Πώς να σχεδιάζεις μια γραμμή. Οι αρχιτέκτονες χρησιμοποιούν διαφορετικά είδη γραμμών για διαφορετικούς σκοπούς, αλλά η βασική αρχιτεκτονική γραμμή σχεδιάζεται με έμφαση στην αρχή και το τέλος της. Για να αποπνέουν οι γραμμές σου ζωντάνια και δυναμισμό, εκπαίδευσε το χέρι σου ώστε ν’ αφήνει μια κουκκίδα ή ένα σημαδάκι στην αρχή και στο τέλος κάθε μολυβιάς. Όταν σκιτσάρεις μη φτιάχνεις τις γραμμές από πολλά μικρά, επικαλυπτόμενα τμήματα. Αντ’ αυτού σύρε το μολύβι σου από την αρχή μέχρι το τέλος με μια μονοκόμματη αλλά ρευστή και ελεγχόμενη κίνηση.

Σχήμα είναι ένα στοιχείο το οποίο τοποθετείται σε μια σελίδα, έναν καμβά, η κάποια άλλη επιφάνεια. Πεδίο είναι ο χώρος της σελίδας. Το σχήμα αποκαλείται επίσης αντικείμενο, μορφή, φιγούρα, στοιχείο ή θετικό σχήμα. Το πεδίο αποκαλείται εναλλακτικά χώρος, φόντο, υπολειμματικός χώρος ή κενός χώρος.

Σύμφωνα με την αρχή «σχήμα- πεδίο» ο χώρος που προκύπτει από την τοποθέτηση σχημάτων οφείλει να μελετάται εξίσου σχολαστικά με τα ίδια τα σχήματα. Ο χώρος αποκαλείται αρνητικός εφόσον δεν αποκτά σαφές σχήμα μετά από την τοποθέτηση των σχημάτων. Ορίζεται ως θετικός χώρος εφόσον έχει σαφές σχήμα.

Η αρχή «πλήρες- κενό» αποτελεί το τρισδιάστατο ισοδύναμο της αρχής «σχήμα – πεδίο». Βάσει αυτής, οι τρισδιάστατοι χώροι που προκύπτουν ή υποδηλώνονται από την τοποθέτηση αντικειμένων είναι εξίσου σημαντικοί με τα ίδια τα αντικείμενα. Ένας τρισδιάστατος χώρος θεωρείται θετικός εφόσον έχει σαφές σχήμα και δίνει αίσθηση των ορίων του. Οι θετικοί χώροι μπορεί να ορίζονται με άπειρους τρόπους, με σημεία, γραμμές, επίπεδα, συμπαγείς όγκους, δέντρα, ακμές κτιρίων, κολώνες, τοίχους, πρανή και αναρίθμητα άλλα στοιχεία.

Κυκλοφορούμε σε αρνητικούς χώρους και κατοικούμε σε θετικούς χώρους. Τα σχήματα και οι ιδιότητες των αρχιτεκτονικών χώρων επηρεάζουν σημαντικά την ανθρώπινη εμπειρία και συμπεριφορά, γιατί κατοικούμε εντός του χώρου και όχι στους τοίχους, τις οροφές ή τις κολώνες που διαμορφώνουν ένα οικοδομημένο περιβάλλον. Σε γενικές γραμμές, οι θετικοί χώροι προτιμώνται για κατοικία, ανάπαυση και κοινωνικές συναναστροφές. Οι αρνητικοί χώροι ενθαρρύνουν την κίνηση και όχι την ανάπαυση.

Τα κτίρια στα προάστια είναι αυτόνομα αντικείμενα ενταγμένα στο χώρο. Τα κτίρια στη πόλη είναι συχνά μορφοποιητές του χώρου. Σήμερα, όταν δημιουργούμε κτίρια συχνά εστιάζουμε μόνο στη μορφή τους, αφήνοντας τον περιβάλλοντα χώρο να προκύψει ως ένα δευτερογενές χώρο. Τα αστικά κτίρια σχεδιάζονται συνήθως με τις αντίθετες αξιώσεις: η μορφή του κτιρίου μπορεί να έχει δευτερεύουσα σημασία ως προς τη μορφή του δημόσιου χώρου, σε βαθμό που μερικά αστικά κτίρια κυριολεκτικά «παραμορφώνονται» με στόχο να αποκτήσουν θετικό σχήμα γειτονικοί τους χώροι όπως πλατείες, προαύλια ή αίθρια.

