1

2 Η ομάδα μας Παγκύπριο Λύκειο Λάρνακας  Έμπειρη Ερευνήτρια  Συντονιστές Εκπαιδευτικοί  Ονόματα Μαθητών Νικολέτα Χριστοδούλου Καθηγήτρια Πανεπιστήμιο Frederic Θωμάς Ιωάννου Καθηγητής Πληροφορικής Μάριος Καζίκας Φιλόλογος Ματθαίου Πέτρος Γεωργίου Κωνσταντίνος Ουζούνης Σωτήρης

3 Περιεχόμενα της παρουσίασης  Πώς γεννήθηκε η ιδέα;  Τα ερευνητικά ερωτήματα  Τρόποι διερεύνησης βασικών ερωτημάτων  Διαδικασία διασφάλισης έγκρισης  Δημιουργία ερευνητικών εργαλείων  Armeraquiz  Studmeraquiz  Ηλεκτρονική πλατφόρμα

4 Περιεχόμενα της παρουσίασης  Περιορισμοί της έρευνας  Επεξεργασία και ανάλυση των δεδομένων  Τα αποτελέσματα της έρευνας  Συμπεράσματα από την έρευνα  Δεξιότητες που αποκτήθηκαν

5 H Ιδέα για την έρευνα

6 Πού τελικά οδηγείται; Κορίτσια Φίλοι Γονείς Οικονομική κατάσταση Οικογενειακή κατάσταση Διασκέδαση

7 Τα ερευνητικά ερωτήματα Σε σχέση με τους μαθητές: 1. Η εξακρίβωση των αρχικών τους στάσεων απέναντι στο στρατό ως μαθησιακή / εκπαιδευτική / παιδαγωγική εμπειρία στην πορεία της ζωής τους. 2. Η εξακρίβωση των προσδοκιών τους από την επικείμενη κατάταξή τους στο στρατό και των παραγόντων που ενδέχεται να συμβάλλουν στην υιοθέτηση συγκεκριμένης στάσης. 3. Η διερεύνηση του αν, ως προς τη διαμόρφωση της εκάστοτε στάσης, μπορούν να ανιχνευθούν μοτίβα που προκύπτουν από το βιογραφικό υπόβαθρο, την προσωπικότητα και την ιδιοσυγκρασία του μαθητή.

8 Τα ερευνητικά ερωτήματα Σε σχέση με τους στρατιώτες που καταφεύγουν στο 106 ΣΝΕ: 1. Η εξακρίβωση της στάσης τους απέναντι στο στρατό και κατά πόσο παρουσιάζεται μεταβολή στη στάση που είχαν πριν και κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής τους θητείας. 2. Η διερεύνηση των λόγων που διαμόρφωσαν τη στάση τους. 3. Η διερεύνηση του αν το βιογραφικό υπόβαθρο, η προσωπικότητα και ιδιοσυγκρασία των συγκεκριμένων στρατιωτών συνάδει με το υπόβαθρο των μαθητών που είχαν αρνητική στάση απέναντι στο στρατό.

9 Διερεύνηση των βασικών ερωτημάτων Δημιουργία τριών εργαλείων

Διαδικασία διασφάλισης έγκρισης Σε στρατιωτικό και πολιτικό επίπεδο. 1. Επιστολή στον Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς, Αντιστράτηγο Γεώργιο Μπασιακούλη. 2. Παραπομπή στη Διεύθυνση Υγειονομικού ΓΕΕΦ (ΔΥΓ).  Ορισμός του Αρχίατρου κ. Γεώργιου Στυλιανίδη ως συντονιστή της έρευνας. 3. Επαναπροώθηση της πρότασής μας στα αρμόδια κλιμάκια του ΓΕΕΦ. 4. Έγκριση από τον Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς. 5. Έγκριση από τον Υπουργό Άμυνας κ. Χριστόφορο Φωκαΐδη 10

