ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: ΘΕΩΡΙΑ, ΠΡΑΞΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ Αντιγόνη-Άλμπα Παπακωνσταντίνου, MSc, PhD Εντεταλμένη Διδασκαλίας Πανεπιστημίου Αθηνών

ΤΕΣΤ ΓΝΩΣΕΩΝ! ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΜΑΚΡΟ-ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΝΤΕΤΕΡΜΙΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΝΟΟΥΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΕΘΝΟΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ - ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΜΙΚΡΟ-ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

ΑΞΟΝΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ Η ΣΧΟΛΙΚΗ ΤΑΞΗ ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΣΧΟΛΕΙΟ

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ  Η επιστήμη που μελετά τα κοινωνικά φαινόμενα με επιστημονικές μεθόδους (Μυλωνάς, 1998)  Η επιστήμη που μελετά με επιστημονικό τρόπο την κοινωνική πραγματικότητα, τα κοινωνικά γεγονότα, τα συλλογικά/κοινωνικά φαινόμενα ή αλλιώς τις κοινωνικές αποκρυσταλλώσεις, δηλαδή τους θεσμούς, όπως π.χ. η εκπαίδευση, η οικογένεια κτλ. (Lallement, 2004)  Η κοινωνική επιστήμη που περιγράφει, μελετά και ερευνά τον τρόπο συγκρότησης και λειτουργίας των κοινωνιών και των κοινωνικών ομάδων. Εξετάζει την κοινωνία ως σύνολο, τα επιμέρους στοιχεία της αλλά και τους ανθρώπους ως μέλη των κοινωνικών συνόλων (Νόβα-Καλτσούνη, 2010)

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Ένα παράδειγμα: Άντρας 30 ετών, διπλωματούχος χημικός, άνεργος, πέφτει από ταράτσα πολυκατοικίας. Διερευνώνται τα αίτια του θανάτου. Εγκληματολογία Ψυχολογία-Ψυχιατρική Κοινωνιολογία

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Η εξέλιξη της επιστήμης της Κοινωνιολογίας Emile Durkheim Η κοινωνία είναι μία ιδιότυπη πραγματικότητα, μία ολότητα μεγαλύτερη από το άθροισμα των μελών της. «Το σύνολο των πεποιθήσεων και των αισθημάτων που είναι κοινά στο μέσο όρο των μελών της ίδιας κοινωνίας» (Durkheim, 1897:20) Η έννοια της συλλογικής συνείδησης. Η έννοια του κοινωνικού γεγονότος (fait social). Τα κοινωνικά γεγονότα είναι τρόποι του αισθάνεσθαι, του σκέπτεσθαι και του πράττειν (αντικειμενικοί) που υπάρχουν έξω από το άτομο και έχουν μια δύναμη πίεσης, εξαιτίας της οποίας επιβάλλονται σ’αυτό (Durkheim, 1963:5).

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Η εξέλιξη της επιστήμης της Κοινωνιολογίας Emile Durkheim Τα κοινωνικά γεγονότα είναι «πράγματα» sui generis. Υποβάθμιση της συμμετοχής και του ρόλου του ατομικού υποκειμένου ως δρώντος στην παραγωγή των κοινωνικών φαινομένων. Μακρο-κοινωνιολογικός ντετερμινισμός. Εάν όμως τα κοινωνικά γεγονότα υπάρχουν sui generis πώς αλλάζουν οι κοινωνίες; Πώς αναδιαμορφώνονται οι κοινωνικές δομές;

ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Η εξέλιξη της επιστήμης της Κοινωνιολογίας Max Weber Η κοινωνία είναι μία πραγματικότητα ρευστή και πολύπλοκη και επομένως δεν είναι δυνατό να τη γνωρίζουμε πλήρως. Η έννοια του υποκειμενικού νοήματος. «Η συμπεριφορά είναι ανθρώπινη πράξη εάν και εφόσον το άτομο ή τα άτομα συνδέουν με αυτή ένα υποκειμενικό νόημα». Υποκειμενικό νόημα είναι το νόημα που δίνει το ίδιο το άτομο στη συμπεριφορά του (Weber, 1983:66).

Η εξέλιξη της επιστήμης της Κοινωνιολογίας Max Weber To «κοινωνικό γεγονός» λοιπόν γίνεται αντιληπτό ως το προϊόν της διαντίδρασης εσκεμμένων συμπεριφορών των ατόμων (Μυλωνάς, 1998:14) και για να το ερμηνεύσουμε πρέπει να τοποθετηθούμε στη θέση των δρώντων υποκειμένων και να κατανοήσουμε το νόημα και τη σημασία που τα υποκείμενα αυτά δίνουν στη δράση τους. ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Κατανοούσα κοινωνιολογία: «η επιστήμη που κατανοεί ερμηνευτικά την κοινωνική συμπεριφορά» (Weber, 1983:66) Η έννοια του ιδεότυπου (idéal type).

Μικρο-κοινωνιολογικές θεωρήσεις: στοχεύουν στην περιγραφή και την ερμηνεία των περιθωρίων της σχετικά αυτόνομης κίνησης του δρώντος ή των δρώντων. Μακρο-κοινωνιολογικές θεωρήσεις: εστιάζουν στη λειτουργία, την οργάνωση και τη μεταβολή των κοινωνικών δομών και την «πίεση» που αυτές ασκούν στα άτομα Η εξέλιξη της επιστήμης της Κοινωνιολογίας  Από τον Durkheim στον Weber έχουμε λοιπόν μία μετάβαση από τη δομή στο άτομο, από το συλλογικό στο ατομικό, από το μακρο-κοινωνιολογικό στο μικρο- κοινωνιολογικό. ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ

Η εξέλιξη της επιστήμης της Κοινωνιολογίας ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Ποιοι παράγοντες ή ποιες κοινωνικές αλλαγές θεωρείτε ότι συνέβαλαν στη μεταστροφή των κοινωνιολογικών θεωρήσεων και προσεγγίσεων από το μακρο στο μίκρο επίπεδο; Νέες τάσεις μέσα στο μικρο-κοινωνιολογικό ρεύμα της «κατανοούσας κοινωνιολογίας» που ευνοούν την έρευνα πεδίου και τις ποιοτικές μεθόδους: Εθνομεθοδολογία Συμβολική αλληλεπίδραση Μεθοδολογικός ατομισμός

Βιβλιογραφία μαθήματος: ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ Durkheim, E Le suiside. Paris: F. Alcan Durkheim, E Sociology and Philosophy. Free Press. Glencoe III Lallement, M Ιστορία των κοινωνιολογικών ιδεών. (μτφρ) Μπ. Λυκούδης. Αθήνα: Μεταίχμιο Μυλωνάς, Θ Κοινωνιολογία της Ελληνικής Εκπαίδευσης. Συμβολές. Αθήνα: Gutenberg Νόβα-Καλτσούνη, Χ Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης. Αθήνα: Gutenberg Weber, M Economie et Société. Paris: Plon Weber, M L’éthique protestante et l’esprit du capitalisme. Paris: Plon