Οριοθέτηση Συμπεριφοράς Λέω «όχι» στα παιδιά

Παρουσίαση με θέμα: "Οριοθέτηση Συμπεριφοράς Λέω «όχι» στα παιδιά"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Οριοθέτηση Συμπεριφοράς Λέω «όχι» στα παιδιά
Δώρα Παπαγεωργίου Κλινική Ψυχολόγος

2 Μια νέα πραγματικότητα
Ποιες οι ανάγκες των παιδιών σήμερα; Ποιος ο ρόλος των γονιών σήμερα; Οι γονείς αλλά και τα παιδιά σήμερα βρίσκονται αντιμέτωποι με προκλήσεις που ήταν άγνωστες στις προηγούμενες γενιές

3 Ο γονιός του χτες... Ο γονιός του σήμερα...

4 Επιθυμίες Όλοι οι γονείς επιθυμούν να: ενδυναμώσουν τα παιδιά τους
να τα βοηθήσουν να αναπτύξουν μια προσωπικότητα, ώστε να είναι ώριμα και υπεύθυνα άτομα Να τα βοηθήσουν να κάνουν σωστές επιλογές στη ζωή τους Να τους δώσουν εκείνα τα εφόδια που θα τα κρατήσουν μακριά από τους καθημερινούς κινδύνους Να τα βοηθήσουν να είναι πετυχεμένα και ευχαριστημένα με τη ζωή τους

5 Ο γονιός του σήμερα Ο σύγχρονος γονιός ζει και αντιμετωπίζει μια νέα πραγματικότητα. Ο γονιός του σήμερα βρίσκεται καθημερινά αντιμέτωπος με πολλά και διάφορα «προβλήματα» συμπεριφοράς των παιδιών του.

6 Ερώτημα Με ποιο τρόπο οι γονείς μπορούν να ενδυναμωθούν; Δεν μπορούμε να έχουμε «ενδυνάμωση» αλλά μπορούμε να κτίσουμε «ενδυνάμωση». Άρα χρειάζεται μια επιθυμία και μια προσπάθεια. Έτσι λοιπόν έχουμε το ερώτημα: «Πόσο επιθυμούμε» «Πόσο προσπαθούμε»

7 Τι μπορούμε να κάνουμε;
Φροντίζουμε τον εαυτό μας Φροντίζουμε τη σχέση μας Αποκτούμε γνώσεις Αναγνωρίζουμε τη πραγματικότητα. Ζητούμε βοήθεια Αποκτούμε δεξιότητες και εφόδια. Κτίζω σχέση και επικοινωνία με τα παιδιά μου

8 Κτίζω σχέση Κτίσιμο στενού συναισθηματικού δεσμού μεταξύ παιδιών και γονιών Οι γονείς βοηθούν τα παιδιά τους να αναπτύξουν κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες. Οι γονείς βοηθούν τα παιδιά τους να μάθουν να σέβονται τον εαυτό τους και τη συνέχεια να σέβονται τους άλλους Οι γονείς ασχολούνται με τα συναισθήματα των παιδιών τους Και οι δύο γονείς είναι παρόντες στη ζωή του παιδιού.

9 Μικρά, Καθημερινά Βήματα για να κτίσουμε Επικοινωνία με τα Παιδιά μας
Αποφεύγουμε να υποκύπτουμε στις «ύπουλες συνήθειες»: Να τα επικρίνουμε Να τα ταπεινώνουμε Να τα περιγελούμε Να τα ταμπελώνουμε Να τα ανταγωνιζόμαστε Να τα συγκρίνουμε Να τους επιβάλλουμε τις δικές μας λύσεις Να τους δίνουμε ψεύτικες υποσχέσεις

10 Συνέχεια .......... Μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας εάν:
Είμαστε σταθεροί και υπομονετικοί μαζί τους Τα Ενδυναμώσουμε Τα Ενθαρρύνουμε Τα σεβόμαστε Συμμεριζόμαστε τα όνειρά τους Κάνουμε διάφορες δραστηριότητες μαζί Είμαστε ειλικρινείς μαζί τους Δείχνουμε ενδιαφέρον για τους ανθρώπους, τους χώρους, τα γεγονότα της ζωής τους