Αρχιτεκτονική είναι η στοχαστική δημιουργία χώρου. Louis Kahn Αίσθηση τόπου. Ο λατινικός όρος genius loci σημαίνει το πνεύμα ή τη χαρακτηριστική ατμόσφαιρα, ενός τόπου. Χρησιμοποιείται για να περιγράψει τόπους που εντυπώνονται στη μνήμη μας για τα αρχιτεκτονικά και βιωματικά τους χαρακτηριστικά. Το μεγάλο πάρκο Το Πεδίον του Άρεως, το μεγαλύτερο και παλιότερο πάρκο στο κέντρο της Αθήνας, ανοίγει σταδιακά τις εισόδους του αποκαλύπτοντας τα πολύχρωμα, μυρωδάτα και καλαίσθητα σημεία του

Η εμπειρία που αποκομίζουμε από έναν αρχιτεκτονικό χώρο επηρεάζεται σημαντικά από το πώς φτάνουμε σ’ αυτόν. Ένας ψηλός, φωτεινός χώρος θα δώσει την αίσθηση ότι είναι ψηλότερος και φωτεινότερος εάν συνδυαστεί μ’ ένα χαμηλοτάβανο και υποφωτισμένο χώρο. Ένας μνημειακός ή ιερός χώρος θα δώσει την αίσθηση ότι είναι πιο σημαντικός εάν τοποθετηθεί στο τέλος μιας ακολουθίας χώρων υποδεέστερης σημασίας. Ένα δωμάτιο με παράθυρα στο νότο θα μας εντυπωσιάσει περισσότερο εάν προηγουμένως περάσουμε από μια σειρά χώρων με βόρειο προσανατολισμό.

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕ «ΑΡΝΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΣΗ» ΓΙΑ ΝΑ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΕΙΣ ΤΗΝ ΚΙΝΗΣΗ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Όταν σχεδιάζεις διαδρομές προσπάθησε να παρουσιάζεις πρώτα στους χρήστες – περιηγητές μια άποψη του προορισμού π.χ. ένα κλιμακοστάσιο, μια είσοδο κτιρίου, ένα μνημείο ή άλλο στοιχείο- και στη συνέχεια να τον αποκρύπτεις προσωρινά καθώς πλησιάζουν σ’ αυτόν. Αποκάλυψε τον προορισμό για δεύτερη φορά από διαφορετική οπτική γωνία, η προσθέτοντας μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια. Θα μπορούσες επίσης να «εκτρέψεις» τους χρήστες σε μια απρόσμενη διαδρομή για να διεγείρει την περιέργεια ή να προκαλέσεις μια προσωρινή αίσθηση αποπροσανατολισμού και στη συνέχεια να τους «ανταμείψεις» με άλλες ενδιαφέρουσες εμπειρίες ή διαφορετικές απόψεις του προορισμού τους. Αυτή η επιπλέον δουλειά εκ μέρους σου θα κάνει το ταξίδι πιο ενδιαφέρον και την άφιξη πιο ικανοποιητική.

Σχεδίασε έναν αρχιτεκτονικό χώρο ώστε να εξυπηρετεί ένα σκοπό, ένα συγκεκριμένο χώρο ή εμπειρία. Μη σχεδιάζεις ένα ορθογώνιο – η οποιοδήποτε άλλο τυχαίο σχήμα- σε μια κάτοψη υποθέτοντας ότι, αφού το προσδιορίζεις θα είναι κατάλληλο για την προσδοκώμενη χρήση του. Αντιθέτως, θα πρέπει να εξετάσεις με λεπτομέρεια τις απαιτήσεις του προγράμματος τις ιδιαιτερότητες των δραστηριοτήτων που λαμβάνουν χώρα εκεί και σχεδίασε αυτό που θα εξυπηρετεί τις συγκεκριμένες χρήσεις.

