7ος ΡΗΤΟΡΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ

Παρουσίαση με θέμα: "7ος ΡΗΤΟΡΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 7ος ΡΗΤΟΡΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ
ΑΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ

2 ρατσισμός: θεωρία που υποστηρίζει την ανωτερότητα μιας φυλής και αποβλέπει στη διατήρηση της «καθαρότητας» της και στην κυριαρχία της επί των άλλων φυλετισμός: πολιτική φυλετικών διακρίσεων ξενοφοβία: φόβος ή έντονη αντιπάθεια για ανθρώπους από ξένες χώρες αντισημιτισμός: η εχθρότητα προς τους Εβραίους κοινωνικός ρατσισμός: η αντίληψη του χωρισμού των ανθρώπων σε ανώτερους και κατώτερους, καθαρούς και μιάσματα, ανάλογα με την κοινωνική ομάδα στην οποία ανήκουν προκατάληψη: η γνώμη που διαμορφώνεται εκ των προτέρων χωρίς επιστημονική μελέτη (< προ + καταλαμβάνω) πογκρόμ: ομαδικός διωγμός ανθρώπων από μια χώρα (κυρίως για τους Εβραίους) δογματικός: αυτός που εκφράζει απόψεις χωρίς να δέχεται συζήτηση

3 Οι προκαταλήψεις είναι ιδέες εκ των προτέρων συναισθηματικά φορτισμένες και μη δικαιολογημένες.
Η προκατάληψη μπορεί να φτάσει ως τα όρια της εχθρότητας. Οι προκαταλήψεις είναι ένα σπουδαίο εμπόδιο στη δημιουργία ανθρώπινων σχέσεων. Οι προκαταλήψεις είναι ένα είδος πέπλου που μας εμποδίζει να διακρίνουμε την πραγματικότητα. Οι προκαταλήψεις αποτελούν μια κοινωνική μάστιγα. «Η προκατάληψη είναι «σαν τρομερή επιδημία χολέρας, την οποία δεν μπορεί να κανένας μήτε να τη θεραπεύσει μήτε να την εξηγήσει.» (Μόμσεν)

4 Οι κοινωνιολόγοι χρησιμοποιούν την έννοια του στερεοτύπου στην ανάλυση της αποκλίνουσας συμπεριφοράς, κυρίως για να ερμηνεύσουν την ενίσχυση της εκτροπής και τις φυλετικές σχέσεις. Έτσι για παράδειγμα, πρόσφατα μελετήθηκαν τα στερεότυπα του φύλου (γένους) στην εκπαίδευση και στην εργασία. Οι κοινωνιολόγοι ισχυρίζονται ότι τα σχολεία ενισχύουν τη δημιουργία στερεοτύπων φύλου (γένους), με το να κοινωνικοποιούν τα παιδιά σε παραδοσιακούς αντρικούς και γυναικείους ρόλους. Στη συνέχεια, τα σχολικά βιβλία παρουσιάζουν αυτούς τους ρόλους και τους ενισχύουν.

5 Ομοίως, στο χώρο της εργασίας, οι γυναίκες και οι μειονότητες θεωρείται, κατά τρόπο στερεοτυπικό, ότι δεν είναι σε ικανοποιητικό βαθμό αξιόπιστοι και σταθεροί υπάλληλοι και εργάτες, και γι’ αυτό γίνονται διακρίσεις σε βάρος τους και αποκλείονται από τις υψηλότερες θέσεις. Ειδικότερα, οι εργοδότες δημιουργούν για τις γυναίκες το στερεότυπο πως είναι πολύ πιο πιθανό ότι θα απουσιάσουν από την εργασία τους περισσότερο απ’ ό,τι οι άντρες ή ότι θα διακόψουν τη σταδιοδρομία τους λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων και πιθανής εγκυμοσύνης. Οι εργοδότες έχουν προκατασκευασμένες ιδέες για το ποια εργασία είναι «κατάλληλη για γυναίκες», δίνοντας λιγότερες ευκαιρίες στις γυναίκες λόγω του φύλου τους.