11 Το κάθε παιδί είναι μοναδικό.
Το παιδί μας είναι ένα και μοναδικό. Το κάθε παιδί έχει τη δική του πραγματικότητα την οποία οφείλουμε να αναγνωρίζουμε . Προτεραιότητα μας είναι το παιδί μας να είναι και να νιώθει καλά. Οι δικοί μας στόχοι πρέπει να περιλαμβάνουν και τις επιθυμίες των παιδιών μας.

12 Είμαστε τα πρότυπα των παιδιών μας
Υπάρχει η κληρονομικότητα αλλά υπάρχουμε και εμείς. Τα παιδιά μιμούνται τις δικές μας συμπεριφορές. Είμαστε παρόντες στη ζωή των παιδιών μας. Τους παρέχουμε ασφάλεια, φροντίδα και αγάπη. Προσπαθούμε να είμαστε ειλικρινείς, σταθεροί, δίκαιοι.

13 Συμπεριφορά Τι είναι η «συμπεριφορά»;
Συμπεριφορά είναι η κάθε πράξη ή αντίδραση του παιδιού, η οποία μπορεί να παρατηρηθεί και να περιγραφεί καθώς και ο τρόπος με τον οποίο εκδηλώνεται. Δηλαδή με την έννοια αυτή, η συμπεριφορά είναι ο τρόπος που ένα παιδί μιλά, τρώει, μελετά, μαθαίνει, αντιδρά στα διάφορα ερεθίσματα και τις επιδράσεις που δέχεται από το περιβάλλον του.

14 Τι μας δείχνει μια συμπεριφορά;
Με τη συμπεριφορά του ένα παιδί εξωτερικεύει τα συναισθήματά του και δείχνει ή αφήνει να υπονοείται η στάση και διαθέσεις του. Κάθε παιδί, συμπεριφέρεται με το δικό του τρόπο, πολλές φορές είναι ανάλογος με τα ατομικά του χαρακτηριστικά αλλά και με τα ερεθίσματα και τις επιρροές που δέχεται από τα πρόσωπα του περιβάλλοντός του (οικογένεια, σχολείο, κοινωνία).

15 Συμπεριφορά = Επικοινωνία
Η συμπεριφορά είναι ισοδύναμη με επικοινωνία. Στέλλει ένα μήνυμα. Θέλει να μας πει κάτι. Δεν είναι ανεξάρτητη από το άτομο. Μια συμπεριφορά δεν είναι τυχαία έστω και εάν φαίνεται τέτοια. Πάντα υπάρχει κάποια σύνδεση με το άτομο ,το περιβάλλον και τις επιδράσεις που δέχεται από αυτό. Η κάθε συμπεριφορά είναι ξεχωριστή και έχει ανάγκη από ένα ξεχωριστό χειρισμό. Δεν υπάρχουν συνταγές και μαζικές αντιμετωπίσεις.

16 Πότε μια συμπεριφορά θεωρείται «πρόβλημα»
Όταν είναι επικίνδυνη (θέμα ασφάλειας για το ίδιο το άτομο αλλά ή για τους άλλους). Όταν είναι καταστροφική. Όταν δυσχεραίνει τη λειτουργικότητα του ατόμου. Όταν απομακρύνει το άτομο από τους στόχους και το πρόγραμμά του. Όταν δυσχεραίνει τη λειτουργία της ομάδας.

