“Διαπολιτισμική προσέγγιση με όχημα τη γλώσσα”

Παρουσίαση με θέμα: "“Διαπολιτισμική προσέγγιση με όχημα τη γλώσσα”"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 “Διαπολιτισμική προσέγγιση με όχημα τη γλώσσα”
6ο ΕΠΑ.Λ. ΑΘΗΝΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (PROJECT) Α΄ ΤΑΞΗ Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Βασιλική Μίκροβα, Φιλόλογος Σχολικό Έτος (α΄ Τετράμηνο) “Διαπολιτισμική προσέγγιση με όχημα τη γλώσσα”

2 ΝΤΑΝΗ ΓΚΡΕΤΙΟΝ ΤΣΙΝΤΖΟ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΕΤΣΑΙ ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΤΟΥΡΑΝΙ ΜΑΡΙΑ
Ομάδα εργασίας από τους μαθητές της Α΄ Τάξης : ΝΤΑΝΗ ΓΚΡΕΤΙΟΝ ΤΣΙΝΤΖΟ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΕΤΣΑΙ ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΤΟΥΡΑΝΙ ΜΑΡΙΑ ΓΚΑΝΓΚΟΒΑ ΑΝΝΑ ΠΕΤΡΙΔΗ ΚΥΡΙΑΚΗ ΝΟΥΜΑΝΙ ΛΕΝΤΙΟ ΝΤΑΤΣΗ ΚΡΙΟΣ ΣΟΑΚΑΤΣΙ ΝΤΕΝΙΣΑ ΛΩΛΗΣ ΝΤΕΝΙΣ

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο λαϊκός πολιτισμός είναι από τα πιο πρόσφορα πεδία για την πραγματοποίηση της «πολιτισμικής συνάντησης» και της ανάδειξης των κοινών πολιτισμικών στοιχείων ανάμεσα στους λαούς, χωρίς ταυτόχρονα να παραγνωρίζονται και οι ιδιαιτερότητες οι οποίες καθορίζονται από τη γενική και την τοπική ιστορία. Με τον όρο λαϊκό πολιτισμό εννοούμε τόσο τον παραδοσιακό, προβιομηχανικό, προκαπιταλιστικό όσο και τον σύγχρονο λαϊκό πολιτισμό, έτσι όπως αυτός διαμορφώνεται μέσα στα πλαίσια των εθνών κρατών καιτης παγκοσμιοποίησης όπως αυτή συντελείται υπό την ηγεμονική δυτική κουλτούρα, είτε υιοθετώντας στοιχεία της προσαρμόζοντας την τοπικότητα στο εθνικό ή στο δυτικό μοντέλο είτε προβάλλοντας πολιτισμικές αντιστάσεις που εστιάζονται στην περιφρούρηση της τοπικής ταυτότητας. Όσον αφορά τους ευρωπαϊκούς λαούς, οι ιδιαίτερες πολιτισμικές συνθήκες, όπως π.χ. η κατοίκηση στο χώρο του βόρειου ημισφαιρίου που επηρεάζεται από κοινές εναλλαγές φωτός – σκοταδιού, ή το κοινό θρησκευτικό πλαίσιο του χριστιανισμού, συντέλεσαν στο να διαμορφωθούν πολλά κοινά πολιτισμικά στοιχεία, τα οποία έχουν καταγραφεί σε πολυάριθμες λαογραφικές και ανθρωπολογικές μελέτες. Η κοινή ιστορική μοίρα της Τουρκοκρατίας και το ενισχυμένο ορθόδοξο χριστιανικό στοιχείο συντέλεσε στη διαμόρφωση ακόμα πιο έντονων πολιτισμικών ομοιοτήτων ανάμεσα στους λαούς των Βαλκανίων

4 Η Γέννηση

5 ΝΤΑΝΗ ΓΚΡΕΤΙΟΝ ΤΣΙΝΤΖΟ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΕΤΣΑΙ ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΤΟΥΡΑΝΙ ΜΑΡΙΑ ΓΚΑΝΓΚΟΒΑ ΑΝΝΑ ΠΕΤΡΙΔΗ ΚΥΡΙΑΚΗ

6 Επιστημονικός όρος Ο κύκλος ζωής του ανθρώπου είναι παρόμοια με εκείνη των άλλων θηλαστικών με πλακούντα. Το ζυγωτό διαιρείται μέσα στη μήτρα της γυναίκας για να γίνει ένα έμβρυο, το οποίο σε μια περίοδο τριάντα οκτώ εβδομάδων (εννιά μήνες) της κύησης γίνεται ένα ανθρώπινο βρέφος (στην αγγλική έκδοση αναφέρεται ως έμβρυο). Μετά από αυτό το χρονικό διάστημα, της πλήρους ανάπτυξής έμβρυο έχει γεννηθεί από το σώμα της γυναίκας και αναπνέει ανεξάρτητα ως βρέφος για πρώτη φορά. Σε αυτό το σημείο, οι πιο σύγχρονοι πολιτισμοί αναγνωρίζουν το μωρό ως προσώπο που δικαιούται την πλήρη προστασία του νόμου, αν και ορισμένες δικαιοδοσίες επεκτείνουν διάφορα επίπεδα της προσωπικότητας νωρίτερα για τα ανθρώπινα έμβρυα κατά την παραμονή τους στη μήτρα. Σε σύγκριση με άλλα είδη, ο ανθρώπινος τοκετός είναι επικίνδυνος. Ο επώδυνος άθλος διαρκεί είκοσι τέσσερις ώρες ή περισσότερο, και δεν είναι σπάνιο μερικές φορές να οδηγεί στο θάνατο της μητέρας, ή του παιδιού. Αυτό οφείλεται τόσο στη σχετικά μεγάλη εμβρύακή περίμετρο του κρανίου (για τη στέγαση του εγκεφάλου), αλλά και στη σχετικά στενή πύελο της μητέρας (ένα χαρακτηριστικό που απαιτείται για τον επιτυχή διποδισμό, μέσω της φυσικής επιλογής). Οι πιθανότητες επιτυχούς εργασίας αυξήθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα σε πλουσιότερες χώρες, με την έλευση των νέων ιατρικών τεχνολογιών. Αντίθετα, η εγκυμοσύνη και ο τοκετός φυσικά παραμένουν επικίνδυνες δοκιμασίες σε αναπτυσσόμενες περιοχές του κόσμου, με τα ποσοστά μητρικών θανάτων περίπου φορές πιο συχνοί από ό,τι στις ανεπτυγμένες χώρες. .