6 Πας μη όμοιος μου, βάρβαρος. Αν είσαι άνδρας, βάρβαρες οι γυναίκες
Πας μη όμοιος μου, βάρβαρος. Αν είσαι άνδρας, βάρβαρες οι γυναίκες. Αν είσαι γυναίκα, βάρβαροι οι άνδρες. Αν είσαι ετεροφυλόφιλος, βάρβαροι οι ομοφυλόφιλοι. Ομοφυλόφιλος, βάρβαροι οι ετεροφυλόφιλοι. Έλληνας, βάρβαροι οι Αλβανοί, οι Σκοπιανοί και ενίοτε οι Ευρωπαίοι. Αλβανός, βάρβαροι οι Έλληνες. Διανοούμενος, βάρβαροι οι χειρώνακτες, χειρώναξ, βάρβαροι οι διανοούμενοι. Ατελείωτος ο κατάλογος των αρνήσεων του Άλλου, του Διαφορετικού.

7 Αν πάρουμε π.χ. το παράδειγμα των διαφορετικών συνθηκών διατροφής, έχουμε μια μεγάλη ποικιλία προτιμήσεων και απαγορεύσεων, που δεν μπορούν να ενταχθούν σε ένα ενιαίο αξιολογικό σύστημα. Ποια σύγκριση μπορεί να υπάρχει και ποια αξιολόγηση να γίνει π.χ. ανάμεσα στη χριστιανική νηστεία, στις νηστείες των ορφικών θρησκειών, στην απαγόρευση του οίνου και του χοιρινού στο Ισλάμ ή στη διαδεδομένη χορτοφαγία σε ορισμένες ανατολικές θρησκείες;

8 Πάντα τρόμαζε τους λαούς η διαφορετικότητα των άλλων λαών
Πάντα τρόμαζε τους λαούς η διαφορετικότητα των άλλων λαών. Στη δια­τροφή, στη γλώσσα, στην ενδυμασία, στο χρώμα, στην κατατομή! Και πάντα αποδίδονται στους άλλους κάποια δαιμονικά χαρακτηριστικά που ήταν λίγο ή πολύ επικίνδυνα για μας. Στο σημερινό οικουμενικό κόσμο δεν υπάρχει άλλος τρόπος ειρηνικής συμβίωσης πέρα από το σεβασμό της διαφοράς, πέρα από την ανοχή. Είναι δύσκολο να ζήσουμε χωρίς δαίμονες, χωρίς βαρβάρους, αλλά ίσως δεν έχουμε κι άλλη επιλογή!».

9 Η αναγνώριση ίσης αξίας σε όλους τους ανθρώπους δεν είναι ούτε ισοπεδωτική παράκαμψη των ιδιαιτεροτήτων του κάθε προσώπου ούτε εξάλλου ιδεολογική κενολογία. Αποτελεί αντίθετα την προϋπόθεση του σεβασμού της ιδιαιτερότητας του κάθε ατόμου ή της κάθε πολιτιστικής κοινότητας. Φυσικά θέτει ταυτόχρονα και ένα όριο στην αναγνώριση της ατομικής και συλλογικής ιδιαιτερότητας. Το όριο αυτό είναι όμως αναγκαίο. Γιατί χωρίς αυτό δεν θα ήταν δυνατό η κάθε ιδιαιτερότητα να γίνει σεβαστή από τους άλλους, δεν θα υπήρχε θεσμική κατοχύρωση ότι η συνείδηση της ιδιαιτερότητας δεν θα εκτρεπόταν σε φανατισμό και μισαλλοδοξία, σε επιχείρηση εξολόθρευσης όσων είναι διαφορετικοί από εμάς. Η ηθική της ανεκτικότητας είναι ηθική της ειρήνης. Αξιώνει από όλους μας, εν όψει του γεγονότος ότι μας χωρίζουν πολλά πράγματα, να προτάσσουμε πάντα αυτά που μας ενώνουν. Και σήμερα μας ενώνουν πολύ περισσότερα πράγματα από όσα ένωναν τους ανθρώπους σε παλαιότερες εποχές. Μας ενώνει όχι απλώς η επιθυμία αποφυγής του πολέμου, αλλά και η συνείδηση ότι μόνο με το συντονισμό των προσπαθειών όλων μας μπορούν πια να εξασφαλιστούν ακόμη και οι φυσικές και βιολογικές προϋποθέσεις της επιβίωσης μας.