11 1. Τα δύο εργαλεία φτιάχτηκαν στη γλώσσα προγραμματισμού Microsoft Visual Basic σε συνδυασμό με το σύστημα διαχείρισης βάσεων δεδομένων, Microsoft Access. 2. Απαντήθηκαν σε δοκιμαστική βάση από καθηγητές και μαθητές μικρότερων τάξεων. 3. Το Armeraquiz αποτελείται από 28 ερωτήσεις και χωρίζεται σε τέσσερις ενότητες:  Βιογραφικές πληροφορίες.  14 ερωτήσεις που εξετάζουν τη στάση απέναντι στο στρατό.  9 ερωτήσεις που διερευνούν τους παράγοντες που συμβάλλουν στη διαμόρφωση της συγκεκριμένης στάσης  5 ερωτήσεις που εξετάζουν εξωγενείς παράγοντες για τη διαμόρφωση στάσης 2 ο Ερευνητικό Ερώτημα 1 ο Ερευνητικό Ερώτημα Demo Armeraquiz Δημιουργία ερευνητικών εργαλείων - Αrmeraquiz & Studmeraquiz

4. Το Studmeraquiz αποτελείται από 36 ερωτήσεις και χωρίζεται σε τέσσερις ενότητες:  Βιογραφικές πληροφορίες.  14 ερωτήσεις που εξετάζουν τη στάση απέναντι στο στρατό.  17 ερωτήσεις που διερευνούν τους παράγοντες που συμβάλλουν στη διαμόρφωση της συγκεκριμένης στάσης.  5 ερωτήσεις που εξετάζουν εξωγενείς παράγοντες για τη διαμόρφωση στάσης 12 2 ο Ερευνητικό Ερώτημα 1 ο Ερευνητικό Ερώτημα Demo Studmeraquiz Δημιουργία ερευνητικών εργαλείων - Αrmeraquiz & Studmeraquiz

 Περιλαμβάνει 5 δραστηριότητες  Διαθέσιμη:  Οι μαθητές και οι στρατιώτες αυτόβουλα και διαδραστικά κλήθηκαν να εκφράσουν τις απόψεις τους σε 5 δραστηριότητες που έχουν να κάνουν άμεσα ή έμμεσα με το στρατό. 13 Δημιουργία ερευνητικών εργαλείων - Ηλεκτρονική Πλατφόρμα - Μera2015army

14 Δημιουργία ερευνητικών εργαλείων - Ηλεκτρονική Πλατφόρμα - Μera2015army

15 Περιορισμοί της έρευνας  Μόνο στο Παγκύπριο Λύκειο Λάρνακας  Μόνο στους συμμαθητές μας της Γ’ Λυκείου.  Το Studmeraquiz και η πλατφόρμα Μera2015army συμπληρώθηκαν σε μία διδακτική περίοδο 45 λεπτών.  Δεν υπάρχει τρόπος να ελέγξουμε την προέλευση του υλικού που πήραμε από την πλατφόρμα. Δηλαδή δεν μπορούμε να συσχετίσουμε τα σχόλια που εκφραστήκαν στην πλατφόρμα είτε από μαθητές είτε από στρατιώτες με τις απαντήσεις που οι ίδιοι έδωσαν στα ερωτηματολόγια.

16 Επεξεργασία και Ανάλυση των Δεδομένων  Τα δεδομένα των στρατιωτών και μαθητών από τα ηλεκτρονικά εργαλεία armeraquiz και studmeraquiz περάστηκαν και αναλύθηκαν στο λογισμικό SPSS.  Οι γραφικές παραστάσεις έγιναν στο Microsoft Excel.  Όλο το υλικό από την ηλεκτρονική πλατφόρμα και για κάθε ερώτηση αξιολογήθηκε και κατηγοριοποιήθηκε.

Αποτελέσματα Studmeraquiz  Συμμετείχαν 54 μαθητές.  Ενότητα Βιογραφικών Πληροφοριών  81% έχουν από καλή – πολύ καλή επίδοση.  3 μόνο είχαν μείωση διαγωγής.  64% με καλή – πολύ καλή οικονομική κατάσταση.  85% κατοικούν σε αστική περιοχή.  Οι γονείς πέραν του 50% έχουν σπουδάσει σε κάποιο ανώτερο ή ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα.  41% έχουν τουλάχιστον ένα από τους δύο γονείς πρόσφυγες.  30% έχουν τουλάχιστον ένα από τους δύο γονείς με μη κυπριακή καταγωγή. 17

