1 Ο ευρωπαϊκός χώρος ανώτατης εκπαίδευσης (ΕΧΑΕ) 1.

Παρουσίαση με θέμα: "1 Ο ευρωπαϊκός χώρος ανώτατης εκπαίδευσης (ΕΧΑΕ) 1."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 1 Ο ευρωπαϊκός χώρος ανώτατης εκπαίδευσης (ΕΧΑΕ) 1

2 2 1. Η διακήρυξη της Σορβόννης Στις 25 Μαΐου 1998 στο Παρίσι η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και το Ην. Βασίλειο υπογράφουν τη διακήρυξη της Σορβόννης με στόχο ‘’να δημιουργήσουν έναν Ευρωπαϊκό χώρο Ανώτατης Εκπαίδευσης, όπου οι εθνικές ταυτότητες και τα κοινά συμφέροντα μπορούν να αλληλεπιδράσουν και να αλληλοενισχυθούν προς όφελος της Ευρώπης, των σπουδαστών της και γενικότερα των πολιτών της’’. Οι τέσσερις χώρες δέχονται μεγάλο αριθμό αλλοδαπών φοιτητών και κατέχουν τις πρώτες θέσεις στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα κινητικότητας Έρασμος. Οι τρεις από αυτές εκπροσωπούν τα κύρια ευρωπαϊκά μοντέλα της Ανώτατης Εκπαίδευσης (το αγγλοσαξονικό ή αγγλοαμερικανικό μοντέλο, το γερμανικό και το γαλλικό μοντέλο) Τα τρία αυτά μοντέλα προσδιορίζουν και διαφορετικά είδη σχέσεων των πανεπιστημίων με το κράτος: - το πρώτο είναι το πιο φιλελεύθερο, αφού τα πανεπιστήμια λειτουργούν με την ελάχιστη κρατική παρέμβαση κι ενθαρρύνονται να λειτουργήσουν ανταγωνιστικά.- - Το δεύτερο, το μοντέλο του Humboldt, που εξαπλώνεται σε όλη την κεντρική Ευρώπη, είναι ένα μεικτό μοντέλο αφού το κρατικό νομοθετικό πλαίσιο κατοχυρώνει την ανεξαρτησία της διδασκαλίας της επιστήμης και της έρευνας. -Στον αντίποδα,το τρίτο, το γαλλικό Ναπολεωνικό μοντέλο, εγκαθιδρύει ένα κρατικά ελεγχόμενο, πανεπιστημιακό, δημόσιο σύστημα. 2

3 3 Οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης δεν έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην πρωτοβουλία αυτή. Το όλο εγχείρημα πήρε τελικά αρνητική δημοσιότητα. Έγινε λόγος για μια απόπειρα χειραγώγησης της Ανώτατης Εκπαίδευσης από ένα «διευθυντήριο κρατών» και, αφετέρου, υποστηρίχτηκε ότι η Διακήρυξη είχε «κρυφούς» στόχους που τελικά θα οδηγούσαν στην εμπορευματοποίηση των δημόσιων συστημάτων και την υποβάθμιση των προπτυχιακών κυρίως σπουδών. Παρόλες τις αντιδράσεις που προκάλεσε η Διακήρυξη της Σορβόννης αποτέλεσε το σημείο εκκίνησης για την ίδρυση του Ε.Χ.Α.Ε. 3

4 4 2. Η κοινή διακήρυξη των Ευρωπαίων Υπουργών Παιδείας, Μπολώνια 19-6-1999* * Δεν συμμετείχαν φοιτητές- είχαν αποκλεισθεί 4

