόρατα, αιώνια, αμετάβλητα και άφθαρτα. Αυτά τα μη διασπώμενα περαιτέρω στοιχεία της ύλης, οι δύο φιλόσοφοι τα ονόμασαν «άτομα».

Αριστοτέλης Μελέτησε τον Ανθρωπο και τη φύση συστηματοποιώντας την έρευνα σε τομείς παρόμοιους με αυτούς της σημερινής Επιστήμης.

ΑρχιμήδηςΕρατοσθένης Αρίσταρχος ΊππαρχοςΚλαύδιος Πτολεμαίος Γαληνός

Θαλής ο Μιλήσιος Προέβλεψε μια έκλειψη του Ήλιου. Μελέτησε τις τροχιές και τις διαμέτρους του Ήλιου και της Σελήνης, Ασχολήθηκε και ονομάτισε αστερισμούς, όπως η Μικρή Άρκτος. Μελέτησε και επινόησε τρόπους για τον υπολογισμό της απόστασης των πλοίων από την ξηρά και πώς να εντοπίζεται ο Βορράς

Αναξίμανδρος Αναξιμένης Ο Αναξίμανδρος κατασκεύασε έναν χάρτη του ουράνιου θόλου, ενώ έστησε και ειδικά ηλιακά ρολόγια για την καταγραφή των ηλιοστασίων και των ισημεριών. Ο Αναξιμένης κατάλαβε πρώτος πως το φεγγάρι αντανακλά το φως του Ήλιου και έδωσε φυσική εξήγηση για τις εκλείψεις του Ήλιου και της Σελήνης. Υπέθεσε, δηλαδή, πως προκαλούνται από σώματα όμοια με τη Γη, που περιπλανώνται στο σύμπαν.

Αρχύτας Ικέτας Παρουσίασαν μια αστρονομική εικόνα του κόσμου όπου γίνονται οι πρώτες προσπάθειες να εξηγηθούν τα ουράνια φαινόμενα όχι από την περιστροφή του ουράνιου θόλου, αλλά από την κίνηση της Γης γύρω από τον άξονά της.

Φιλόλαος Παραδεχόταν ένα κεντρικό πυρ, που γύρω του γύριζαν δέκα σφαίρες: ο Ήλιος, η Σελήνη, η Γη, οι πέντε πλανήτες, η σφαίρα των απλανών και η αντι-Γη (η αντίχθων), που τη σοφίστηκαν για να συμπληρώσουν τον ιερό αριθμό δέκα. Αυτή έλεγαν πως παραμένει αόρατη σε εμάς γιατί μας την έκρυβε το υπερμεγέθες κεντρικό πυρ.

Αρίσταρχος ο Σάμιος Ο πατέρας του Ηλιοκεντρικού συστήματος

Εύδοξος ο Κνίδιος Παρουσίασε τον κόσμο σαν ένα σύστημα ομόκεντρων σφαιρών. Σε κάθε πλανήτη απέδιδε τέσσερεις ομόκεντρες σφαίρες, ενώ στον Ήλιο και τη Σελήνη τρεις

Ηρακλείδης ο Ποντικός Υπέθεσε ότι ο Ερμής και η Αφροδίτη κινούνταν γύρω από τον Ήλιο και όχι γύρω από τη Γη. Πάντως και γι’ αυτόν, ο Ήλιος και τα υπόλοιπα ουράνια σώματα κινούνταν γύρω από τη Γη. Για να εξηγήσει τις ημερήσιες κινήσεις των ουράνιων σωμάτων δέχτηκε ότι η Γη περιστρέφεται και η ίδια γύρω από τον άξονά της.

Ερατοσθένης Υπολόγισε την περίμετρο της Γης και την βρήκε ίση με χλμ. Το σφάλμα του μπορεί να θεωρηθεί μηδαμινό. Ο ίδιος μάλιστα θεμελίωσε την επιστημονική Γεωγραφία και σχεδίασε έναν χάρτη του τότε γνωστού κόσμου που περιλάμβανε τμήματα της Ευρώπης, της Ασίας και της Β. Αφρικής

Παρατήρησε το φαινόμενο της μετάπτωσης των ισημεριών και έδωσε μαθηματικές μεθόδους για τον υπολογισμό του γεωγραφικού μήκους. Η μεταπτωτική κίνηση του γήινου άξονα κλείνει έναν κύκλο κάθε χρόνια περίπου. Γι’ αυτή την κίνηση είχε μιλήσει ο Ίππαρχος γύρω στο 130 π.Χ. Στην Ευρώπη ξανάγινε γνωστή τον 16ο αιώνα από τον Κοπέρνικο Ίππαρχος

θεωρούσαν ότι καθετί στο Σύμπαν, έμψυχο ή άψυχο, απαρτίζεται από τα άτομα, αυτά τα μικροσκοπικά αδιαίρετα σωμάτια ύλης. Υποστήριζαν ακόμα ότι οι διάφοροι συνδυασμοί των ατόμων παρήγαγαν όλους στους σχηματισμούς στη φύση. Λεύκιππος και Δημόκριτος

Αριστοτέλης Έθεσε τις βάσεις μιας Μηχανικής της κίνησης των σωμάτων παρόμοιας με αυτήν που έθεσε ο Νεύτωνας τον 17ο αιώνα. Ο Αριστοτέλης υποστήριζε ότι η ύπαρξη συνεχούς κίνησης προϋπέθετε την ύπαρξη μιας συνεχούς αιτίας: δηλαδή μιας δύναμης που δρα πάνω στο κινούμενο σώμα.