Αποτελέσματα Studmeraquiz  Ενότητα εξακρίβωσης στάσης  14 ερωτήσεις που εξετάζουν τη στάση απέναντι στο στρατό.  Παρατηρείται σχεδόν ισόποσος αριθμός μαθητών με θετική και αρνητική στάση. 18

Αποτελέσματα Studmeraquiz 19

Αποτελέσματα Studmeraquiz Μαθητές

21 Αποτελέσματα Studmeraquiz

22 12 Μαθητές

Αποτελέσματα Studmeraquiz  Ενότητα διερεύνησης των λόγων που διαμορφώνουν τη στάση απέναντι στη στρατιωτική θητεία.  17 ερωτήσεις.  60% δεν θεωρεί ανασταλτικό παράγοντα την απομάκρυνση από οικογένεια, φίλους κτλ.  Μόνο ένας απάντησε ότι θεωρεί ως ανασταλτικό παράγοντα την απομάκρυνση από την οικογένεια.  57% θεωρεί ως πιο αρνητικό στοιχείο τη στέρηση ευκαιριών επαγγελματικής ανέλιξης. 23

Αποτελέσματα Studmeraquiz  Ενότητα διερεύνησης εξωγενών παραγόντων που διαμορφώνουν τη στάση απέναντι στη στρατιωτική θητεία  5 ερωτήσεις. 24

Αποτελέσματα Studmeraquiz 25

Αποτελέσματα Studmeraquiz Μαθητές 41 Μαθητές

Αποτελέσματα Armeraquiz  Συμμετείχαν 78 στρατιώτες που επισκέφτηκαν το 106 ΣΝΕ.  Ενότητα Βιογραφικών Πληροφοριών  55% είχαν από καλή – πολύ καλή επίδοση στο σχολείο.  33% είχαν μείωση διαγωγής.  60% με κακή – μέτρια οικονομική κατάσταση.  60% κατοικούν σε αστική περιοχή.  Ποσοστό λιγότερο του 25% των στρατιωτών έχει τουλάχιστον ένα από τους δύο γονείς που να σπούδασε σε κάποιο ανώτερο ή ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα.  48% έχει τουλάχιστον ένα από τους δύο γονείς πρόσφυγες  90% έχει τουλάχιστον ένα από τους δύο γονείς με κυπριακή καταγωγή. 27

Αποτελέσματα Armeraquiz  Ενότητα εξακρίβωσης στάσης  14 ερωτήσεις που εξετάζουν τη στάση απέναντι στο στρατό.  Στάση κυρίως αρνητική.  Πέραν του 40% θεωρεί απαραίτητη την ύπαρξη του στρατού.  40% θεωρεί το στρατό ως εμπειρία που θα τους βοηθήσει στη ζωή τους. 28

Αποτελέσματα Armeraquiz 29

Αποτελέσματα Armeraquiz στρατιώτες 39 στρατιώτες29 Στρατιώτες

Αποτελέσματα Armeraquiz  Ενότητα διερεύνησης των λόγων που διαμορφώνουν τη στάση απέναντι στη στρατιωτική θητεία.  9 ερωτήσεις  80% θεωρεί ως πιο αρνητικό στοιχείο του στρατού τη στέρηση επαγγελματικών ευκαιριών.  Η υπακοή στις διαταγές των ανώτερων αξιωματικών δεν αντιμετωπίζεται ως αρνητικός παράγοντας.  65% θεωρεί ως πρόβλημα το ξύπνημα για σκοπιά. 31

Αποτελέσματα Armeraquiz  Ενότητα διερεύνησης εξωγενών παραγόντων που διαμορφώνουν τη στάση απέναντι στη στρατιωτική θητεία.  5 ερωτήσεις. 32