5 5 2.1 Άμεσοι και Έμμεσοι στόχοι –Η δημιουργία του ευρωπαϊκού χώρου ανώτατης εκπαίδευσης (όχι ενιαίου ευρωπαϊκού συστήματος ανώτατης εκπαίδευσης). –Η σταδιακή σύγκλιση των επιμέρους εθνικών συστημάτων για τη διασφάλιση της συγκρισιμότητας (comparability) και της αναγνωρισιμότητας (readability). –Η διεθνής ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής ανώτατης εκπαίδευσης (Ευρώπη, Η.Π.Α κ.ά) –Η αποτελεσματική σύνδεση της ανώτατης εκπαίδευσης με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. –Η κινητικότητα φοιτητών και επιστημόνων. –Η διεύρυνση και επέκταση του συστήματος αναγνώρισης διδακτικών μονάδων. –Η ανάπτυξη της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της διασφάλισης και αξιολόγησης της ποιότητας της ανώτατης εκπαίδευσης. –Η ανάπτυξη της ευρωπαϊκής διάστασης της ανώτατης εκπαίδευσης. –Η διαμόρφωση κοινού πλαισίου ανώτατων σπουδών που θα περιέχει: ένα προπτυχιακό κύκλο σπουδών με ελάχιστη διάρκεια τριών ετών για τις ανάγκες της αγοράς εργασίας και ένα μεταπτυχιακό κύκλο σπουδών που θα οδηγεί σε ένα ή και σε δύο κύκλους σπουδών (master και διδακτορικό) 5

6 6 Η Μπολώνια αποβλέπει: 1)Στη δημιουργία ενός μαζικού μέσου επιπέδου εργατικού δυναμικού μικρού εκπαιδευτικού κόστους. 2)Στη δραστική μείωση στις δαπάνες για την ανώτατη παιδεία. 3)Στην κάλυψη της αυξημένης ζήτησης του πελάτη – ευρωπαίου πολίτη, για παν/κούς τίτλους. 6

7 7 2.2 Σχόλια - Παρατηρήσεις Η διακήρυξη αποσκοπεί κατά κύριο λόγο στην ικανοποίηση των αναγκών της αγοράς εργασίας με μαζική χορήγηση πτυχίων προπτυχιακού κύκλου και ταυτόχρονη μείωση του κόστους σπουδών. Με τη διακήρυξη αναβαθμίζονται σε παν/μια όλα τα ανώτερα τεχνολογικά ιδρύματα και ανώτερες επαγγελματικές σχολές (τουριστικών επαγγελμάτων, καλλιτεχνικών σπουδών κ.ά) ενώ ταυτόχρονα υποβαθμίζονται οι παν/κές σπουδές αφού μειώνεται σε τρία χρόνια ο προπτυχιακός τίτλος. Η πραγματική παν/κή εκπαίδευση θα περιορισθεί μόνο στις μεταπτυχιακές σπουδές η απόκτηση των οποίων κατά πάσα πιθανότητα, θα γίνεται με καταβολή διδάκτρων. 7

8 8 3. Κοινό ανακοινωθέν της συνάντησης των Ευρωπαίων Υπουργών Παιδείας 19 Μαΐου 2001* (Συμμετείχαν οι Υπουργοί των χωρών που υπέγραψαν τη διακήρυξη της Μπολώνια) 3.1 Τα βασικά στοιχεία της διακήρυξης –Το κέντρο βάρους του ανακοινωθέντος μετατοπίζεται από την ‘’αγορά εργασίας’’ στην ‘’κοινωνία’’ «Στην Ευρώπη του μέλλοντος που θα οικοδομηθεί πάνω στην κοινωνία και την οικονομία της γνώσης, οι στρατηγικές ‘’δια βίου μάθησης’’ είναι απαραίτητο, αφενός μεν να απαντούν στις προκλήσεις της ανταγωνιστικότητας και στη χρήση των νέων τεχνολογιών, αφετέρου δε να προάγουν την κοινωνική συνοχή, να ενισχύουν την ισότητα των ευκαιριών και να βελτιώνουν την ποιότητα ζωής». –Στην Πράγα για πρώτη φορά σε επίσημο κείμενο γίνεται ο χαρακτηρισμός της Ανώτατης Εκπαίδευσης ως ‘’δημοσίου αγαθού’’. (Ο χαρακτηρισμός οφείλετο κυρίως στη συμβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης Φοιτητών αλλά και των Υπουργών Παιδείας Ελλάδος και Γαλλίας. Έντονες αντιδράσεις υπήρξαν από τους Υπουργούς Γερμανίας, Ολλανδίας και Ηνωμένου Βασιλείου). *Με μαζική συμμετοχή Παν/μίων και κυρίως φοιτητών μέσω εκπροσώπων τους. 8