10 «Κάποτε ήλθαν και πήραν τους Εβραίους, δεν μίλησα, γιατί δεν ήμουν Εβραίος. Ύστερα μάζεψαν τους επαναστάτες, δεν μίλησα γιατί ήμουν ένας ήσυχος πολίτης. Μετά ήλθαν και πήραν τους χριστιανούς, ποτέ δεν μίλησα. Ποιος νοιάζεται για θρησκείες και για τέτοια; Τέλος, ήλθαν πήραν και μένα, δεν μίλησα, δε φώναξα, έσκυψα το κεφάλι, δε ζήτησα βοήθεια, γιατί τότε που έπρεπε να φωνάξω, να διαμαρτυρηθώ, να παλέψω, συνέχιζα αδιάφορος τη σκυφτή ζωή μου».

11 Το παιδί που τρέμει τα φαντάσματα καταφεύγει σε ένα σιωπηρό τέχνασμα: ντύνει με λευκά σεντόνια τις κούκλες του και κάνει σαν να τρομάζει. Έτσι ήρεμα και απλά στο παντοδύναμο παιδικό τοπίο οι μεταμφιεσμένες κούκλες απαλύνουν τον τρόμο των φαντασμάτων. Στους άχαρους ενήλικους καιρούς μας κάνουμε κάτι αντίστοιχο. Χρίζουμε επικίνδυνους ποικιλόμορφα τεχνάσματα διάφορους ορατούς στόχους. Έτσι τελευταία, για παράδειγμα, καταπιασθήκαμε με τους ευάλωτους απεργούς, τους βαφτίσαμε "επικίνδυνους υπονομευτές της δημόσιας τάξης, ύποπτους για διάπραξη νέων αδικημάτων" και τους προφυλακίσαμε.

12 Αιρετικές περιπλανώμενες φιγούρες σύγχρονες και αλλοτινές
Αιρετικές περιπλανώμενες φιγούρες σύγχρονες και αλλοτινές. Απαραίτητες για να συνοψίζουν την οδύνη των καιρών, να μεταθέτουν πέρα μακριά το αδυσώπητο βάρος μιας ανελέητης πραγματικότητας, να ενσαρκώνουν το ανελέητο κακό, (που όμως, τι παράξενο (!) μέρα με τη μέρα γιγαντώνεται μαζί με την κακοδαιμονία μας). Ο τρόμος των φαντασμάτων δεν υποχωρεί ούτε με αυτά τα παιδικά τεχνάσματα.

13 Η παράδοξη σύνδεση του "ξένου" και του "άλλου" φωλιάζει στην καρδιά της ίδιας της έννοιας του κακού. Είναι μια παλιά ιστορία. Ένα παραμύθι από ξεχασμένους χρόνους που όμως κάθε τόσο μας θυμίζει πως το αλλοτινό είναι πάντα εδώ παρόν. Ένα πρωτόγονο σκοταδιστικό βλέμμα ενεδρεύει και μας κρυφοκοιτάζει. πίσω από τη σκηνή της εκσυγχρονισμένης καθημερινότητας μας διαμορφώνοντας συλλογικές στάσεις ζωής. Στις μέρες μας οι ύποπτοι γείτονες εξακολουθούν να επιστρατεύονται για να κατευνάσουν τον τρόμο, για να υποδαυλίσουν άστοχα τη φαντασία. Το μίσος του ξένου επιμένει να προβάλλει ως σωσίβιο αυτοπροστασίας, ως εγγύηση για τη συνοχή της ευρύτερης ομάδας. Ο ύποπτος ξένος ενσαρκώνει τα δεινά όλων των ομολογουμένων και ανομολόγητων δεινών μας.