Αποτελέσματα Armeraquiz στρατιώτες, 23,1% 60 στρατιώτες, 76,9%

Αποτελέσματα Μαθητών Ερευνητικό Ερώτημα 3 Βιογραφικά στοιχεία σε σχέση με τη στάση που τηρούν απέναντι στο στρατό. Υπηκοότητα Γονέων  60% των μαθητών με πατέρα ή μητέρα μη Κύπριο/α τηρεί αρνητική στάση.  47% με πατέρα μη Κύπριο θεωρεί πολύ έως πάρα πολύ πιθανό το ενδεχόμενο να αιτηθεί απαλλαγής. Οικογενειακή Κατάσταση  Λιγότερο από το 20% όσων προέρχονται από διαζευγμένες οικογένειες θεωρεί ως καθήκον του να εκπληρώσει τη στρατιωτική του θητεία. 34

Αποτελέσματα Μαθητών Ερευνητικό Ερώτημα 3 Οικονομική κατάσταση  Αρνητική στάση διαφαίνεται από μαθητές που προέρχονται από οικονομικά εύρωστες οικογένειες (41,2%) σε σχέση με μαθητές που προέρχονται από οικογένειες με οικονομικές δυσκολίες (25%). Προσφυγική ιδιότητα  Δεν διαφαίνεται να επηρεάζει τη στάση των μαθητών. Επίπεδο Μόρφωσης  Θετική στάση εκφράζεται από ποσοστό πέραν του 40% με πατέρα με ανώτερη ή ανώτατη μόρφωση (ποσοστό μικρότερο του 20% θεωρεί πιθανόν να αιτηθεί απαλλαγής). 35

Αποτελέσματα Στρατιωτών Ερευνητικό Ερώτημα 3 Βιογραφικά στοιχεία σε σχέση με τη στάση που τηρούν απέναντι στο στρατό. Υπηκοότητα Γονέων  Όλοι οι στρατιώτες με πατέρα μη Κύπριο τηρούν αρνητική στάση.  Η καταγωγή της μητέρας δεν φαίνεται να επηρεάζει. Οικογενειακή Κατάσταση  Ελαφρώς αυξημένο το ποσοστό των στρατιωτών με διαζευγμένους γονείς με πιθανότητα να αιτηθεί απαλλαγής. 36

Αποτελέσματα Στρατιωτών Ερευνητικό Ερώτημα 3 Οικονομική κατάσταση  Μεγαλύτερο ποσοστό θετικής στάσης παρουσιάζεται από στρατιώτες που προέρχονται από οικογένειες με καλή - πολύ καλή οικονομική κατάσταση. Το ίδιο ισχύει και ως προς το ενδεχόμενο αιτήματος απαλλαγής. Προσφυγική ιδιότητα  Πιο θετική στάση εκφράζεται από στρατιώτες που προέρχονται από προσφυγικές οικογένειες. Σε σχέση με το ενδεχόμενο αιτήματος απαλλαγής δεν παρουσιάζεται ουσιαστική διαφορά από τα ποσοστά στρατιωτών μη προσφύγων. 37

Αποτελέσματα Στρατιωτών Ερευνητικό Ερώτημα 3 Επίπεδο Μόρφωσης  Στρατιώτες με πατέρα με χαμηλό επίπεδο μόρφωσης έχουν αυξημένα ποσοστά α) αρνητικής στάσης και β) στο ενδεχόμενο να αιτηθούν απαλλαγής (65%), σε σχέση με το 38% όσων έχουν πατέρα με ανώτερη μόρφωση. Στρατιώτες που έχουν τελειώσει ή όχι το σχολείο  Δεν παρατηρείται διαφορά στη στάση, αλλά μεγάλη διαφορά πέραν του 20% στο ενδεχόμενο για αίτηση απαλλαγής. 75% από αυτούς που δεν έχουν τελειώσει το σχολείο σκέφτονται να αιτηθούν απαλλαγής σε σχέση με 53% αυτών που το έχουν τελειώσει. 38

Αποτελέσματα Στρατιωτών Ερευνητικό Ερώτημα 3 Μαθητική Επίδοση  68% από τους στρατιώτες που είχαν μέτρια ή κακή επίδοση στο σχολείο θεωρεί πολύ πιθανή την αίτηση απαλλαγής σε σχέση με το 48% αυτών που είχαν επίδοση από καλή –πολύ καλή. 39