17 Πότε μια συμπεριφορά είναι «πρόβλημα»
Πότε μια συμπεριφορά είναι «πρόβλημα» «Μια συμπεριφορά είναι προβληματική ή διαταραγμένη ή ανεπιθύμητη, όταν ενοχλεί το ίδιο το παιδί ή τα πρόσωπα του περιβάλλοντος του και προκαλεί δυσάρεστα συναισθήματα στο ίδιο ή στα πρόσωπα του περιβάλλοντός του» ( Καλαντζή-Αζίζι, 1985)

18 Πώς εκφράζονται τα «προβλήματα» συμπεριφοράς;
Εξωτερικευμένες συμπεριφορές Συγκρούσεις Βία Επιθετικότητα Εκφοβισμό Ενόχληση Εσωτερικευμένες συμπεριφορές Άγχος Φόβοι Φοβίες Απόσυρση Θυματοποίηση κατάθλιψη

19 Τι στοχεύουν τα προβλήματα συμπεριφοράς;
Τα προβλήματα συμπεριφοράς έχουν κάποιους στόχους όπως: Για προσοχή Για επίδειξη δύναμης Για έλεγχο του περιβάλλοντος Για εκδίκηση Για εκτόνωση συναισθημάτων Για να κερδίσουν κάτι Για αποφυγή καταστάσεων ή αιτημάτων

20 Η Οριοθέτηση δεν είναι κάτι που επιβάλλεται, είναι κάτι που μαθαίνεται
Μαθαίνουμε το παιδί μας να υπακούει, όχι με αυστηρούς κανόνες και αναποτελεσματικές τιμωρίες Η πειθαρχία πρέπει να πηγάζει μέσα από την όλη σχέση γονιού και παιδιού και να είναι στηριγμένη στην αγάπη και στην εμπιστοσύνη, Αποφεύγουμε τις υπερβολικές επικρίσεις και τις αδιάκριτες παρατηρήσεις Μαθαίνουμε το παιδί μας αρχίζοντας από πολύ νωρίς, περίπου στην ηλικία του ενός έτους

21 Βασικές αρχές της πειθαρχίας/Οριοθέτησης
Να είστε σταθεροί και συνεπείς Να κρατάτε τις υποσχέσεις σας Όταν λέτε «όχι» να το εννοείτε. Να είστε σταθεροί στα «όχι»: Ότι απαγορεύεται σήμερα, απαγορεύεται και αύριο. Τα πολλά όχι δεν ωφελούν. Χάνουν την αποτελεσματικότητά τους.

22 Βασικές αρχές Αν αρνηθείτε κάτι στο παιδί σας, προσφέρετέ του μια εναλλακτική λύση. Παράδειγμα: «Δεν επιτρέπεται να παίζει μπάλα στο σπίτι, μπορεί όμως να παίζει στην αυλή ή στο πάρκο». ΟΙ επικρίσεις σας πρέπει να στρέφονται στην πράξη ή στη συμπεριφορά, όχι προς το ίδιο το παιδί. Αποφύγετε να τους βάζετε «ταμπέλλες». Παράδειγμα: «Δεν σκαρφαλώνουμε στον καναπέ της γιαγιάς», αντί «σταμάτα να είσαι ενοχλητικός». Χρησιμοποιούμε τη συνέπεια αντί την τιμωρία.

23 Συνέπεια ή Τιμωρία; Ποια η διαφορά της συνέπειας από την τιμωρία;
Η τιμωρία είναι επιβολή εξουσίας, πολλές φορές μάλιστα εμπεριέχει διάφορες μορφές βίας, όπως σωματική, λεκτική ή ψυχολογική . Η συνέπεια εμπεριέχει σεβασμό και αναγνώριση των δικαιωμάτων του παιδιού. Πρέπει να είναι συνδεδεμένη με τη συμπεριφορά του παιδιού και να είναι άμεση, όχι να δίνεται ώρες ή μέρες μετά.

24 Τα όρια που βάζετε είναι σταθερά ή ελαστικά;
Όταν λετε για κάτι «όχι» αυτό να είναι «όχι». Μην υπενθυμίζετε και επαναλαμβάνετε μιαν οδηγία. Όταν κάνει κάτι που πιστεύουμε ότι είναι κακό όπως χτυπά την αδελφή του κλπ δεν δίνουμε δεύτερη ευκαιρία. Δεν αγνοούμε άσχημες συμπεριφορές, πιστεύοντας ότι θα περάσουν από μόνες τους. Οι κανόνες που βάζουμε δεν είναι θέμα για συζήτηση. Όταν ζητούμε από το παιδί μας να συνεργαστεί για κάτι δεν του δίνουμε ανταλλάγματα. Στο σπίτι έχει υπευθυνότητες οι οποίες να ανταποκρίνονται στις δυνατότητες και στην ηλικία του.