7 Φυσικός τοκετός Φυσικός τοκετός είναι ο τοκετός που ξεκινά αυθόρμητα μεταξύ της 37ης και της 42ης συμπληρωμένης εβδομάδας της κύησης. Από την έναρξη έως το τέλος του δεν έχουμε εμφανής κινδύνους. Το παιδί γεννιέται με κεφαλική προβολή και μετά το τοκετό η μητέρα και το παιδί είναι σε καλή κατάσταση. Θα πρέπει να υπάρχει σοβαρή ένδειξη ώστε να παρέμβουμε στη φυσιολογική διαδικασία του τοκετού. Πρέπει να τονίσουμε τη διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στο φυσιολογικό και το φυσικό τοκετό, αφού πολλές φορές οι δυο αυτοί όροι συγχέονται μεταξύ τους. Φυσιολογικός είναι ο τοκετός κατά τον οποίο το νεογνό γεννιέται από τον κόλπο της μητέρας του (όχι με καισαρική τομή). Ενώ φυσικός, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, είναι ο τοκετός χωρίς παρεμβάσεις. Ένας φυσιολογικός τοκετός μπορεί να γίνει φυσικός αν η μητέρα επιλέξει να γεννήσει ακολουθώντας τα ακούσματα της φύσης, έτσι όπως γεννούν όλα τα θηλαστικά πάνω στη γή. Στις ιδιωτικές κλινικές και τα δημόσια νοσοκομεία της χώρας μας οι φυσιολογικοί τοκετοί δεν είναι φυσικοί, εκτός από κάποιες σπάνιες εξαιρέσεις γυναικολόγων – μαιευτήρων που αναλαμβάνουν να κάνουν φυσικό τοκετό.

8 Παραδοσιακός τρόπος γέννησης
Όταν μια γυναίκα ήταν έγκυος της πήγαιναν οι γειτόνισσες όταν είχαν καλό φαί ένα  πιάτο <για την ξένη ψυχή>, για το χατίρι δηλαδή του παιδιού που βρισκόταν στην κοιλιά της. Η μαμή που την έλεγαν και μαστόρισσα ήταν  αυτοδίδαχτη  κι έπιανε τα παιδιά όταν γεννιόνταν.Το φαρμακείο της ήταν γλυκάνισος, απήγανος και χαμόμηλο. Για να βγάλει <λουχούνα> (η γυναίκα που μόλις γέννησε) πολύ γάλα, της έδιναν θολόσταση(αλεύρι διαλυμένο σε πολύ νερό),που για να πίνεται έβαζαν μέσα ζάχαρη,κύμινο,σισάμι κ.λ.π. Τη γέννηση του αγοριού την υποδέχονταν πάντα με χαρμόσυνους πυροβολισμούς, κάτι που δε γινόταν όταν γεννιόταν κοριτσάκι. Τις πρώτες μέρες της γέννησης ερχόταν στο σπίτι ο παπάς και ευχολογούσε και τη μάνα και το παιδί. Ύστερα από λίγες μέρες πήγαινε η μάνα το παιδί στην εκκλησία και το εκκλησίαζε με το όνομα που σκέφτονταν να του δώσουν .