9 9 Φορείς και κριτήρια αξιολόγησης της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Η διεθνής εμπειρία - πρακτική 1. Γενικά Τα συστήματα κατάταξης Πανεπιστημίων (University Rankings) κάνουν αισθητή την παρουσία τους την τελευταία 10ετία, κατά την οποία η εκπαίδευση για πολλές χώρες αποτελεί σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα. Τα συστήματα αυτά, κυρίως στις Αγγλοσαξονικές χώρες, ασκούν επιρροή σε αρκετούς τομείς της λειτουργίας των πανεπιστημίων. Για παράδειγμα, σε ατομικό επίπεδο, επηρεάζουν τη λήψη αποφάσεων για την επιλογή ενός υποψηφίου σε θέση καθηγητή ή για την προαγωγή κάποιου σε καθηγητή, ή ακόμα και για την χρηματοδότηση ενός ερευνητικού τους έργου.

10 10 Επηρεάζουν επίσης, τόσο τον αριθμό όσο και την ποιότητα των αιτούντων για αποδοχή προς τα ιδρύματα, την ποιότητα των προγραμμάτων σπουδών καθώς και την προσλαμβάνουσα αξία του ιδρύματος. Αυτά με τη σειρά τους επηρεάζουν τον αριθμό των εγγραφών, τον αριθμό των φοιτητών που ολοκληρώνουν τις σπουδές τους, τα έσοδα από τα δίδακτρα, τα λειτουργικά κόστη, τα έξοδα ανά φοιτητή καθώς και το λόγο σπουδαστές/μέλη Δ.Ε.Π. Στη συνέχεια, οι παράγοντες αυτοί μπορούν να επηρεάσουν την ακαδημαϊκή φήμη του πανεπιστημίου, κάτι το οποίο αντανακλάται στις δωρεές των αποφοίτων και σε χορηγίες προς το ίδρυμα.

11 11 2. Σημαντικότεροι Φορείς και Συστήματα κατάταξης ΑRWU (Academic Ranking of World Universities) Εκδίδεται σε ετήσια βάση από το “Center for World-Class Universities” και το “Institute of Higher Education of Shanghai Jiao Tong University” με έδρα την Κίνα. CΗΕ (Center for Higher Education Development) Δημόσιος οργανισμός της Γερμανίας με στόχο την παροχή ενημέρωσης κυρίως για Γερμανόφωνα προγράμματα σπουδών σε πανεπιστήμια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Leiden Σύστημα αξιολόγησης του Ολλανδικού Πανεπιστημίου Leiden, το οποίο χρησιμοποιεί στοιχεία για τις δημοσιεύσεις από το «Web of Science». QS (Quacquarelli Symonds) Ιδιωτικός φορέας με έδρα το Λονδίνο. Ο πίνακας κατάταξης που εκδίδεται, κάθε τρίτο ή τέταρτο τρίμηνο του έτους, περιλαμβάνει τα κορυφαία 600 πανεπιστήμια στον κόσμο. Scimago (Scimago Institutions Rankings) Ιδιωτικός φορέας αξιολόγησης, που ερευνά τη δραστηριότητα διαφόρων φορέων της ανώτατης εκπαίδευσης. Η κατάταξη τους περιλαμβάνει 3.290 φορείς, οι οποίοι και ευθύνονται για την παραγωγή του 80% των επιστημονικών παραγομένων στην περίοδο 2006-2010 σύμφωνα με τη βάση δεδομένων Scopus του Elsevier.