25 Μη αποτελεσματικά λεκτικά παραδείγματα , όταν ζητούμε κάτι από το παιδί μας
Είναι ώρα να πάς για μπάνιο, εντάξει; Μπορείς να είσαι ευγενικός για μια φορά; Κάνε μου τη χάρη και έλα να το κάνεις. Πως θα ένιωθες εάν εγώ σε διέκοπτα; Δεν το πιστεύω! Σχεδόν κατάφερες να συνεργαστείς. Δεν μου αρέσει η συμπεριφορά σου.

26 Επίσης δεν βοηθούν εάν.... Εάν κάνουμε στη θέση του παιδιού τα πράγματα που μπορεί να κάνει μόνος του. Όταν δεν δίνουμε την πραγματική εικόνα του παιδιού μας, γιατί λυπούμαστε ή φοβόμαστε. Δεν χαμηλώνουμε το επίπεδό του γιατί δεν εργάστηκε τόσο αποτελεσματικά ή γιατί είχε μιαν αποτυχία. Τον αφήνουμε να κερδίζει για να νιώθει καλά.

27 Παραδείγματα αποτελεσματικής λεκτικής επικοινωνίας:
Σταμάτα να χτυπάς αμέσως. Δεν τρωμε στο σαλόνι. Πάρε τα παπούτσια σου, σε παρακαλώ. Φύλαξε τα παιχνίδια σου πριν βγεις έξω. Να είσαι σπίτι στις 5.30. Σβήσε την τηλεόραση διαφορετικά θα την κλείσω εγώ. Εάν συνεχίσεις να κλωτσάς την μπάλα, θα σου την πάρω. Εάν ρίχνεις κάτω το φαγητό σου, το γεύμα θα τελειώσει.

28 Θυμούμαι... Να υπάρχει συνεννόηση και να ακολουθείται η ίδια τακτική διαπαιδαγώγησης από τους δύο γονείς. Ο ένας γονιός δεν πρέπει να αναιρεί τον άλλο μπροστά στο παιδί. Εάν υπάρχουν διαφωνίες θα πρέπει να συζητηθούν μακριά του. Όταν κάνετε λάθος, να το αναγνωρίζετε και να ζητάτε συγνώμη. Δώστε ευκαιρία στο παιδί σας να εκφράσει τα συναισθήματά του. Να είστε ειλικρινείς με τα παιδιά. Ασχοληθείτε μαζί τους. Κάντε πράγματα μαζί, διασκεδάστε, δημιουργείστε, κουβεντιάστε. Ενδυναμώστε τα, δείχνοντάς τους εμπιστοσύνη, δίνοντάς τους ευκαιρίες για πρωτοβουλία, προσφέροντάς τους επιλογές και, προπαντός, σεβόμενοι τις επιθυμίες τους. Σεβασμός των επιθυμιών των παιδιών, δεν σημαίνει βέβαια ότι τα αφήνουμε να κάνουν ότι θέλουν .

29 Ασφάλεια- Τρυφερότητα- Αναγνώριση με όρια και σεβασμό.
Γενικά, στην οικογένεια πρέπει να συνυπάρχουν όρια και κανόνες από τη μια, αλλά και σεβασμός από την άλλη. Αυτά θα βοηθήσουν τα παιδιά να πλαστούν και να γίνουν άνθρωποι δυνατοί, ανεξάρτητοι, θετικοί και χαρούμενοι.

30 Πάντοτε θα υπάρχουν δοκιμασίες, δυσκολίες ακόμα και συμφορές, « όμως διαφορετικά αντιμετωπίζει τις ανεμοθύελλες ένα καλαμένιο καλυβάκι και διαφορετικά μια πέτρινη πυραμίδα» Σας ευχαριστώ!