9 Προφυλακτικά μέσα. Είναι οι κρατητήρες , δένει στο κορμί της ή στο λαιμό της σχοινάκια σαν δαχτυλίδια. Όταν αποβάλει μια γκαστρωμένη , αμέσως λένε ότι δεν πρόσεξε, κουράστηκε ή ότι θα την χτύπησε ο άντρας της κλπ.Τρόποι φθοράς. Είναι πρώτα η έκτρωση σε γιατρό ή παίρνουν κινίνα, ή σηκώνουν μεγάλα βάρη επάνω στη κοιλιά τους για να πέσει το παιδί . Προγνώσεις για το φύλο του εμβρύου. Όταν η γκαστρωμένη γυναίκα έχει περιφέρειες μεγάλες και χαμηλή κοιλιά και τα μούτρα της έχουν μπαλώματα, τότε, λένε πως θα κάνει κορίτσι, όταν όμως η κοιλιά της είναι ψηλά, δεν έχει περιφέρειες και τα μούτρα της είναι καθαρά, τότε λένε ότι θα κάνει σερνικό . Η γκαστρωμένη απαγορεύεται να πάει σε κηδεία, επίσης δεν πρέπει να ακούσει καυγά ή κρότο όπλου γιατί μπορεί να αποβάλει.Άμα η εγκυμονούσα έχει λευκώματα δεν πρέπει να τρώει αλμύρες. Κατά τα άλλα πρέπει να τρώει απ’ όλα και άμα θέλει κάτι να το ζητάει και οι άλλοι να μη ξεχνάνε να της προσφέρουνε το κάθε τι. Επίσης μακρινά ταξίδια δεν πρέπει να κάνει . Στη γκαστρωμένη εύχονται πάντα «καλή λευτεριά και μ’ ένα γιό». Η κόρη δεν μελετιέται . Όταν η γυναίκα φτάνει στην ώρα της να γεννήσει της έρχονται πόνοι ανεβάσταγοι , δηλαδή κοιλοπονάει. Η μαμή ρίχνει ενέσεις στη γυναίκα για να ‘χει πόνους και της κάνει κλύσμα για να καθαρίσει, άμα είναι στενή και δε μπορεί να γεννήσει την σχίζει με το ψαλίδι της. Πολύ παλιά οι γυναίκες γεννούσαν γονατιστές, εγώ πέντε παιδιά έκανα και τα πέντε στο κρεβάτι τα έκανα με τη συγχωρεμένη την γριά – Γιαννού τη μαμή . Η γυναίκα που γεννούσε φόραγε μόνο το μισοφόρι της. Μετά μισή ώρα που θα γεννηθεί το παιδί πέφτει το ύστερο. Εάν αργήσει να πέσει, τότε το βγάζουνε με τα τσιγκέλια ή τις κουτάλες. Την τσίπα που έχει το παιδί την τραβάει η μαμή με προσοχή να τηράει ίσια το παιδί για να μη γίνει γκαβό (αλλήθωρο). Όταν το νεογέννητο έχει τρίχες το λένε μαλλιαρό κι αντρειωμένο . Την λεχώνα μετά τον τοκετό την πλένουν με χαμομήλι και μένει στο κρεβάτι 8 μέρες. Το φαγητό της είναι: γάλα, κρασί ζεστό, φιδέ και κρέας για να κατεβάσει γάλα.Όταν γεννηθεί το παιδάκι, η μαμή του δένει το αφαλάκι του και βάζει μ’ ένα σφουγγαράκι καφέ για να ψηθεί και στις 8 μέρες το κόβει το αφάλι του.Όταν μαζέψεις αφάλια από σερνικά παιδιά και τα καβουρντίσεις και δώσεις σε αραβωνιασμένη κοπέλα πριν στεφανωθεί, αυτή κάνει όλο αγόρια.Επίσης, το κεφαλάκι του παιδιού, το αλατίζουνε μ’ ένα βαμβάκι και μετά το δένουνε με το φακιολάκι. Όταν σαραντίσει, τότε του κάνουνε μπάνιο.Βράζουνε σε μια κατσαρόλα χαμομήλι, μυρουδιές, τριαντάφυλλα, πορτοκαλόφλουδες και το βάζουνε σε μια μικρή λεκάνη και το μπανιαρίζουνε, μετά έχουνε έτοιμα τα σπάργανα (πανιά) και το φασκιώνουνε (δένουνε), το ρεντάνε με μυρουδιές, το θηλάζει η μάνα του και το βάζει και κοιμάται.Όταν γεννηθεί το βρέφος, το βάζουνε τρεις μέρες στα δεξιά της μάνας και κοιμάται. Την δεύτερη βραδιά που θα γεννηθεί πάνε οι μοίρες και το μοιρώνουν και του λένε τι θα πάθει. Η μάνα του τ’ ακούει που αναστενάζει, το βλέπει που κλαίει ή γελάει.

10 Μέχρι να περάσουν σαράντα μέρες από τη γέννα η μάνα δεν έπρεπε να διασκελίσει κατώφλι ξένου σπιτιού. Τις πρώτες μέρες μετά τη γέννηση πήγαιναν οι δικοί να το δουν και να το, <ξεχωρίσουνε>, δηλαδή να του βάλουν στη φασκιά δώρα, χρήματα ή κάτι χρυσό. Το παιδί το τύλιγαν στο θώρακα με μια ταινία από διπλό καμποτένιο πανί, που είχε πλάτος  δώδεκα πόντους και μήκος ένα και είκοσι μέτρο περίπου, το φασκιόνι. Μετά του έβαζαν διάφορα πανιά, που τα έλεγαν κωλόπανα, και μετά το τύλιγαν  ολόκληρο εκτός από το κεφαλάκι  με τη φασκιά  για να γίνει ντρέτο σαν το κυπαρίσσι. Όταν το παιδί το πήγαινε η μητέρα του για πρώτη φορά σε ένα σπίτι του έβαζαν λίγη ζάχαρη στο κεφάλι.