12 12 ΤΗΕ (Times Higher Education) Το σύστημα κατάταξης του εβδομαδιαίου περιοδικού “Times Higher Education” που ασχολείται με θέματα που αφορούν την ανώτατη εκπαίδευση. Webometrics (Ranking Web of Universities) Η “Webometrics Ranking of World Universities” είναι πρωτοβουλία του CSIC, του μεγαλύτερου δημόσιου ερευνητικού οργανισμού στην Ισπανία. Αναλύει περίπου 15.000 πανεπιστήμια και κατατάσσει τα 5.000. 4icu (International Colleges & Universities) Ιδιωτικός οργανισμός που ταξινομεί περίπου 11.000 Κολέγια και Πανεπιστήμια από τη δημοτικότητα τους στον παγκόσμιο ιστό σε 200 χώρες. Εκτός από τους προαναφερθέντες οργανισμούς διεθνούς εμβέλειας, υπάρχουν πάμπολλοι που πραγματοποιούν μελέτες και κατατάξεις σε εθνικό επίπεδο.

13 13 Στα περισσότερα συστήματα κατάταξης η σύγκριση είναι μια διαδικασία τριών επιπέδων. Συλλέγονται δεδομένα σύμφωνα με τους αποτιμώμενους δείκτες, τα δεδομένα για κάθε δείκτη βαθμολογούνται, στις βαθμολογίες ανά δείκτη υπολογίζονται τα βάρη που τους αναλογούν και έπειτα αυτές προστίθενται. Η συλλογή των δεδομένων γίνεται με διάφορους τρόπους: έρευνες (ερωτηματολόγια, κ.λπ.) που συμμετέχουν κάποιοι από τους εμπλεκόμενους, ανεξάρτητες αρχές και τέλος στοιχεία που παρέχονται από τα ίδια τα πανεπιστήμια. Από τη στιγμή που οι διάφοροι φορείς επιλέγουν τους δείκτες που θα μετρήσουν αλλά και το βάρος που θα αντιστοιχίσουν στον καθένα, κατ’ ουσία επιλέγουν μια δική τους ερμηνεία για το τι είναι ποιοτικό.

14 14 2.1 Μεθοδολογία ARWU Ο πίνακας κατάταξης για την ARWU περιλαμβάνει κάθε ίδρυμα που έχει στους αποφοίτους του κάποιο νομπελίστα, επιστήμονες με διακρίσεις στους τομείς τους καθώς και ερευνητές οι εργασίες των οποίων έχουν μεγάλο αριθμό ετεροαναφορών. Επιπλέον, στον πίνακα περιλαμβάνονται τα μεγάλα πανεπιστήμια της κάθε χώρας με σημαντική συνεισφορά σε άρθρα, τα οποία περιλαμβάνονται στις λίστες Science Citation Index Expanded-(SCIE) και Social Science Citation Index (SSCI). Συνολικά, περισσότερα από 1200 ιδρύματα έχουν συμπεριληφθεί μέχρι σήμερα στην κατάταξη ARWU ανάλογα με το γνωστικό τους πεδίο. Τα ιδρύματα κατατάσσονται στα εξής γνωστικά πεδία: Φυσικές Επιστήμες και Μαθηματικά (SCI) Μηχανική/Τεχνολογία και Επιστήμη των υπολογιστών (ENG) Βιολογία και Γεωπονικές επιστήμες (LIFE) Ιατρική και Φαρμακευτική (MED) Κοινωνικές επιστήμες (SOC)