 ΕΡΩΤΗΣΗ 1  Από τη συντριπτική πλειοψηφία εκφράζονται συναισθήματα αγανάκτησης, θυμού και μίσους.  ΕΡΩΤΗΣΗ 2  Οι απόψεις διίστανται. Μια μερίδα συμμαθητών μας, θεωρεί χρέος προς την πατρίδα την εκπλήρωση της στρατιωτικής θητείας και άλλη χάσιμο χρόνου.  ΕΡΩΤΗΣΗ 3  Μεγάλο ποσοστό τάχθηκε ενάντια στο στρατιώτη με χαρακτηρισμούς: φυγόπονος, δειλός, ανεύθυνος και πως αποτελεί ντροπή για την πατρίδα.  Άλλη μικρότερη μερίδα μαθητών πήρε το μέρος του, εκφράζοντας απόψεις για τις σπουδές, διάρκεια θητείας κλπ. 40 Αποτελέσματα Μαθητών Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας - Μera2015army

41 Αποτελέσματα Μαθητών Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας - Μera2015army  ΕΡΩΤΗΣΗ 4  Διάσταση Απόψεων. Από τη μια το χρέος προς τους προγόνους και από την άλλη ο στρατός με τα προβλήματα του όπως τα αντιλαμβάνονται οι συμμαθητές μας.  ΕΡΩΤΗΣΗ 5  Ποικίλα σχόλια:  Ο στρατός ενδυναμώνει τον άνθρωπο και τον κάνει καλύτερο.  Ο στρατός δεν είναι τόσο δύσκολος όσο παρουσιάζεται.  Δυσκολίες όπως η διάρκεια της θητείας, το πρωινό ξύπνημα, σκοπιές, καταπίεση από ανωτέρους.

 ΕΡΩΤΗΣΗ 1  Από τη συντριπτική πλειοψηφία εκφράζονται συναισθήματα ντροπής, θυμού, αηδίας και μίσους.  ΕΡΩΤΗΣΗ 2  Μικρός αριθμός στρατιωτών υποστήριξε την πρώτη άποψη.  Οι περισσότεροι υποστήριξαν τη δεύτερη.  Θητεία μεγάλης διάρκειας  Χάσιμο χρόνου  Λειτουργεί με λανθασμένους τρόπους 42 Αποτελέσματα Στρατιωτών Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας - Μera2015army

43 Αποτελέσματα Μαθητών Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας - Μera2015army  ΕΡΩΤΗΣΗ 3  Οι περισσότεροι:  Καθόλου κατακριτέο.  Δύο χρόνια χαμένα.  ΕΡΩΤΗΣΗ 4  Διάσταση Απόψεων. Τάση προς τη δεύτερη εικόνα.  ΕΡΩΤΗΣΗ 5  Ποικίλα σχόλια: χάσιμο χρόνου, οι πρώτοι 6 μήνες αξίζουν… μετά τίποτα, ρουτίνα.  Δεν υπήρξε οποιαδήποτε απάντηση που να τάσσεται υπέρ της εκπλήρωσης των στρατιωτικών καθηκόντων.

44 Συμπεράσματα  Θεωρούμε ως ιδιαίτερα επιτυχημένη και αποτελεσματική την επιλογή των studmeraquiz και armeraquiz ως εργαλείων συλλογής πληροφοριών, αντί του κλασικού ερωτηματολογίου.  Παρατηρήθηκε τεράστιο ενδιαφέρον στη διάδραση με την ηλεκτρονική πλατφόρμα mera2015army. Αυτό φαίνεται και από την ποσότητα του υλικού που έχουμε μαζέψει, τόσο από τους μαθητές όσο και από τους στρατιώτες.  Η στάση των μαθητών, αλλά πολύ περισσότερο των στρατιωτών, είναι αρνητική, με σημαντικότερους ανασταλτικούς παράγοντες την απώλεια επαγγελματικών ευκαιριών και τη διάρκεια της θητείας.