11 Γκάνγκοβα Άννα Τουράνι Μαρία
Κατά τα παλιά χρόνια, πολύ πιο έντονα απ’ ότι σήμερα, η γυναίκα θεωρούνταν άξια και προκομμένη μόνο εάν έκανε παιδιά. Η πεθερά τότε παινεύονταν κι έλεγε ( νύφ’ είν’ αγκαστρουμέν έχ πέντι μήνις. Να δγιούμ τ’ αμάς καμ ). Η έγκυος δεν έπρεπε να κλέψει τίποτε, διότι ό,τι έκλεβε, το έβγαζε το παιδί πάνω στο σώμα του. Επίσης την γιορτή του Αγίου Συμεών, 3 Φεβρουαρίου, δεν έκοβε με μαχαίρι ή με ψαλίδι ούτε κι έραβε για να μη βγάλει το παιδί της σημάδι. Από την προηγούμενη ημέρα, η γυναίκα έκοβε το ψωμί που θα χρειαζόταν για την επομένη, έκανε το φαγητό της κι έκρυβε τα μαχαίρια και τα ψαλίδια, για να μην τα βρει κανένας σπιτικός και κόψει. Το έθιμο αυτό διατηρείται ακόμα και σήμερα. Κατά τη γέννα φώναζαν στο σπίτι τη μαμή ( αμαθής γριά) Η πρώτη δουλειά της μαμής ήταν να ξεκουμπώσει την ετοιμόγεννη και να την βάλει να καθίσει σε σκαμνί. Για να διευκολύνει τη γέννα έκανε το σταυρό της κι έλεγε σαν προσευχή κάτι ακατάληπτα λόγια. Αφού γεννιόταν το παιδί, η μαμή του έδενε τον αφαλό και τον έκοβε. Μετά έκαιγε μαλλί και τη στάχτη του την έβαζε πάνω στον αφαλό, ίσως για να κλείσει η πληγή. Έπειτα έπαιρνε τη ρόκα, στην οποία περνούσε ένα κρεμμύδι κομμένο και τα μιτάρια του αργαλιού και τα έβαζε στο προσκέφαλο της λεχώνας για να διώξουν τα κακά πνεύματα. Έφερναν εν συνεχεία μια αγκαλιά χόρτα, τα έβαζαν πάνω σε μια ψάθα, έβαζαν από πάνω ένα τσουβάλι κι εκεί ξάπλωναν τη λεχώνα, όπου έμενε για τρεις μέρες. Ακόμα, έπαιρναν πέτρες, τις ζέσταιναν καλά (τις έκαιγαν), τις έβαζαν μέσα σε μια σκάφη, έβαζαν από πάνω ένα σανίδι κι εκεί πάνω πατούσε η λεχώνα για να ζεσταθεί. Το παιδί το αλάτιζαν καλά και το τύλιγαν με φασκιές. Το ξετύλιγαν και του έκαμαν μπάνιο μετά από τρεις μέρες. Ύστερα καλούσαν τον παπά να διαβάσει  την ευχή. Αυτήν ακριβώς την ημέρα, καλούσαν όλους τους συγγενείς και τους φίλους και τους κάνανε τραπέζι (φώναζαν τσ’ Παναγιάς το ψωμί Για είκοσι σχεδόν μέρες η γριά μαμή επισκεπτόταν τη λεχώνα, για να τη βλέπει (πως παέν ). Το βράδυ που θα γύριζε σπίτι της, έπρεπε να της δώσουν ψωμί και φαγητό, κι αυτό γιατί πηγαίνοντας προς το σπίτι της, θα την συναντούσε η Παναγιά κι έπρεπε να έχει φαγητό για να της προσφέρει.

12

13 Αρρώστια επικίνδυνη για το νεογέννητο ήταν και η βασκανιά, δηλαδή το μάτιασμα. Για να αποφεύγουν το κακό μάτι έδεναν στο χεράκι του μωρού βασκαντούρα, δηλαδή  γαλάζια χάντρα. Γι’ αυτό το λόγο, όταν κάποιος όταν κάποιος πήγαινε να δει το μωρό, έπρεπε να αφήσει και μια κλωστή από τα ρούχα του. Με τις κλωστές αυτές το βράδυ κάπνιζαν το παιδί. Εάν η λεχώνα δεν είχε πολύ γάλα, καλούσαν τη βυζάχτρα, μια γυναίκα που είχε μικρό παιδί και πολύ γάλα για να βυζάξει το νεογέννητο. Η δε λεχώνα για να κατεβάσει γάλα έπρεπε να φάει, με υπόδειξη της μαμής, ένα κρεμμύδι ωμό. Σαράντα μέρες μετά τη γέννα, η λεχώνα μαζί με τη μαμή, πήγαιναν στην εκκλησία για να σαραντίσει. Αν το μωρό ήταν κορίτσι, το σαράντιζαν δυο τρεις μέρες νωρίτερα για να βγει πιο γρήγορα το τυχερό του ( να παντρευτεί γρήγορα ).  Πολλά από τα έθιμα αυτά , όπως το σαράντισμα, η βασκανία , το κλέψιμο της εγκύου, η απαγόρευση χρήσης μαχαιριού κατά την ημέρα του Αγίου Συμεών, διατηρούνται μέχρι και σήμερα.