15 15 Οι Τέχνες και οι ανθρωπιστικές επιστήμες δεν κατατάσσονται λόγω των τεχνικών δυσκολιών της εύρεσης ασφαλών δεδομένων σε παγκόσμιο επίπεδο. Επίσης οι τομείς της ψυχολογίας και της ψυχιατρικής, δεν περιλαμβάνονται στην κατάταξη εξαιτίας των διακλαδικών χαρακτηριστικών τους. Τα ιδρύματα κατατάσσονται ανάλογα με τις ακαδημαϊκές ή ερευνητικές επιδόσεις τους σε κάθε γνωστικό πεδίο. Οι δείκτες περιλαμβάνουν απόφοιτους (βάρος 10%) και προσωπικό (βάρος 15%) οι οποίοι έχουν κερδίσει βραβεία Νόμπελ και άλλες επιστημονικές διακρίσεις. Οι παραπάνω δείκτες δεν προσμετρώνται στο πεδίο ENG. Ο επόμενος δείκτης αφορά ερευνητές (βάρος 25%), των οποίων τα άρθρα αναφέρονται στα ευρετήρια Science Citation Index-Expanded (SCIE) και Social Science Citation Index (SSCI). Ένας επιπλέον δείκτης είναι οι ερευνητές (βάρος 25%), με υψηλές ετεροαναφορές σε καθορισμένες κατηγορίες ανά επιστημονικό πεδίο. Δύο νέοι δείκτες εισήχθησαν για την κατάταξη των ιδρυμάτων. Ο πρώτος είναι το ποσοστό των άρθρων που δημοσιεύονται στο κορυφαίο 20% των περιοδικών κάθε πεδίου (βάρος 25%) και ο δεύτερος είναι οι συνολικές δαπάνες για την έρευνα στην μηχανική και την τεχνολογία (βάρος 25%) που προσμετράται μόνο στο πεδίο ENG.

16 16 2.1.1 League Tables από το σύστημα ARWU Λίστα με τα 10 καλύτερα πανεπιστήμια για το 2012 Πηγή: http://www.shanghairanking.com/

17 17 Τμήμα των συγκεντρωτικών στοιχείων ανά ήπειρο Πηγή: http://www.shanghairanking.com/http://www.shanghairanking.com/ Η Ελλάδα στη συγκεκριμένη λίστα έχει δύο εκπαιδευτικά ιδρύματα στο εύρος 301-400.

18 18 Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Πηγή: http://www.shanghairanking.com/http://www.shanghairanking.com/

19 19 Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Πηγή: http://www.shanghairanking.com/http://www.shanghairanking.com/

20 20 2.2 Μεθοδολογία QS World University Rankings Η κατάταξη QS, εμφανίστηκε το 2004. Οι έξι δείκτες της μεθόδου αυτής εστιάζουν στο φοιτητή και αφορούν τέσσερις κύριους τομείς (έρευνα, απασχόληση, διδασκαλία και διεθνοποίηση) (QSIU, 2012). Από τα 2.000 πανεπιστήμια που εξετάζει ταξινομεί τα 700. Τα πρώτα 400 αναλύονται ξεχωριστά και όσα βρίσκονται από τη θέση 401 και μετά ανά ομάδα. Οι δείκτες που χρησιμοποιεί είναι οι ακόλουθοι: Η ακαδημαϊκή αναγνωρισιμότητα (βάρος 40%). Βασίζεται σε έρευνα που διανέμεται μέσω internet σε ακαδημαϊκούς ανά τον κόσμο. Καλούνται να αναγνωρίσουν και να βαθμολογήσουν τα ιδρύματα για τη συμμετοχή τους στην έρευνα στον τομέα εξειδίκευσης τους (δηλώνουν μέχρι 2 τομείς ειδίκευσης). Επίσης, οι συμμετέχοντες καλούνται να δηλώσουν εξαρχής με ποιάς χώρας το εκπαιδευτικό σύστημα έχουν καλύτερη εξοικείωση, ώστε να βαθμολογήσουν τα ιδρύματα της περιοχής που αυτή ανήκει (Οι περιοχές είναι: Αμερική, Ασία, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική). Οι συμμετέχοντες επιλέγουν 10 εγχώρια πανεπιστήμια και 30 διεθνή. Τα ιδρύματα που επιλέγουν επιτρέπεται να ανήκουν στο πεδίο ειδίκευσης που ο καθένας έχει δηλώσει, αλλά και στην περιοχή που έχει δηλώσει για τα διεθνή. Οι συμμετέχοντες δεν μπορούν να βαθμολογήσουν το ίδρυμα στο οποίο εργάζονται. Εφαρμόζονται επί μέρους βάρη στα αποτελέσματα, ώστε να διασφαλιστεί η εξισορρόπηση τόσο στα γνωστικά πεδία όσο και στη γεωγραφική διασπορά. Το 2012, η έρευνα είχε 46.000 απαντήσεις που αφορούσαν την τελευταία τριετία. Σκοπός του κριτηρίου είναι να αναγνωριστούν τα ιδρύματα με την καλύτερη παραγωγή έρευνας μέσα από την κριτική των ειδικών.