Προγραμματισμός χώρου είναι η οργάνωση ή διευθέτηση των χώρων για την εξυπηρέτηση λειτουργικών αναγκών Ο Προγραμματισμός του χώρου είναι μια δεξιότητα ζωτικής σημασίας για έναν αρχιτέκτονα Ένας αρχιτέκτονας ασχολείται επίσης με το νόημα ενός οικοπέδου και των κτιρίων του Ακόμα δημιουργεί τον λειτουργικό χώρο του γραφείου και συγχρόνως μελετά το περιβάλλον του χώρου, την σημασία του για τους εργαζόμενους και την αξία του κοινωνικού συνόλου. Ο αρχιτέκτονας διαποτίζει την εμπειρία που βιώνουν οι χρήστες αυτών των χώρων με σπιρτάδα, πλούτο, ευχαρίστηση και ομορφιά.

Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΞΕΚΙΝΑ ΜΕ ΜΙΑ ΙΔΕΑ. Οι καλές σχεδιαστικές λύσεις δεν είναι ενδιαφέρουσες μόνο ως προς το φυσικό αποτέλεσμα, αλλά καθοδηγούνται από υποκειμενικές ιδέες. Μια ιδέα είναι μια συγκεκριμένη νοητική δομή, σύμφωνα με την οποία οργανώνουμε, κατανοούμε τα εξωτερικά ερεθίσματα και της πληροφορίες. Χωρίς υποκειμενικές ιδέες που να προσδίδουν νόημα στα κτίρια οι αρχιτέκτονες δεν είναι παρά μόνο προγραμματιστές των χώρων.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΝΘΕΣΗ Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΙΔΕΑ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΑΡΧΗ ΣΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΝΟΣ ΚΤΙΡΙΟΥ Εκφράζεται με ένα διάγραμμα που αναπαριστά τη γενική οργάνωση της κάτοψης ενός κτιρίου και την εμπειρική και αισθητική του ευαισθησία. Ένα προσχέδιο μπορεί να περιγράφει ογκοπλασία, εισόδους ιεραρχία χώρων, ζώνες ιδιωτικού χαρακτήρα, διαφάνεια και αδιαφάνεια, καθώς και πολλές παραμέτρους ανάλογα με το έργο.

Όσο πιο συγκεκριμένη είναι μια ιδέα. Τόσο πιο ελκυστική μπορεί να γίνει. Κύριος σκοπός της αρχιτεκτονικής σύνθεσης είναι η δημιουργία χώρου κατάλληλου για συγκεκριμένο προορισμό ή φυσικού πλαισίου, κατάλληλο για την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της. Πρόκειται για: Δημιουργία ατομικού καταφυγίου Πυρήνα κατοικίας Κοινωνική περιοχή

Πυρήνα κατοικίας

Κοινωνική περιοχή Οι διαμορφωμένοι από τον άνθρωπο χώροι διαιρούνται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τους υπαίθριους χώρους και τους στεγασμένους χώρους.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΘΕΣΗ Πρόκειται για μια ανθρώπινη δραστηριότητα όπου το υποκείμενο διατυπώνει πρόθεση (κτιριολογικό πρόγραμμα) καταλήγει σε μια πρόταση για βελτίωση μιας υπάρχουσας κατάστασης Κατά την διαδικασία του σχεδιασμού υπεισέρχονται διάφοροι παράμετροι ή συνιστώσες. Οι σημαντικότερες από τις οποίες, εντάσσονται σε πέντε κατηγορίες. 1. Λειτουργικές 2. Κατασκευαστικές 3. Αισθητικές 4. Κοινωνικό- πολιτιστικές 5. Κλιματολογικές – περιβαλλοντικές