14 Η λεχώνα για 40 μέρες δεν έπρεπε να βγει καθόλου από το σπίτι της, μα κι όταν νύχτωνε, δεν επιτρεπόταν να μπαίνει κανένας μέσα στο δωμάτιό της. Έξω από την πόρτα της, μόλις νύχτωνε, έβαζαν αναμμένα κάρβουνα για να καεί ο διάβολος. Μαζί με τα κάρβουνα έβαζαν και θυμίαμα για να φύγουν τα κακά πνεύματα. Αν τύχαινε να πάει κάποιος νύχτα στο σπίτι της λεχώνας εν συνεχεία ν’ αρρωστήσει το παιδί, απέδιδαν την αρρώστια στο άνοιγμα της πόρτας και στην είσοδο των κακών πνευμάτων, οπότε το παιδί λέγανε πως ήταν νυχτοπατημένο. Έτσι καλούσαν πάλι τη μαμή που τα ήξερε όλα και, αφού έκανε τη γνωμάτευσή της, έλεγε και τον τρόπο θεραπείας. Αν ήταν νυχτοπατημένο έπρεπε να πάνε το παιδί σ’ ένα σταυροδρόμι και να το αφήσουν εκεί αρκετή ώρα μέχρι να φύγουν τα κακά πνεύματα. Αν όμως ήταν το παιδί σφηνουμένου, τότε για να γίνει καλά, η μαμή το περνούσε από τις σφήνες. Δηλαδή πήγαινε η μαμή με το παιδί στο ύπαιθρο, όπου θα έβρισκε βάτους. Εκεί, με μια κλωστή έδενε δυο κλαδιά του βάτου, έτσι που να σχηματίζεται είδος βρόγχου και μετά περνούσε το μωρό τρεις ή εννιά φορές, ψιθυρίζοντας ασυνάρτητες λέξεις. Σε άλλη πάλι αρρώστια η μητέρα έπρεπε να αφήνει το άρρωστο παιδί της, πάνω σε ένα μνήμα ( πάντα τη νύχτα ) και ο πατέρας να το παίρνει, χωρίς να μιλιούνται.  Αρρώστια επικίνδυνη για το νεογέννητο ήταν και η βασκανιά, δηλαδή το μάτιασμα. Για να αποφεύγουν το κακό μάτι έδεναν στο χεράκι του μωρού βασκαντούρα, δηλαδή γαλάζια χάντρα. Γι’ αυτό το λόγο, όταν κάποιος όταν κάποιος πήγαινε να δει το μωρό, έπρεπε να αφήσει και μια κλωστή από τα ρούχα του. Με τις κλωστές αυτές το βράδυ κάπνιζαν το παιδί. Εάν η λεχώνα δεν είχε πολύ γάλα, καλούσαν τη βυζάχτρα, μια γυναίκα που είχε μικρό παιδί και πολύ γάλα για να βυζάξει το νεογέννητο. Η δε λεχώνα για να κατεβάσει γάλα έπρεπε να φάει, με υπόδειξη της μαμής, ένα κρεμμύδι ωμό. Σαράντα μέρες μετά τη γέννα, η λεχώνα μαζί με τη μαμή, πήγαιναν στην εκκλησία για να σαραντίσει. Αν το μωρό ήταν κορίτσι, το σαράντιζαν δυο τρεις μέρες νωρίτερα για να βγει πιο γρήγορα το τυχερό του ( να παντρευτεί γρήγορα ).  Πολλά από τα έθιμα αυτά , όπως το σαράντισμα, η βασκανία , το κλέψιμο της εγκύου, η απαγόρευση χρήσης μαχαιριού κατά την ημέρα του Αγίου Συμεών, διατηρούνται μέχρι και σήμερα.

15 Τσίντζο Κατερίνα Μετσάι Χρυσάνθη
Αφήγηση της Ευτυχίας Ρέκα από το Μελιγαλά, γεννημένη το 1915: Μια στείρα γυναίκα για να κάνει παιδί κάνει ότι μπορεί, πάει σε γιατρούς, πίνει διάφορα βότανα, μέχρι και σε μάγισσες πηγαίνει ακόμα. Η Μπότα (Παναγιώτα) από ένα γέρο έκανε παιδί, της έδωσε κάτι και ήπιε, όμως εγώ δε ξέρω παιδάκι μου διότι δόξα σοι ο Θεός έκανα πέντε παιδιά. Όταν η γυναίκα είναι έγκυος λέμε ότι είναι «γκαστρωμένη». Στη γκαστρωμένη φροντίζουμε να της δώσουμε σερνικοβότανο για να κάνει σερνικό παιδί. Το σερνικοβότανο γίνεται παντού, στα λόγγια, στις λάκκες και το γνωρίζουνε μόνο εκείνοι που το ξέρουνε. Είναι ένα λουλουδάκι σαν παπουτσάκι και στη ρίζα του έχει δυο πατακούλες και ένα μακρουλό. Αυτό κατά την άνοιξη εκείνοι που το ξέρουνε το μαζεύουνε, το ξηραίνουνε και το κάνουν σκόνη και δίνουνε στη γκαστρωμένη να πιεί από αυτή τη σκόνη.Συμπτώματα εγκυμοσύνης. Σε μερικές γκαστρωμένες πέφτει ελαφρά και δεν αισθάνεται τίποτα, σε άλλες όμως πέφτει βαριά και τις πειράζει, έχουν εμετούς, θέλουν ξυνάδες, ζηλεύουν το κάθε τι και θέλουν να το φάνε.Κίνδυνος αποβολής. Όταν κουρασθεί η γκαστρωμένη μπορεί να αποβάλει, όταν είναι αδύνατα τα νεφρά της πέφτει το παιδί ή όταν ζηλέψει κάτι και δεν το έχει τότε παθαίνει.