21 21 Η εργασιακή αναγνωρισιμότητα (βάρος 10%). Βασίζεται σε έρευνα που διανέμεται μέσω internet σε εργοδότες ανά τον κόσμο. Το 2012, η έρευνα είχε 25.000 απαντήσεις που αφορούσαν την τελευταία τριετία. Από το 2007 και έπειτα τα ίδια τα εκπαιδευτικά ιδρύματα παρέχουν στην QS λίστες εργοδοτών. Το 2011, πάνω από 200 ιδρύματα έδωσαν λίστες με 60.000 επαφές εργοδοτών. Οι εργοδότες καλούνται να δώσουν λίστα με τα ιδρύματα που θεωρούν ως τα καλύτερα για να τους παρέχουν εργαζομένους. Αυτό το κριτήριο, βασίζεται στη γνώμη των εργοδοτών και γενικότερα της αγοράς εργασίας όσον αφορά τη φήμη του ιδρύματος. Μελετάται η ποιότητα και η ικανότητα των αποφοίτων τους και η απορρόφηση τους από την αγορά, λόγω των εφοδίων που απέκτησαν από το ίδρυμα. Ο λόγος μέλη Δ.Ε.Π. προς τον αριθμό των φοιτητών (βάρος 20%). Είναι το νούμερο που δείχνει το πόσοι καθηγητές και γενικότερα πόσα μέλη του εκπαιδευτικού προσωπικού, αναλογούν σε έναν φοιτητή.

22 22 Ετεροαναφορές ανά μέλος Δ.Ε.Π. (βάρος 20%). Το κριτήριο αυτό αφορά τις δημοσιεύσεις που έχουν κάνει τα μέλη Δ.Ε.Π του ιδρύματος. Βασίζεται στην αρχή που θεωρεί ότι όσο περισσότερες ετεροαναφορές από άλλους ερευνητές γίνονται σε μια δημοσίευση προερχόμενη από το ίδρυμα, τόσο καλύτερη και ποιοτική είναι αυτή στην προώθηση της έρευνας και της επιστήμης γενικότερα. Ο αριθμός των μελών Δ.Ε.Π. που έχουν διαφορετική εθνικότητα από αυτή του ιδρύματος (βάρος 5%). Θεωρείται πως τα πιο επιτυχημένα πανεπιστήμια καταφέρνουν να προσελκύουν τους καλύτερους διδάσκοντες από όλο τον κόσμο. Ο αριθμός των αλλοδαπών φοιτητών του ιδρύματος (βάρος 5%). Θεωρείται πως τα πιο επιτυχημένα πανεπιστήμια καταφέρνουν να προσελκύουν τους καλύτερους φοιτητές από όλο τον κόσμο.