Αρχιμήδης

Ήρων ο Αλεξανδρεύς Αυτόματο Μηχάνημα Θυσιών

Εμπεδοκλής Δημόκριτος Ο Δημόκριτος υποστήριζε ότι οι ορατές εικόνες προέρχονται από «μικρότατα σωματίδια» που ξεκολλάνε από το αντικείμενο που βλέπουμε και προσπίπτουν στο μάτι μας. Αργότερα ο Εμπεδοκλής θεωρούσε ότι το φως είναι «κίνηση» και έτσι θα πρέπει να διαδίδεται με κάποια συγκεκριμένη ταχύτητα, γεγονός που επαληθεύτηκε τον 20ό αιώνα

Ασκληπιός Ιπποκράτης Ο Ασκληπιός θεωρείται ο πατέρας της. Τα ιερά του, ήταν συγχρόνως και θεραπευτικά κέντρα. Οι ασθενείς που κατέφευγαν στα «Ασκληπιεία» υποβάλλονταν στη διαδικασία του ύπνου. Ο Ιπποκράτης ξεχωρίζει τη θρησκεία από την Ιατρική και βάζει τις βάσεις για τη σημερινή επιστημονική Ιατρική. Η θεωρία του για τους χυμούς του ανθρώπινου σώματος το αίμα, το φλέγμα, η κίτρινη και μαύρη χολή, επηρέασε για πολλούς αιώνες την Ιατρική.

Ο Αλκμαίων, μαθητής του Πυθαγόρα, μπορεί να θεωρηθεί ο ιδρυτής της Εμβρυολογίας, αφού μελέτησε την ανάπτυξη του εμβρύου και περιέγραψε τη διαφορά μεταξύ αρτηριών και φλεβών, ενώ ανακάλυψε και τη σύνδεση εγκεφάλου και ματιού μέσω του οπτικού νεύρου Αλκμαίων

Ο Ηρόφιλος απ’ τη Χαλκηδόνα της Βιθυνίας άκμασε στις αρχές του 3ου αι. π.Χ. Στο έργο του «Ανατομία», δίνει για πρώτη φορά ανατομικές περιγραφές ανθρωπίνων οργάνων. Ο Ηρόφιλος αναγνώρισε την αληθινή φύση του νευρικού συστήματος και θεώρησε κέντρο του τον εγκέφαλο. Χώρισε τα νεύρα σε «αισθητικά», σχετικά δηλαδή με τη λειτουργία των αισθήσεων, και «προαιρετικά», τα οποία αργότερα ο Ερασίστρατος τα αποκάλεσε «κινητικά». Ανέπτυξε επίσης τη «θεωρία των σφυγμών» και μετρούσε τους σφυγμούς των ασθενών του για να κάνει διαγνώσεις. Για τη θεραπεία των ασθενειών ο Ηρόφιλος βασιζόταν κυρίως στα φάρμακα τα οποία αποκαλούσε «χέρια των θεών», ενώ έδινε μεγάλη σημασία και στη δίαιτα. Ηρόφιλος

ήταν ο Ερασίστρατος από την Κέα. Η συμβολή του εντοπίζεται στους τομείς της Φυσιολογίας και της Παθολογίας. Η μελέτη του για την κυκλοφορία του αίματος τον οδήγησε σε χρήσιμα συμπεράσματα, τα οποία χρησιμοποιούσε για τη θεραπεία διαφόρων ασθενειών. Θεωρούσε ότι η σωστή κυκλοφορία του αίματος συντελούσε στην υγεία, ενώ η παρεμπόδιση της κυκλοφορίας του, εξαιτίας της πλήρωσης των αγγείων με αίμα και του πλεονάσματος τροφής, οδηγούσε σε συγκεκριμένες αρρώστιες. Ερασίστρατος

Ο Ασκληπιάδης, γεννημένος το 124 π.Χ. στη Βιθυνία, επηρεασμένος από την άποψη του Δημόκριτου για το άτομο υποστήριζε ότι οι ασθένειες προέρχονται από σύσφιγξη ή τη χαλάρωση των δομικών στοιχείων του οργανισμού, δηλαδή των ατόμων. Ο ίδιος έδινε ιδιαίτερη σημασία στις ψυχικές παθήσεις και προσπαθούσε να εφαρμόσει θεραπείες που περιελάμβαναν τη δημιουργική απασχόληση του ασθενή, το άκουσμα ηρεμιστικής μουσικής, καθώς και σωματικές ασκήσεις.