16 Οι μοίρες τα γράφουνε όλα τι θα περάσει ο άνθρωπος
Οι μοίρες τα γράφουνε όλα τι θα περάσει ο άνθρωπος.Η λεχώνα θα πρέπει να προσέχει να μη βάλει τα χέρια της σε κρύο νερό, να μη βγει στον αέρα και κρυώσει, επίσης φυλάγεται να μη της ματιάσουνε τα στήθη της και χαθεί το γάλα της.Πρέπει να έχει απάνου της λιβάνι, απίγανο, ψωμί και σιτάρι για να μη βγει έξω και πάθει κανένα κακό.Όταν της μιλήσουν νύχτα της λεχώνας δεν πρέπει να μιλήσει γιατί αλλιώς θα πάθει κακό.Στο στήθος της βάζει ένα σφοντήλι που γνέθουνε για να μη της το ματιάσουνε. Όταν η λεχώνα συναντήσει νύφη πρέπει να αλλάξουνε λεφτά γιατί δεν κάνει για την νύφη, είναι κακό. Όταν η λεχώνα είναι ασαράντιστη δεν πρέπει να δει λείψανο.Μόλις γεννηθεί το παιδί, έρχεται ο παπάς και διαβάζει ευχή και στη μητέρα και στο παιδί και φεύγουνε τα ξωτικά. Στις σαράντα μέρες, παίρνει το παιδί το απόγευμα του Σαββάτου και πάει στην εκκλησία να το σαραντίσει. Όταν το παιδί έχει ζηλώματα, δηλαδή είναι πολύ ματιασμένο (νεραϊδοπαρμένο), βάζουνε τα ρούχα του στο σταυροδρόμι για να τα γρασκελίσουνε εκείνοι που είναι γεροί και να φύγει ο ζηλώματος. Επίσης να προσθέσω κάτι που μου είχε πει η γιαγιά μου Ευσταθία, πως όταν η έγκυος είχε προβλήματα με την εγκυμοσύνη της έδιναν να φορέσει ένα δαχτυλίδι χρυσό που μέσα είχε μια πέτρα μώβ ανακατεμένη με αίμα τοκετού,λιβάνι και ομφάλιο λώρο...το φορούσε η έγκυος και κατα την διάρκεια του τοκετού για να μην χάσει το μωρό.Αυτό το δαχτυλίδι το είχε η μητέρα της γιαγιάς μου, η οποία ήταν και μαμή και δυστυχώς της το έκλεψαν...θα μάθω και άλλες λεπτομέρειες και θα σας πω. Έφη Νικολακοπούλουα και κατι άλλο σχετικό που μου έλεγε η γιαγιούλα μου ...μέχρι να σαραντίσει το μωρό του χαίδευαν(έπλαθαν) τη μυτούλα για να πάρει ωραίο σχήμα.κάθε πρωί με την ανατολή του ηλίου αφού έβρεχαν τα χειλάκια του μωρού με λίγο κρασάκι να γελάσει και αυτό και έτσι να γίνει χαρούμενο και γελαστό

17 ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΟΙΡΕΣ ΠΕΤΡΙΔΗ ΚΥΡΙΑΚΗ
Την τρίτη ημέρα  έρχονταν οι Μοίρες για να μοιράνουν το παιδί για αυτό και η μητέρα του παιδιού από το πρωί του τραγουδούσε: «Απόψε θα’ρθουν οι Μοίρες σος  Την Τύχη σου να γράψουν Γι’ αυτό έχω την έννοια σου Τα μάτια σ’ να μην κλάψουν». Όταν το νεογέννητο τύχαινε να κλάψει η μητέρα του το νανούριζε τραγουδώντας του: «Κοιμήσου χαϊδεμένε μου κι η Μοίρα σου δουλεύει και το καλό σου ριζικό σου κουβαλά και φέρνει. Κοιμήσου κι όνειρο να δης που’σαι με τα αγγελούδια Μέσα σε τριαντάφυλλα λογιών λογιών λουλούδια». Άλλο νανούρισμα έλεγε: «-Πότε θα του δω τρανό με τ’ βουργούδα στο λαιμό Ν’ ανεβαίνει το βουνό που ’ναι πάνω απ’ του χουριό Να παρλά τα πρόβατα πέρ’ απ’ τα λακκώματα».

18 Βάπτιση Από την ημέρα που θα γεννιόταν το παιδί και μέχρι που θα το βαπτίζανε, αν ήταν αγόρι, το έλεγαν Γκούλιου, αν ήταν κορίτσι το έλεγαν Τσίπου. Κατά τη βάπτιση του παιδιού και τη στιγμή που ήταν να πει ο νονός όνομα, τα παιδιά της σχολικής ηλικίας, περίμεναν να ακούσουν το όνομα και να τρέξουν να το πουν στους γονείς του μωρού, οι οποίοι έμεναν στο σπίτι  για να πάρουν το φιλοδώρημά τους (δραχμές ή καραμέλες). Έτσι όταν θέλουν να δείξουν πως είναι μεγαλύτερα στην ηλικία από κάποιον λένε. Γω σ΄αυτόνα κόσεψα στα βαφτίσια. Το όνομα του παιδιού, μόνο ο ανάδοχος είχε το δικαίωμα να το δώσει. Τον θεωρούσαν δε σεβαστό πρόσωπο και τον τιμούσαν πάρα πολύ. Μετά τη βάφτισή του το παιδί έπρεπε να μείνει μέσα στο λαδόπανο για 24 ώρες. Μετά από τρεις μέρες ο ανάδοχος  έβγαζε τα λάδια του μωρού (του έκανε μπάνιο), πράγμα που γίνεται και σήμερα. Συνήθως τα παιδιά έπαιρναν και παίρνουν το όνομα των παππούδων και των γιαγιάδων. Καμιά φορά όμως όταν συνέβαινε να μην ζουν τα μικρά μιας οικογένειας τότε άλλαζαν το όνομα του παιδιού και του έδιναν κάποιο ξένο όνομα. Π.χ. Ζήση (για να ζήσει), Θεοχάρη (ο θεός να το χαρίσει), Γιάννη (για να γιάννει), Πολυχρόνη (να ζήσει πολλά χρόνια) κ.λ.π.