23 23 2.2.1 League Tables από το σύστημα QS Λίστα με τα 10 καλύτερα πανεπιστήμια για το 2012 Πηγή: http://www.iu.qs.com/university-rankings/

24 24 Ελληνικά πανεπιστήμια εμφανίζονται στη συγκεκριμένη λίστα τo έτoς 2012 ως ακολούθως: Πηγή: http://www.iu.qs.com/university-rankings/ Univer sity of Athens Aristotl e Univer sity of Thessa loniki University of Crete Overall 501- 550 451- 500

25 25 2.3 Times Higher Education World University Rankings Η ΤΗΕ (Times Higher Education World University Rankings) κατατάσσει τα ιδρύματα χρησιμοποιώντας στοιχεία από την αξιολόγηση τους σε θέματα διδασκαλίας, έρευνας, προσφοράς γνώσης και διεθνούς προοπτικής των ιδρυμάτων (THE, 2012). Κατά την εφαρμογή της μεθοδολογίας αυτής, γίνεται χρήση δεκατριών δεικτών, οι οποίοι ομαδοποιούνται σε πέντε βασικούς τομείς: Διδασκαλία: το μαθησιακό περιβάλλον (βάρος 30%). Τα δεδομένα συλλέγονται μέσω μιας έρευνας σε έμπειρους μελετητές. Συμπληρώθηκε από 16.639 άτομα για το 2012. Εδώ μελετάται η διδασκαλία (15%), η αναλογία φοιτητών ανά μέλος Δ.Ε.Π. (4,5%), η αναλογία διδακτορικών που απονέμονται ανά αριθμό βασικών πτυχίων (2,25%), ο αριθμός των διδακτορικών που απονέμονται σε σχέση με το πλήθος των μελών Δ.Ε.Π. (6%) και τέλος τα έσοδα του ιδρύματος σε σχέση με το μέγεθος του (2,25%).

26 26 Έρευνα: ο όγκος, η ποιότητα και η αποδοχή της από την επιστημονική κοινότητα (βάρος 30%). Εδώ μελετάται η φήμη του ιδρύματος χρησιμοποιώντας μια δική τους έρευνα που συμπληρώθηκε το 2012 από 16.000 άτομα (18%), τα έσοδα από την έρευνα σε αναλογία με τον αριθμό του προσωπικού (6%), και τέλος η παραγωγικότητα του προσωπικού μέσω του αριθμού των δημοσιεύσεων τους σε αναλογία με το μέγεθος του ιδρύματος (6%). Αναφορές: επίδραση της έρευνας (βάρος 30%). Μετρώνται οι ετεροαναφορές μέσω της βάσης δεδομένων «Thomson Reuters' Web of Science database». Η συνεισφορά στη βιομηχανία: μέσω των καινοτομιών που εισάγονται (βάρος 2,5%). Εδώ μετριέται το ποσό των εσόδων του ιδρύματος από τη βιομηχανία, για την έρευνα που διεξήγαγε, σε σχέση με τον αριθμό του ακαδημαϊκού προσωπικού. Διεθνείς προοπτικές: με γνώμονα το προσωπικό, τους φοιτητές και την έρευνα (βάρος 7,5%). Στον τομέα αυτό μετράμε το ποσοστό των αλλοδαπών προς τους ημεδαπούς φοιτητές (2,5%), το ποσοστό των αλλοδαπών προς τους ημεδαπούς καθηγητές (2,5%), την αναλογία των δημοσιεύσεων στις οποίες συμμετέχει τουλάχιστον ένας αλλοδαπός συγγραφέας (2,5%).