45 Συμπεράσματα  Παρά το γεγονός ότι οι μαθητές δεν έχουν ακόμη βιώσει τη στρατιωτική θητεία, για να είναι σε θέση να την αξιολογήσουν και να την κρίνουν ως ποιότητα εμπειρίας, ένα σχετικά μεγάλο ποσοστό (της τάξης του 22,6%) παρουσιάζει προδιάθεση για να αιτηθεί απαλλαγής.  Η μεγαλύτερη μερίδα των μαθητών έχει την αντίληψη ότι το οικογενειακό τους περιβάλλον θα ενθάρρυνε μια ενδεχόμενη απόφασή τους να απαλλαγούν από τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις.

46 Συμπεράσματα  Παρά το γεγονός ότι στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών και στρατιωτών εξέφρασε την έντονη απαρέσκειά της για το γεγονός ότι ζούμε σε μια ημικατεχόμενη πατρίδα, εντούτοις πολλοί από αυτούς διατύπωσαν στη συνέχεια αρνητικές θέσεις για τη στρατιωτική θητεία. Το γεγονός αυτό υποδεικνύει άτομα που αναγνωρίζουν μεν το πρόβλημα, αλλά μεταθέτουν την ευθύνη διόρθωσής του σε άλλους.  Ένα σημαντικό ποσοστό στρατιωτών πέραν του 42% που ήρθαν στο 106 ΣΝΕ θεωρούν απαραίτητο και αναγκαίο το στρατό.

Συμπεράσματα  Από τη σύγκριση των βιογραφικών στοιχείων των στρατιωτών και μαθητών σε σχέση με τη στάση απέναντι στο στρατό προκύπτουν τα εξής:  Οι μαθητές και οι στρατιώτες των οποίων ο πατέρας δεν είναι κυπριακής καταγωγής παρουσιάζουν αρνητική στάση και αυξημένη πιθανότητα αίτησης απαλλαγής.  Οι μαθητές ή στρατιώτες που προέρχονται από οικογένειες με καλή οικονομική κατάσταση έχουν θετικότερη στάση ως προς το ενδεχόμενο αίτησης απαλλαγής.  Θετικότερη στάση έχουν και οι στρατιώτες ή μαθητές από μη διαζευγμένες οικογένειες. 47

Συμπεράσματα  Η προσφυγική ιδιότητα δεν αποτελεί λόγο διαμόρφωσης θετικής ή αρνητικής στάσης, ούτε εμπόδιο για κάποιον να αιτηθεί απαλλαγή από το στρατό.  Στους στρατιώτες σημαντικό λόγο και ρόλο για τη στάση τους και για το αν πρόκειται να αιτηθούν απαλλαγή από το στρατό διαδραματίζουν με πολύ σημαντικά ποσοστά διαφοράς οι πιο κάτω παράγοντες:  Επίπεδο μόρφωσης πατέρα.  Αν έχουν τελειώσει το σχολείο.  Μαθητική επίδοση. 48

Συμπεράσματα  Τα αρνητικά σχόλια για τους μόνιμους αξιωματικούς είναι από ελάχιστα έως μηδαμινά.  Κάποιες από τις απαντήσεις των στρατιωτών στην πλατφόρμα υποδηλώνουν ψυχολογική πίεση. Θεωρούμε πως η παρουσία ψυχολόγου στις στρατιωτικές μονάδες πιθανόν να περιόριζε την προσέλευση στρατιωτών στο 106 ΣΝΕ.  Η ευκολία με την οποία οδηγούνται στην απαλλαγή. Δεν είναι τυχαίο που το 77% των στρατιωτών δήλωσε πως αν υπήρχαν αυστηρές συνέπειες δεν θα αιτούνταν απαλλαγή. 49

50 Δεξιότητες που αποκτήθηκαν  Ερευνητική Εμπειρία.  Συγγραφή Έρευνας.  Ομαδικό Πνεύμα –Συνεργασία.  Πειθαρχία (αυστηρή τήρηση χρονοδιαγραμμάτων).  Αναζήτηση, μελέτη και σωστή καταγραφή βιβλιογραφίας.  Εκμάθηση λογισμικού επεξεργασίας δεδομένων SPSS.  Εκμάθηση επιπρόσθετων χαρακτηριστικών της Visual Basic απαραίτητες για τα studmeraquiz και armeraquiz.

51 Δημιουργία Βίντεο To Βίντεο

52 Τέλος Παρουσίασης