19 Τραγούδι για την πορεία της ζωής
Το παιδί όντε γεννάται, σαν τ’οπωρικό λογάται. Δεύτερο μήνα είν’καλά ν’αρχινίζει  να γελά. Σ’τσοι πέντε μήνες κάθεται και στα’έξε μετακάθεται. Εις τσ’ εφτά να μην ντραπεί, στσι πεζούλες να σταθεί. Στσ’εννιά μήνες ζάλο κάνει και στσοι δέκα λέξη βγάνει. Δεκαοχτώ χρονών αντράκι ψιλοδρώνει το μουστάκι. Στσ’εικοσπέντ’ αθεί και δένει, Στσοι τριάντα κατασταίνει. Σκέφτετ’ αν έχει λογικό για το δικό του σπιτικό.Στσοι πενήντα για βουλή,αν έχει κεφαλή καλή. Στσ’ εξήντα είναι φανερό πως έφυγε ο καλος καιρός Στσ’ εβδομήντα δε φελά μόνο το ψωμί χαλά Στσ’ογδόντα  σέρνεται κακά δε φέγγει μουδέ δε γροικά. Οι γι-ενενήντα είν’πολλοί ν-του. Τον βαριούνται κι οι δικοί του

20 Ο ΓΑΜΟΣ Ντενις ΛωληςΝτενις Λωλης
Ντένις Λώλης Ντάτση Κριος Σοακάτσι Ντενίσα Νουμάνι Λέντιο

21 Εισαγωγή Σοακάτσι Ντενίσα

22 ένας γάμος είναι. "Όσα κεφάλια, τόσες πολλές ιδέες"
ένας γάμος είναι ... "Όσα κεφάλια, τόσες πολλές ιδέες". Ελεύθερη μετάφραση κειμένου από τη Ρουμανική γλώσσα

23 Ένα αρχαίο έθιμο είναι το φιλί. Προσαρμογές του φιλιού
χρονολογούνται από το Μεσαίωνα, αλλά εκείνη την εποχή είχε μια διαφορετική σημασία: ήταν η «σφραγίδα», μια συμφωνία. Ακόμη και στη Ρώμη Αρχαία φαίνεται να χρησιμοποιείται για το σκοπό αυτό. Αργότερα,στο τέλος της τελετής η νύφη και ο γαμπρός επισφραγίζουν με το φιλί τον όρκο. Μια αρχαία παράδοση είναι η ρίψη ρυζιού. Το ρύζι συμβολίζει σε πολλούς πολιτισμούς, τη γονιμότητα. Αλλά στο παρελθόν, δεν ρίχνουν ρύζι για το ζευγάρι : στη Γαλλία τη γονιμότητα συμβολίζει το σιτάρι ή τα σύκα, και στην Ιταλία τα αποξηραμένα φρούτα και γλυκά. Σήμερα αντικαταστάθηκαν από τους λάτρεις του ρυζιού τα ροδοπέταλα, κομφετί και μπαλόνια.

24 Από την αρχαιότητα είναι σύνηθες για τη νύφη να εισάγεται για πρώτη φορά στο νέο σπίτι για την κύρια πόρτα. Αν σταματήσει ή αν μπει με το αριστερό πόδι στο κατώφλι πιστεύεται ότι είναι άτυχη. Ένα κομμάτι ψωμί σε ένα ποτήρι κρασί δίνεται από χέρι σε χέρι στους επισκέπτες . Κατά την πρώτη και την τελευταία σταγόνα πίνοντας, προφέρουν λόγια τιμητικά για τη φιλοξενία.

25 Σήμερα, η παράδοση αυτή διατηρείται με τη μορφή ποτήρια σαμπάνιας, η πρώτη πρόποση γίνεται από τον κουμπάρο. Τα ποτήρια είναι από κρύσταλλο ή ασήμι.

26 Το δαχτυλίδι στις αρχές του Μεσαίωνα, ήταν το σύμβολο
πλούτου ενός ατόμου. Στην αρχαιότητα πίστευαν ότι το γαμήλιο δαχτυλίδι ήταν δώρο για την προστασία της νύφης από «κακά πνεύματα». Το χρυσό δαχτυλίδι αρραβώνων συμβολίζει την αιώνια αγάπη και την επιβολή σεβασμόύ.