27 27 2.3.1 League Tables από το σύστημα THE Λίστα με τα 10 καλύτερα πανεπιστήμια για το 2012 1 California Institute of Technology United States 2 Stanford UniversityUnited States 3 University of OxfordUnited Kingdom 4 Harvard UniversityUnited States 5 Massachusetts Institute of Technology United States 6 Princeton UniversityUnited States 7 University of Cambridge United Kingdom 8 Imperial College London United Kingdom 9 University of California, Berkeley United States 10 University of ChicagoUnited States Πηγή: http://www.timesh ighereducation.co.uk/world- university- rankings /

28 28 Η Ελλάδα στη συγκεκριμένη λίστα έχει ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα, το Πανεπιστήμιο Κρήτης, στο εύρος 301-350. Πηγή: http://www.timeshighereducation.co.uk/world-university-rankings/

29 29 3. Κριτική των συστημάτων αξιολόγησης Όπως είδαμε, τα περισσότερα συστήματα αξιολόγησης βασίζονται σε ποσοτικά χαρακτηριστικά (quantitative ranking). Αυτό έχει αρχίσει να αμφισβητείται ακόμα και από ερευνητές που εργάζονται σε πανεπιστήμια που καταλαμβάνουν καλές θέσεις στις εν λόγω κατατάξεις. Οι λίστες κατάταξης θα έπρεπε να προϋποθέτουν ενδελεχή ποιοτική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Σημεία που επισημαίνονται ως μειονεκτήματα των συστημάτων κατάταξης είναι τα ακόλουθα: ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζονται οι ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες, η προκατάληψη για δημοσιεύσεις σε γλώσσα διαφορετική από τα Αγγλικά, προβλήματα που ανακύπτουν από τις διαφοροποιήσεις των ιδρυμάτων (πανεπιστήμια, κλινικές, σχολές ή ερευνητικά κέντρα), θέματα που σχετίζονται με πανεπιστήμια που δεν καλύπτουν όλα τα επιστημονικά πεδία, καθώς και με αυτά που συγχωνεύονται ή χωρίζονται.

30 30 Ένα θέμα που δεν έχει αναδειχθεί επαρκώς λόγω της εγγενούς δυσκολίας να τεκμηριωθούν τέτοιου είδους ελλείψεις είναι το πόσο σωστές είναι οι μετρήσεις των συστημάτων κατάταξης. Τόσο στην περίπτωση των μετρήσεων που αφορούν την παρουσία στο διαδίκτυο των πανεπιστημίων όσο και στο παραγόμενο από μέρους τους έργο, μέσω δημοσιεύσεων, έχουν ανακύψει τεκμηριωμένα προβλήματα και αμφισβητήσεις. Τα συστήματα κατάταξης που χρησιμοποιούν την παρουσία στο διαδίκτυο των πανεπιστημίων, αμφισβητούνται ως προς το εάν καταφέρνουν να συλλέγουν το σύνολο των δεδομένων. Τα συστήματα κατάταξης που ασχολούνται με βιβλιομετρικούς δείκτες εμφανίζουν αδυναμίες σε σχέση με την ονοματολογία των ιδρυμάτων, τους πολλαπλούς δεσμούς (affiliations) και τη συνάθροιση ιδρυμάτων κάτω από μια κοινή ομπρέλα όπως η Κινεζική και η Ρωσική Ακαδημία Επιστημών. Επίσης, αναδεικνύεται και το πρόβλημα της συγχώνευσης ιδρυμάτων για τις ανάγκες της κατάταξης. Σε χώρες όπως η Γαλλία και η Ισπανία συνενώνονται πανεπιστήμια, σχολές διοίκησης επιχειρήσεων, κολλέγια και πανεπιστημιακά νοσοκομεία που βρίσκονται στη ίδια πόλη ή περιοχή για να επιτύχουν υψηλή κατάταξη Κάποια ιδρύματα χρησιμοποιούν τις λίστες κατάταξης ως διαφήμιση του κύρους τους. Από την άλλη οι έριδες που έχουν ξεσπάσει από την λανθασμένη, κατά την άποψη κάποιων, επιρροή που ασκεί η λίστα, αποτυπώνονται στο ποσοστό των ιδρυμάτων που έχουν αιτηθεί να μην συμμετάσχουν σε αυτές.