Κάθε σχεδιαστική απόφαση θα πρέπει να δικαιολογείται τουλάχιστο με δύο τρόπους. Ο πρωταρχικός σκοπός μιας σκάλας είναι να επιτρέπει την διέλευση από όροφο σε όροφο. Εάν όμως είναι καλοσχεδιασμένη, μπορεί επίσης να εξυπηρετεί ως χώρος συνάθροισης, ως γλυπτό ή ως μέσο προσανατολισμού στο εσωτερικό ενός κτιρίου. Ένα παράθυρο μπορεί να πλαισιώνει τη θέα ενός τοπίου, να λούζει ένα τοίχο με φως, να προσανατολίζει τον χρήστη του κτιρίου στο εξωτερικό τοπίο, να εκφράζει το πάχος του κτιρίου, να περιγράφει το στατικό σύστημα του κτιρίου ή να επισημαίνει μια σχέση αξονικότητας με κάποιο άλλο αρχιτεκτονικό στοιχείο. Μια κιονοστοιχία μπορεί να παρέχει δομική στήριξη, να ορίζει μια διαδρομή, να χρησιμεύει ως μέσο « πλοήγησης» ή να λειτουργεί ως ρυθμική αντίστιξη σε κάποια άτακτα αρχιτεκτονικά στοιχεία. Ευκαιρίες για πολλαπλά επιχειρήματα υποστήριξης σχεδιαστικών αποφάσεων μπορούν να βρεθούν σχεδόν σε κάθε στοιχείο ενός κτιρίου. Όσο περισσότερα επιχειρήματα μπορείς να βρεις ή να δημιουργήσεις για ένα στοιχείο. Τόσο το καλύτερο.

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΕ ΙΕΡΑΡΧΙΚΑ Όταν σκιτσάρεις σε οποιαδήποτε μέσο, μη δουλεύεις ποτέ με «βαθμό λεπτομέρειας 100%» από τη μια άκρη του χαρτιού μέχρι την άλλη. Απεναντίας, ξεκίνα με τα γενικότερα στοιχεία της σύνθεσης και προχώρα σταδιακά προς τα ειδικότερα. Ξεκίνα με την συνολική διάταξη της σελίδας. Χρησιμοποίησε αχνές γραμμές –οδηγούς, γεωμετρικές ευθυγραμμίσεις και οπτικά τρικ για να ελέγξεις τις αναλογίες, τις σχέσεις και την τοποθέτηση των στοιχείων του σχεδίου. Όταν τα καταφέρεις σ’ αυτό το επίπεδο, πέρνα στο επόμενο επίπεδο λεπτομέρειας. Εάν πιάσεις τον εαυτό σου να εστιάζει σε μια συγκεκριμένη περιοχή του σχεδίου, αφιέρωσε της λίγο χρόνο και κατόπιν προχώρα σε άλλες περιοχές του σχεδίου. Να αξιολογείς την πρόοδο σου συνεχώς, κάνοντας τοπικές προσαρμογές σε σχέση με ολόκληρη την επιφάνεια του χαρτιού.

Χρησιμοποίησε το parti σαν κατευθυντήριο οδηγό στο σχεδιασμό πολλών στοιχείων ενός κτιρίου. Όταν σχεδιάζεις μια σκάλα, ένα παράθυρο, μια κολώνα, μια στέγη, ένα χολ, έναν ανελκυστήρα ή κάποιο άλλο στοιχείο ενός κτιρίου, να λαμβάνεις πάντα υπόψη τον τρόπο με τον οποίο ο σχεδιασμός του μπορεί να εκφράσει την κεντρική ιδέα του κτιρίου. ΝΙΚΗΦΟΡΙΔΗΣ – CUOMO Η δυναμική του αστικού πεδίου Σχεδιασμένη από το πολωνικό αρχιτεκτονικό γραφείο ‘'kwkpromes'‘ με Αρχιτέκτονα τον Robert Konieczny

Φαντάσου για παράδειγμα ένα parti που αποκόπτει στην έκφραση μιας οργανωμένης διαστρωμάτωσης, όπου κάθε στρώση έχει συγκεκριμένες αρχιτεκτονικές ιδιότητες. Το κεντρικό κλιμακοστάσιο σ’ αυτό το κτίριο θα μπορούσε να είναι: 1.Χαραγμένο εγκάρσια στις στρώσεις, έτσι ώστε χρησιμοποιώντας το κάποιος να τις διασχίζει. 2.Παράλληλο με τις υπόλοιπες στρώσεις, δηλαδή να αποτελεί κι αυτό μια στρώση. 3.Εκτός διαστρωμάτωσης, ώστε να διατηρεί την καθαρότητα του. 4.Οτιδήποτε άλλο σε βοήθα να πεις «αυτό το κτίριο αναφέρεται στη διαστρωμάτωση» και τίποτα που να δηλώνει το αντίθετο.