27

28 Νουμάνι Λέντιο Παραδοσιακά τραγούδια γάμου
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Συλλογή των τραγουδιών, οφείλεται κατ’ αρχήν στη μνημειώδη εργασία του Φιλέλληνα Γάλλου συγγραφέα Κλαύδιου Φωριέλ, η πρώτη Συλλογή των Ελληνικών Δημοτικών Τραγουδιών, δημοσίευσε στο Παρίσι κατά τα έτη 1824 – 1825 σε δυο τόμους, καθώς και στα ανέκδοτα Αρχεία αυτού που βρίσκονται στη Βιβλιοθήκη στο Παρίσι Academie des Inscriptions, (πάνω από σελίδες χειρόγραφες). Τα τραγούδια αυτά καθώς αναφέρει ο συγγραφέας Φωριέλ, του είχαν δοθεί μεταξύ άλλων από τον Ηπειρώτη Χριστόδουλο Κλωνάρη ο οποίος απεκαλείτο κοινώς Ζαγορίτης και διέμενε τότε στο Παρίσι για σπουδές. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι το έργο του Κλαύδιου Φωριέλ είχε τόση σημασία και απήχηση για την κατάρτιση της Ελληνικής Ιστορίας και της Ελληνικής Κοινωνιολογίας, ώστε η Ακαδημία Αθηνών του απένειμε, μετά θάνατο βέβαια, το χρυσό μετάλλιο, για προσφερθείσες υπηρεσίες του.

29 Ο στολισμός της νύφης Ντύσου στολίσου λυγερή ντύσου στολίσου κόρη για να φανείς μπρος στον γαμπρό κήπος και περιβόλι. Όλα τ’ αηδόνια ζήλεψαν κι επέταξαν κοντά σου κι όλα λαλούσαν κι έλεγαν χαρά στην ομορφιά σου. Έχεις μαλλιά τετράξανθα στις πλάτες σου ριμμένα. Άγγελοι σου τα χτένισαν με τα χρυσά τα χτένια.

30 Όταν πηγαίνει ο γαμπρός στο σπίτι της νύφης
Μου μήνυσεν η λυγερή να πάω ν’ αρραβωνιάσω πριν κατεβάσει ο ποταμός και τρέξουν τα λαγκάδια. Εγώ θα πάω να τη βρω κι αν βρέξει και χιονίσει και κατεβάσει ο ποταμός και σύρουν τα λαγκάδια στο δαχτυλίδι μου πατώ στον κρίκο του περνάω. Minysen im shtathedhur shkojnë arravoniasoprin shkarko n 'dhe të drejtuar GLENS lumit. Unë jam duke shkuar për të gjetur atë, dhe nëse bie shi dhe lumi chioniseikai shkarkuar dhe terhiq fjalën rrjet lagkadiasto në syrin tim kalon

31 Το ξύρισμα του γαμπρού Φέρτε ξυράφια διαλεχτά μέσα από την Ολλάνδα να ξουριστούν χρυσά μαλλιά με τέτοια ομορφάδα Γύρισμα Σήμερα ο νιος ξυρίζεται το βράδυ αρραβωνίζεται. Πόσο σου πρέπει ξύρισμα με γεια σου και χαρά σου και στα γεντσουρια σου με γιο να χαίρεται η καρδιά σου.

32 Ντάτσι Κριος ΕΙΔΙΚΟ ΘΕΜΑ: Αλβανία- Η παράδοση της παρθενίας και η προσαρμογή της κοινωνίας στο σύγχρονο τρόπο ζωής - Ερευνα του Balkan Insight

33

34

35

36

37

38

39 Βιβλιογραφικές αναφορές
Αυδίκος Ευάγγελος Γρ. 1999, Μια φορά και έναν καιρό … αλλά μπορεί να γίνει και τώρα. Η εκπαίδευση ως χώρος διαμόρφωσης παραμυθάδων, Ελληνικά γράμματα, Αθήνα _Bullivant Brian 1997, Προς μια ριζοσπαστική πολυπολιτισμικότητα: Ανάλυση των τάσεων στο αναλυτικό πρόγραμμα και στον εκπαιδευτικό Κακάμπουρα – Τίλη Ρέα 2000, Δραματοποίηση λαϊκών δρωμένων στο ελληνικό σχολείο, Παρνασσός ΜΒ΄, Αθήνα, σς Μερακλής Μ. Γ. 1985, Παροιμίες ελληνικές και των άλλων βαλκανικών λαών (Συγκριτική εξέταση), Πατάκη, Αθήνα _ 1992, Ελληνική Λαογραφία, τόμος Γ΄, Λαϊκή τέχνη, Οδυσσέας, Αθήνα _ 2001, Λαϊκή πολιτισμική παράδοση. Μια πρόταση για τον προσδιορισμό της, στα: Παιδαγωγικά της Λαογραφίας, Ιωλκός, Αθήνα Οδηγός για την εφαρμογή της Ευέλικτης Ζώνης. Βιβλίο για το Δάσκαλο, 2001, Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων / Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Αθήνα Πολίτης Ν. Γ. 1904, Μελέται περί του Βίου και της Γλώσσης του Ελληνικού Λαού. Παραδόσεις, τόμος Β΄, Τύποις Π.Δ. Σακελλαρίου / Βιβλιοθήκη Μαρασλή, εν Αθήναις Σκούρτου Ε. 1997, Διγλωσσία και Εισαγωγή στον αλφαβητισμό, στο: Θέματα διγλωσσίας και εκπαίδευσης (επιμέλεια: Σκούρτου Ε.), Νήσος, Αθήνα toketos.wordpress.comhttp://web.ana-mpa.g r/balkans/article.php?doc_id=608649