14 Το Κακό λένε έρχεται πάντα απ' έξω
Το Κακό λένε έρχεται πάντα απ' έξω. Μήπως για να συγκαλύψει έντεχνα το απύθμενο κακό που υπάρχει μέσα μας.

15 Η ηγεμονία της τηλεοπτικής εικόνας κάθε μέρα επιβεβαιώνεται
Η ηγεμονία της τηλεοπτικής εικόνας κάθε μέρα επιβεβαιώνεται. Ένα αδηφάγο για δραματοποιημένα συμβάντα κοινό στήνεται κάθε μέρα στη μικρή οθόνη. Ο ρατσισμός, για παράδειγμα, δεν είναι μόνο το θεμιτό ανάθεμα των φιλελεύθερων και δημοκρατικών πολιτών, είναι η μόνιμη πηγή τροφοδότησης μιας αέναα αυτοτροφοδοτούμενης εικονολαγνείας.

16 Γιατί το δράμα είναι εκείνο που ανθίσταται στην όποια εικονική μεταποίηση και αξιοποίηση. Γιατί το δράμα είναι εκείνο που δηλώνει ότι το φάντασμα της καταστροφής, με τη μορφή του καθημερινού φασισμού, όσο και αν μεταποιείται σε θέαμα και εξημερώνεται, εξακολουθεί να ταλανίζει τις μέρες και τις νύχτες μας.

17 Ο ρατσισμός, φυσιογνωμικό στίγμα της εποχής μας και μέρος της καθημερινής μας ζωής, χρήζει αντιμετώπισης. Γι' αυτό η κοινωνία, όλοι εμείς, επιβάλλεται να στρέψουμε τις προσπάθειες μας με συνέπεια και υπευθυνότητα στην καταστολή αυτού του φαινομένου. Πολλοί θεωρούν ως λύση την αδιαφορία, την περιφρόνηση και τη βία. Όμως κάνουν λάθος, γιατί η βία γεννά τη βία και προσπάθεια των ξένων είναι να διεισδύσουν σε κάτι διαφορετικό που γεννά από μέρους μας το ρατσισμό. Αυτό βέβαια είναι λάθος, γιατί οι άνθρωποι, που βρίσκονται στο περιθώριο αναζητούν την αγάπη μας, την φροντίδα μας και λίγη ζεστασιά.

18 Είναι καιρός να σκεφτούμε καλά, να αναλογιστούμε τις ευθύνες μας και να φροντίσουμε ο διπλανός μας να είναι καλά για να είμαστε οι ίδιοι καλά. Θα πρέπει, έστω και αργά, να σταματήσουμε να αποποιούμαστε τις ευθύνες μας και να αναζητήσουμε τις αληθινές υποχρεώσεις μας. Όλα αυτά να γίνουν για να αποκτήσει δύναμη η κοινωνία μας, για να μπορεί να οραματίζεται ένα καλύτερο αύριο.

19 Απαραίτητο κρίνεται μέσα στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας να δυναμώσουμε ψυχικά τα άτομα αυτά, δίνοντας τους κουράγιο και κάνοντας τα να νιώσουν σιγουριά μακριά από ανασφάλειες και φοβίες. Εμείς με τη σειρά μας πρέπει να σπάσουμε τα ταμπού και τους ψεύτικους τύπους. Ας είμαστε περισσότερο ευαίσθητοι και λιγότερο ψεύτικοι και καχύποπτοι.